4
Satan tiwaa-kidautan
Jesus nyukunuu
(Matthew 4:1-11; Mark 1:12-13)
Udaunaꞌan Jesus kiwan naa Jordan Waꞌo iki, pachikaawunuu-kao daunaꞌan, maꞌozaka Kaimanaꞌo Doronaa taapan unyukunuu. Uruu dono Kaimanaꞌo Doronaa naꞌakan naa Jesus atii mapidantakaꞌo amazada diꞌiti. Jesus naꞌian 40 kamoo. Naꞌiaꞌa naa Satan tiwaa-kidapan Jesus nyukunuu maꞌozakan. Aizii wuruꞌu Jesus naꞌianuz aonaa kanom unikan, atii 40 kamoo. Uruu idi tuukiaꞌa naa manawun uzamazin.
Sariapa Satan kian Jesus ati, “Tominkaru danin an pugaru, pudyuuda diꞌoraz kubaꞌa tominan bread nii.”
Mazan Jesus kian uꞌati, “Tominkaru Paradan tawuruꞌu kotuaꞌoraz usaadauzo-kao kian: ‘Aonaa pidan mashaapan soo bread idaꞌan karikaonan.’ ”*
Udaunaꞌan Satan zaida-kidan Jesus dokoaꞌo amazada diꞌiti, naꞌiki uaida-kida Jesus ati ipai daunuudaꞌu wuruꞌu umanawun kidaꞌoraz donoinao, ipai amazada tokon iti. Mazan masakaudaꞌuꞌo karikaonan wuruꞌu utukapa-kidankanuz uꞌati amazada. Ukian Jesus ati, “Õzaamatan nii pugaru kazowautapaꞌo nii ipai wuruꞌu amazada putukapanii kidaz, naꞌiki õtaan nii ipai wuruꞌu konaunam kidaꞌoraz naꞌiki umanawun kidaꞌoraz aimaakan utaapan. Ipai daunuꞌo utaa-kao õꞌati wuruꞌu amazadaz naꞌiki ipai wuruꞌu utaapaniinao kidaz aimaakan. Ukauꞌan turuu õtaanuzu naꞌiaꞌoram pidan ati. Aizii pukodoruꞌukan an õꞌati, õtaan nii puꞌati ipai daunuudaꞌu wuruꞌu amazadaz, naꞌiki ipai wuruꞌu aimaakan kidaz kainaꞌaꞌoraz naꞌa.”
Sariapa Jesus kian uꞌati, “Tominkaru Paradan saadauzo-kariwaiz kian:
‘Pukodoruꞌuka soo baudaꞌapa Naobanai puTominkarun ati.
Pushaꞌapatin soo uruu aipan kawanaꞌati.’ ”
Udaunaꞌan Satan naꞌakan naa Jesus Jerusalem iti. Uruu idi ĩkaawaꞌakan naa Tominkaru Dapu zowau paawa iti, udokoodinpan diꞌiti manawun. Naꞌiaꞌa naa ukian Jesus ati, “Tominkaru danin an pugaru, puzakaꞌuta kai diꞌikiꞌi imiꞌi baara iti. 10 Tominkaru Paradan saadinpaꞌoraz kian:
‘Udyuudan nii paꞌangelinnao kazannaatapan pugaru,
naꞌiki ĩtaapan nii pugaru kaiman.
11 Ĩzaamatapan nii pugaru
naꞌiki aonaꞌo nii pukaziwan pukidiba
puwaotan an kuba kida diꞌiti.’ ”
12 Mazan Jesus kian uꞌati, “Tominkaru Paradan saadinpauzo kian: ‘Manaꞌa putiwaa-kidapauzoꞌonaꞌa uNaobanaa Tominkaru paradan mishiin.’ ”§
13 Aizii ipaiꞌi naa Satan tiwaan Jesus nyukunuu. Uipaian daunaꞌan patiwautanuz, umakoꞌokan naa, atii baꞌoran donoꞌo nii zii koshan utiwaan Jesus.
