21
Paul makon naa Jerusalem iti
Wazaamaakaꞌuan daunaꞌan mishidainao zowaunaanao, wamakoꞌokan naa udaruꞌo kanawa idaꞌan. Naꞌikiꞌo wamakon sariapa Cos iti. Baꞌoran kamoo wadobatan naa koshan, Rhodes ii wakaawaꞌakan, naꞌikiꞌi naa wamakon atii wakaawan Patara iti. Naꞌiaꞌa naa wazaamatan baꞌoran kanawa tuꞌuz makoꞌo Phoenicia iti, Syria iaꞌoraz. Wapaidinan daunaꞌan, wamakon naa koshan. Maonapa wadobatan paran baoko aꞌo katonaru Cyprus danoma an, waꞌashabaron antanapu wataapanuzu. Wamakon atii wakaawan Tyre iti, Syria iaꞌoraz. Naꞌii wamaaratinaꞌakan zii kanawa diꞌiki. Ushaꞌapanum kauꞌan naꞌiaꞌo nii zii kanawa wazoo kida maaraa-kao. Uruu wiizai diꞌii, waikoda mishidainao Jesus. Uruu idi baudaꞌapa sondii wanaꞌiaꞌakan ĩtuma, kanawa sannao tomunuꞌikinpan kawanaꞌati. Uruu dono Kaimanaꞌo Doronaa kowaada-kidan mishidainao ati, naꞌapam nii Paul shaꞌapata-kao Jerusalem ii. Uruu idi tuukii ĩmashaatanuzu, aonaa kizi umakon naꞌiti. Mazan naꞌapainiꞌo niꞌi naa wadobatan kamoon aita-kao. Uruu idi wamakon naa koshan kanawa diꞌiti. Ipai mishidainao, paudaiaro naꞌiki paudainao tuma kida ĩdaꞌanan waunao atii paran danoma iti. Naꞌiaꞌa naa paran danoma ii wakodoruꞌukan baokopa naꞌiki watoriinpan naa Tominkaru ati. Ĩzaamaakaꞌuan daunaꞌan waunao, wapaidinan naa kanawa zoꞌiti. Aizii mishidainao, ĩkiwan naa kapam padapu iti kida.
Naꞌikiꞌi naa koshan wadobatan, atii Ptolemais ii kanawa mashaadinan. Uruu idi naꞌii wamorowautapaꞌakan mishidainao kida diꞌii. Baꞌoran kamoo wadobatan, atii wakaawan Caesarea iti, wasookadinan Philip dapu ii. Uruu Philip kowaadapauzoz Kaimanaꞌo Kuwai Jesus dauꞌu pidannao ati. Naꞌiki uruu tawuruꞌu zaamata-kariwaiz Jerusalem ii, 7 shaꞌatii ĩzaamata-kao buutaꞌo nii wanyukunui patumaaka kida.* Kainaꞌa 4 Philip dainao zunnao, aonaꞌo zii ĩkaudaiarun kida. Ĩnao prophetiabanao. 10 Aizii dobata zaa kamoo wanaꞌaꞌakan daunaꞌan, uruꞌu naa prophet, Agabus kiaꞌo uꞌuu, kaawan Judea Baara iki. 11 Ukaawan waꞌidaꞌati, sariapa usoꞌotan Paul zadawu ukonon iki, naꞌiki uwatudan patabaꞌu, naꞌiki paanoba uzadawu idi. Ukian, “Kaimanaꞌo Doronaa kian, kaikapaꞌo nii Jewnao watudan wuruꞌu kazadawuꞌoraz Jerusalem ii, naꞌiki ĩtaan niizu Gentilenao ati.”
