7
Esteban nchjntjai yojore ngixkun xutaxo
1 ꞌBa naꞌmi titjun tsiningiyare Esteban:
—¿A kjuakixi= xi inyatsu nchjabiu? —kitsure.
2 ꞌBa Esteban kitsingojore:
—Jún ntsꞌia̱ ꞌba jun xi naꞌen, tasen ñojon. Naꞌenchana xi tjinre kjuaje kuatsejenre xuta chingana Abraham kionga tijña ngisa nangi Mesopotamia, kionga kje fikꞌejñajín nangi Haran.
3 ꞌBa kitsure: “Tꞌejñe nangiri ꞌba xingi ꞌba tikeni nangi xi an kuakura̱.”
4 ꞌBa ꞌbatsaꞌen Abraham ꞌetju nangi Caldea ꞌba kikꞌejña naxinanda Haran. ꞌBa kionga je kꞌen naꞌenre, Naꞌenchana kitsikasen Abraham nangibi kioña jun tetsubo ngandaꞌe.
5 Tunga bi kitsjare ngaꞌnde xi ku̱atseꞌe nangibi, ꞌba ninga bi kitsjare ña kuasen ndsaku. Tunga kitsuya titjunre nga sjare nga ku̱atseꞌe nangiu ꞌba nga jaskan ku̱atseꞌe ntje xi sꞌe̱re, ninga kje tjiínre kiꞌndi Abraham kui nixtjinbiu.
6 Naꞌenchana ꞌba nde kitsure Abraham nga ntje xi sꞌe̱re kꞌuendu nangi xi bi kui tseꞌe, ꞌba nga xuta chuꞌnda ku̱an, ꞌba nga ñujun sientu nu kjuaꞌa kjuanima.
7 Tunga ꞌba nde kitsure Naꞌenchana: “An sikjaꞌaa̱ kjuanima xuta naxinanda ña chuꞌnda ku̱an, ꞌba jaskan kꞌuetju kio ꞌba sichjina̱ kui ngaꞌndebi.”
8 ’Naꞌenchana ꞌendako kjua Abraham ꞌba kitsure nga saꞌen xi circuncisión ꞌmi. ꞌBa kui= kjuañu, kionga je jin nixtjin kitsin Isaac, Abraham kitsaꞌen circuncidar. ꞌBa ꞌba nde kitsaꞌen Isaac ko kiꞌndire Jacob. ꞌBa ꞌba nde kitsaꞌen Jacob ko ngatejó kiꞌndi nistire, xi xuta chingana kuán.
9 ’Kui kiꞌndire Jacob, xi xuta chingana kuán, kuaxinre ngatꞌa tseꞌe ntsꞌe Kuse ꞌba yateñare xuta xi Egipto tseꞌe. Tunga Naꞌenchana tsakaseko Kuse
10 ꞌba jaꞌaxin yejere kjuabare kui. Naꞌenchana kitsjare kjuankjin kakun ꞌba kjuanda ngixkun Faraón xi ngaku titjunre Egipto. ꞌBa Faraón kitsja xare Kuse nga ku̱an xuta titjunre xuta xi Egipto tseꞌe ꞌba xi ngakure ngatsiꞌi xi tjin niꞌyare.
11 ’ꞌBa ꞌbatsaꞌen kisꞌe kjindia ꞌba ꞌñu tse kjuaba ngayéje nangi Egipto ko ngayéje nangi Canaán, ꞌba xuta chingana bi nde kisakunire xi chine.
12 Kionga kjintꞌe en Jacob nga nangi Egipto tjin xi chine, kio titjun kitsikasenni kiꞌndi nistire xi xuta chingana.
13 ꞌBa xi majóni ndiya, Kuse yakure yojore ntsꞌe. ꞌBa ꞌbatsaꞌen Faraón tsabexkun xinkjin Kuse.
14 ꞌBa kio Kuse ꞌexa nga kuechjaꞌa Jacob xi naꞌenre ꞌba ko ngatsiꞌi xinkjin xi yachute ko kanꞌón mani.
