☰ Yǝrǝmiyaning yiƣa-zarliri 2
2
2-munajat — Yerusalemning jazalinixi
1 |א| (Alǝf) Rǝb ƣǝzǝp buluti bilǝn Zion ⱪizini xundaⱪ ⱪaplidi!
U Israilning xǝrǝp-julasini asmandin yǝrgǝ qɵrüwǝtti,
Ƣǝzipi qüxkǝn künidǝ Ɵz tǝhtipǝrini ⱨeq esidǝ ⱪaldurmidi.□
2 |ב| (Bǝt) Rǝb Yaⱪupning barliⱪ turalƣulirini yutuwǝtti, ⱨeq ayimidi;
U ⱪǝⱨri bilǝn Yǝⱨudaning ⱪizining ⱪǝl’ǝ-ⱪorƣanlirining ⱨǝmmisini ƣulatti;
U padixaⱨliⱪni ǝmirliri bilǝn nomusⱪa ⱪoyup,
Yǝr bilǝn yǝksan ⱪiliwǝtti.□
3 |ג| (Gimǝl) U ⱪattiⱪ ƣǝzǝptǝ Israilning ⱨǝmmǝ münggüzlirini kesiwǝtti;
Düxmǝnni tosuƣan ong ⱪolini Uning aldidin tartiwaldi;
Lawuldap kɵygǝn ɵz ǝtrapini yǝp kǝtküqi ottǝk,
U Yaⱪupni kɵydürüwǝtti. □
4 |ד| (Dalǝt) Düxmǝndǝk U oⱪyasini kǝrdi;
Uning ong ⱪoli etixⱪa tǝyyarlanƣanidi;
Kɵzigǝ issiⱪ kɵrüngǝnlǝrning ⱨǝmmisini küxǝndisi kǝbi ⱪirdi;
Zion ⱪizining qediri iqidǝ,
Ⱪǝⱨrini ottǝk yaƣdurdi;
5 |ה| (He) Rǝb düxmǝndǝk boldi;
U Israilni yutuwaldi,
Ordilirining ⱨǝmmisini yutuwaldi;
Uning ⱪǝl’ǝ-ⱪorƣanlirini yoⱪatti,
Yǝⱨudaning ⱪizida matǝm wǝ yiƣa-zarlarni kɵpǝytti.
6 |ו| (Waw) U Uning kǝpisini baƣqini paqaⱪlatⱪandǝk paqaⱪlatti;
U ibadǝt sorunlirini yoⱪitiwǝtti;
Pǝrwǝrdigar Zionda ⱨeyt-bayramlar ⱨǝm xabatlarni hǝlⱪining esidin qiⱪiriwǝtti;
Ƣǝzǝp oti bilǝn padixaⱨ ⱨǝm kaⱨinni qǝtkǝ ⱪeⱪiwǝtti.□
7 |ז| (Zain) Rǝb ⱪurbangaⱨini taxliwǝtti,
Muⱪǝddǝs jayidin waz kǝqti;
U Ziondiki ordilarning sepillirini düxmǝnning ⱪoliƣa tapxurdi;
Ⱨǝtta Pǝrwǝrdigarning ɵyidǝ,
Ular ⱨeyt-ayǝm künidikidǝk tǝntǝnǝ ⱪilixti!
8 |ח| (Hǝt) Pǝrwǝrdigar Zion ⱪizining sepilini qeⱪiwetixni ⱪarar ⱪilƣan;
U uningƣa ⱨalak ɵlqǝm tanisini tartip ⱪoyƣan;
U ⱪolini qeⱪixtin ⱨeq üzmidi;
U ⱨǝm istiⱨkamlarni ⱨǝm sepilni zarlatti;
Ikkisi tǝng ⱨalsirap ⱪayƣurmaⱪta.□
9 |ט| (Tǝt) Uning dǝrwaziliri yǝr tegigǝ ƣǝrⱪ bolup kǝtti;
U uning tɵmür-taⱪaⱪlirini parǝ-parǝ ⱪiliwǝtti.
Padixaⱨi ⱨǝm ǝmirliri ǝllǝr arisiƣa palandi;
Tǝwrattiki tǝrbiyǝ-yolyoruⱪ yoⱪap kǝtti,
Pǝyƣǝmbǝrliri Pǝrwǝrdigardin wǝⱨiy-kɵrünüxlǝrni izdǝp tapalmaydu.□
10 |י| (Yod) Zion ⱪizining aⱪsaⱪalliri,
Yǝrdǝ zuwan sürmǝy olturmaⱪta;
Ular baxliriƣa topa-qang qeqixti;
Ular beligǝ bɵz yɵgiwelixti;
Yerusalemning pak ⱪizlirining baxliri yǝrgǝ kirip kǝtküdǝk boldi.
