☰ Wǝⱨiy 3
3
Sardistiki jamaǝtkǝ yezilƣan hǝt
1 — Sardistiki jamaǝtning ǝlqisigǝ mundaⱪ yazƣin: —
«Hudaning yǝttǝ Roⱨi wǝ yǝttǝ yultuzining Igisi Bolƣuqi mundaⱪ dǝydu:
— Sening ǝmǝlliringni wǝ xundaⱪla «ⱨayat» degǝn nam-abruyungning barliⱪini, lekin ǝmǝliyǝttǝ ɵlük ikǝnlikingni bilimǝn.■ 2 Xunga, oyƣan, seningdǝ bar bolƣan, ǝmma ɵlǝy dǝp ⱪalƣan hislǝtliringni küqǝyt; qünki Hudayim aldida ǝmǝlliringning tügǝl ǝmǝslikini bildim. 3 Uning üqün sɵz-kalamni ⱪandaⱪ ⱪobul ⱪilip angliƣiningni yadingƣa kǝltürüp, uni qing tutup towa ⱪilƣin. Lekin oyƣanmisang Mǝn oƣridǝk üstüngkǝ kelimǝn wǝ sǝn ⱪaysi saǝttǝ üstünggǝ kelidiƣinimni ⱨǝrgiz bilmǝysǝn.□  ■ 4 Lekin Sardista ɵz kiyimlirigǝ daƣ tǝgküzmigǝn birnǝqqǝ xǝhs bar. Ular aⱪ kiyim kiyip Mǝn bilǝn billǝ mangidu, qünki ular buningƣa layiⱪtur.□ 5 Ƣǝlibǝ ⱪilƣuqilar mana xundaⱪ aⱪ kiyimlǝrni kiyidu. Mǝn ularning namini ⱨayatliⱪ dǝptiridin ⱨǝrgiz ɵqürmǝymǝn, bǝlki ularning namini Atam Hudaning wǝ Uning pǝrixtilirining aldida oquⱪ etirap ⱪilimǝn.■
6 Ⱪuliⱪi barlar Roⱨning jamaǝtlǝrgǝ degǝnlirini anglisun!»
 
Filadelfiyǝdiki jamaǝtkǝ yezilƣan hǝt
7 — Filadelfiyǝdiki jamaǝtning ǝlqisigǝ mundaⱪ yazƣin: —
«Muⱪǝddǝs wǝ Ⱨǝⱪiⱪiy Bolƣuqi, xundaⱪla Dawutning aqⱪuqiƣa igǝ Bolƣuqi, aqsam ⱨeqkim yapalmaydu, yapsam ⱨeqkim aqalmaydu degüqi munu ixlarni dǝydu: □  ■
8 — Sening ǝmǝlliringni bilimǝn. Sening bir’az küqüng bolƣaq sɵz-kalamimƣa itaǝt ⱪilƣining wǝ namimdin tenip kǝtmigining üqün, aldingda ⱨeqkim yapalmaydiƣan bir ixikni eqip ⱪoydum.□ 9 Mana, Xǝytanning sinagogidikilǝrdin, Yǝⱨudiy ǝmǝs turup ɵzlirini Yǝⱨudiy dǝp atiwalƣan yalƣanqilarni bolsa xundaⱪ aⱪiwǝtkǝ ⱪaldurimǝnki, ularni kelip sening ayiƣingƣa bax uridiƣan wǝ Mening seni sɵygǝnlikimni bilidiƣan ⱪilimǝn. □  ■ 10 Sǝn Mening sǝwr-taⱪǝt yolumdiki sɵz-kalamimni saⱪlap ǝmǝl ⱪilixing üqün bu dunyadiki insanlarni sinaxⱪa pütkül yǝr yüzigǝ qüxidiƣan wabaliⱪ sinaⱪning waⱪit-saiti kǝlgǝndǝ seni uningdin saⱪlap ⱪoƣdap ⱪalimǝn.□
11 Mǝn pat arida kelimǝn. Tajingni ⱨeqkimning tartiwalmasliⱪi üqün, ɵzüngdǝ bar bolƣanni qing tutⱪin. ■ 12 Ƣǝlibǝ ⱪilƣuqini bolsa, Hudayimning ibadǝthanisiƣa tüwrük ⱪilimǝnki, u u yǝrdin ǝsla qiⱪmaydu. Mǝn uning üstigǝ Hudayimning namini, Hudayimning xǝⱨirining namini, yǝni ǝrxtin — Hudaning yenidin qüxidiƣan yengi Yerusalemning namini wǝ Mening yengi namimni yazimǝn.■
13  Ⱪuliⱪi barlar Roⱨning jamaǝtlǝrgǝ degǝnlirini anglisun!»