15 ꞌBa ꞌbatsaꞌen Jacob jaꞌekꞌejña nangi Egipto, ꞌba kio kꞌen. ꞌBa nde kio jesun kiꞌndi nistire xi xuta chingana kuán.
16 ꞌBa jaskan yojore Jacob kichani Siquem, ꞌba kiseyanijin tsju xi Abraham tsatsetꞌare kiꞌndire Hamor nga kitsjare ton xi plata ni.
17 ’Kionga je kuatiña nixtjin nga kuajngu en xi kitsu titjunre Naꞌenchana Abraham, ꞌñu nkjin kuan ngisa xuta naxinandana xi nangi Egipto tsikꞌendu.
18 ꞌBa kio yatexuma kjaꞌe xuta ngaku titjunre Egipto xi bi tsabexkun Kuse.
19 Kui xi ꞌejñure xutana ꞌba chꞌo kitsiko xuta chingana. ꞌBa ꞌenere nga sikumare kiꞌndixure, tuxi kueyani.
20 ’Kui nixtjinbiu kitsin Moisés. Jngu kiꞌndi xi nda kjiꞌi kuán ngixkun Naꞌenchana, ꞌba ján sa kitsicha xichare ngaya ndaba.
21 ꞌBa kionga je tjinnere nga sikumare, kiꞌndi chjunre Faraón kiskjebe ꞌba kitsicha jo fani tsa kiꞌndire.
22 ꞌBa ꞌbatsaꞌen Moisés kisakuyare kjuachjinere xuta Egipto, ꞌba ꞌñu kuán nga kinchja ꞌba ko ngayéje xi kitsaꞌen.
23 ’ꞌBa kionga je yachan nure, inimare Moisés kitsuni nga kuekun xuta xinkjin, xi xuta tseꞌe Israel.
24 ꞌBa kionga tsabe nga jngu xuta xi Egipto tseꞌe chꞌo titsiko jngu xuta xi Israel tseꞌe, tsakaseko ꞌba kitsikꞌen xi Egipto tseꞌe. ꞌBa ꞌbatsaꞌen kitsingojo xi tjimataꞌen xuta xi Israel tseꞌe.
25 Moisés kitsikjaꞌetsjen nga ku̱ankjinre xinkjin ngatꞌare xa xi kitsaꞌere. Tunga xinkjin bi kuankjinre nga Naꞌenchana jaꞌba je kitsja xare kui, tuxi sikꞌendundaini.
26 ’Nga kuanyujun Moisés tsabe nga jó nchja xi Israel tseꞌe inyakjanko xinkjin ꞌba kuamejénre nga kuatekjanyare. ꞌBa kitsure: “Jun, naꞌen, ntsꞌio ñu. ¿Ánñu nde jun teniꞌoni_ru xingiu xi jngu= xi jngu?”
27 ꞌBa ꞌbatsaꞌen xuta xi titsiꞌonre xuta xi ngijngu kitsunginiña Moisés ꞌba kitsure: “¿ꞌYá= xi titsja xari nga kuatexumanii̱ ꞌba nga kꞌuendai kjuani̱?
28 ¿A mejénri sikꞌennaa̱ jotsaꞌen kjinikꞌen ngujña xuta xi Egipto tseꞌe?”
29 Kionga Moisés kjintꞌe enbiu, tsanga ꞌba kikꞌejña nangi Madián, ña tuꞌyá bexkun. ꞌBa kio kisꞌere jó kiꞌndi.
30 ’Yachan nu jaskan, jngu ankje jaꞌekun Moisés ngaꞌnde tꞌaxin xi tiñare ngijñacha xi Sinaí ꞌmi. Yakure yojore ngajin ndiꞌire naꞌyantsje xi titi.
31 Moisés tu ꞌba= kuánre kionga tsabe mé= xi tjimatsejenre. ꞌBa ꞌbatsaꞌen kitsitiña tuxi ngisa nda skueni. ꞌBa kjintꞌere jndare Naꞌenchana xi kitsure:
32 “An= ña̱ Naꞌenre xuta chingari, an ña̱ Naꞌenre Abraham ko Isaac ꞌba ko Jacob.” ꞌBa Moisés jatse nga kitsakjun ꞌba bi ma kakun nga kutsejenꞌa.