11 |כ| (Kaf) Mening kɵzlirim taramliƣan yaxlirimdin ⱨalidin kǝtti;
Iqi-baƣrilirim zǝrdapƣa toldi;
Jigirim yǝr yüzigǝ tɵkülüp parǝ-parǝ boldi,
Qünki hǝlⱪimning ⱪizi nabut ⱪilindi,
Qünki xǝⱨǝr koqilirida narsidilǝr ⱨǝm bowaⱪlar ⱨoxsiz yatmaⱪta.
12 |ל| (Lamǝd) Ular xǝⱨǝr koqilirida yarilanƣanlardǝk ⱨalidin kǝtkǝndǝ,
Anilirining ⱪuqiⱪida yetip jan talaxⱪanda,
Aniliriƣa: «Yemǝk-iqmǝk nǝdǝ?» dǝp yalwuruxmaⱪta.□
13 |מ| (Mǝm) Mǝn dǝrdinggǝ guwaⱨqi bolup, seni nemigǝ ohxitarmǝn?
Seni nemigǝ selixturarmǝn, i Yerusalem ⱪizi?
Sanga tǝsǝlli berixtǝ, nemini sanga tǝng ⱪilarmǝn, i Zionning pak ⱪizi?
Qünki sening yarang dengizdǝk qǝksizdur;
Kim seni saⱪaytalisun?□
14 |נ| (Nun) Pǝyƣǝmbǝrliringning sǝn üqün kɵrgǝnliri bimǝnilik ⱨǝm ǝhmǝⱪliⱪtur;
Ular sening ⱪǝbiⱨlikingni ⱨeq axkarǝ ⱪilmidi,
Xundaⱪ ⱪilip ular sürgün boluxungning aldini almidi.
Əksiqǝ ularning sǝn üqün kɵrgǝnliri yalƣan bexarǝtlǝr ⱨǝm ezitⱪuluⱪlardur. □
15 |ס| (Samǝⱪ) Yeningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi sanga ⱪarap qawaklixidu;
Ular üxⱪirtip Yerusalemning ⱪiziƣa bax qayⱪaxmaⱪta: —
«Güzǝllikning jǝwⱨiri, pütkül jaⱨanning hursǝnliki» dǝp atalƣan xǝⱨǝr muxumidu?»□
16 |פ| (Pe) Barliⱪ düxmǝnliring sanga ⱪarap aƣzini yoƣan eqip mazaⱪ ⱪilmaⱪta,
Ux-ux ⱪilixip, qixlirini ƣuqurlatmaⱪta;
Ular: «Biz uni yutuwalduⱪ!
Bu bǝrⱨǝⱪ biz kütkǝn kündur!
Biz buni ɵz kɵzimiz bilǝn kɵrüxkǝ muyǝssǝr bolduⱪ!» — demǝktǝ.
17 |ע| (Ayin) Pǝrwǝrdigar Ɵz niyǝtlirini ixⱪa axurdi;
Ⱪǝdimdin tartip Ɵzining bekitkǝn sɵzigǝ ǝmǝl ⱪildi;
U ⱨeq rǝⱨim ⱪilmay ƣulatti;
U düxmǝnni üstüngdin xadlandurdi;
Küxǝndiliringning münggüzini yuⱪiri kɵtürdi.□
18 |צ| (Tsadǝ) Ularning kɵngli Rǝbgǝ nida ⱪilmaⱪta!
I Zion ⱪizining sepili!
Yaxliring dǝryadǝk keqǝ-kündüz aⱪsun!
Ɵzünggǝ aram bǝrmǝ;
Yax tamqiliring taramlaxtin aram almisun!■
19 |ק| (Kof) Tün keqidǝ ornungdin tur,
Kǝqtǝ jesǝk baxlinixi bilǝn nida ⱪil!
Kɵnglüngni Rǝbning aldiƣa sudǝk tɵk;
Narsidiliringning ⱨayati üqün uningƣa ⱪolliringni kɵtür!
Ular barliⱪ koqiliring doⱪmuxida ⱪǝⱨǝtqiliktin ⱨalidin kǝtmǝktǝ.
20 |ר| (Rǝx) Ⱪara, i Pǝrwǝrdigar, oylap baⱪⱪaysǝn,
Sǝn kimgǝ muxundaⱪ muamilǝ ⱪilip baⱪⱪan?!
Ayallar ɵz mewiliri — ǝrkǝ bowaⱪlirini yeyixkǝ bolamdu?
