☰ Chöl-bayawandiki seper 24
24
1 Balaam Perwerdigarning Israillargha bext-beriket ata qilishni muwapiq körgenlikini körüp yétip, aldinqi ikki qétimqidikidek séhir ishlitishke barmidi, belki yüzini chöl-bayawan terepke qaratti. 2 Balaam béshini kötürüp Israillarning qebile boyiche chédirlarda olturaqlashqanliqini kördi, Xudaning Rohi uning üstige chüshti. 3 Shuning bilen u aghzigha kalam sözini élip mundaq dédi: —
«Béorning oghli Balaam yetküzidighan kalam sözi,
Közi échilmighan ademning éytidighan kalam sözi,
4 Yeni Tengrining sözlirini anglighuchi,
Hemmige Qadirning alamet körünüshini körgüchi,
Mana emdi közi échilip düm yiqilghan kishi yetküzgen kalam sözi: —□
5 Ah Yaqup, chédirliring neqeder güzel,
Turalghuliring neqeder güzel, ah Israil!
6 Goya kéngeygen derya wadiliridek,
Xuddi derya boyidiki baghlardek,
Goya Perwerdigar tikip östürgen ud derexliridek,
Derya boyidiki kédir derexliridek;
7 Sular uning soghiliridin éqip chiqidu,
Ewladliri süyi mol jaylarda bolidu;
Padishahi Agagdin éship kétidu,
Uning padishahliqi üstün qilinip güllinidu.□
8 Tengri uni Misirdin élip chiqqan,
Uningda yawa buqining küchi bardur;
Düshmen ellerni u yep kétidu,
Ustixanlirini ézip tashlaydu,
Oqya étip ularni téship tashlaydu.■
9 U baghirlap yatsa, erkek shirdek,
Yatsa hem chishi shirdek,
Kim uni qozghitishqa pétinar?
Kim sanga bext-beriket tilise, bext-beriket tapidu.
Kim séni qarghisa, qarghishqa kétidu».■
10 Balaq Balaamgha achchiqlinip, qolini qoligha urup ketti; Balaq Balaamgha: — Men silini düshminimni qarghap bérishke qichqirtqanidim we mana, sili üch qétim pütünley ulargha amet tilidile! 11 Emdi tézdin yurtlirigha qéchip ketsile; men eslide silining izzet-hörmetlirini katta qilay dégenidim, mana Perwerdigar silini bu katta izzet-hörmetke nail bolushtin tosup qoydi, — dédi.
12 Balaam Balaqqa: — Men eslide özlirining elchilirige: 13 «Balaq manga özining altun-kümüshke liq tolghan öz öyini bersimu, Perwerdigarning buyrughinidin halqip, öz meylimche yaxshi-yaman ish qilalmaymen; Perwerdigar manga néme dése, men shuni deymen» dégen emesmidim?■ 14 Emdi men öz xelqimge qaytimen; kelsile, men özlirige bu xelqning künlerning axirida silining xelqlirige qandaq muamile qilidighanliqini éytip bérey, — dédi.
 
Balaamning tötinchi qétim bésharet bérishi
15 U kalam sözini aghzigha élip mundaq dédi: —
Béorning oghli Balaam yetküzidighan kalam sözi,
Közliri échilmighan kishi éytqan kalam sözi,
16 Tengrining sözlirini anglighuchi,
Hemmidin Aliyning wehiylirini bilgüchi,
Hemmige Qadirning alamet körünüshini körgüchi,
Mana emdi közi échilghan düm yiqilighan kishi yetküzidighan kalam sözi: —□
17 Men Uni körimen, lékin hazir emes;
Men Uninggha qaraymen, lékin yéqin yerdin emes;
Yaquptin chiqar bir yultuz,
Kötürüler Israildin bir shahane hasa;
Chéqiwéter u Moabning chékisini,
Barliq Shétlerning béshini yanjiydu.□  ■
18 Édom uninggha tewe bolidu,
Yene téxi düshmini Séirlar uninggha tewe bolidu;
Israil bolsa baturluq qilidu.
19 Yaquptin chiqqan biri seltenet süridu,
Sheherde qalghan hemmeylenni yoqitidu».□  ■
 
Balaamning axirqi béshariti
20 Andin Balaam Amalekni körüp, mundaq kalam sözini éytti: —
«Amalek idi esli eller arisida bash,
Emdi halakettur teqdir-qismiti».□
 
21 Andin Balaam Kéniylerni körüp mundaq kalam sözini éytti: —
«Séning makaning mustehkem bolup,
Changgang qoram tash ichide bolsimu,
22 Lékin siler Kéniyler halak qilinip turisiler;
Taki Ashur silerni tutqun qilip ketküche».□
 
23 Balaam yene kalam sözini dawam qilip mundaq dédi: —
«Ah , Tengri bu ishlarni qilghan chéghida,
Kim tirik qélishqa qadir bolar?
24 Kittim terepliridin kémiler kélip,
Zulum-zexmet salidu Ashurgha,
Zulum-zexmet salidu Éberge;
Lékin Kittimdin kelgüchi özimu halaketke yüzliner.□
 