33 ꞌBa ꞌbatsaꞌen Naꞌenchana kitsure: “ꞌNaxje jnderi, ngatꞌa ngaꞌnde ña tesen ngaꞌnde tsje.
34 Teꞌbeña̱ jótsaꞌen faꞌa kjuanima xuta xi tsaꞌan xi nangi Egipto tjindu ꞌba tentꞌeña̱ nga inyatsine, ꞌba je ꞌetukajia̱n nga sikꞌendundaa̱. ꞌBa ꞌbatsaꞌen jabi ngaꞌe ngatꞌa an sikasenra̱ nangi Egipto.”
35 ’Kui Moisés=bi xi tsabeton nchjabiu nga kitsure: “¿ꞌYá= xi titsja xari nga kuatexumanii̱ ꞌba nga kꞌuendai kjuani̱?”, kui xi ankjere Naꞌenchana kuatsejenre ngajin naꞌyantsje xi titi. ꞌBa ꞌbatsaꞌen Naꞌenchana kitsikasen Moisés ꞌba kitsja xare nga kui xi kuatexumare xutana ꞌba nga sikꞌendundai.
36 ’ꞌBa ꞌbatsaꞌen Moisés tsꞌaxjejin nangi Egipto xuta chingana. ꞌBa yachan nu kitsaꞌen kjuakun ko chu̱ba̱ xi yakutsejen kjuajere Naꞌenchana nangi Egipto ko ngajinre Ndachikun Iniu ꞌba ko nangi tꞌaxin.
37 Ndekuini Moisés kibi xi kitsure xutare Israel: “Naꞌenchana sikasennu jngu profeta xi kꞌuetjujin ngajinnu, jotsaꞌen kitsikasenna̱ an.”
38 ꞌBa kui Moisés xi tsikꞌejñajinre xuta xi kuañajan nangi tꞌaxin. Kui xi jako ankje ngijñacha xi Sinaí ꞌmi ꞌba jako ngani xuta chingana. Kui xi kitsaꞌere nga sjana en xi tsjana kjuabenichun.
39 ’Tunga xuta chingana, bi kuamejénre nga yasen ñojon ion. Tusa tsabeton ꞌba kuamejénre nga kiji ngani nangi Egipto.
40 ꞌBa xuta chingana kitsure Aarón: “Tindanii̱ naꞌen xi kuetitjunni̱. Ngatꞌa bi ꞌyee̱ mé xi kuánre kui Moisés xi tsꞌaxjejinni̱ nangi Egipto.”
41 ꞌBa ꞌbatsaꞌen kitsinda jngu isenre tjiundija, ꞌba kitsikꞌen tjiuba tuxi sjanire chje isenbi. ꞌBa tsꞌaxjere sꞌi xi ko ntsja ꞌendani.
42 ’Tu kjuare kibi, Naꞌenchana bi nde kitsisinnire xutabiu. Tsakasentꞌaxinre ꞌba kitsjaꞌndere nga sichjire niñu xi tjin ngankꞌaa, jotsaꞌen kuaꞌindutꞌa enre Naꞌenchana xi kitsiꞌindu xuta chinga profeta:
Jun xuta xi Israel tseꞌe,
¿a an kikaꞌenuu̱ chje ko tjiuba xi kjinikꞌion,
nga yachan nu nga tseketsubo nangi tꞌaxin?
43 Tusa kichankꞌangiu niꞌyachire naꞌen xi Moloc ꞌmi,
ko niñure naꞌen xi Renfán ꞌmi,
ꞌba ko isen xi kjinindo tuxi sichjini_ru.
ꞌBa kui= kjuañu saꞌenña̱ nga kjin kuechaninu jun
ngaꞌnde xi ngisa tꞌaxin tijñare nangi Babilonia.
44 ’ꞌBa xuta chingana nangi tꞌaxin tsekꞌendu ꞌba kiko ningu xi najñu ni xi bakutsejen nga Naꞌenchana ꞌendakokjua naxinandare, xi kuanda jotsaꞌen kuamejénre Naꞌenchana. Ngatꞌa Naꞌenchana jaꞌba je ꞌexare Moisés nga kꞌuenda ningu xi najñu ni jofa tsaꞌen kuatsejenre.