12 Aizii waabatan idi kaikapaꞌa parada-karuꞌu, tuukii waunao naꞌiki baꞌorainao kida tiwaan pamashaatan Paul, aonaa padamata wataapadan umakon Jerusalem iti. 13 Mazan ukian, “Kandii nii uzaadan õdauꞌati kaikapaꞌa, ukashaꞌoradaꞌazon õnyukunuu? Õwatuda-kao an oo õzowii-kao an naꞌii, Naobanai Jesus dikin ii, aonaa ushaꞌapan, mazan upuꞌaꞌo nii õmakon,” ukian. 14 Atii aonaa wakaꞌiitan wamashaatanuz. Uruu idi wakian uꞌati, “Marii mooko pushaꞌapata-kao Tominkaru aipan kawanaꞌati.”
15 Uruu daunaꞌan waminziiwan naa, naꞌiki wamakon naa Jerusalem iti wakidiba idaꞌan. 16 Pabiꞌi kida mishidainao Caesarea iki mako kapam watuma. Uruu idi baokopaꞌa naa wamakon, atii wakaawan Jerusalem iti. Ĩnaouꞌu naa naꞌaka waunao Mnason dapu iti, wasookapaꞌazoo-kizi iti. Uruu kotuaꞌo uwaꞌatin Cyprus iki, naꞌiki kotuaꞌoraꞌa naa paꞌan uzaamatan Jesus panaobanaa nii. 17 Wakaawan dono Jerusalem iti tuukii mishidainao konaukii-kidan waunao.
Paul morowautapan James diꞌiti
18 Baꞌoran kamoo Paul makon baokopa watuma, utukapaꞌanan James. Wakaawan naꞌiti, waikoda ipai choochi zowaunaanao naꞌii. 19 Uruu idi tuukii Paul konaukii-kidan ĩdyaun. Udaunaꞌan ukowaadan naa ĩꞌati ipai aimaakan Tominkaru shaꞌapatanii kida Gentilenao ati, pakaudinan dono ĩbii ii aka.
20 Ipai wuruꞌu abatainaouz Paul kuwaa, tuukii ĩkonaukian. “Kaimanaꞌo manawun mishi pugaru,” ĩkian Tominkaru ati. Udaunaꞌan ĩkian Paul ati. “Waꞌinawuzu Paul, mishi putukapa naꞌapam iriba, iriba Jewnao ipai amazada kawanaꞌati mishidan naa naobanai Jesus. Mazan ĩnao, tuukii ĩmarainpan naꞌiki ĩizoꞌatin tawuruꞌu Moses kakinaori kidaz. 21 Aizii kainaꞌa ĩabatan dikauda kidaꞌo parada-karu pudauꞌu. Ĩabatan putominapa-kidan naꞌiki pukakinaotan Jewnao wuruꞌu mashaapainaouz Gentilenao wiizi ii aka kida, aonaꞌa naa kaikin puaipan ĩshaꞌapatinan Moses kakinaori kida kawanaꞌati. Naꞌiki aonaꞌa naa kaikin puaipan ĩchoota-kidan paudani daonaioranao, Moses kakinaori kawanaꞌati, naꞌiki aonaꞌa naa kaikin puaipan wuru shaꞌapata-kaoaꞌa waunao Jewnao kaduz kidaz. 22 Masakaudaꞌu daunaꞌan, ĩabatan niꞌi naa wuruꞌu pukaawanuz. Aizii mani, naꞌapam nii washaꞌapatinan? 23 Wadiꞌitinpan kaikapaꞌa, waaipan pushaꞌapatinan waparadan kawanaꞌati. Kainaꞌa 4 daonaioranao kowaadauzo pamishiaꞌazon paparadan Tominkaru ati.§ Kainaꞌaꞌa naa ĩdyaun kaidaꞌaꞌa, ĩipaiaꞌa naa pashaꞌapatan wuruꞌu ĩkowaadauzoniaz pashaꞌapataꞌazon. 24 Ukauꞌan turuu pumakon baokopa ĩtuma, puchikainaꞌan kizi ĩtuma Tominkaru ati, Jewnao kakinaori kawanaꞌati. Naꞌiki pukowaada kiziꞌi naa pugaruꞌo nii kawinipinaata uzainao ĩtaan nii faadaanao ati. Ĩipaian daunaꞌan pachikainan, ĩsokozoo-kao niꞌi naa ĩtukapa-kida-kinaa niꞌi naa pamishian paparadan Tominkaru ati. Uruu idaꞌanaꞌo nii Jewnao tukapan aonaa mishiꞌo mani wuruꞌu pumashaatanuz pidannao shaꞌapatan aimaakan wakakinaorinaa ai. Ushaꞌapanum kauꞌan, pugaru naꞌapa kapam pushaꞌapatan wuruꞌu wakakinaorinaa aiapanii kidaz ushaꞌapata-kao.
