☰ Yǝrǝmiya 30
30
Hudaning hǝlⱪigǝ tǝsǝlli, riƣbǝt wǝ ümid berix üqün Yǝrǝmiyaning kitab yezixi
1 Pǝrwǝrdigardin Yǝrǝmiyaƣa kǝlgǝn sɵz: —□
2 Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Mǝn sanga ⱨazir dǝydiƣan muxu barliⱪ sɵzlirimni yazmiƣa yazƣin; □ 3 Qünki mana, xundaⱪ künlǝr keliduki, — dǝydu Pǝrwǝrdigar, — Mǝn hǝlⱪim Israil ⱨǝm Yǝⱨudani sürgünlüktin ⱪayturup ǝsligǝ kǝltürimǝn, ularni ata-bowiliriƣa tǝⱪdim ⱪilƣan zeminƣa ⱪayturimǝn, ular uningƣa igǝ bolidu.
4 Pǝrwǝrdigarning Israil toƣruluⱪ wǝ Yǝⱨuda toƣruluⱪ degǝn sɵzliri tɵwǝndikidǝk: —
5 Qünki Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —
Anglitilidu alaⱪzadilik ⱨǝm ⱪorⱪunqluⱪning awazi,
Bolsun nǝdǝ aman-tinqliⱪ!
6 Soranglar, xuni kɵrüp beⱪinglarki, ǝr bala tuƣamdu? Mǝn nemixⱪa ǝmdi tolƣaⱪⱪa qüxkǝn ayaldǝk ⱨǝrbir ǝr kixining qatiriⱪini ⱪoli bilǝn tutⱪanliⱪini kɵrimǝn? Nemixⱪa yüzliri tatirip kǝtkǝndu?■ 7 Ayⱨay, xu küni dǝⱨxǝtliktur! Uningƣa ⱨeqⱪandaⱪ kün ohximaydu; u Yaⱪupning azab-oⱪubǝt künidur; lekin u uningdin ⱪutⱪuzulidu. □  ■ 8 Xu künidǝ ǝmǝlgǝ axuruliduki, — dǝydu samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar, — Mǝn uning boyunturuⱪini boynungdin elip sunduruwetimǝn, asarǝtliringni buzup taxlaymǝn, yat adǝmlǝr uni ikkinqi ⱪulluⱪⱪa qüxürmǝydu. □ 9 Xuning ornida ular Pǝrwǝrdigar Hudasining ⱨǝmdǝ Mǝn ular üqün ⱪaytidin tiklǝydiƣan Dawut padixaⱨining ⱪulluⱪida bolidu.□  ■
10 Əmdi sǝn, i ⱪulum Yaⱪup, ⱪorⱪma, — dǝydu Pǝrwǝrdigar; — alaⱪzadǝ bolma, i Israil; qünki mana, Mǝn seni yiraⱪ yǝrlǝrdin, sening nǝslingni sürgün bolƣan zemindin ⱪutⱪuzimǝn; Yaⱪup ⱪaytip kelidu, aram tepip azadǝ turidu wǝ ⱨeqkim uni ⱪorⱪutmaydu. ■ 11 Qünki Mǝn seni ⱪutⱪuzux üqün sǝn bilǝn billidurmǝn, — dǝydu Pǝrwǝrdigar; — Mǝn seni tarⱪitiwǝtkǝn ǝllǝrning ⱨǝmmisini tügǝxtürsǝmmu, lekin seni pütünlǝy tügǝxtürmǝymǝn; pǝⱪǝt üstüngdin ⱨɵküm qiⱪirip tǝrbiyǝ-sawaⱪ berimǝn; seni jazalimay ⱪoyup ⱪoymaymǝn.■
 
Pǝrwǝrdigar Yǝⱨudaning yarisini saⱪaytidu
12 Qünki Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: Sening zedǝng dawaliƣusiz, sening yarang bolsa intayin eƣirdur. ■ 13 Sening dǝwayingni soraydiƣan ⱨeqkim yoⱪ, yarangni tangƣuqi yoⱪtur, sanga xipaliⱪ dorilar yoⱪtur; 14 sening barliⱪ axniliring seni untuƣan; ular sening ⱨalingni ⱨeq sorimaydu. Qünki Mǝn seni düxmǝndǝk zǝrb bilǝn urƣanmǝn, rǝⱨimsiz bir zalimdǝk sanga sawaⱪ bolsun dǝp urƣanmǝn; qünki sening ⱪǝbiⱨliking ⱨǝddi-ⱨesabsiz, gunaⱨliring ⱨǝddidin ziyadǝ bolƣan. □  ■ 15 Nemixⱪa zedǝng tüpǝylidin, dǝrd-ǝliming dawaliƣusiz bolƣanliⱪi tüpǝylidin pǝryad kɵtürisǝn? Ⱪǝbiⱨlikingning ⱨǝddi-ⱨesabsiz bolƣanliⱪidin, gunaⱨliring ⱨǝddidin ziyadǝ bolƣanliⱪidin, Mǝn xularni sanga ⱪilƣanmǝn.■
16 Lekin seni yutuwalƣanlarning ⱨǝmmisi yutuwelinidu; sening barliⱪ küxǝndiliring bolsa sürgün bolidu; seni buliƣanlarning ⱨǝmmisi bulang-talang ⱪilinidu; seni ow ⱪilƣanlarning ⱨǝmmisini owlinidiƣan ⱪilimǝn. ■ 17 Qünki Mǝn sanga tengiⱪ tengip ⱪoyimǝn wǝ yariliringni saⱪaytimǝn — dǝydu Pǝrwǝrdigar; — qünki ular seni: «Ƣerib-biqarǝ, ⱨeqkim ⱨalini sorimaydiƣan Zion dǝl muxudur» dǝp ⱨaⱪarǝtligǝn.
 
Pǝrwǝrdigar Israil wǝ Yǝⱨudani ǝsligǝ kǝltüridu
18 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —
Mana, Mǝn Yaⱪupning qedirlirini sürgünlüktin ⱪayturup ǝsligǝ kǝltürimǝn,
Uning turalƣuliri üstigǝ rǝⱨim ⱪilimǝn;
Xǝⱨǝr harabiliri ul ⱪilinip ⱪaytidin ⱪurulidu,
Orda-ⱪǝl’ǝ ɵz jayida yǝnǝ adǝmzatliⱪ bolidu.□
19 Xu jaylardin tǝxǝkkür küyliri wǝ xad-huramliⱪ sadaliri anglinidu;
Mǝn ularni kɵpǝytimǝnki, ular ǝmdi azaymaydu;
Mǝn ularning ⱨɵrmitini axurimǝn, ular ⱨeq pǝs bolmaydu.■
20 Ularning baliliri ⱪǝdimdikidǝk bolidu; ularning jamaiti aldimda mǝzmut turƣuzulidu;
Ularni horliƣanlarning ⱨǝmmisini jazalaymǝn.
21 Ularning bexi ɵzliridin bolidu,
Ularning ⱨɵküm sürgüqisi ɵzliri otturisidin qiⱪidu;
Mǝn uni ɵz yenimƣa kǝltürimǝn, xuning bilǝn u Manga yeⱪin kelidu;
Qünki yenimƣa kǝlgüqi jenini tǝwǝkkül ⱪilƣuqi ǝmǝsmu? — dǝydu Pǝrwǝrdigar.□
22 — Xuning bilǝn silǝr Mening hǝlⱪim bolisilǝr,
Mǝn silǝrning Hudayinglar bolimǝn.■
23 Mana, Pǝrwǝrdigardin qiⱪⱪan bir boran-qapⱪun!
Uningdin ⱪǝⱨr qiⱪti;
Bǝrⱨǝⱪ, dǝⱨxǝtlik bir ⱪara ⱪuyun qiⱪip kǝldi;
U pirⱪirap rǝzillǝrning bexiƣa qüxidu.■
24 Kɵnglidiki niyǝtlirini ada ⱪilip toluⱪ ǝmǝl ⱪilƣuqǝ,
Pǝrwǝrdigarning ⱪattiⱪ ƣǝzipi yanmaydu;
Ahirⱪi künlǝrdǝ silǝr buni qüxinip yetisilǝr.
