☰ Lawiylar 7
7
Itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪi toƣrisidiki ⱪaidǝ-nizam
1 Itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪi toƣrisidiki ⱪaidǝ-nizam mana mundaⱪ: — Bu ⱪurbanliⱪ «ǝng muⱪǝddǝslǝrning biri» ⱨesablinidu. 2 Kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ boƣuzlinidiƣan jayda itaǝtsizlikni tilǝx ⱪurbanliⱪimu boƣuzlinidu; kaⱨin ⱪenini ⱪurbangaⱨning üsti ⱪismining ǝtrapiƣa sǝpsun. 3 Ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqi kixi barliⱪ meyini sunsun; yǝni mayliⱪ ⱪuyruⱪi bilǝn iq ⱪarnini yɵgǝp turƣan mayni, □ 4 ikki bɵrǝkni wǝ ularning üstidiki ⱨǝmdǝ ikki yanpixidiki mayni ajritip, jigǝrning bɵrǝkkiqǝ bolƣan qawa meyini ajritip sunsun. 5 Kaⱨin bularni Pǝrwǝrdigarƣa atap otta sunulidiƣan ⱪurbanliⱪ süpitidǝ ⱪurbangaⱨta kɵydürsun. Bu itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪi bolidu. 6 Kaⱨinlardin bolƣan ǝr kixilǝrning ⱨǝmmisi buni yesun; u muⱪǝddǝs yǝrdǝ yeyilsun; u «ǝng muⱪǝddǝslǝrning biri» ⱨesablinidu. □
7 Gunaⱨ ⱪurbanliⱪi ⱪandaⱪ bolsa itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪimu xundaⱪ bolidu; ular ikkisi toƣrisidki ⱪaidǝ-nizam ohxax; bu ⱪurbanliⱪ kafarǝt kǝltürüxkǝ ⱪurbanliⱪ ɵtküzgüqi kaⱨinning ɵzigǝ tǝwǝ bolsun.
 
Kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪlar wǝ axliⱪ ⱨǝdiyǝlǝrdin kaⱨinlarƣa tegidiƣan ülüxi toƣruluⱪ bǝlgilimǝ
8 Kaⱨin birsining sunƣan kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪini ɵtküzgǝn bolsa, kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪning terisi xu kaⱨinning bolidu. 9 Tonurda pixurulƣan ⱨǝrbir axliⱪ ⱨǝdiyǝ, xundaⱪla ⱪazanda yaki tawida etilgǝn ⱨǝrbir axliⱪ ⱨǝdiyǝ bolsa uni ɵtküzgǝn kaⱨinning bolidu, yǝni kaⱨinning ɵzigǝ tǝwǝ bolidu. 10 Ⱨǝrbir axliⱪ ⱨǝdiyǝ, mǝyli zǝytun meyi arilaxturulƣan bolsun, yaki ⱪuruⱪ kǝltürülgǝn bolsun, bular Ⱨarunning oƣullirining ⱨǝrbirigǝ barawǝr bɵlüp berilidu.
 
Inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi toƣrisidiki ⱪaidǝ-nizam
11 Pǝrwǝrdigarƣa atap kǝltürülgǝn inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi toƣrisidiki ⱪaidǝ-nizam mundaⱪ: —
12 Sunmaⱪqi bolƣan kixi uni tǝxǝkkür eytix üqün sunsa, undaⱪta u «tǝxǝkkür ⱪurbanliⱪi» bilǝn billǝ zǝytun meyi ilǝxtürülgǝn petir toⱪaqlar, zǝytun meyi sürülüp mǝsiⱨlǝngǝn petir ⱨǝmǝk nanlar wǝ esil undin zǝytun meyiƣa qilap pixurulƣan toⱪaqlarnimu kǝltürsun. □  ■ 13 Xu toⱪaqlardin baxⱪa, yǝnǝ tǝxǝkkür eytidiƣan inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi bilǝn billǝ eqitⱪu selinƣan nanlarnimu sunsun; 14 u xu sunƣanlirining ⱨǝrbir türidin birni elip Pǝrwǝrdigar üqün ⱪox ⱪollap sunidiƣan «kɵtürmǝ ⱨǝdiyǝ» ⱪilip kǝltürsun; bu inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪining ⱪenini ⱪurbangaⱨning üstigǝ sǝpkǝn kaⱨinning ɵzigǝ tǝgsun. □ 15 Tǝxǝkkür bildüridiƣan inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪining gɵxi bolsa ⱪurbanliⱪ ⱪilinƣan xu küni yeyilixi kerǝk; ⱪurbanliⱪni sunƣuqi kixi tang atⱪuqǝ uning ⱨeq nemisini ⱪaldurmisun.□
16 Əgǝr uning sunƣan ⱪurbanliⱪi ⱪǝsimigǝ has ⱪurbanliⱪ yaki ihtiyariy kǝltürgǝn ⱪurbanliⱪ bolsa, undaⱪta ⱨaywanning gɵxi ⱪurbanliⱪ ⱪilinƣan kündǝ yeyilsun; uningdin exip ⱪalƣinini bolsa, ǝtisimu yeyixkǝ bolidu; ■ 17 lekin ⱪurbanliⱪning gɵxidin üqinqi künigiqǝ exip ⱪalsa, u otta kɵydürülüxi kerǝk. 18 Inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪining gɵxidin üqinqi künidǝ yeyilsǝ, undaⱪta ⱪurbanliⱪ ⱪobul bolmaydu, ⱪurbanliⱪ sunƣuqining ⱨesabiƣimu ⱨesablanmaydu, bǝlki mǝkruⱨ bolidu; kimdǝkim uningdin yesǝ ɵz ⱪǝbiⱨlikining jazasiƣa tartilidu.
19 Xundaⱪla napak nǝrsigǝ tegip ⱪalƣan gɵxmu yeyilmǝsliki kerǝk, bǝlki otta kɵydürülüxi kerǝk. Ⱨǝrⱪandaⱪ pak adǝm napak nǝrsigǝ tǝgmigǝn ⱪurbanliⱪning gɵxini yesǝ bolidu. 20 Lekin kimki napak ⱨalǝttǝ turup Pǝrwǝrdigarƣa atalƣan inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪidin yesǝ, undaⱪta u ɵz hǝlⱪidin üzüp taxlinidu. □  ■ 21 Kimki napak bir nǝrsigǝ tegip kǝtsǝ (mǝyli napak ⱨalǝttiki adǝm bolsun, napak bir ⱨaywan bolsun yaki ⱨǝrⱪandaⱪ napak yirginqlik nǝrsǝ bolsun) wǝ xundaⱪla Pǝrwǝrdigarƣa has atalƣan inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪining gɵxidin yesǝ, undaⱪta u ɵz hǝlⱪidin üzüp taxlinidu.□
 
Addiy puⱪralarƣa ⱪaritilƣan bǝlgilimilǝr
22 Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
23 Israillarƣa mundaⱪ degin: — Silǝr kala, ⱪoy wǝ ɵqkilǝrning meyini ⱨǝrgiz yemǝnglar. 24 Ɵzlükidin ɵlgǝn yaki yirtⱪuqlar boƣup ⱪoyƣan ⱨaywanning jǝsitining meyini ⱨǝrⱪandaⱪ ixⱪa ixlǝtkili bolidu, lekin ⱨǝrgiz uningdin yemǝnglar. 25 Qünki kimki Pǝrwǝrdigarƣa atap otta sunulidiƣan ⱨǝrⱪandaⱪ ⱨaywanning meyini yesǝ, xuni yegǝn kixi ɵz hǝlⱪliridin üzüp taxlinidu.□
26 Silǝr ⱨǝrⱪandaⱪ turar jayinglarda ⱨeqⱪandaⱪ ⱪanni, yǝni uqar-ⱪanatlarning bolsun yaki qarpaylarning bolsun ⱪenini ⱨǝrgiz estimal ⱪilmanglar. ■ 27 Kimdǝkim ⱨǝrⱪandaⱪ ⱪanni estimal ⱪilsa, xu kixi ɵz hǝlⱪliridin üzüp taxlinidu.□
 
Inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪlirining kaⱨinlarƣa tǝⱪdim ⱪilinidiƣan ⱪisimliri
28 Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip mundaⱪ dedi: —
29 Israillarƣa mundaⱪ degin: — Kimki Pǝrwǝrdigarƣa atap bir inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi sunsa, undaⱪta u Pǝrwǝrdigarƣa has bolƣan ⱨǝdiyǝni xu inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪtin ayrip kǝltürsun. 30 Ɵz ⱪoli bilǝn Pǝrwǝrdigarƣa atiƣan, otta sunulidiƣan ⱨǝdiyǝlǝrni, yǝni may bilǝn tɵxni ⱪoxup elip kelip, tɵxni «pulanglatma ⱨǝdiyǝ» süpitidǝ Pǝrwǝrdigarning aldida pulanglatsun. □  ■ 31 Kaⱨin meyini ⱪurbangaⱨ üstidǝ kɵydürüwǝtsun. Tɵx bolsa Ⱨarun bilǝn uning oƣulliriƣa has bolsun.
32 Inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪliringlarning ong arⱪa putini silǝr «kɵtürmǝ ⱨǝdiyǝ» süpitidǝ kaⱨinƣa beringlar. 33 Ⱨarunning oƣulliridin ⱪaysisi inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪining ⱪeni bilǝn meyini sunƣan bolsa ɵz ülüxi üqün ong arⱪa putini ɵzi alsun. 34 Qünki mǝn Israillarning inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪliridin «pulanglatma ⱨǝdiyǝ» bolƣan tɵx bilǝn «kɵtürmǝ ⱨǝdiyǝ» bolƣan arⱪa putini ǝbǝdiy bir bǝlgilimǝ bilǝn Israillardin elip, kaⱨin Ⱨarun wǝ uning oƣullirining ⱨǝⱪⱪi bolsun dǝp ularƣa tǝⱪdim ⱪildim.□  ■
 
35 Musa Ⱨarun bilǝn oƣullirini Pǝrwǝrdigarning ⱪulluⱪida kaⱨin boluxⱪa uning aldiƣa kǝltürgǝn künidǝ, ularƣa Pǝrwǝrdigarƣa atap otta sunulidiƣan ⱪurbanliⱪlardin tǝⱪdim ⱪilinidiƣan kaⱨinliⱪ ülüxi mana xudur. □ 36 Musa ularni Mǝsiⱨligǝn künidǝ, Pǝrwǝrdigar bu ülüxni Israillardin elip ularƣa berilsun dǝp ǝmr ⱪilƣan. Bu Israillarƣa dǝwrdin dǝwrgiqǝ ǝbǝdiy bir bǝlgilimǝ bolidu.□
 
Hulasǝ
37 Kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ bilǝn axliⱪ ⱨǝdiyǝsi, gunaⱨ ⱪurbanliⱪi bilǝn itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪi, kaⱨinliⱪⱪa tiklǝx ⱪurbanliⱪi bilǝn inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪi toƣrisidiki ⱪaidǝ-nizam mana xudur. □ 38 Pǝrwǝrdigar Israillarƣa: «Silǝr bu Sinay bayawinida Pǝrwǝrdigarning aldiƣa ⱪurbanliⱪliringlarni sununglar» dǝp buyruƣan künidǝ, u bularning ⱨǝmmisini Sinay teƣida Musaƣa tapxurƣanidi.
 