45 ꞌBa jaskan kitsaꞌere xuta chingana kui ningu najñubiu nga ku̱atseꞌe. ꞌBa kui ningu najñubiu yaꞌa kionga jaꞌe nangibi, nixtjin nga tjinre xa Josué. ꞌBa kiskjanko xuta xi tjindu ngaꞌe, xi Naꞌenchana tsꞌaxje ngixkun xuta chingana. ꞌBa ꞌbatsaꞌen kuachjen ningu najñubiu kaꞌnda nga David kuán rey.
46 ’ꞌBa David kisakure kjuanda ngixkun Naꞌenchana, ꞌba tsiꞌare nga sindare jngu ngaꞌnde ña ku̱an kꞌuejña Naꞌenchana, Naꞌenre xuta chingana Jacob.
47 Tunga Salomón kui xi kitsinda niꞌyare Naꞌenchana.
48 Tunga Naꞌenchana xi ngankꞌaa tijña bi ꞌbejñaya niꞌya xi tsinda xuta. Ngatꞌa ꞌbatsaꞌen xuta chinga profeta kitsiꞌindu enre Naꞌenchana:
49 Ngankꞌaa yaxile xi batejñasaa̱n nga batexumaa̱.
ꞌBa tꞌanangiu, kio= ña tsikjaꞌayania̱ ndsakua̱.
¿Ñáre niꞌya xi sindanuu̱?, kitsu Naꞌenchana.
¿ꞌBa ñáre ngaꞌnde ña ku̱an sikjaꞌayaa̱?
50 ¿A bi an xi kitsinda ngayéje kibi?
51 ’Tunga jun —kitsu ngisa Esteban—, ne xton. Inimanu jo=ni xuta xi bi be Naꞌenchana ꞌba bi mejénnú kjuinuꞌyo xi kjuakixi. Ngantsjai bi nikꞌetjusun_ru Isennixtjintsjere Naꞌenchana. Jun ngusunñu ko xuta chinganu.
52 Xuta chinganu kitsjenngike ngatsiꞌi profeta ꞌba kaꞌnda kitsikꞌen xi kitsuyatitjun ngatꞌare xuta tsje xi kjuaꞌe. ꞌBa kionga je jaꞌe, jun kjiningantsjo ꞌba kjinikꞌion.
53 ꞌBa bi tenikꞌetjusun kjuatexumare Naꞌenchana nisi kuangantsjo ngatꞌare ankje.
Kjinikꞌen Esteban
54 Kionga xutaxo kjintꞌe mé= xi kitsu Esteban, a tu ꞌñu= kuakjanre ꞌba niki tsajnga ndeꞌñu.
55 Tunga Esteban, kitse ngajinre Isennixtjintsjere Naꞌenchana nga kiskutsejen ngankꞌaa, ꞌba tsabe kjuajere Naꞌenchana ꞌba nga Jesús sejña nduju ngate kixire Naꞌenchana.
56 —¡Chutsijon! —kitsu—. Teꞌbia̱ nga tixa ngankꞌaa ꞌba nga Kiꞌndire Xuta xiꞌin ngate kixire Naꞌenchana sꞌejña.
57 Tunga ꞌñu kiskjiꞌndaya nchjabiu nga ꞌechja ñojon, ꞌba ngatsiꞌi kikjaꞌa Esteban.
58 ꞌBa tsꞌaxjejin naxinando ꞌba kio yeꞌere ndiojo. ꞌBa xi kuán testigo ꞌendure najñure ngi ndsaku jngu chanaꞌen xi Saulo ꞌmi nga sikuenda.
59 ꞌBa yejerañu tisatere ndiojo, Esteban jako Naꞌenchana ꞌba kitsu:
—Ji Naꞌen Jesús, chjubetjai inimana̱.
60 ꞌBa ꞌbatsaꞌen tsakasenkunchꞌin ꞌba ꞌñu kiskjiꞌndaya:
—Ji Naꞌen, bi kuenda chjube_ri jere.
ꞌBa nga je ꞌba kitsu, taꞌa kꞌen.