 
 
□ 30:1 «Pǝrwǝrdigardin Yǝrǝmiyaƣa kǝlgǝn sɵz..» — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ barki, Pǝrwǝrdigar Yǝrǝmiyaƣa «Yulux, sɵküx, ⱨalak ⱪilix wǝ ɵrüx» ⱨǝm «ⱪurux wǝ terip ɵstürüx»ni jakarlaxⱪa qaⱪirƣan (1:10). U «yulux, sɵküx, ⱨalak ⱪilix wǝ ɵrüx» toƣruluⱪ bexarǝtlǝr bǝrgǝndin keyin, ⱨazir uningƣa «ⱪurux wǝ terip ɵstürüx» toƣruluⱪ bexarǝtlǝr (30-33-bablar) berilidu. □ 30:2 «Mǝn sanga ⱨazir dǝydiƣan muxu barliⱪ sɵzlirimni yazmiƣa yazƣin» — «muxu barliⱪ sɵzlirim» bǝlkim 30-31-bablarda kɵrülidu. Sɵzlǝr bǝlkim qüx arⱪiliⱪ Yǝrǝmiyaƣa tapxurulƣan (31:26ni kɵrüng). Ular ǝsli ayrim oram kitabqǝ boluxi kerǝk idi. ■ 30:6 Yǝr. 4:31; 6:24 □ 30:7 «u Yaⱪupning azab-oⱪubǝt künidur» — «Yaⱪup» muxu yǝrdǝ Yaⱪupning ǝwladliri bolƣan Israil hǝlⱪini kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ. Bexarǝt Babildin ⱪayturuluxini kɵrsǝtkini bilǝn, «Yaⱪupning azab-oⱪubǝt küni»ning toluⱪ ǝmǝlgǝ axuruluxi ahirⱪi zamanda bolsa kerǝk. ■ 30:7 Yo. 2:11; Zǝf. 1:15 □ 30:8 «Mǝn uning boyunturuⱪini boynungdin elip sunduruwetimǝn» — «uning boyunturuⱪini» degini muxu yǝrdǝ awwal Neboⱪadnǝsarning ⱪulluⱪini, ⱨǝmdǝ ahirⱪi zamandiki Babil padixaⱨi «dǝjjal»ning ⱪulluⱪinimu kɵrsitidu. □ 30:9 «Mǝn ular üqün ⱪaytidin tiklǝydiƣan Dawut padixaⱨi...» — «Dawut padixaⱨi» xübⱨisizki, Dawutning ɵzidin uluƣ bolƣan ǝwladi Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨni kɵrsitidu. ■ 30:9 Əz. 34:23,24; 37:24; Ⱨox. 3:5 ■ 30:10 Yǝx. 41:13; 43:5; 44:1; Yǝr. 46:28 ■ 30:11 Yǝx. 27:8; Yǝr. 4:27; 5:10,18; 10:24; 46:28 ■ 30:12 Yǝr. 10:19; 15:18 □ 30:14 «sening barliⱪ axniliring seni untuƣan» — «axniliring» muxu yǝrdǝ (1) Israilƣa «silǝrgǝ ittipaⱪdax bolayli» degǝn butpǝrǝs ǝllǝrni (2) Yǝⱨudadikilǝr qoⱪunƣan ⱨǝm tayanƣan butlarni kɵrsitixi mumkin. ■ 30:14 Yǝr. 22:20 ■ 30:15 Yǝr. 5:6; 13:17 ■ 30:16 Mis. 23:22; Yǝx. 41:11; Yǝr. 10:25 □ 30:18 «xǝⱨǝr harabiliri ul ⱪilinip ⱪaytidin ⱪurulidu» — «xǝⱨǝr» Yerusalemni kɵrsitixi kerǝk. «Xǝⱨǝr»ning baxⱪa birhil tǝrjimisi «ⱨǝrbir xǝⱨǝr...». ■ 30:19 Yǝr. 31:4 □ 30:21 «Ularning bexi ɵzliridin bolidu, ularning ⱨɵküm sürgüqisi ɵzliri otturisidin qiⱪidu...» — bu ayǝt yǝnǝ Dawutning ǝwladi bolƣan Mǝsiⱨni kɵrsitidu. Ayǝt Uning ⱨǝm padixaⱨ ⱨǝm kaⱨin (baxⱪilarƣa wǝkil bolup Hudaning aldiƣa dua ⱪilixⱪa kelidiƣan) bolidiƣanliⱪini ayan ⱪilidu. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng. ■ 30:22 Yǝr. 24:7; 31:1,33; 32:38 ■ 30:23 Yǝr. 23:19, 20; 25:32
☰