 
Laodikiyadiki jamaǝtkǝ yezilƣan hǝt
14 — Laodikiyadiki jamaǝtning ǝlqisigǝ mundaⱪ yazƣin: —
«Amin Atalƣuqi, yǝni Sadiⱪ wǝ Ⱨǝⱪiⱪiy Guwaⱨqi, Hudaning kainitining kelip qiⱪixining Sǝwǝbqisi mundaⱪ dǝydu: □
  ■ 15 Sening ǝmǝlliringni bilimǝnki, sǝn soƣuⱪmu ǝmǝs, ⱪiziⱪmu ǝmǝs. Mǝn sening ya soƣuⱪ, ya ⱪiziⱪ boluxungni halayttim!□
16 Sǝn ya soƣuⱪ ya ⱪiziⱪ ǝmǝs, bǝlki ilman bolƣanliⱪing üqün, seni aƣzimdin ⱨɵ ⱪilimǝn. 17 Sǝn bay adǝmmǝn, dɵlǝtmǝn boldum, ⱨeq nǝrsigǝ ⱨajǝtmǝn ǝmǝsmǝn degining bilǝn ɵzüngning ƣerib, biqarǝ, yoⱪsul, kor wǝ yalingaq ikǝnlikingni bilmigǝqkǝ, 18 bay boluxung üqün otta tawlanƣan altun, yalingaqliⱪ nomusluⱪungning yepilixi üqün kiygüzülüxünggǝ aⱪ kiyim-keqǝk, kɵrüxüng üqün kɵzliringgǝ sürtüxkǝ tutiyani mǝndin setiwelixingni nǝsiⱨǝt ⱪilimǝn. □  ■ 19 Mǝn kimni sɵysǝm, xuning ǝyibini kɵrsitip tǝrbiyilǝymǝn; xuning üqün ⱪizƣin kɵyüp-pixip towa ⱪil. ■ 20 Mana, Mǝn ⱨazir ixik aldida turup, ixikni ⱪeⱪiwatimǝn. Əgǝr biri awazimni anglap ixikni aqsa, uning yeniƣa kirimǝn. Mǝn uning bilǝn, umu Mǝn bilǝn billǝ ƣizalinidu. □ 21 Ƣǝlibǝ ⱪilƣuqini bolsa, Mǝnmu ƣǝlibǝ ⱪilip, Atamning tǝhtidǝ uning bilǝn birgǝ olturƣinimdǝk, unimu tǝhtimdǝ Mǝn bilǝn birgǝ olturuxⱪa muyǝssǝr ⱪilimǝn.■
22  Ⱪuliⱪi barlar Roⱨning jamaǝtlǝrgǝ degǝnlirini anglisun!»□  
 
 
■ 3:1 Wǝⱨ. 1:14, 16. □ 3:3 «Lekin oyƣanmisang Mǝn oƣridǝk üstüngkǝ kelimǝn wǝ sǝn ⱪaysi saǝttǝ üstünggǝ kelidiƣinimni ⱨǝrgiz bilmǝysǝn» — «oƣridǝk kelimǝn...»: bir ⱪetim Sardis xǝⱨiri düxmǝnning ⱨujumi astida turuwatⱪanda «sepil-istiⱨkamimiz ⱨeq bɵsülmǝs» dǝp hatirjǝmliktǝ uhlawatⱪanda düxmǝn «oƣridǝk» kirip uni ixƣal ⱪilƣan. ■ 3:3 Mat. 24:43; 1Tes. 5:2; 2Pet. 3:10; Wǝⱨ. 3:19; 16:15. □ 3:4 «Lekin Sardista ɵz kiyimlirigǝ daƣ tǝgküzmigǝn birnǝqqǝ xǝhs bar» — «kiyimlirigǝ daƣ tǝgküzmigǝn» degǝn ibarǝ kɵqmǝ mǝnidǝ, ǝhlaⱪni kɵrsitidu. «...birnǝqqǝ xǝhs bar» — grek tilida «... birnǝqqǝ namlar bar». ■ 3:5 Mis. 