Jesus sakadan pakaudinan
Galilee Baara ii
(Matthew 4:12-17; Mark 1:14-15)
14 Uruu daunaꞌan Jesus kiwan naa Galilee Baara iti, naꞌiki maꞌozaka Kaimanaꞌo Doronaa taapan unyukunuu. Kuwai Jesus dauꞌu kidaꞌo abata-kaoaꞌa naa ipai wiizai kawanaꞌati wuruꞌu Galilee Baara ii aka kidaꞌoraz. 15 Naꞌii akaꞌa naa Jesus tominapa-kidan pidannao Tominkaru Paradan dauꞌu synagogue* kida kawanaꞌati. Tuukii pidannao konaukii-kidanuzu.
Jesus kashanau-kao padyaupai-kizi Nazareth ii
(Matthew 13:53-58; Mark 6:1-6)
16 Udaunaꞌan Jesus makon Nazareth iti, padyaupai-kizi iti. Aizii Sookapa-karu Kamoon dono, umakon naꞌiki umorotan naa synagogue iti. Ukaduz umorotauzonuz naꞌapa ĩsookapan kamoon dono. Umorotan idi, naꞌiaꞌa naa pidannao dyuudan uaitan Tominkaru Paradan tawuruꞌu saada-kariwai kidaz kotuaꞌa naa. 17 Uruu idi ĩtaan naa uꞌati kaarita, tawuruꞌu Tominkaru prophetin, Isaiah saadanii kidaz kotuaꞌa naa. Sariapa Jesus buzuutan wuruꞌu papidapa-kariwaiz kaarita, udaꞌatanuzu atii uikodan wuruꞌu paaitaꞌazooniaz. Kaikapaꞌa usaadinapanuꞌu:
18 “Kainaꞌa Kaimanaꞌo Doronaa Tominkaru diꞌikiꞌo mashaapan õtuma.
Uzaamatanii õgaru ushaꞌapanum kauꞌan uaipan idi
õkowaadapan Kaimanaꞌo Kuwai patakaꞌutinainao ati.
Udyuudan õkowaadan soꞌota-kao nii ipai pidannao
wuruꞌu pataruba zaamatapaniinao kidaz,
naꞌiki udyuudan õgaru ishaawunnao idaꞌati,
õkowaada kizi ĩꞌati kaimanaꞌo niꞌi naa ĩtukapan, ĩawun saabaa-kao idi.
Naꞌiki udyuudan õgaru kaminkaꞌutaꞌo nii,
ipai wuruꞌu patakaꞌuta-kariwainaouz.
19 Naꞌiki kowaadaꞌo nii Naobanai kamunanun niꞌi naa paꞌan aizii,
papidanannao ati.”
20 Udaunaꞌan Jesus papidaꞌakan naa wuruꞌu kaaritaz powaa iti, naꞌiki utaaꞌakan naa powaa itiz pidan ati, wuruꞌu taaꞌoraz uꞌati kaarita. Udaunaꞌan usakanataꞌakan naa. Ipai pidannao, wuruꞌu synagogue iainao kidaz, awunuupaꞌakan soo Jesus ati. 21 Naꞌiki ukian ĩꞌati, “Aizii wuruꞌu uabataniaz Tominkaru Paradan aita-kao, uruu umishiinan naa wuruꞌu.”
22 Ipai pidannao, abatapainao naꞌii, tuukii ĩdiꞌitinpan uparadan dauꞌu. Kaiman ĩabatan ukakuwaapan, aitapaꞌo pidan kawan manawun. Mazan ĩkian paꞌatiaaka kida, “Kanom dii mooko uruu, aonaa Joseph dani mani karikaonan?”