Kaⱨin ⱨǝm pǝyƣǝmbǝrni Rǝbning muⱪǝddǝs jayida ɵltürüxkǝ bolamdu?!■
21 |ש| (Xiyn) Yaxlar ⱨǝm ⱪerilar koqilarda yetixmaⱪta;
Pak ⱪizlirim wǝ yax yigitlirim ⱪiliqlinip yiⱪildi;
Ularni ƣǝziping qüxkǝn künidǝ ⱪirdingsǝn;
Ularni ⱨeq ayimay soydungsǝn.
22 |ת| (Taw) Sǝn ⱨeyt-bayram künidǝ jamaǝtni qaⱪirƣandǝk,
Meni tǝrǝp-tǝrǝplǝrdin besixⱪa wǝⱨimilǝrni qaⱪirding;
Pǝrwǝrdigarning ƣǝzǝp künidǝ ⱪaqⱪanlar yaki tirik ⱪalƣanlar yoⱪ idi;
Ɵzüm ǝrkilitip qong ⱪilƣanlarni düxminim yǝp kǝtti.□
 
 
□ 2:1 «Israilning xǝrǝp-julasi» ... «(Hudaning) Ɵz tǝhtipǝri» — bular Hudaning muⱪǝddǝs ibadǝthanisini kɵzdǝ tutuxi mumkin. □ 2:2 «Yaⱪupning barliⱪ turalƣuliri» — «Yaⱪup» muxu ayǝtlǝrdǝ Yaⱪupning ǝwladlirini, yǝni Israillarni kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ. «Yǝⱨudaning ⱪizining ⱪǝl’ǝ-ⱪorƣanlirining ⱨǝmmisini ƣulatti» — «ⱪǝl’ǝ-ⱪorƣanliri» bǝlkim Yǝⱨudaning mustǝⱨkǝm xǝⱨǝrlirini kɵrsitidu. □ 2:3 «U ⱪattiⱪ ƣǝzǝptǝ Israilning ⱨǝmmǝ münggüzlirini kesiwǝtti» — Tǝwratta, «münggüz»lǝr kɵp ⱨallarda adǝmlǝrning abruy-xɵⱨritini bildüridu. Muxu yǝrdǝ Israilning pǝhri bolƣan abruyluⱪ mɵtiwǝrlirini yaki batur ǝzimǝtlirini kɵrsitixi mumkin. Münggüzlǝr adǝmning bexidin ɵskǝn ǝmǝs! «U Yaⱪupni kɵydürüwǝtti» — muxu yǝrdǝ «Yaⱪup» Yaⱪupning (Israilning) zemini wǝ xǝⱨǝr-yezilirini kɵrsitidu. □ 2:6 «U Uning kǝpisini baƣqini paqaⱪlatⱪandǝk paqaⱪlatti» — «Uning kǝpisi» muxu yǝrdǝ yǝnǝ muⱪǝddǝs ibadǝthanini kɵrsitidu; gǝrqǝ ibadǝthana ƣayǝt zor imarǝt bolsimu, ibadǝthana Huda aldida pǝⱪǝt bir «kǝpǝ», waⱪitliⱪ bir nǝrsǝ, halas. «U ibadǝt sorunlirini yoⱪitiwǝtti» — yaki «u ibadǝt sorunini yoⱪitiwǝtti». Bu keyinki tǝrjimǝ toƣra bolsa, umu ibadǝthanini kɵrsitidu. «Pǝrwǝrdigar Zionda ⱨeyt-bayramlar ⱨǝm xabatlarni hǝlⱪining esidin qiⱪiriwǝtti» — «xabatlar», (yǝni «xabat künliri») — «xabat» dǝm elix küni, Huda Israilƣa: Silǝrgǝ muⱪǝddǝs kün bolsun dǝp bekitkǝn, xǝnbǝ künini kɵrsitidu. □ 2:8 «Pǝrwǝrdigar ... uningƣa ⱨalak ɵlqǝm tanisini tartip ⱪoyƣan» — demǝk, Ⱨǝmmigǝ Ⱪadir Huda Yerusalemning ⱨalak boluxini alliⱪaqan tǝpsiliy ɵlqǝp ⱪoyƣanidi. □ 2:9 «Uning dǝrwaziliri yǝr tegigǝ ƣǝrⱪ bolup kǝtti» — kona zamanlarda xǝⱨǝrning ⱪowuⱪ-dǝrwaziliri mɵtiwǝrlǝr soraⱪ ⱪilix, nǝsiⱨǝt