5
Jisas wari midi kareng kama bubo ganang aranga ituagu'
Luk 6:20-23
1-2 Ka Jisas wari ami taming arantagim girii kabi'mo' wari yaranga fengaging u yapma iibi tanga ananing arantagim sini' ungungsa' inagira anga kama bubo nua'ni ganang areging. Aranga kadofinga mera Jisas wari midi kareng yanggeronga ning yanggu',
“ka kadapmang ka aming kamaganangni wari mambong a wap girii wara'guk iik wa karengsa' ning urang kating wa na kadapmang nua'ni katik. Wa ning, aming ka kabaksi' ganang tangkunang guk mokngang ning sura ikiting wa karengsa' ning torik. Aming ka ningwara' wa Anutuning bining ganang iik wara'ning.
A aming ka adisining kadagang ga' mamareng naknga ikiting wa karengsa' ning torik. Aming ka ningwara' wa Anutu wari kaba kugurang kuma' imota'.
A aming ka anasining sasuk a wapsi' bema afuting undu' karengsa' ning torik. Aming ka ningwara' wa Anutu wari napa' kareng girii sini' kuma'sa' kabiamo'ga'.
Abanga aming ka Anutuning kadapmang didimeng kareng ga' siamo' ninak ka aming wari masi' pamparanganga ama topna ga'sa' urang nakiting ningda'ning tanga ikiting wa karengsa' ning torik. Nasi' ka adi bemna ga' sura sasuk mimeng titing wa Anutu wari didimengsa' iminga tangkunang ubu kuma' naknga ikanting.
A aming ka aming nua'ni wari kadagang tangaminga kadagang kura' tubobu mo' tiamiting wa karengsa' ning torik. Inga' Anutu wari undu' aming ka tubobu guk mo' tiamting wara'siga' wa tubobu guk mo' tiamo'ga'.
A aming ka sasuksi' ka kadapmang kareng waraga'sa' titing wara'siga' undu' karengsa' ning torik. Inga' adi Anutu guk iik wara'ning.
Abanga aming ka aming fam ning kabaksi' kagaya ifakureting wara'siga' undu' karengsa' ning torik. Inga' Anutu wari ananing mindine arantagim ning manggara kukyabo'ga'.
10 A aming ka kadapmang didimengsa' tinga aming fam wari waraga' bibi' naknga mamareng imiting wara'siga' wa karengsa' ning torik. Aming ka ningwara' wa iik kareng sini' ka Anutuning bining ganang iik wara'ning.
11 Beng sini' sidi nagata' naktangka tanga kadapmang karengsa' yaranga ikanting ka aming fam wari u sapma midi sangkige tanga aroksam sige tanga napa' mamareng fam saramikanting undu' giri karengsa' ning torik.
12 Ka napa' mamareng ka u saramikanting wa kami sidita'sa' mo' tasamting, mokngang wa profet arantagim ka timinggi' Anutuning midi tokadofi kane tanga ira abinging undu' adi ningsa' iramikiaging. Beng sini' Anutu wari profet u yotangkayapku' ningsa' sidindu' kuma'sa' yotangkasabota'. Ka sidi sasuk ka inga' Anutu wari kunim yong ganang napa' kareng tasam waraga' suktangkanga ira mamareng bema wa kabaksi' kareng naknga mesisiringa sa' tanga ikanting.”
Jisas wari aming ning iik wa napa' fama' ka firing a kamang diok ningda'ning waraga' togu'
Mak 9:50; Luk 14:34-35
13 “Ka naktangka aming sidi ami taming ning bining ganang ira sidining iiksi' wa kadapmang ka didimeng karengsa' titining u tanga firing marang guk ningda'ning kareng ikanting. Wa ning, firing ning kaneni wa nana a didik u tipmaranda wara'ning, ka sidindu' aming fam ning kabaksi' ifikarenda wara'ning ning ikanting. Ka firing ning marang wari bibi' tota' wa firing anasa' marang guk nua'bu iik ning guk mokngang, wa marangni kuma' binga wadigi' kuma' gigimera' wara' wa sige kura igukinga aming wari kama sa' ba ning tonga tipminga yangating. Ka sidindu' ningsa', sidi kadapmang kareng tanga aming ning kabaksi' ifikarenda wara'ning wara' sidi iiksi' ganang wa firing marang guk ningda'ning ira tinting. 14 Abanga sidi ami taming ning bining ganang wa sidi kamang diok kareng ningda'ning iking. Ka wara'ning wa ning, yong girii nua'ni ka kama bubo ganang adeuta' wa tiim ganang yong wara'ning kamang diok wa kapmo' guk mo' adeta', mokngang wa sireng sa' kuma' tonga kating. 15 Abanga aming wari lam yora gareting undu' ningsa'. Adi lam u yora garanga wa napa'ni wari tungkum tanga kapmo' mo' sebiting. Mokngang adi sirengsa' tabinga kamang diok wari yak iyung bane u diokinga sangang sa' adeting, ning titing. 16 Ka sidining iiksi' ganang undu' ningsa'. Anutuning tangkunang wari sidining kabaksi' ganang diok ningda'ning ita' wara' sidi aming ning bining ganang ira kadapmang didimeng kareng tiaminga diok u kanting. Ning tinga adi diok ka wari yangtintingneinga Anutuning kadapmang kareng u kigedanga kabaksi' kareng naknga babangsi' girii Anutu ka kunimganang ikita' waraga' mesisiringa tangamting.”
