25
Mwaka wa saba
(Kukumbuchila 15:1-11)
Mkulu Nguluwi nakamlonjela Musa ako kuli chidunda cha Sinai, “Walonjele Waisilaeli kota homkwinjila kuli isi yondiwapele heni Mkulu Nguluwi, chila mwaka wa saba isi yokwesezwa ileche kulimigwa kwa chiwalo cha Mkulu Nguluwi. Kwa mhela wa miyaka sita molima migunda na mohalila mizabibu ja hemwe na kubeta vilyo vya hemwe. Ila mwaka wa saba wowa ndo mwaka wa kwesela kwa isi, ndo mwaka wa kwesela kwa Mkulu Nguluwi. Mleche kunyala choneche na kuhalila mizabibu ja hemwe. Choneche chikota chiliyeka mleche kuchibeta ne kubawa zabibu kulawa kuli mizabibu johajidahulilwe. Awo wowa ndo mwaka wa kweseza migunda. Ahyo mhela awo wa kwesela kwa isi wokupani chilyo hemwe na vitumagwa wa hemwe walume na wadala na wakolamijito na wajenzi walingikala hali hemwe. Isi yojipa chilyo migongolo ja hemwe na migongolo ja kisolo jiwelengikala hali hemwe.
Mnvina ya kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano
“Mowaliza miyaka saba mala saba na jeng'ha ndo miyaka makumi gane na tisa. Hamba, kuli zuwa lya kumi lya mwezi wa saba, liwele ndo Zuwa lya Uhanyisi, momlajiza munhu kupemba mhalamhanda kuli isi yeng'ha. 10 Mwaka wa makumi gahano moudita uwe wa chiuyeng'ha kwa kuwikula kilejeha kwa wapogozi weng'ha muisi. Mwaka awo wowa wa kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano. Chila yumwe wa hemwe kohiluka hali honhu ha heye ha isi na chila yumwe kohiluka kuli lukolo lwa heye. 11 Kwa vila mwaka awo ndo wa kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano, mleche kunyala nyhadikwa ama kubeta choneche chilingota chiliyeka ne kubawa zabibu kulawa mizabibu johamdahulile. 12 Mwaka awo ndo wa mhela wa kukumbuchila miyaka makumi gahano kwa hemwe, wowa mwaka welile. Ahyo molya gala galingota galiyeka kumgunda.
13 “Kuli mwaka awo, chila munhu kohiluka kuli honhu ha heye ha isi. 14 Uleche kubunza hougula ama kuguza mgunda kwa munhu wa habehi. 15 Bei ya mgunda yolapa iwichigwe kwa kiwhana na miyaka jiwele isi ing'hali kulavya mbena, kung'hali fika kuli mhela wa kukumbuchila miyaka makumi gahano. 16 Wone miyaka jilingulapigwa ndo minji kokonjeza bei na wone miyaka ajo ndo mido kopungula bei, kwa vila bei ya heye yopimigwa kuli mbena zoyalingukuguzila. 17 Mleche kibunza mwemwe baho, ila mumdumbe Nguluwi wa hemwe. Heni ndo Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa hemwe.
18 “Muwinze malajizo na utaguso wa heni, leka mlutilile kikala kwa kikala goya kuli isi. 19 Isi yolavya vilyo na hemwe molya na kiguta na kikala goya amo muisi. 20 Ila hanji mouza, ‘Tolya choni kuli mwaka wa saba, wone hambe tukundizwe kunyala ama kubeta vilyo vya hetwe?’ 21 Heni ndoitambichiza isi kuli mwaka wa sita na ayo yowapani hemwe chilyo cha kuhega kwa miyaka jidatu. 22 Homnyala kuli mwaka wa nane, mowa mulya chilyo cha katali na molutilila kulya hela mbaka mwaka wa tisa homkwaluka kahi kubeta.
Mbuli ya kuigombola isi
23 “Isi ileche kuguzigwa kwa mazuwa gose, kwa vila ayo ndo lufufu lwa Nguluwi, na hemwe ndo mwa wajenzi na mli mmajendo muisi ya heni. 24 Ndo mina mowa na mumhu ya kuigombola isi, kuli isi ya hemwe yeng'ha.
25 “Wone mng'holozo yawe mzunwa, nakaguza mgunda wa heye, lelo mng'holozo wa habehi yawele na mijito ja kuigombola, koigombola. 26 Wone munhu ayo kahela mng'holoze yawele na mijito ja kuigombola, ila hamba kawa na lufufu na kuwa na ludali lwa kuugombola mgunda wa heye, 27 lelo kowaliza miyaka jilinguganigwa kwaluchila hoyaguzile na kuhilusa sendi za heye, na yula munhu yaugulile mgunda awo ndo yangumlapa yamuhilusile. 28 Ila wone yawe hela lufufu lwa kuhega kuugombola, lelo wopona mmoko mwa yula yaugulile mbaka mwaka wa kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano. Kuli mwaka awo, ndo yangulapigwa mgunda awo ulechigwe na kuhilusilwa yula munhu yauguzile.