32:32; Zǝb. 69:28; Mat. 10:32; Luⱪa 12:8; Fil. 4:3; Wǝⱨ. 20:12; 21:27. □ 3:7 «...xundaⱪla Dawutning aqⱪuqiƣa igǝ bolƣuqi» — Əysa Mǝsiⱨ jismaniy jǝⱨǝttǝ Dawut padixaⱨning ǝwladi bolup, u Hudaning padixaⱨliⱪiƣa kirix dǝrwazisining aqⱪuqidur. «Yǝx.» 22:20-25ni kɵrüng. ■ 3:7 Ayup 12:14; Yǝx. 22:22; Wǝⱨ. 1:18; 3:14. □ 3:8 «sening bir’az küqüng bolƣaq...» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «küqüng ajiz bolsimu,...». □ 3:9 «Xǝytanning sinagogidikilǝrdin, Yǝⱨudiy ǝmǝs turup ɵzlirini Yǝⱨudiy dǝp atiwalƣan yalƣanqilar...» — 2:9diki izaⱨatni kɵrüng. ■ 3:9 Wǝⱨ. 2:9; Pǝnd. 14:19 □ 3:10 «Mening sǝwr-taⱪitimdiki sɵz-kalamni saⱪlap ǝmǝl ⱪilixing üqün...» — «Mening sǝwr-taⱪǝt yolumdiki sɵz-kalamim» yaki (1) hux hǝwǝrning ɵzini (qünki uni qing tutup saⱪlax üqün ⱨǝrⱨalda kɵp sǝwr-taⱪǝt kerǝk); yaki (2) Mǝsiⱨning alaⱨidǝ sǝwr-taⱪǝtlik bolux ǝmrlirini; yaki (3) Hudaning pütkül sɵz-kalamini kɵrsitidu (unimu qing tutuxⱪa ajayib sǝwr-taⱪǝt bolux kerǝk). Bizningqǝ bu sɵz yuⱪiriⱪi üq jǝⱨǝtning ⱨǝmmisini ɵz iqigǝ alidu. Mǝsiⱨning ɵzining sǝwr-taⱪiti bizgǝ bolmisa, biz «sǝwr-taⱪitimdiki sɵz-kalam»ni ⱨeq tutalmaymiz, ǝlwǝttǝ. «pütkül yǝr yüzigǝ qüxürülidiƣan sinaⱪ waⱪit-saiti» — yaki (1) imperator Trajan yürgüzgǝn ziyankǝxlǝrni, yaki (2) tarihtiki bizgǝ ⱨazir namǝlum baxⱪa bir mǝzgilni, yaki (3) kǝlgüsidiki «dǝⱨxǝtlik azab-oⱪubǝt»ni kɵrsitidu (mǝsilǝn «Mat.» 24:9-22). «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 26:20-21. ■ 3:11 Wǝⱨ. 2:25. ■ 3:12 1Pad. 7:21; Wǝⱨ. 21:2,10; 22:4. □ 3:14 «Amin Atalƣuqi, yǝni Sadiⱪ wǝ Ⱨǝⱪiⱪiy Guwaⱨqi, Hudaning kainitining kelip qiⱪixining Sǝwǝbqisi» — «Amin» sɵzining mǝnisi «xundaⱪ bolsun» bolup, bu yǝrdǝ Əysa Mǝsiⱨning Hudaning barliⱪ wǝdǝ wǝ pilanlirining «amin»i, yǝni ularning ǝmǝlgǝ exixining kapaliti ikǝnliki tǝkitlǝngǝn. («2Kor.» 1:20). «Hudaning kainitining kelip qiⱪixining Sǝwǝbqisi» degǝnning baxⱪa tǝrjimisi «Huda