26
1 Tuyết không rơi vào mùa hè, hay mưa vào mùa gặt.
Cũng vậy, không nên tôn trọng kẻ dại dột.
2 Lời chưởi rủa không thể làm hại người vô tội;
chẳng khác nào như chim sẻ hay chim én
lượn đi lượn lại không chịu đáp.
3 Roi dành cho ngựa, hàm thiếc dành cho lừa,
còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu dại.
4 Không có cách nào đối đáp với kẻ ngu theo kiểu ngu của nó,
vì nếu đối đáp với nó thì con cũng sẽ giống như nó.
5 Nếu con không đối đáp với nó,
thì nó lại tưởng nó khôn lắm.
6 Nhờ kẻ ngu dốt mang tin tức,
chẳng khác nào tự chặt chân hay uống điều hung ác.
7 Châm ngôn phát ra từ miệng kẻ ngu dại
chẳng khác nào chân của kẻ què.
8 Tôn trọng kẻ ngu dại
chẳng khác nào tra viên đá vào ná.
9 Châm ngôn phát ra từ miệng kẻ ngu dại
chẳng khác nào gai đâm vào tay kẻ say rượu.
10 Thuê mướn kẻ ngu hay khách qua đường
chẳng khác nào giương cung bắn lung tung.
11 Kẻ ngu lặp lại cái ngu của nó
giống như chó ăn lại đồ nó đã mửa ra.
12 Con có thấy kẻ tự nghĩ mình khôn ngoan không?
Kẻ ngu còn có hi vọng hơn nó.
13 Kẻ biếng nhác bảo, “Có con sư tử ngoài đường!
Có con sư tử ngoài phố!”
14 Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường
giống như cửa xoay quanh bản lề.
15 Kẻ biếng nhác thò tay vào dĩa,
rồi không thèm đưa đồ ăn lên miệng.
16 Kẻ biếng nhác nghĩ mình khôn ngoan
hơn bảy người biết đối đáp hợp lý.
17 Liên can vào chuyện người khác
như nắm lỗ tai chó.
18 Như kẻ khùng bắn các tên lửa chết người ra sao
19 thì kẻ gạt người láng giềng rồi bảo,
“Tôi chỉ đùa thôi” cũng y như thế.
20 Lửa tắt vì thiếu củi,
khi không ai bép xép thì không còn chuyện cãi vã.
21 Như than nuôi bếp hồng và củi giữ cho lửa cháy đỏ thế nào,
thì kẻ khơi ra cãi vã cũng như thế.
22 Lời nói của kẻ bép xép giống như thức ăn ngon;
mà người ta thích ăn nuốt.
23 Lời nhân hậu từ đầu óc kẻ ác
giống như lớp men sáng lên bên ngoài bình bằng đất.
24 Kẻ ghét con sẽ tìm cách dùng lời nói để ngụy trang,
trong đầu nó âm mưu điều lường gạt.
25 Dù cho nó ăn nói ngon ngọt, con chớ tin,
vì đầu óc nó đầy ý nghĩ gian ác.
26 Nó lấy lời nói dối để che đậy sự lường gạt,
nhưng mưu ác nó sẽ bị lộ ra giữa công chúng.
27 Ai đào hố cho kẻ khác sẽ sụp vào đó.
Ai lăn đá để đè kẻ khác sẽ bị đá lăn đè trở lại.
28 Kẻ nói dối ghét người mà nó làm hại,
miệng nịnh hót tiêu diệt con người.