ⱪilix, mǝsliⱨǝt berixkǝ olturidiƣan jay idi (5:14ni kɵrüng). «Tǝwrattiki tǝrbiyǝ-yolyoruⱪ» — yaki «Tǝwrat». Ibraniy tilida «tǝwrat» degǝn sɵz «yolyoruⱪ», «tǝrbiyǝ» degǝn mǝnidǝ. «Pǝyƣǝmbǝrliri Pǝrwǝrdigardin wǝⱨiy-kɵrünüxlǝrni izdǝp tapalmaydu» — «pǝyƣǝmbǝrliri» Hudaning pǝyƣǝmbǝrliri ǝmǝs, bǝlki «Yǝⱨudaning pǝyƣǝmbǝrliri». Bu kinayilik gǝp, u «sahta pǝyƣǝmbǝrlǝr»ni kɵrsitidu (14-ayǝt, «Yǝr.» 14:13-18nimu kɵrüng); Əzakiyal pǝyƣǝmbǝr wǝ Yǝrǝmiya pǝyƣǝmbǝr alliⱪaqan Yerusalemning wǝyran ⱪilinixi toƣruluⱪ aldin’ala tǝpsiliy bexarǝt bǝrgǝnidi. □ 2:12 «Yemǝk-iqmǝk nǝdǝ?» — ibraniy tilida: «Nan-xarab nǝdǝ?». Ⱪurƣaⱪqiliⱪ tüpǝylidin bǝlkim pǝⱪǝt xarabla ⱪaldimu, su yoⱪmidu? □ 2:13 «Mǝn dǝrdinggǝ guwaⱨqi bolup, seni nemigǝ ohxitarmǝn? Seni nemigǝ selixturarmǝn, i Yerusalem ⱪizi? Sanga tǝsǝlli berixtǝ, nemini sanga tǝng ⱪilarmǝn, i Zionning pak ⱪizi?...» — ayǝttiki barliⱪ sɵzlǝr bǝlkim Zionning dǝrd-ǝlimini ɵlqigili bolmaydiƣanliⱪini kɵrsitixi mumkin (ahirida «yarang» toƣruluⱪ sɵzlǝydu). «...sening yarang dengizdǝk qǝksizdur» — ibraniy tilida «... sening bɵsülgǝn jaying dengizdǝk qǝksizdur». □ 2:14 «...sǝn üqün kɵrgǝnliri yalƣan bexarǝtlǝr» — «bexarǝtlǝr» ibraniy tilida «yüklǝr» yaki «yükligǝn bexarǝtlǝr». Adǝttǝ «yük» degǝn sɵz bexarǝtning eƣirliⱪini, wǝzinini, muⱨim sɵz ikǝnlikini kɵrsitidu. Bu yǝrdǝ «yük», xübⱨisizki, ⱨǝjwiy gǝp bolup, muxundaⱪ kixilǝrning «bexarǝtliri» kixilǝrgǝ ⱨeq ilⱨam yaki mǝdǝt bǝrmǝy, ǝksiqǝ, ǝmǝliyǝttǝ, adǝmlǝrgǝ «eƣir yük» artidiƣanliⱪni kɵrsitidu. «Ezitⱪuluⱪ»ning baxⱪa birhil tǝrjimisi «qiⱪirixⱪa (yǝni, sürgün boluxⱪa) sǝwǝbqi» degǝn bolidu. □ 2:15 «Yeningdin ɵtüwatⱪanlarning ⱨǝmmisi sanga ⱪarap qawaklixidu» — bu «qawaklixix» mǝshirǝ ⱪilixni bildürsǝ kerǝk. Yǝrusalemni kürsitiƣan «güzǝllikning jǝwⱨiri» «pütkül jaⱨanning hursǝnliki» degǝn ibarilǝr «Zǝb.» 50:2 wǝ 48:2din elinƣan. □ 2:17 «Ⱪǝdimdin tartip Ɵzining bekitkǝn sɵzigǝ ǝmǝl ⱪildi...» — Pǝrwǝrdigar uzundin buyan (Musa pǝyƣǝmbǝr dǝwridin tartip) Israilƣa butpǝrǝslik wǝ itaǝtsizlikning aⱪiwiti toƣruluⱪ agaⱨlandurup kǝlgǝnidi. ■ 2:18 Yǝr. 14:17; Yiƣ. 1:16 ■ 2:20 Yiƣ. 4:10 □ 2:22 «Meni tǝrǝp-tǝrǝplǝrdin besixⱪa wǝⱨimilǝrni qaⱪirding» — «Yǝr.» 20:3 wǝ 10ni kɵrüng.
☰