29 “Ila wone munhu yaguze ng'handa ya heye ya kikala iwele mgati mwa muji uzenjigwe lukanzi, koweza kuigombola kwa mhela wa mwaka umwe kwaluchila hoyaiguzile. Kwa mwaka awo weng'ha kowa na hachi ya kuigombola. 30 Wone ng'handa iwele kuli muji uzenjigwe lukanzi haigomboligwe kwa mhela wa mwaka umwe, lelo yowa ya yula yagulile mazuwa gose kuli ivyazi lya hewo lyeng'ha, na hoihilula ng'oo kuli mwaka wa kukumbuchila miyaka makumi gahano. 31 Ila ng'handa za vijiji viwele havizungulusilwe lukanzi, zowalizwa hamwe na migunda ja isi, ng'handa azo zoweza kugomboligwa ila yanguganigwa zihiluswe kwa yuye kuli mwaka wa kukumbuchila miyaka makumi gahano. 32 Ahyo ng'handa ziwele kuli miji jowawelenajo Walawi, Walawi woweza kuzigombola mhela woneche. 33 Wone yumwe wa Walawi hambe yadite hachi ya heye ya kugombola, lelo ng'handa iguzigwe ndo yanguganigwa ihiluswe kwa yuye kuli mwaka wa kukumbuchila miyaka makumi gahano, kwa vila ng'handa ziwele kuli muji wawelengikala Walawi nawapegwa kota honhu hawo kulawila kwa wanhu wa Isilaeli. 34 Ila migunda ja miji jowawelenajo hewo Walawi kwa hamwe, jileche kuguzigwa, kwa vila ajo migunda ndo uhalizi wa hewo Walawi mazuwa gose.”
Kuwazika wazunwa
35 “Wone mng'holozo kawa mzunwa na hambe yaweze kilolela yuye yawele hamwe na hegwe, yanguganigwa umlolele na yalutilile kikala na hegwe, umditile kota mjenzi ama munhu yawele mmajendo yawele kwa hegwe. 36 Uleche kugana yakuhilusile nyonjeza. Ila umdumbe Nguluwi, leka heye mng'holozo yekale hamwe na hegwe. 37 Uleche kumwazika sendi leka yakuhilusile na nyonjeza ama kumha chilyo leka yakonjeze mzidi. 38 Heni ndo Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa hegwe, ndikulavile kuli isi ya Misili, leka ndikupe isi ya Kanaani, leka ndiwe Nguluwi wa hegwe.
Kuwadita wapogozi wawe welejehe
39 “Wone mng'holozo yalingikala habehi na hegwe nakawa mzunwa, wone yeguze kwa hegwe, uleche kumdita yakukolele mijito kota mpogozi. 40 Kochikala na hegwe kota chitumagwa yalingukola mijito ama kota mjenzi. Kokukolela mijito mbaka mwaka wa kukumbuchila miyaka makumi gahano. 41 Mwaka awo yanguganigwa yawe yelejehe yahiluche na wana wa heye na honhu ha uhalizi wa wasekulu wa heye. 42 Kwa vila Waisilaeli ndo vitumagwa wa heni nandiwalavile kuli isi ya Misili, lelo waleche kuguzigwa kota wapogozi. 43 Uleche kumlongoza mng'holozo kwa kung'ang'ala, leka umdumbe Nguluwi wa hegwe. 44 Ila kwa chiwalo cha wapogozi wadala na walume, moweza kuwagula kulawa kwa wanhu wa isi iyage ya habehi. 45 Moweza kahi kugula wapogozi kulawa kwa wajenzi walingikala hamwe na hemwe na wanhu wa hewo wapondigwe muisi ya hemwe, na hewo wowa wapogozi wa hemwe. 46 Awo wapogozi moweza kuwahilika kwa wana leka wawe uhalizi wa hewo na lufufu lwa hewo mazuwa gose. Awo moweza kuwadita wawe wapogozi wa hemwe, ila ayo mng'holozo Muisilaeli, mleche kumlongoza kwa kung'ang'ala.
47 “Wone mjenzi ama munhu yawele mmajendo yawelengikala hali hemwe nakawa na lufufu, na mng'holozo nakawa mzunwa na kiguza yuye kwa ayo mjenzi ama ayo munhu yawele mmajendo ama kwa yumwe wa wanhu wa hewo, 48 koweza kugomboligwa loyeguzile, munhu yumwe wa wang'holozo koweza kumgombola. 49 Kolo wa heye koweza kumgombola, ama mwanage kolo ama mng'holoze wa habehi kuli lukolo lwa heye, koweza kahi kigombola heye yuye wone yapate lufufu. 50 Wone heye yawe hamwe na yula yagulile, kowaliza jila miyaka hoyeguzile mbaka mwaka wa kukumbuchila miyaka makumi gahano. Bei ya kugomboligwa kwa heye leka yawe yelejehe, yochiwhana na bei ya mijito ja miyaka jisigale. 51 Wone hisabu ya miyaka mbaka mwaka wa kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano ndo ng'hulu, lelo kohilula chasi cha bei yoyalipilwe. 52 Wone miyaka mido jipungula kung'halifika kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano, kowaliza chasi cha bei isigale kuli miyaka ajo na kumha ayo chasi acho. 53 Mhela weng'ha loyawele kwa mkulu wa heye ndo yanguganigwa yaditilwe kota chitumagwa wa msahala chila mwaka. Hamkundigwa kumditila kwa kung'ang'ala. 54 Ila wone munhu ayo hagomboligwe kwa nzila azo, lelo yapegwe kilejeha kwa heye na wana wa heye kuli mwaka wa kukumbuchila kwa miyaka makumi gahano. 55 Kwa vila Waisilaeli ndo vitumagwa wa heni, nandiwalavile kuli isi ya Misili. Heni ndo Mkulu Nguluwi, Nguluwi wa hemwe.