Jisas wari Anutuning kadapmang tang timini waraga' togu'
17 “Ka sidi naning midi i kuni' nua'ni ning naknga ning mo' suknamting, a adi Anutuning kadapmang tangkunang ka Moses ga' tim amigu', abanga Anutuning midi ka timinggi' profet wari ituaging u ufafenga kadapmang inga'ni sa' tipmarak ga' unda' abugu'. Mokngang na midi a kadapmang tang timini u ufafe waraga' mo' abuguk. Na naning kadapmang inga'ni kigineng guk u tipmarakinga kadapmang tang a midi ka tim toging u tiptangkainga wari beng guk kagadofi waraga'sa' abuguk. 18 Beng sini' kadapmang tang ning midi a Anutuning midi fam ka tim u ituaging wa bibi' titining guk mokngang sini', kama a kunim wari ko ira auta' ganang undu' kadapmang tang wara'guk ka wara'ning midi dibing kababi' fam dabiksa' wa ni ka bibi' guk mo' to'ga' mokngang sini', wa tangkunang ko ningsa' ira anganga Anutu wari nasi' kane ka kadapmang tang wari titiga' tuguta' u tasasu'na wara'ningsa'. 19 Wara' aming ka ni wari midi tang wara'ning kadapmang dibing kabi'sini' ka ni tatarafik tanga aming fam yanggera midi ka a kadapmang dibing kabi'sini' ka wa indi kagabi tem wara' sidindu' girisa' kabinting ning inota' wa inga' kama ka aming wari Anutuning bining ganang iikning wari sireng kadofo' ganang wa Anutu wari aming ka ningwara' wa adining bining ganang anga iikning guk mokngang ning kawa'ga'. A aming ka kadapmang tang wara'ning bang bang fam u didimengsa' yarasasu'nanga aming fam undu' didimengsa' yara waraga' yanggerota' wa adi didimeng tara' wara' Anutuning bining kareng ganang wa adi wap girii guk irota'. 20 Ka kadapmang tang wara'ning sasuk aming girisi a Farisi arantagim adi ning fatuguting, o indi Anutuning kadapmang yaranga didimengsa' beng sini' tanga ikem. Ka na ning torik, mokngang kadapmang ka adi u titing wa Anutu adi kareng sini' mo' kata'. Ka sidi adi u titing ning mo' tinting, sidi kadapmang kareng nua'ni sini' ka Anutuning bining ganang iikning unggungsa' tinting.”
