୧୩
ବାରିୟା ଜାଁତୁ
୧ ଏନ୍ତେ ଆଇଙ୍ଗ୍‌ ଦରେୟାଏତେ ମିଆଁଦ୍‌ ଜାଁତୁକେ ରାକାବ୍‌ତେୟାଃ ନେଲ୍‌କିୟାଇଙ୍ଗ୍‌ । ଇନିୟାଃ ଗେଲ୍‌ ଦିରିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡଃ ଏୟା ବହଃ ତାଇକେନା । ମିପିଆଦ୍‌ ଦିରିଙ୍ଗ୍‌କରେ ମିପିଆଦ୍‌ ମୁକୁଟ୍‌ ଆଡଃ ମିପିଆଦ୍‌ ବହଃକରେ ପାର୍‌ମେଶ୍ୱାର୍‌କେ ନିନ୍ଦାଇ ମିପିଆଦ୍‌ ନୁତୁମ୍‌ ଅଲାକାନ୍‌ ତାଇକେନା । ୨ ଆଇଙ୍ଗ୍‌ ନେଲାକାଇ ଜାଁତୁ କୁଲା ଲେକାଏ ତାଇକେନା, ଇନିୟାଃ କାଟା ଭାଲୁରାଃ କାଟା ଲେକା ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ମଚା ସିଂହରାଃ ମଚା ଲେକା ତାଇକେନା । ଏନ୍‌ ମାରାଙ୍ଗ୍‌ ବିଙ୍ଗ୍‌ ଦରେୟା ଗେନାରେ ତାଇକେଦ୍‌ତେ, ଆୟାଃ ସବେନ୍‌ ପେଡ଼େଃ ରାଜ୍‌ଗାଦି ଆଡଃ ମାରାଙ୍ଗ୍‌ ଆକ୍‌ତେୟାର୍‌ ଆଇଃକ୍‌କେ ଏମ୍‌ୟାନା । ୩ ଜାଁତୁରାଃ ମିଆଁଦ୍‌ ବହଃ ଥିମ୍ବାଗି ଠଗାକାନ୍‌ ଲେକା ଆଟ୍‌କାରଃ ତାଇକେନା । ମେନ୍‌ଦ ଘାଅକାନ୍‌ତାଃ ବୁଗିକାନ୍‌ ତାଇକେନା ଆଡଃ ଗଟା ଅତେଦିଶୁମ୍‌ରେ ସବେନ୍‌କ ଆକ୍‌ଦାନ୍ଦାଅକେଦ୍‌ତେ ଜାଁତୁକେ ଅତଙ୍ଗ୍‌କିୟାକ । ୪ ଆଡଃ ସବେନ୍‌କ ଏନ୍‌ ମାରାଙ୍ଗ୍‌ ବିଙ୍ଗ୍‌କେ ସୁନୁସାର୍‌କିୟାକ, ଚିଆଃଚି ଇନିଃ ଆୟାଃ ପେଡ଼େଃ ଏନ୍‌ ଜାଁତୁକେ ଏମ୍‌କିୟା । ଇନ୍‌କୁ ଜାଁତୁକେହଗି ସୁନୁସାର୍‌କେଦ୍‌ତେ କାଜିକେଦାକ, “ଅକଏ ନେ ଜାଁତୁ ଲେକାଏ ହବାଦାଡ଼ିୟଃଆ ? ଅକଏ ଆୟାଃଲଃ ଲାଡ଼ାଇ ଦାଡ଼ିୟାଏ ?”
