13
Barnabasɩ ànɛ̂ Sole tɛ́kɩ́nmɔnɔlɛ Liyel tõ̀ sɔkɔ
1 Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyopu ànɛ̂ névye kwɔ́pú sõ̀ mɛ Antyɔsyɩ kwil Yesu yõ sɛ̃́pú tĩ̀nkì sɔkɔ: Barnabasɩ sõ̀ mɛ, ànɛ̂ Solelɛ, ànɛ̂ Simeyõlɛ, nɛ̂-á pè n ye Dĩ́syíkèynɛ, ànɛ̂ Sirɛnɩ kwil Lusiyusilɛ, à tahlɩ Manayɛ̃ tyɩ́, ǹmɔ nɛ̂-á sõ̀ kɔ̃rɩ pɩ wɛ̃ tyɩ́ Kalile gbɛ̃̀nyah yõ̀tɛ̃̀ dĩ́ Yerɔdɩlɛ.
2 Sõ yɔ́lɛ, pǎh mɛ níkì tɛ̃, tɛ́ mɛ Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ Liyellɛ n ni gbĩ́ nɛ̂nɛ, ǹ Mirki yo pé tyɩ́ nɛ: «Yé Barnabasɩ ànɛ̂ Sole wilki pé tyɩ́lɛ. Pè kɩ tõ̀ pɩ, nɛ̂ yĩn-á mé n ye pélɛ.»
3 Képah sɔkɔ, pè níkì tɛ̃, à nírí pɩ pé tyɩ́ à pé gbã̀n sah pé yõ, tɛ́ pyě pè fĩn mɔ pè sɔkɔ.
Barnabasɩ ànɛ̂ Sole Liyel wɛy yónɔ́lɛ Syipri sɔkɔ
4 Liyel Mirki-á Barnabasɩ ànɛ̂ Sole tɛkɩ mɔ tõ̀ sɔkɔ sɛ̃́, pè mɛ tiki yuku à kyɩ de Selesi kwil. Tɛ́ de krótókè ǹgbɛ̃ yɔ́ sɔkɔ nɛ́npɔ́, nɛ páh n yuku gbɛ̃̀nyah yɔ́ sɔkɔ pè n ye Syiprilɛ, pnɛ yɔ nɩyṍ.
5 Pǎh yĩni tɛ̃ ké kwil yɔ́ sɔkɔ pè n ye Salamininɛ, pè tyah Liyel wɛynɛ n yo Nsyifunɔ Liyel ní-ńtã̂n vɩ̀ sɔkɔ. Tɛ́ Nsyɔ̃-Markɩ tɔ sõ̀ mɛ pélɛ, pé yohnɩ n mɔ yĩnnɛ.
6 Pè mɛ Syipri mɛ̀ kan kɔ kah, à kyɩ de ké kwil yɔ́ sɔkɔ pè n ye Pafɔsɩlɛ. Pè kyɩ Nsyifunɔ sènpɩ dĩ́ yɔ́ yohnɩ, nɛ̂-á pè n ye Bar-Yesulɛ. Ǹmɔ sõ̀ mɛ ǹ gblɔ̌ynɛ n pɩ Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-òlɛ.
7 Tɛ́ à sõ̀ mɛ wɛ̃ tyɩ́ ànɛ̂ Syipri yah tɛ̃́-ò dĩ́ Sɛrɩsyusi Polusilɛ, ǹmɔ nɛ̂-á lésõ lékã́m névilɛ. Tɛ́ Liyel wɛy noh dékè sõ̀ mɛ Sɛrɩsyusi Polusi tɛ̃. Képah ye, à pè kɔ̃ pè kyɩ Barnabasɩ ànɛ̂ Sole ye.
8 Ǹtɛ sènpɩ dĩ́ Bar-Yesulɛ, pè tɔ̃ sõ̀ ǹnɛ n ye Yelimasɩlɛ Krɛkɩ wɛy sɔkɔ. Ǹmɔ sõ̀ mɛ Barnabasɩ ànɛ̂ Solelɛ n fwo. À sõ̀ mɛ n yah n kɔ̃ Syipri yah tɛ̃́-ò dĩ́ yĩ́nínmɔ-ńsahlɛ, nɛ à káh sɛ̃ Yesu yõ.