Jisas wari aming wari banaksi' gipta u tipdidima waraga' togu'
Luk 12:57-59
21 “Ka sidi midi tangkunang nua'ni ka tim Moses wari papase yanggu' wara'ning u kuma'sa' nakiting. Wa ning yoku', gu aming mo' ura sebotang. Aming ka aming ura sebota' wa aming fam wari midi kigineng kot wara'ganang kaminting ning tuguting. 22 Ka naganing kadapmang wa nua'ni ka kigineng sini' ka Moses ning midi kadapmang u tarafita'. Wa ning, aming midi ganang kangkami ning wa aming ka aming ning fugu ugumarota' unggungsa' mo', mokngang aming ka kuyangni ga' nakadangam ka kaba mang ganangsa' tota' undu' Anutuning kot kigineng ganang adeuta'. Abanga aming ka kuyangni nua'niga' kaba kadagang naknga anikadaga tota' undu' midi kigineng ka wara'ganang adeuta'. A aming ka kuyangni nua'niga' kaba kadagang naknga midi kadagang sini' anikigeuta' wa adining kadagang wara'ning mamareng kura'bu bimbem ning wa kudip kadagang ganang mugo wara'ningsa'. 23 Wara' sidi ning nakanting, sidi kuyasi' nua'niga' kabaksi' kadagang nakngama wa tipdidima tinting. Ka kadagang u tipdidima ning kadapmang nua'ni wa ning, gu Anutuga' sura adita' napa' ofa tanga sangamonga siring yak girii ganang amanga napa' ofa tanga sasa wara'ning alta ganang sini' kuma' kadofinga aradeutang, ka gu tim kuyaga ga' napa' kadagang ni guk tangamotang waraga' tubobu suknatama wa o Anutu wari naning kadagang i kanga ofa i mo' ma bemo' ning tonga 24 ofa u ningsa' kabinga tubobu anga tim ka kuyaga wara'guk kadagang u tipdidimanga kabaksi' kubaniksa' kuma' kufara ning tanga abanga ofa wa inga' wara'ganang totang wa kadapmang didimengsa' totang. 25 Ka aming nua'ni wari kuyangni nua'niga' kadagang tangamota' u tipdidima wara'ning kadapmang nua'ni wa ning, gu aming nua'niga' napa' kadagang tangamotang ka adi waraga' kaba kadagang naknga midi kot ganang gipmonga ginagira auta'. Ka gu midiganang do ko mo' kadofinga kadapmang bining ganang mamareng u tipdidima ning kadapmang urapsa' kataunga tipdidima tantamu'. A gu ning urap mo' totang wa kot ganangsa' tonga gipmiinga midi nakdidima ning aming girii jas wari kot ning kadapmang sa' yaranga tanga plisman ga' iminga adibu bema tonga iyung dasigabinga gu iyung kane kagaya u tanga irotang. 26 Ka beng sini' kadapmang ka kot ganangga'sa' au ning wa mamareng u tipdidima ning guk mokngang, wa mamareng guk. Adi guning kadagang ning to u tanga anganga tipmiri waraga' sura gibiinga gu kalabus iyung ganang unggung kane kagaya kama paramu' sini' ningsa' tanga ira fautang. Ka sidi mamareng ka ningwaraga' sura kuyase guk kadagang tanga wa sida ganang unggung urapsa' tipdidima ning tinting.”
Jisas wari ufi imaraming wari kadagang sansaramik guk mo' titi waraga' togu'
27 “Ka Jisas wari midi nua'ni ning yanggu', ka sidi midi tangkunang nua'ni ka tim yaranga ikiaging wara'ning undu' kuma'sa' naking. Wa ning yoking, ami a taming ka ufini a tamni guk kuma' irota' wa ami a taming nua'ni guk sansaramik kabi'guk mo' tantamu', mokngang wa tapni tang guk ning yoking. 28 Ka nagabu waraga' midi tangkunang sini' nua'ni ka ning toutik, kadagang ning ki wa ami taming wari napa' kadagang girii beng sini' tantamu' unggungsa' mo'. Mokngang, kadagang wa de warisa' kamamarenga napa' u titiga' bane warisa' surota' undu' Anutu adi kadagang ka aming wari napa' beng sini' kuma' titing wara'guk dabiksa' ning kata'. 29 Wara' gu sasuka a daga wari kadagang titiga' ginagira aunga tinga wa gu mo' titiga' kadapmang udanga daga fugung u wadigi' yobusurotang. Ning tanga gu daga fugung ga' nafek totang de ka gu kadagang u kabinga gi' iikning kadapmang ganang ubu itang. A gu kadapmang udaga ning guk mo' totang wa gu kadagang u tanga anganga wari gifakadaga sini' tinga inga' kudip kadagang ganangsa' maya'ga'. 30 Abanga kafaga undu' ningsa', kafaga nua'ni wari kadagang tonga tinga undu' doptaga tanga kayautang. Ning tanga kafaga fugungsa' ira kadagang guk mo' totang wara' gu inga' kareng gi' giri ire'. A gu kadagang titining kadapmang u udaga guk mo' tanga kafaga fama' guk ningsa' ko ira kadagang u tanga autang wa wari gifakadaga sini' tinga inga' gu kudip kadagang ganangsa' maya'ga'.”