25 “Mazan Gentilenao ati, wuruꞌu mishidainaouznaa, waunao choochi zowaunaanao saadaniꞌi naa paꞌan wakaaritan ĩꞌati, naꞌiki wataa ĩꞌati idikinaudaꞌu karikaonan kakinaorii waaipaniaz ĩizoꞌatin. Kaikapaꞌa wuruꞌu wakianuz wakaaritan idaꞌa: ‘Aonaa unikaꞌanaꞌa wanyukunui taa-kariwaiz baꞌoran kaduz tominkarunao ati. Naꞌiki aonaa unikaꞌanaꞌa izai, naꞌiki aimaakan dunaa wuruꞌu dyukuruuta-kariwaiz uzowii-kao. Naꞌiki aonaa ukashaapaꞌanaꞌa daonaiora naꞌiki zun kiaapaakan pamamazidakan puꞌu,’ ” kiaꞌo wuruꞌu ĩkianuz Paul ati.
26 Baꞌoran kamoo naꞌapaꞌa naa Paul shaꞌapatinan padyuuda-kao kawanaꞌati. Unaꞌakan naa wuruꞌu daonaioranaouz, naꞌiki naꞌiaꞌa naa ĩchikainan utuma Moses kakinaori dyuudauzon kawanaꞌati. Uruu daunaꞌan Paul makon Tominkaru Dapu iti, ukowaadankan naa faadaanao ati 7 kamoo idaꞌa ĩipaian niꞌi naa pachikainan Tominkaru ati. Uruu donoꞌo niꞌi naa uzainao kawaoda-kao ĩkawanaꞌati kida.
Paul zaamata-kao
Tominkaru Dapu ii
27 Mazan 7 kamoo ĩshaꞌapaapan wuruꞌu pashaꞌapaapanii kidaz, naꞌiki ĩipaian puꞌaꞌa naa kapam. Upuꞌu Jewnao waꞌatiinao Asia iki, tukapan Paul Tominkaru Dapu ii. Sariapa ĩkimudan naꞌiki ĩtoꞌoradan pidannao kasabaꞌukinpainao naꞌii. Unaꞌapan puꞌu ĩzaamataꞌakan naa Paul, 28 naꞌiki ĩkadakoinan naa kaikapaꞌa: “Unao Israelitenao, ukaminkaꞌuta wazaamatan diꞌoraz pidanaꞌa. Uruu tawuruꞌu chiꞌikapaꞌoraz ipai amazada kawanaꞌati, dakoopaꞌitaꞌoraz Israelitenao, naꞌiki dakoopaꞌo wakakinaorinaa Moses taauzonii kidaz waꞌati, naꞌiki udakoopan kapam wuruꞌu diꞌoraz Tominkaru Dapuꞌu. Aizii diꞌi, ukaniribaa-kidan Tominkaru Dapu, unaꞌakan idi Gentilenao unazo ati.” 29 (Ĩtoꞌoran naꞌapa ushaꞌapanum kauꞌan ĩtukapanii Trophimus, Ephesus san, Paul tuma donoi ii. Ĩꞌitiiman mani kainaꞌa Paul morota-kidan uruu patuma Tominkaru Dapu iti.)
