Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Amos 1

Amos

Amos pǝyƣǝmbǝrning bexarǝtliri

1 Uzziya Yǝⱨudaƣa, Yoaxning oƣli Yǝroboam Israilƣa padixaⱨ bolƣan waⱪitlarda, yǝr tǝwrǝxtin ikki yil ilgiri, Tǝkoadiki qarwiqilar arisidiki Amosning Israil toƣruluⱪ eytⱪan sɵzliri: — □ ■

2 U: «Pǝrwǝrdigar Zion teƣidin ⱨɵrkirǝydu,

Yerusalemdin awazini ⱪoyuwetidu;

Padiqilarning otlaⱪliri matǝm tutidu,

Karmǝl qoⱪⱪisi ƣazanglixidu» — dedi.□
■

Hudaning Israilƣa ⱪoxna ⱪowmlar üstidin ⱨɵkümi •••• Suriyǝ ⱨǝⱪⱪidǝ

3 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —

«Dǝmǝxⱪning üq gunaⱨi, bǝrⱨǝⱪ tɵt gunaⱨi üqün, uningƣa qüxidiƣan jazani yandurmaymǝn,

Qünki ular Gileadtikilǝrni tɵmür tirniliⱪ sɵrǝmlǝr bilǝn soⱪⱪanidi;□

4 Xundaⱪla Ⱨazaǝlning ɵyigǝ bir ot ǝwǝtimǝn,

U Bǝn-Ⱨadadning ordilirini yutuwalidu.□

5 Dǝmǝxⱪ dǝrwazisidiki tɵmür baldaⱪni sunduriwetimǝn,

Awǝn jilƣisida turƣuqini, Bǝyt-Edǝndǝ xaⱨanǝ ⱨasisini tutⱪuqini üzüp taxlaymǝn;

Suriyǝning hǝlⱪi ǝsirgǝ qüxüp kirƣa elip ketilidu, — dǝydu Pǝrwǝrdigar.□ ■

Filistiyǝ ⱨǝⱪⱪidǝ

6 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —

«Gaza xǝⱨirining üq gunaⱨi, bǝrⱨǝⱪ tɵt gunaⱨi üqün, uningƣa qüxidiƣan jazani yandurmaymǝn,

Qünki ular Edomƣa tapxurup berixkǝ, barliⱪ tutⱪunlarni ǝsir ⱪilip elip kǝtti.□ ■

7 Ⱨǝm Mǝn Gazaning sepiliƣa ot ǝwǝtimǝn,

U uning ordilirini yutuwalidu;

8 Mǝn Axdodta turƣuqini, Axkelonda xaⱨanǝ ⱨasini tutⱪuqini üzüp taxlaymǝn,

Əkron xǝⱨirigǝ ⱪarxi ⱪol kɵtürimǝn;

Filistiylǝrning ⱪalduⱪi yoⱪilidu, — dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar.

Tur xǝⱨiri ⱨǝⱪⱪidǝ

9 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —

«Turning üq gunaⱨi, bǝrⱨǝⱪ tɵt gunaⱨi üqün, uningƣa qüxidiƣan jazani yandurmaymǝn,

Qünki ular barliⱪ tutⱪunlarni Edomƣa tapxuruwǝtti,

Xundaⱪla ⱪerindaxliⱪ ǝⱨdisini esigǝ almidi.□

10 Ⱨǝm Mǝn Turning sepiliƣa ot ǝwǝtimǝn,

Ot uning ordilirini yutuwalidu.

Edom ⱨǝⱪⱪidǝ

11 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —

«Edomning üq gunaⱨi, bǝrⱨǝⱪ tɵt gunaⱨi üqün, uningƣa qüxidiƣan jazani yandurmaymǝn,

Qünki u barliⱪ rǝⱨim-xǝpⱪǝtni taxliwetip,

Ⱪiliq bilǝn ɵz ⱪerindixini ⱪoƣliƣan;

U yirilƣudǝk ƣǝzǝptǝ bolup,

Dǝrƣǝziptǝ bolƣan ⱨalitini ⱨǝmixǝ saⱪlaydu;□

12 Ⱨǝm Mǝn Teman xǝⱨirigǝ ot ǝwǝtimǝn,

Ot Bozraⱨning ordilirini yutuwalidu».

Ammoniylar ⱨǝⱪⱪidǝ

13 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —

«Ammonning üq gunaⱨi, bǝrⱨǝⱪ tɵt gunaⱨi üqün, uningƣa qüxidiƣan jazani yandurmaymǝn,

Qünki ular qegrimizni kengǝytimiz dǝp, Gileadtiki ⱨamilidar ayallarning ⱪorsaⱪlirini yeriwǝtti.□

14 Ⱨǝm Mǝn Rabbaⱨning sepiliƣa ot yaⱪimǝn,

Jǝng künidǝ ⱪiya-qiyalar iqidǝ,

Ⱪara ⱪuyunning künidǝ ⱪattiⱪ boran iqidǝ,

Ot uning ordilirini yutuwalidu;

15 Ⱨǝm ularning padixaⱨi ǝsirgǝ qüxidu,

— U ǝmirliri bilǝn billǝ ǝsirgǝ qüxidu, — dǝydu Pǝrwǝrdigar.