25 Shuning bilen Balaam ornidin qopup öz yurtigha qaytti; Balaqmu öz yoligha mangdi.
 
 
□ 24:4 «közi échilip düm yiqilghan kishi yetküzgen kalam sözi» — bashqa birxil terjimisi: «... közliri échilghan adem éytidighan kalam sözi», yeni «Tengrining sözlirini anglighuchi, Hemmige Qadirning alamet körünüshini körgüchi, közi ochuq turup düm yiqilghan kishi yetküzgen kalam sözi». Mumkinchiliki barki, Balaam 22-babtiki weqeni esleydu; shu chaghda «Perwerdigarning Perishtisi»ni uning éshiki körgen, emma u körmigen, andin Xuda «uning közini achti» □ 24:7 «Agag» — belkim Amalek yaki ularning etrapidiki xelqlerning padishahlirining unwani idi. «1Sam.» 15:8ni körüng. Bashqa bir hil terjimisi «Gog». ■ 24:8 Chöl. 23:22 ■ 24:9 Yar. 49:9; Chöl. 23:24 ■ 24:13 Chöl. 22:18 □ 24:16 «közi échilghan düm yiqilighan kishi yetküzidighan kalam sözi» — bashqa birxil terjimisi: «... közliri échilghan adem éytidighan kalam sözi». Démek, «Tengrining sözlirini anglighuchi, Hemmige Qadirning alamet körünüshini körgüchi, közi ochuq düm yiqilghan kishi yetküzgen kalam sözi». □ 24:17 «yéqin yerdin emes» — yaki «pat arida emes». «Shétler» — melum qebilini yaki téximu mumkinchiliki barki, Adem’atining oghli Shétning ewladlirini, yeni (Nuh peyghemberning ewladliri bolghan) barliq insanlarni körsitishi mumkin. Undaqta bu bésharet Mesihning barliq insanlar üstidin hökümranliq qilidighanliqini körsitidu. «Shétler» dégenning bashqa birxil terjimisi: «ghowgha-topilang kötürgüchiler». «bésharetni sherhlesh» —bu bésharet (16-19) awwal Dawut padishahni, andin Dawutning ewladi bolghan Mesihni körsitidu. Bu bésharette Dawut padishahning Moab, Édom we Séirni (Séir Édom turghan yurtning bashqa bir ismi) ishghal qilidighanliqi éytilidu, derweqe Dawut u yerlerni ishghal qilidu («2Sam.» 8:2, «Zeb.» 60:1-2). Axirqi zamanda Mesih Israilni qutquzush üchün, Israillarning düshmenlirige shu oxshash ishlarni qilidu.’ ■ 24:17 Yer. 48:45 □ 24:19 «Sheher» — belkim Moabning paytextini körsitishi mumkin. «Sheherde qalghan hemmeylen» dégenning bashqa birxil terjimisi: «sheherning qalduqi» (démek, sheherning qalghan yerliri). ■ 24:19 2Sam. 8:14 □ 24:20 «Amalek idi esli eller arisida bash» — belkim hejwiy, kinayilik gep. Amalek dégen el Israilgha birinchi bolup hujum qilghanidi, belkim ular özlirini «ellerning béshi» dep chaghlighan bolushi mumkin — Lékin ular halak bolidu. Bu ish awwal Saul padishah («1Sam.» 14-15-bab) andin Dawut padishah arqiliq («1Sam.» 27:8, «2Sam.» 12:8), axirida Shiméonlar arqiliq bolghan («2Tar.» 4:34). □ 24:22 «Ashur» — Asuriyeni körsitidu. Bésharet belkim Asuriye impériyesi teripidin emelge ashurulghan. Asuriye impératori Tiglat-Pileser III miladiyedin ilgiriki 742-yili, Shalmanezer V miladiyedin ilgiriki 722-yili kéniylerni Israillar bilen birge tutqun qilip, élip ketken bolushi mumkin. Bezi alimlar bésharetni bashqa bir «Ashur» dep atalghan xelqni körsitidu, dep qaraydu («Yar.» 25:3, «2Sam.» 2:9). □ 24:24 «Éber» — Ibraniylarning ejdadini, shundaqla mushu yerde Yehudiy xelqini körsitishi mumkin. «Kittim» — Tewratning awwalqi dewrliride «Kittim» Krétlerni körsitetti. Bésharet awwal miladiyedin ilgiriki 13-esirde Filistiylerning ottura sherqqe tajawuz qilishini körsitidu. Kéyinki waqitlarda «Kittim» dégen bu isim Ottura Déngiz tereptin yaki meghrib tereptin kélip tajawuz qilidighan herqaysi ellerni körsetken. Shunga bu bésharet yene Rim impériyesining ottura sherqqe tajawuz qilishini (miladiyedin ilgiriki 190-yili bashlan’ghan) körsitishi mumkin («Dan.» 11:30ni we izahatlarni körüng). Axir bérip Rim impériyesi halak boldi; u axir zamanda yene bir qétim dejjalning bashqurushi astida bolup, yene bir shekilde peyda bolushi mumkin; axirda Mesih dejjalning impériyesini mutleq halak qilidu.
☰