23 Sariapa Jesus kian ĩꞌati, “Õaitapa naꞌapam ukiaꞌazon õꞌati, uparadaꞌazon õꞌati tawuru kawanuꞌu parada-karu kiauzonuz. ‘Daakataa, pukasarain puaipan ati pukakuda kizi,’ kii-karuz. Naꞌiki õaitapa ukiaꞌazon õꞌati. ‘Pushaꞌapata kapam daꞌaꞌa puwiiziꞌi, tawuruꞌu kowaada-kariwaiz waꞌati pushaꞌapatan Capernaum ii.’ ”
24 Udaunaꞌan Jesus kian koshan ĩꞌati, “Mishi, aonaa naꞌapainim Tominkaru prophetin naubauzo-kao, ukaawan an pawiizi ati. 25 Aizii uabata naꞌapam õkian. Elijah, kowaadapauzoz Tominkaru Paradan, kakupan dono zii, kainaꞌa iriba zunnao mawakaꞌo ĩdaiarunao, mashaapan Israel ii. Uruu dono idikinaudaꞌu wunu pazikon an powaꞌa aonaa wunu kaawan Israel ii, uruu idi aonaa wanyukunui nii, zamazi kaawan ipai wiizai kawanaꞌati. 26 Mazan upuꞌu zii aonaa Elijah dyuuda-kao kaminkaꞌutaꞌo nii zunnao Israelitenaouz, wuruꞌu mawakainaouznaa ĩdaiarunao. Mazan udyuuda-kao soo baudaꞌapa zun diꞌiti mawakaibaꞌa naa odaiaru, baꞌoran wiizai iaꞌoraz omashaapan, Zarephath kiaꞌoraz udakota-kao, Sidon iaꞌoraz.§ 27 Naꞌiki Elisha, Tominkaru prophetin kakupan dono zii, kainaꞌa iriba pidannao Israel ii, kabishopauzonao kichanaꞌiki-kiaꞌo bishoi idi. Mazan upuꞌu aonaa baudaꞌapa pidan Elisha kakudan Israel iaꞌo ĩmashaapan. Soo ukakuda baudaꞌapa pidan Naaman kiaꞌo uꞌuu, mashaapaꞌo baꞌoran wiizai ii, Syria kiaꞌoraz udakota-kao.”*
28 Ipai pidannao wuruꞌu abatapainaouz Jesus paradan synagogue ii, tuukii ĩtoꞌoran uꞌati, uparadan idi naꞌapa ĩꞌati. 29 Uruu idi ĩkadishiaꞌakan kidaꞌa naa, udaunaꞌan ĩzaamataꞌakan naa Jesus paanoba kaduꞌiki kida, naꞌiki ĩnaꞌakaꞌakan naaz atii pawiizi tokon iti, dokoaꞌo ukatawudapuz-tinpan diꞌiti. Naꞌikiꞌo niꞌi naa ĩaipan pakidaꞌukan Jesus. 30 Mazan upuꞌaꞌa naa Jesus makoꞌokan, upodowaanaꞌakan pidannao bii an, atii naꞌapa umakon ĩꞌai.
Oiaꞌo doronai zaamatapanii
daonaiora
(Mark 1:21-28)
31 Udaunaꞌan Jesus makoꞌokan naa Capernaum iti, wiizai Galilee Baara iaꞌoraz. Naꞌii utominapa-kidan pidannao Tominkaru Paradan dauꞌu, Sookapa-karu Kamoon dono synagogue ii. 32 Tuukii pidannao diꞌitinpan paabatan idi Jesus paradan kaimanaiman manawun, ushaꞌapanum kauꞌan ĩabatan maꞌozaka manawun ukakuwaapan paꞌati.
33 Kainaꞌa daonaiora naꞌii synagogue ii, oiaꞌo doronai zaamatapanii. Sariapa ukadakon diiwaꞌo idaꞌan Jesus ati. 34 Ukian, “Ei, Jesus Nazareth san. Kandii dauꞌati puwaꞌatin waꞌidaꞌati, kanom puaipan waꞌai? Oo pumainaabataꞌanan waunao? Õaitapa pugaru, kaimanaꞌo manawun, Tominkaru diꞌikiꞌo puwaꞌatin.”
35 Sariapa Jesus kian uꞌati, “Pumashaadautapa, pukodita uꞌai!” Sariapa oiaꞌo doronai kabootaꞌakan wuruꞌu daonaioraz pidannao awun zaꞌa, mazan umuudaꞌakan naa naꞌiki ukoditaꞌakan naa uꞌai wuruꞌu ukabootaꞌakanuz uruu. Mazan aonaa ushaꞌapatan daonaiora kaziwaꞌo idaꞌan.