 
□ 7:3 «Ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqi kixi» — ibraniy tilida «U». □ 7:6 «muⱪǝddǝs yǝrdǝ» — bu sɵzlǝr muⱪǝddǝs jayning ǝtrapidiki ⱨoylini kɵrsitidu, «muⱪǝddǝs qedir» («ǝng muⱪǝddǝs jay» wǝ «muⱪǝddǝs jay»)ni ɵz iqigǝ almaydu. □ 7:12 «petir toⱪaqlar» — ibraniy tilida bu sɵz yaki ⱨalⱪisiman yaki qǝkküq bilǝn texilgǝn birhil nanlarni kɵrsitidu. ■ 7:12 Zǝb. 116:17 □ 7:14 «kɵtürmǝ ⱨǝdiyǝ» — kaⱨin yaki ⱨǝdiyǝni sunƣan kixi Pǝrwǝrdigarning aldiƣa ikki ⱪollap alaⱨidǝ egiz kɵtürüp atiƣan ⱨǝdiyǝ. «Kɵtürmǝ ⱨǝdiyǝ» adǝttǝ ⱪurbanliⱪⱪa mǝs’ul kaⱨinƣa tǝwǝ bolidu. □ 7:15 «ⱪurbanliⱪni sunƣuqi kixi» — ibraniy tilida «u». ■ 7:16 Law. 19:6 □ 7:20 «ɵz hǝlⱪidin üzüp taxlinidu» — muxu sɵzlǝrning mundaⱪ birnǝqqǝ qüxǝnqisi boluxi mumkin: (1) Pǝrwǝrdigar Ɵzi uni ɵltüridu; (2) jamaǝt uni ɵltürüxi kerǝk; (3) jamaǝt uni ibadǝt sorunliridin ⱨǝydiwetixi yaki pütkül jǝmiyǝt uni paliwetixi kerǝk; (4) uningdin ⱨeq nǝsil ⱪaldurulmaydu. Bizningqǝ baxⱪa ayǝttǝ eniⱪ buyruⱪ kɵrsitilmigǝqkǝ, muxu yǝrdǝ birinqi qüxǝnqǝ (Huda Ɵzi xu adǝmni dunyadin kǝtküzidu) toƣra boluxi mumkin, dǝp ⱪaraymiz. ■ 7:20 Law. 15:3 □ 7:21 «ɵz hǝlⱪidin üzüp taxlinidu» — 20-ayǝt wǝ izaⱨatini kɵrüng. □ 7:25 «ɵz hǝlⱪidin üzüp taxlinidu» — 20-ayǝt wǝ izaⱨatini kɵrüng. ■ 7:26 Yar. 9:4; Law. 3:17; 17:14 □ 7:27 «ɵz hǝlⱪidin üzüp taxlinidu» — 20-ayǝt wǝ izaⱨatini kɵrüng. □ 7:30 «pulanglatma ⱨǝdiyǝ» — Pǝrwǝrdigarning aldida egiz kɵtürüp alaⱨidǝ pulanglitidiƣan ⱨǝdiyǝdur. «Pulanglatma ⱨǝdiyǝ» adǝttǝ barliⱪ kaⱨinlarƣa tǝwǝ bolidu. ■ 7:30 Mis. 29:24 □ 7:34 «ǝbǝdiy bir bǝlgilimǝ» — Tǝwrattiki «ǝbǝdiy» degǝn sɵz ibraniy tilida ikki mǝnidǝ ixlitilidu: (1) mǝnggü; (2) xu waⱪittiki qeki bekitilmigǝn, ⱪǝrǝlsiz, mɵⱨlǝtsiz uzun bir mǝzgilni kɵrsitidu. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng. ■ 7:34 Mis. 29:27; Qɵl. 18:11 □ 7:35 «Musa» — ibraniy tilida «u». □ 7:36 «Musa» — ibraniy tilida «u». □ 7:37 «kaⱨinliⱪⱪa tiklǝx ⱪurbanliⱪi» — bu hil ⱪurbanliⱪ inaⱪliⱪ ⱪurbanliⱪiƣa ohxap ketidu, bu 8-bab, 22-32-ayǝtlǝrdǝ tǝpsiliy tǝswirlinidu. Ibraniy tilida «kaⱨinliⱪⱪa tiklǝx ⱪurbanliⱪi» «(ⱪollarni) toldurux ⱪurbanliⱪi» degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu — qünki Huda bu murasim arⱪiliⱪ Ⱨarunning ǝwladliri bolƣan kaⱨinlarning ⱪollirini (1) ⱪurbanliⱪlar bilǝn wǝ (2) kaⱨinliⱪ mǝs’uliyitini tapxurux bilǝn «toldurdi».
☰