୫ ଏନ୍‌ ଜାଁତୁକେ ପାର୍‌ମେଶ୍ୱାର୍‌ଆଃ ବିରୁଧ୍‌ରେ ହିଲାଙ୍ଗ୍‌ କାଜି ଆଡଃ ନିନ୍ଦାଇ କାଜିକ କାଜି ନାଗେନ୍ତେ ଆଚୁକାନା, ଆଡଃ ବାର୍‌ହିସି ବାର୍‌ ମାହିଁନା ଜାକେଦ୍‌ ଆକ୍‌ତେୟାର୍‌ରେ ନାଗେନ୍ତେ ଇନିଃକେ ଆଚୁକାନ୍‌ ତାଇକେନା । ୬ ଏନ୍‌ ଜାଁତୁ ପାର୍‌ମେଶ୍ୱାର୍‌ଆଃ ବିରୁଧ୍‌ରେ କାଜି ଏଟେଦ୍‌କେଦ୍‌ତେ, ଆୟାଃ ନୁତୁମ୍‌, ଆୟାଃ ତାଇନଃ ଠାୟାଦ୍‌, ଆଡଃ ସିର୍ମାରେ ତାଇନ୍‌ତାନ୍‌ ସବେନ୍‌କକେ ନିନ୍ଦାକେଦ୍‌କଆ । ୭ ପାର୍‌ମେଶ୍ୱାର୍‌ଆଃ ହଡ଼କଆଃ ବିରୁଧ୍‌ରେ ଲାଡ଼ାଇକେଦ୍‌ତେ ଇନ୍‌କୁକେ ହାରାଅ ନାଗେନ୍ତେ ଇନିଃକେ ଆକ୍‌ତେୟାର୍‌ ନାମ୍‌ୟାନା ଆଡଃ ମିପିଆଦ୍‌ କିଲି, ଦିଶୁମ୍‌, ଏଟାଃ ଏଟାଃ ଜାଗାର୍‌ତାନ୍‌ ଆଡଃ ଜାତିକଆଃ ଚେତାନ୍‌ରେ ଇନିଃକେ ଆକ୍‌ତେୟାର୍‌ ଏମ୍‌ୟାନା । ୮ ଅତେଦିଶୁମ୍‌ରାଃ ଏନେଟେଦ୍‌ ସିଦାରେ ଅକନ୍‌ ହଡ଼କଆଃ ନୁତୁମ୍‌ ଦାଣେଁ ରାକାବଃତାନ୍‌ ମିଣ୍ଡିହନ୍‌ଆଃ ଜୀଦାନ୍‌ ପୁଥିରେ ଅଲାକାନ୍‌ ତାଇକେନା, ଇନ୍‌କୁକେ ବାଗିକେଦ୍‌ତେ ଅତେଦିଶୁମ୍‌ରେନ୍‌ ଏଟାଃ ସବେନ୍‌କ ଏନ୍‌ ଜାଁତୁରାଃ ସୁନୁସାର୍‌ ରିକାଏୟାକ ।
୯ ଆୟୁମ୍‌ ନାଗେନ୍ତେ ଲୁତୁର୍‌ ମେନାଃନିଃ ଆୟୁମେକାଏ । ୧୦ ପାର୍‌ମେଶ୍ୱାର୍‌ଆଃ ସାନାଙ୍ଗ୍‌ ଲେକାତେ, ଜେତାଏ ତଲ୍‌ ଇଦିୟଃନିଃ ସାର୍‌ତିଗି ତଲ୍‌ ଇଦିୟଃଆ । ଜେତାଏ ଏଟାଃନିଃକେ ତାରାଉଡ଼ିତେ ମାଆଃ ଗଜିନିଃ, ଆଇଃକ୍‌ଗି ତାରାଉଡ଼ିତେ ମାଆଃ ଗଜଃଆ । ନେ ଦିପିଲିରେ ପାର୍‌ମେଶ୍ୱାର୍‌ଆଃ ହଡ଼କ ନାଗେନ୍ତେ ଧିରାଜ୍‌ ଆଡଃ ବିଶ୍ୱାସ୍‌ ତାଇନଃଗି ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍‌ୟାଁଃ ।
୧୧ ଏନ୍ତେ ଆଇଙ୍ଗ୍‌ ଆଡଃମିଆଁଦ୍‌ ଜାଁତୁକେ ଅତେହେତେ ଚେତାନ୍‌ତେ ବିରିଦ୍‌ ରାକାବ୍‌ତେୟାଃ ନେଲ୍‍କିୟାଇଙ୍ଗ୍‌ । ମିଣ୍ଡିହନ୍‌ଆଃ ଦିରିଙ୍ଗ୍‌ ଲେକାଗି ଇନିୟାଃ ବାରିୟା ଦିରିଙ୍ଗ୍‌ ତାଇକେନା ଆଡଃ ଇନିଃ ମାରାଙ୍ଗ୍‌ ବିଙ୍ଗ୍‌ ଲେକାଏ ଜାଗାର୍‌ତାନ୍ ତାଇକେନା । ୧୨ ଏନ୍‌ ଏଟାଃ ଜାଁତୁ ପାହିଲା ଜାଁତୁରାଃ ନେପେଲ୍‌ରେ ଆୟାଃ ପେଡ଼େଃକେ ଉଦୁବ୍‌କେଦା । ଆଡଃ ଏନ୍‌ ପାହିଲା ଜାଁତୁ, ଅକଏୟାଃଚି ଘାଅ ବୁଗିୟାକାନ୍‌ ତାଇକେନା, ଇନିୟାଃ ସୁନୁସାର୍‌ ରିକା ନାଗେନ୍ତେ ଅତେଦିଶୁମ୍‌ରେନ୍‌ ସବେନ୍‌କକେ ଜାବାର୍‌ଜାସ୍ତିକେଦ୍‌କଆ । ୧୩ ଏଟାଃ ଜାଁତୁ ପୁରାଃ ଆକ୍‌ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକଏ କାମିକେଦା । ସବେନ୍‌କଆଃ ଆୟାର୍‌ରେ ସିର୍ମାଏତେ ଅତେରେ ସେଙ୍ଗେଲ୍‌ଗାମା ଗାମାଇଚିକେଦାଏ । ୧୪ ଆଡଃ ପାହିଲା ଜାଁତୁରାଃ ତାଇନଃ ଦିପିଲିରେଗି, ନେ'ଲେକା ପୁରାଃଗି ଆକ୍‌ଦାନ୍ଦାଅ କାମିକ ରିକାକେଦ୍‌ତେ ଅତେଦିଶୁମ୍‌ରେନ୍‌ ସବେନ୍‌କକେ ବେଦାକେଦ୍‌କଆ । ତାରାଉଡ଼ିତେ ମାଆଃକାନ୍‌ରେୟ, ବାଞ୍ଚାଅକାନ୍‌ ପାହିଲା ଜାଁତୁରାଃ ମାଇନଃ ନାଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାଃ ମିଆଁଦ୍‌ ମୁରୁତ୍‌ ବାଇ ନାଗେନ୍ତେ ଏଟାଃ ଆଡଃମିଆଁଦ୍‌ ଜାଁତୁ ହଡ଼କକେ ଆଚୁକେଦ୍‌କଆ । ୧୫ ପାହିଲା ଜାଁତୁରାଃ ମୁରୁତ୍‌ ଜେ'ଲେକା ଜାଗାର୍‌ ଦାଡ଼ିୟାଏ ଆଡଃ ଏନ୍‌ ମୁରୁତ୍‌କେ କାକ ସୁନୁସାର୍‌ତାନ୍‌ ହଡ଼କକେ ଜେ'ଲେକା ଗନଏଃ ସାଜାଇ ଏମଃଆ, ଏନାମେନ୍ତେ ଏଟାଃ ଆଡଃମିଆଁଦ୍‌ ଜାଁତୁକେ ଏନ୍‌ ମୁରୁତ୍‌ରେ ଜୀଉ ଏମ୍‌ରେୟାଃ ଆକ୍‌ତେୟାର୍‌ ଏମ୍‌ୟାନା । ୧୬ ହୁଡିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡଃ ମାରାଙ୍ଗ୍‌, ଗାରିବ୍‌ ଆଡଃ କିସାଁଣ୍‌, ଦାସିକାନ୍‌ ଆଡଃ କା ଦାସିକାନ୍‌, ସବେନ୍‌କକେ ଇନ୍‌କୁଆଃ ଜମ୍‌ତିଃଇରେ ଚାଏ ମଲଙ୍ଗ୍‌ରେ ମିଆଁଦ୍‌ ଖଦାକାନ୍‌ ଚିହ୍ନାଁଁ ଦହ ନାଗେନ୍ତେ ଇନିଃ ଜାବାର୍‌ଜାସ୍ତି କେଦ୍‌କଆଏ । ୧୭ ଅକ ହଡ଼ ଏନ୍‌ ଜାଁତୁରାଃ ନୁତୁମ୍‌ ଚାଏ ଆୟାଃ ନୁତୁମ୍‌ରାଃ ନାମ୍ବାର୍‌ କାଏ ଖଦାକାନ୍‌ଗିୟା, ଇନିଃ ଜେତ୍‌ନାଃ କିରିଙ୍ଗ୍‌ ଚାଏ ଆଖ୍‌ରିଙ୍ଗ୍‌ କାଏ ଦାଡ଼ିୟା ।
୧୮ ନେତାଃରେ ସେଣାଁ ତାଇନଃ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍‌ୟାଁଃ । ଏନ୍‌ ଜାଁତୁରାଃ ନାମ୍ବାର୍‌ ସେଣାଁନ୍‌ ହଡ଼ ଏସ୍‌କାର୍‌ ସାରି ଦାଡ଼ିୟାକ । ଚିଆଃଚି ନେ ନାମ୍ବାର୍‌ ମିଆଁଦ୍‌ ହଡ଼ରାଃ ନାମ୍ବାର୍‌ ତାନାଃ, ଏନା ହବାଅଃତାନା ୬୬୬ ।
୧୩:୧ ଉନୁଦୁବ୍‌ କାଜି ୧୭:୩,୭-୧୨.