36 Tuukii pidannao diꞌitinpan, naꞌiki ĩkian pairibannao ati, “Ei, naꞌapa dii paꞌan uparadan maꞌozakan manawun? Ukaꞌiita, naꞌiki maꞌozaka mishi uparadan oiaꞌo doronainao ati, atii udyuuda zii mishi ĩkoditan pidan diꞌiki.” 37 Uruu idi ipai kuwai makon Jesus shaꞌapatanii dauꞌu, uruu wiizai diꞌiiꞌaka.
Jesus kakudan iriba pidannao
(Matthew 8:14-17; Mark 1:29-34)
38 Aizii Jesus koditan daunaꞌan synagogue iki, umakon sariapa Simon dapu iti. Naꞌapain tuukiaꞌo Simon imauzo karinaan, omada wiichan wiicha, wiicha. Sariapa ĩkowaadan Jesus ati odauꞌan. 39 Uruu idi umakon oꞌidiꞌiti. Ukaawan, ukadishitan maonapa owashatinapa-kizi bed idaꞌa. Sariapa udyuudan orinaa, wuruꞌu omada wiichanuz koditan oꞌai. Sariapa mishi omada wiichan shabataꞌakan, naꞌiki okakudaꞌakan naa. Udaunaꞌan okadishitan naa, naꞌiki otaan naa ĩwanyukunuu nii.
40 Aizii kamoo tipitan daunaꞌan iriba pidannao kaawa-kidan karinainao pairibannao, pabiꞌinaaka kidaꞌo ĩrinaa, ipai ĩnaꞌakan ĩdyaun Jesus idaꞌati. Uruu idi ipai Jesus pishatan ĩdyaun, naꞌiki ipai ukakudan ĩdyaun. 41 Aizii oiaꞌo doronainao, ipai ukodita-kidan pidannao ai kapam. Diiwa ĩkadakon kida ĩkoditan dono pidannao diꞌiki. “Pugaru Tominkaru Dani manawun,” ĩkian Jesus ati. Mazan tuukii Jesus mashaatan ĩdyaun, aonaa ukashaapan ĩparadan. Ushaꞌapanum kauꞌan ĩaitapan idi uruu Christ.
Jesus tominapa-kidan pidannao synagogue kida kawanaꞌati
(Mark 1:35-39)
42 Aizii baꞌoran chaapiꞌiki ushaawaka zii Jesus makon naa donoi iki, naꞌiki umakon mapidantakaꞌo amazada iti. Uruu idi pidannao dorotapanuz atii ĩikodanuzu. Aonaa padamata ĩtaapadan umakon, tuukii ĩtiwaan pamashaatanuz. 43 Mazan Jesus kian ĩꞌati, “Kainaꞌa zii õkowaadaꞌazon Kaimanaꞌo Kuwai Tominkaru naobanai-tinan dauꞌu, baꞌoran wiizainao kida kawanaꞌati. Ushaꞌapanum kauꞌan uruu wuruꞌu Tominkaru dyuudaniaz õkowaadaꞌanan,” ukian.
44 Uruu idi Jesus makon, naꞌiki ukakuwaatinan naa synagogue kida kawanaꞌati.
* 4:4 Deuteronomy 8:3 4:8 Deuteronomy 6:13 4:11 Psalm 91:11-12 § 4:12 Deuteronomy 6:16 * 4:15 synagogue: kabaun Jewnao baokopainapa-kizi. Putukapa kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii. 4:17 kaarita: Diꞌoraz kaaritaꞌa dakota-kao scroll. Putukapa kaarita tokon ii ‘scroll’ waranuꞌu, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii. 4:19 Isaiah 61:1-2 § 4:26 1 Kings 17:1-16 * 4:27 2 Kings 5:1-14 4:41 Christ: wuruꞌu Tominkaru dyuudaniaz papidanannao zannaa nii. Putukapa Christ kaarita tokon ii, Parada-karu Mashaꞌapannaada-kinao diꞌii.