Jisas wari imaraming kuma' tanga iik u mo' udaga waraga' togu'
Mat 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18
31 “Ka sidi midi tangkunang nua'ni ka tim Moses wari yoku' waraga' sukanting. Ka midi ka u yoku' wa ning, aming ka taming kuma' sananga irota' ka tamni waraga' bibi' ubu naknga kagabi tonga wa midi ka adi bibi' nakara' wara'ning midi totangka u umpang ganang yora yora bema taming waraga' aminga ning tanga wara'ganang inga' anigarota' wa giri, ning togu'. 32 Ka naganing kadapmang ka midi ka wara'ning wa nua'ni ka kigineng sini'. Wa ning, aming ka taming kuma' sanota' ka tamni wari aming nua'ni guk kadagang kabi'guk mo' tota' sige karengsa' ira auta' ka ufini wari tamni waraga' bibi' sigesa' naknga kabota' wa adi kadagang girii tara'. A tamni undu', ami wari kagabi tinga aming nua'ni ubu udep anga sangamota' undu' kadagang girii tara'. Abanga aming ka taming ka ufini timini wari sigesa' kabota' u sanota' wa adindu' kadagang tara'. Wara' aming ka taming munumung kabota' wari ananing iik u tipkadanga ning tanga tamni timini guk ka aming ka inga' anga sanota' wara'guk dabik ifakadauta'.”
Jisas wari midi beng guk sa' tutugu waraga' togu'
33 “Ka midi tangkunang nua'ni ka tim yoking u yaranga titing wara'ning wa sidindu' fafong sa'. Midi ka wa ning yoking, gu napa' ni beng guk sini' titiga' tonga ka aming wari o beng guk sini' ba ning tutugu waraga' sura midi totangka ka o beng guk sini' Anutu girii ganang kuta urang torik ning totangkautang wa napa' ka u titiga' toutang undu' titisa' totang wa giri didimengsa' ning yoking. 34 Ka naganing kadapmang wa nua'ni ka kigineng sini'. Wa ning, sidi midi totangka nua'ni tonga wa napa' tangkunasi ka kunim a kama wara'sining wap guk mo' yora tonting. Mokngang, kadapmang ka ganing midi u tiptangka ga' sura beng sini' kunimganang kuta urang torik ning tutugu waraga' wa na ning torik, kunim wa tare kareng ka Anutu wari marekita' wara' sidi wara'guk mo' yora tonting, wa tapni. 35 Abanga gu o beng sini' kamaganang i torik ning guk mo' toutang. Mokngang kama ya Anutu wari kunimganang kuta mera kayong wari tipminga marekita' wara'ning tare kareng. Abanga gu o beng sini' Jerusalem yong girii ganang do urang torik ning guk mo' toutang. Mokngang, yong girii Jerusalem wa king girii Anutu wara'ning yong kareng kuni' nua'ni. 36 A napa' kababi'ga' beng guk torik ning tonga undu' ganing kiga wara'guk mo' yora toutang. Mokngang gu kafakafa surotang, gu ganing kiga wara'ning tuang mo' wara' gu midisa' tuguinga guning kiga sasa' wara'ning dumni fam wari fafa' wa ma giming ning iigik ning guk mokngang, Anutu anasa' guning kiga wara'ning tuang beng sini'. 37 Wara' gu aming fam wari midi totangka ka gu totang u beng guk wa ma beng guk mokngang ning waraga' nakedonga gangkainga wa gu weng beng guk wa ma mokngang, ning undu' didimengsa' inotang. A gu midi u tiptangka ga' sura napa' tangkunang nua'ni guk yora toutang wa aming kadagang Setan wari sige gangtintingneinga torang wara' wa kadagang.”