□ 1:1 «Amosning Israil toƣruluⱪ eytⱪan sɵzliri» — adǝttǝ bu kitabta «Israil» Israilning «ximaliy padixaⱨliⱪi»ni kɵrsitidu. Amos Yǝⱨudaning Tǝkoa yezisidin bolƣini bilǝn yǝtküzidiƣan bexarǝtlirining kɵpinqisi «ximaliy padixaⱨliⱪ» toƣruluⱪtur. ■ 1:1 Zǝk. 14:5 □ 1:2 «Pǝrwǝrdigar Zion teƣidin ⱨɵrkirǝydu, Yerusalemdin awazini ⱪoyuwetidu» — bu bexarǝt yǝr tǝwrǝxni kɵrsǝtsǝ kerǝk. «Karmǝl» bolsa Israilda ⱨɵl-yeƣin ǝng kɵp bolidiƣan jay; u «ƣazanglaxⱪan» bolsa, baxⱪa jaylar tehimu xundaⱪ bolatti. ■ 1:2 Yǝr. 25:30; Yo. 3:16 □ 1:3 «ular (Suriyǝliklǝr) Gileadtikilǝrni tɵmür tirniliⱪ sɵrǝmlǝr bilǝn soⱪⱪanidi» — «2Pad.» 10:32-33, 13:3-5-ayǝttǝ Gileadtikilǝrning Suriyǝ tǝripidin tartⱪan azab-oⱪubǝtliri hatirilǝngǝn; muxu ayǝttǝ tilƣa elinƣini xu bozǝk ⱪilinixni kɵrsǝtsǝ kerǝk. □ 1:4 «Ⱨazaǝl» — Dǝmǝxⱪ padixaⱨi bolup, «Bǝn-Ⱨadad» uning oƣli idi. □ 1:5 «Awǝn jilƣisida turƣuqi» — baxⱪa birhil tǝrjimisi «Rǝzillik jilƣisida turƣuqi» — demǝk, yǝni Dǝmǝxⱪning padixaⱨini ipadilǝydu. «Suriyǝning hǝlⱪi ǝsirgǝ qüxüp kirƣa elip ketilidu» — «Kir» Mesopotamiyǝ (ⱨazirⱪi iraⱪ)diki bir yurt. Suriyǝliklǝr ǝslidǝ xu jaydin qiⱪⱪanidi (9:7-ayǝtni kɵrüng). ■ 1:5 2Pad. 16:9; Yǝx. 17:1-11; Yǝr. 49:23-27 □ 1:6 «Qünki ular Edomƣa tapxurup berixkǝ, barliⱪ tutⱪunlarni ǝsir ⱪilip elip kǝtti» — «tutⱪunlar» Israildin yaki Yǝⱨudadin tutⱪun ⱪilinƣan bir türküm kixilǝr bolsa kerǝk. Ⱪariƣanda Gazaning (yǝni Filistiylǝrning) mǝⱪsiti Israillardin ɵq elix idi. ■ 1:6 2Tar. 21:16, 17; 28:18 □ 1:9 «Qünki ular barliⱪ tutⱪunlarni Edomƣa tapxuruwǝtti, xundaⱪla ⱪerindaxliⱪ ǝⱨdisini esigǝ almidi» — bu «tutⱪunlar» bǝlkim yǝnǝ Israildin kǝlgǝn boluxi mumkin. «Əⱨdǝ» — Sulayman padixaⱨ ǝsli Turning padixaⱨi bilǝn ǝⱨdǝ tüzgǝnidi. Biraⱪ tutⱪunlarning nǝdin kelixi, Turning kim bilǝn ǝⱨdǝ tüzgǝnliki anqǝ muⱨim ǝmǝs; muⱨimi, Huda ularni wǝdisidǝ turmasliⱪtǝk wijdansizliⱪi üqün jazalaydu. □ 1:11 «U yirilƣudǝk ƣǝzǝptǝ bolup,...» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «U ƣǝzǝp bilǝn ⱨǝmixǝ adǝmlǝrni yirtiwetip,...». □ 1:13 «Qünki u qegrimizni kengǝytimiz dǝp, Gileadtiki ⱨamilidar ayallarning ⱪorsaⱪlirini yeriwǝtti» — ular Gileadta turuwatⱪan baxⱪilarnimu ɵltürgǝn, ǝlwǝttǝ. Biraⱪ ularning bu ajayib rǝⱨimsizlikning mǝⱪsiti, ularƣa ⱪayturma zǝrbǝ bǝrgüdǝk ⱨeq adǝm, ⱨǝtta bowaⱪlarningmu ⱪalmasliⱪi üqün idi. Babilning padixaⱨi Neboⱪadnǝsar miladiyǝdin ilgiriki 582-yili Rabbaⱨ xǝⱨirini wǝyran ⱪiliwǝtti.