30 Uruu dono tuukii, tuukii pidannao toꞌoradinan uruu wiizai diꞌii. Ĩdiman naa diꞌiki kidaꞌa kasabaꞌu, kasabaꞌuan Tominkaru Dapu iti. Ĩmorotan sariapa ĩzaamatan Paul, naꞌiki ĩkozootaꞌakan naazu Tominkaru Dapu iki. Udaunaꞌan ĩtarataꞌakan naa paniinom. 31 Aizii wuruꞌu pidannaouz, ĩaipan naa pazowiaꞌakan uruu. Upuꞌu mazan parada-karu kaawan Rome ikiꞌo soldyaanao zowaunaa idaꞌati. Kaikapaꞌa wuruꞌu parada-karu dyuuda-kaoaz: “Ipai, ipai pidannao toꞌoradinan kai Jerusalem ii, tuukiaꞌo kaiwuruꞌu ĩtoꞌoradinanuz.” 32 Soldyaanao zowaunaa abatankan idi naꞌapaꞌo kuwai, sariapa unaꞌakan soldyaanao, panaobanaanao tuma kida. Kadimanaꞌo idaꞌan ĩmakoꞌokan naa pidannao toꞌoradinainao diꞌiti. Aizii pidannao tukapankan soldyaanao zowaunaa, pasoldyaannao tuma, sariapa ĩsookadaꞌakan pazowiautapan Paul.
33 Soldyaanao zowaunaa kaawan naꞌiti, sariapa uzaamatan Paul ĩꞌai. Udaunaꞌan udyuudan naa uwatuda-kao dyaꞌutamtinpaꞌo chain idi. Naꞌiki upishaan naa pidannao kaikapaꞌa: “Kanom kaduz wuruꞌu diꞌoraz pidanaꞌa? Kanom mooko ushaꞌapata?” 34 Mazan panaꞌa sodi kida pidannao kadakoinan. Baꞌorainao kian, “uruu kaikapaꞌoraꞌa,” baꞌorainao kian, “kaikapaꞌo uruꞌu.” Atii aonaa soldyaanao zowaunaa aitapan kanom dikin iaꞌo wuruꞌu ĩtoꞌoradinanuz uꞌati. Uruu idi udyuudan naa Paul naꞌaka-kao soldyaanao mashaapa-kizi nazo iti. 35 Mazan ĩmorotan uaꞌii kabaun nazo iti, pozai idaꞌa zii, uruꞌu naa soldyaanao sawataꞌakan naa Paul, ushaꞌapanum kauꞌan tuukiaꞌa naa manawun pidannao toꞌoradinan. 36 Ĩwaꞌatin baokopa udawuꞌati kasabaꞌu, kasabaꞌuan, pakadakoinan tuma. “Uzowii uruu, uzowii uruu,” kiaꞌo wuruꞌu ĩkadakoinanuz.
Paul kakuwaapan naa padauꞌu
37 Soldyaanao kaawa-kidaꞌanan puꞌaꞌa naa uruu padapu nazo iti. Sariapa Paul kian soldyaanao zowaunaa ati Greek idaꞌan, “Turuu õparadan puꞌati?”
“Kaa! Puaitapanii shaꞌa Greek?” ukian Paul ati. 38 “Õꞌitiiman shaa pugaru Egypt san, tawuruꞌu tomaꞌoraz mizaataaka-karu diikiꞌi zaꞌa Rome ikiinao tuma, naꞌiki taazata-kidaꞌoraz 4000 zowii-mikinao pidannao mapidantakaꞌo amazada diꞌiti.”
39 “Aonaa. Õgaru Jew, Tarsus iaꞌo õshakatan, umanawunuꞌoraz manawun wiizai Cilicia Baara ii. Pukashaapa shoman õparadan pidannao ati,” Paul kian.
40 “Kaiman, turuu puparadan,” ukian. Pozai paawa iaꞌa naa Paul kadishitan naꞌiki usawadan pakaꞌu, pidannao mashaada-kizi. Sariapa mishi pidannao mashaadaꞌakan. Udaunaꞌan uparadan naa Jewnao ati ĩparadan Hebrew idaꞌan.
* 21:8 Acts 6:1-6 21:9 prophetiabanao: kowaadapaꞌo Tominkaru paradan. 21:21 choota-kidan: Putukapa ‘chootin-karu’ dauaꞌo, kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii. § 21:23 Numbers 6:1-20