Jisas wari aming ga' kadagang kura' tubobu guk mo' tangam waraga' togu'
Luk 6:29-30
38 “Ka sidi midi tangkunang nua'ni ka tim yoking u yaranga titing wa kuma'sa' naking. Midi ka wa ning yoking, aming nua'ni wari guning daga fugung u tipkadagaminga wa kura' undu' de fugung tipkadangamotang. A maga kati undu' ningsa', adi guguk tanga maga kati kubanik yaburomgaminga wa kura'bu undu' mini kati kubaniksa' upmamotang, ning yoking. 39 Ka naganing kadapmang wa nua'ni ka kigineng sini'. Wa ning, aming nua'ni wari gifakadaga tinga wa gu kura'bu tipkadaga waraga' guk mo' surotang. A aming nua'ni wari faaga gupapeinga wa gu kura' tubobu guk mo' urotang. Abanga faaga tubo u gukinga undu' kura' guk mo' urotang, mokngang tubosa' kureng guta'. 40 Abanga aming nua'ni wari guta' kaba mamareng nakgama ning touta' gu nagaganang kadagang tugung wara' kura'bu wa guning siot kareng u name'. Ning tonga guning siot kareng u girombemnonga tinga wa gu saketga kareng undu' amotang. 41 A aming girii nua'ni wari ai naning mambong i manggaknama kadak do tonga nipme' ning tuguinga wa gu kama ka adi tonga kami ga' touta' wara'ganang didimengsa' mo' tonga kamotang, mokngang gu kadapmang kareng tangama nagira au sa' tanga kamani sini' undu' girisa' tonga kamotang. 42 Beng sini' aming nua'ni wari napa' ni amimi ga' ganinga wa gu bibi' mo' nakotang, kadapmang kareng yaranga ninak sa' tanga amimi sa' totang. A aming nua'ni wari napa'ni amiinga kura'bu inga' ganggam ga' tuguinga wa gu sasuk ka kura' tubobu undu' kaga'sa' ganggam waraga' mo totang, mokngang gu tubosa' undu' girisa' amotang.”
Jisas wari digirap ga' kafakafa tiam waraga' togu'
Luk 6:27-28,32-36
43 “Ka sidi midi tangkunang nua'ni ka tim aming ka sidigok digirap titi waraga' yoking u yaranga titing undu' kuma'sa' naking. Ka midi ka u yoking wa ning, gu guning digirapga ga' wa bibi'sini' nakngamotang a ganing amiga ga' wa kabaka guk naknga kafakafa tangamotang ning yoking. 44 Ka naganing kadapmang wa nua'ni ka kigineng sini'. Wa ning, kabaka guk ninak wa ganing amiga ga'sa' mo' naknga tangamotang. Mokngang gu aming nua'ni ka guta' digirap tita' waraga' undu' kabaka guk naknga kafakafa tangamotang. A aming wari guta' bibi' naknga kadagang tagaminga wa gu kabaka kadagang naknga marara kura'bu mo' tiamotang. Mokngang gu kadapmang kareng tanga kura'bu wa Anutu wari yotangkayap tinga kareng gi' ubu iik waraga' ibang toimotang. 45 Ka sidi Anutuning mindine arantagim ning iking wara' sidi kadapmang kareng ka u torik ningwara' u tinting wa kadapmang kareng sini' ka babangsi' Anutu girii wari kunimganang kuta ira tita' wara'guk dabiksa' tinting. Ka Anutu adi kadapmang kareng wa ning tita', adi aming yotangkayabita' wa adi tagagare tanga aming kareng kanga wa giri yotangkangam a nisi' aming kadagang kanga wa kagabi ning guk mo' tita' mokngang sini'. Adi kafakafa wa aming karesi a kadagasi wara'guk dabiksa' tasabita'. Ning tanga adining napa' girisi ka mayam a gimak wa aming karesi a kadagasi dabiksa' u yotangkasap waraga' saminga karengsa' naknga ikiting. 46 Ka sidindu' ningsa', sidi kadapmang ka aming nua'niga' ninakning waraga' wa ning mo' sukanting, a indi kuyane ga' siamo' ninak wa undu' kuma'sa' titam wara' Anutu adi u nipma kafakafa wa kuma'sa' tinimota'. Mokngang, kadapmang ka sidaning kuyase sini'ga'sa' naknga tiam wara'ning wa Anutu adi napa' girii ning mo' kata'. Kadapmang ka ningwara' wa aming ka aming kadagasi ning initing ka aming takis mamanggesi adindu' fafong kuma'sa' tanga ikiting. Ka sidi kadapmang ka unggungsa' tanga ikanting wa Anutu adi kareng ning kanga waraga' kura'bu wa indining tanga tasamota', mokngang. 47 Abanga sidi ngingeng bak kuguk ka sidaning amise sini' guksa' titi undu' Anutu adi napa' girii ning mo' kata'. Aming arantagim nua'ni ka Anutuning midi kabi'guk mo' ikiting adindu' kadapmang ka ning udi fafongsa' titing wara' sidi, a indi kadapmang kareng ka ning u tem wara' indi aming kadagasi ka u iirafik sini' tem ning guk mo' tonting, mokngang. 48 Sidi aming kadagasi a karesi dabiksa' wa kadapmang didimeng kareng kuni' nua'ni sini' kubaniksa' ka babangsi' Anutu girii ka kunimganang ikita' wari tanga ikita' ningsa' tiamting.”