Walawi
Chilongole
Chitabu cha Walawi china malajizo gowapegwe Waisilaeli na Nguluwi kwa kukolela Musa. Malajizo aga gangulajila ndaze vyoilinguganigwa kulavya nhambiko na vyoilinguganigwa kudita kuli kufugamila kuli ihema lya Nguluwi. Ulonzi Walawi kota vyowandichigwe kulawa kuli ndonga ya Chiebulaniya, lina mana ya “galinguwala Walawi.” Wano ndo wawele nhanzi ihaguligwe na Nguluwi iwele na mijito ja utambika na kulolela ihema lya Nguluwi. Wasomile wa katali wangukunda kota chitabu cha Walawi hamwe na vitabu vinji vine vya mwaluko (Mwaluko na Kulawa na Hisabu na Kukumbuchila), navyandichigwa na mloli Musa. Ayi yangulajilwa kuli chitabu chichi, kwa vila Walawi 1:1, changwaluka kwa kulonga kota, “Mkulu Nguluwi nakamchema Musa kuli ihema lya heye na kudawala na heye.” Wasomile wanji wangukunda kota hanji chitabu achi nachiwichigwa hamwe kulawa kuli maandiko gamwe ga katali kuli kaline ya 5-6 (Yesu loyang'hali kupondigwa), mhela wa Waisilaeli lowawele kuli upogozi ako Babeli.
Kuli mwaluko mwa chitabu cha Walawi, twangusoma kuwala nhambiko zili vinji na ndolendole ziwele Nguluwi nakalajiza zilavigwe na watambika. Nhambiko zimwenga nazilavigwa kilipiza gehile ga wanhu. Nhambiko zinji nazilavigwa kwa kunuwila, kwa chiwalo cha kumgana Nguluwi. Kuli chila nhambiko, nayali naiganigwa iwe inojile lukami, iwe ilihela nongwa yoneche. Kulavya nhambiko inojile kwangulajila kota wanhu wangukunda Nguluwi ka yelile. Kuli honhu ha kuduma ha chitabu achi, yangusimilwa ndaze wanhu Waisilaeli na watambika vyowezile kiyeliza na kupona wawele wela. Chinhu chikulu kuli chitabu achi ndo kota Nguluwi ka yelile na kwa kuwinza malajizo gawele kuli chitabu achi, Waisilaeli wahawezile kikala na Nguluwi.
Gali mgati
1. Sula ya 1 mbaka ya 7 yangulavya malajizo na ndaze vyoilinguganigwa kulavya nhambiko na ndolendole zili vinji.
2. Sula ya 8 mbaka 10 yangulonga ndaze Aluni na wanage vyowehaguligwe na kuditigwa wawe watambika.
3. Sula ya 11 mbaka ya 16 yangulonga kuwala malajizo ganguwala vilyo vikundizwe na vikokomoche na kahi matamwa.
4. Sula ya 17 mbaka ya 27 yangutang'hula malajizo ganji galinguwala mbuli kota kulya na mnvina na ndaze vyoilinguganigwa kikala na miyaka ja Zuwa lya Kwesela.
1
Nhambiko ya kulakazwa
Mkulu Nguluwi nakamchema Musa kuli ihema lya heye na kudawala na heye, nakamlonjela, “Walonjele Waisilaeli kota hana munhu kangugana kumlavila Mkulu Nguluwi nhambiko ya igongolo, kolihagula igongolo alyo kulawa kuli chilundo cha misenga ama ming'holo ama mhene.
“Wone munhu yalingulavya nhambiko ya kulakazwa, kolihagula isenga ibuguma lilihela nongwa kulawa kuli chilundo. Komlavila hali lwizi lwa ihema lya Nguluwi leka yakundigwe na Mkulu Nguluwi. Kowika moko wa heye mchanya mwa mutwi wa isenga lya nhambiko ya kulakazwa, iwele yokundigwa kwa chiwalo cha kumditila uhanyisi. Hamba, kolidumula singo alyo isenga hali Mkulu Nguluwi. Na hewo watambika wawele ndo walelwa wa Aluni, woihola danda na kuboholela banzi zeng'ha za honhu ha kulavila nhambiko hali lwizi lwa ihema lya Nguluwi. Ayo munhu yegale isenga alyo kwa nhambiko ya kulakazwa, koliwambula na kudumula vipuli. Awo watambika wawele ndo walelwa wa Aluni, wowika goya ngodi mchanya mwa honhu ha kulavila nhambiko na kubwina chiluli. Hamba, walelwa wa Aluni wawele ndo watambika wohola vipuli vya iwunde na mutwi na mafuta na kuviwika mchanya mwa ngodi na mchanya mwa honhu ha kulavila nhambiko za kulakazwa kwa chiluli. Ila mitumbu na magulu ga isenga alyo, munhu ayo kovihovuga kwa mazi. Mtambika koilakaza nhambiko ya kulakazwa hali honhu ha kulavila nhambiko kwa chiluli chiwele na unhunyhililo unojile wa kumnojeza Mkulu Nguluwi.
10 “Wone nhambiko ya heye ya kulakazwa koilavya kulawa kuli chilundo cha ming'holo ama mhene, ila kohagula ilume lilihela nongwa. 11 Kolidumulila singo kuli ubanzi wa kasikazini mwa honhu ha kulavila nhambiko hali Mkulu Nguluwi, awo watambika wawele ndo walelwa wa Aluni woboholela danda hali banzi zeng'ha za honhu ha kulavila nhambiko za kulakazwa. 12 Ila ayo munhu yegale igongolo alyo, kolidumula vipuli, kovilekaniza mutwi hamwe na mafuta ga ing'holo, na mtambika koviwika hali ngodi zilingwaka chiluli, hali honhu ha kulavila nhambiko. 13 Ila mitumbu na magulu ga ing'holo kogahovuga kwa mazi. Mtambika koilakaza yeng'ha hali honhu ha kulavila nhambiko. Ahyo ndo nhambiko ya kulakazwa kwa chiluli chiwele na unhunyhililo unojile na kumnojeza Mkulu Nguluwi.
14 “Wone komlavila Mkulu Nguluwi nhambiko ya kulakazwa ya videje, lelo kochigala nhambiko ya heye ya ng'hunda ya kisolo ama ng'hunda ya kufujigwa. 15 Mtambika kochigala chideje acho hali honhu ha kulavila nhambiko, kopobosola mutwi wa chideje na kuchilakaza hali honhu ha kulavila nhambiko. Danda ya chideje acho yokamigwa na kumizilwa hafungo ha honhu ha kulavila nhambiko. 16 Kolyusa lifu lyake hamwe na vinhu vya mgati mwa lifu na kuvitaga kuli ubanzi wa kolilawilaga isanya hali honhu ha kulavila nhambiko halinguwichigwa mivu. 17 Kochibata mabawa na kuchidadula, ila yaleche kuchidumula vipuli vili. Ila, mtambika kochilakaza hali honhu ha kulavila nhambiko, mchanya mwa ngodi. Ayo ndo nhambiko ya kulakazwa kwa chiluli chiwele na unhunyhililo unojile na kumnojeza Mkulu Nguluwi.”