yaratⱪan kainatning idarǝ ⱪilƣuqisi». Bunngƣa ohxax sɵz «Kol.» 1:15, 18-ayǝttǝ tepilidu, xu ayǝtlǝrdiki izaⱨatlarnimu kɵrüng). ■ 3:14 Kol. 1:15; Wǝⱨ. 1:5, 6. □ 3:15 «Sening ǝmǝlliringni bilimǝnki, sǝn soƣuⱪmu ǝmǝs, ⱪiziⱪmu ǝmǝs. Mǝn sening ya soƣuⱪ, ya ⱪiziⱪ boluxungni halayttim!» — Laodikiya xǝⱨiridǝ yahxi su mǝnbisi yoⱪ idi. Ətrapidiki xǝⱨǝrlǝrdinissiⱪ su (turuba arⱪiliⱪ) yǝtküzülsǝ ilman bolup ⱪalatti; soƣuⱪ su yǝtküzülsimu soƣuⱪ ǝmǝs, bǝlki ilman bolup ⱪalatti; ular ɵzliri bu ilman suni yahxi kɵrmǝytti. □ 3:18 «kɵrüxüng üqün kɵzliringgǝ sürtüxkǝ tutiyani mǝndin setiwelixingni nǝsiⱨǝt ⱪilimǝn» — «kɵzliringgǝ sürtüx tutiya» grek tilida «kɵzliringni mǝsiⱨlǝydiƣan tutiya...» yaki «kɵzliringni Mǝsiⱨ ⱪilidiƣan tutiya...». «bay boluxung üqün otta tawlanƣan altun, yalingaqliⱪ nomusluⱪungning yepilixi üqün kiygüzülüxünggǝ aⱪ kiyim-keqǝk, kɵrüxüng üqün kɵzliringgǝ sürtüxkǝ tutiyani Mǝndin setiwelixingni nǝsiⱨǝt ⱪilimǝn» — Laodikiya xǝⱨiri ǝslidǝ: (1) intayin bay. Ularning nurƣun bankiliri bar idi. Bay ikǝnlikining bir misali, miladiyǝ 17-yili ⱪattiⱪ yǝr tǝwrǝx tüpǝylidin Filadǝlfiyǝ, Sardis wǝ Laodikiya xǝⱨǝrliri intayin eƣir ziyanƣa uqriƣaqⱪa Rim ⱨɵkümiti ularƣa nurƣun yardǝm pul ǝwǝtti. Laodikiya xǝⱨiridikilǝr pulimiz bar dǝp bu pulni rǝt ⱪildi; (2) ularning qirayliⱪ yungluⱪ kiyim-keqǝk ixlǝx bilǝn dangⱪi qiⱪⱪan; (3) ularning ünümlük birhil kɵz mǝlⱨiminingmu dangⱪi qiⱪⱪanidi. ■ 3:18 2Kor. 5:3; Wǝⱨ. 7:13; 16:15; 19:8. ■ 3:19 Ayup 5:17; Pǝnd. 3:12; Ibr. 12:5. □ 3:20 «Əgǝr biri awazimni anglap ixikni aqsa, uning yeniƣa kirimǝn. Mǝn uning bilǝn, umu Mǝn bilǝn billǝ ƣizalinidu» — grek tilida «ƣizalinix» degǝn sɵz adǝttǝ kǝqlik tamaⱪni kɵrsitidu. ■ 3:21 Mat. 19:28; 1Kor. 6:2. □ 3:22 « Ⱪuliⱪi barlar Roⱨning jamaǝtlǝrgǝ degǝnlirini anglisun!»» — bu yǝttǝ jamaǝtning baxⱪabir ǝⱨmiyiti, yǝni bexarǝtlik ǝⱨimiyiti toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.
☰