9 Képah sɔkɔ, Sole nɛ̂-á tɔ̃ pè n ye Polelɛ, Liyel Mirki à tɔkɔ, à mɛ sènpɩ dĩ́ yah díkídíkí,
10 tɛ́ yo ǹ tyɩ́ nɛ: «Áwɔ nɛ̂-á lékã́mkãm ànɛ̂ yĩ́nvǐ ó á tɔ̂ɔ́, sétã̀n yõ̀tɛ̃̀ névi mɛ̀; gblɔ wã̀l pól sépɛlɛ áwɔlɛ, Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ wã̀l tómtóm fɛ̃̀kɩ̀nɔ́ yal mɔ dɛ́!
11 Núkúnúkú tɛ̃̀nɛ, Liyel gbõ̀ kɩ sah á wil. Á kɩ pɩ yɩ̃́tũ̂nɛ wrɔ́ yɔ́ sɔkɔ, á náh tɔ̃ gbĩ kyòo wɛ n pi.» Képah yóntɛnɔ ǹsɔ̃̀, ǹ yɩ̃́ núkú wɔ, à ǹ gblɔ̌y wɛ fɛ̃́ntũ̂ sɔkɔ, tɛ́ tyah n kɔ n kore n vi n kɔ̃, à nɛynɛ n yah n kɔ̃ ǹ gbõ̀ sɔkɔ tɛ̃ tɛ̃ tɛ̃̀nɛ.
12 Képah sɔkɔ, Syipri yah tɛ̃́-ò dĩ́-á Liyel tyí-ǹgbnɔ pɩ́nɔ́ wɛ, tɛ́ kwɔ́nɔ́ nɛ̂ noh, sè ǹ nɩ tɛ̃. Kǎh pɩ sɛ̃́, à sɛ̃ Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ Yesu yõ.
Pole ànɛ̂ Barnabasɩ-á kwɔ́nɔ́ nɛ̂ pɩ Antyɔsyɩ kwil, Pisidi gbɛ̃̀nyah sɔkɔ
13 Képah náh, Pole ànɛ̂ ǹ kɔ́mû de krótókè ǹgbɛ̃ sɔkɔ, à yal Pafɔsɩ kwil, tɛ́ yuku Pɛrsyɩ kwil, Pãnfili gbɛ̃̀nyah sɔkɔ. Pǎh mɛ nɛ́npɔ́, Nsyɔ̃ ǹ gbɛ wil pé sɔkɔ, à ǹ syɩ yuku Yerusalɛmɩ kwil.
14 Ǹtɛ Polepi tɛ̃̀ wɔ mó yal Pɛrsyɩ kwil, à yɔ̃ sɔkɔ pé kɔ́lɔ́lɛ, pópó à kyɩ de Antyɔsyɩ kwil, Pisidi gbɛ̃̀nyah sɔkɔ. Tɛ́ Nsyifunɔ mɩ mɩ yòh sõ-á pɔ nɔ, pè kyɩ de kɔ̃ tɛ̃ pélɛ pé Liyel ní-ńsah wɔ̀kɔ̀ sɔkɔ.
15 Képah tɛ̃̀nɛ, ǹnɩ̂ yɔ́ mɛ tyi kõ̀nsàhnɔ́ ànɛ̂ Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyopu sɛ́bɛ́ynɔ́ tã̀ntã̀nnɔ́ yísyɔ́ kar. Wǎh kar tɛ, Liyel ní-ńsah wɔ̀kɔ̀ yah tãm mɛ pè kɔ̃ pè yo Polepi tyɩ́ nɛ, pé no, wɛlɔ yísyɔ́-à kɩ mɛ pé tyɩ́ sṍré mɔ mɔ tɛ̃̀nɛ tɔ́wû sɔkɔ, ké wɛ̃̀kɩ̀-á mɛ pé tyɩ́.
16 Képah sɔkɔ, Pole mɛ yuku yĩn, tɛ́ ǹ gbõ̀ pɩ mɔ no tyɩ́ nɛ, pè noh pé tyɩ́ yɔ̀. Tɛ́ yo pé tyɩ́ nɛ: «Yisrayel tãn, à tahlɩ nónó-á Nsyifunɔ náh pélɛ, tɛ́ mɛ Liyel yah tíkílɛ n pɩ, yé nóhnɔ́ pɩ ń tyɩ́.
17 Ápi Yisrayel tãn Liyellɛ, à ápi náh tãn yah wilki. À tɔ̃ Yisrayel tãn pɩ dò, gbĩ́ nɛ̂-á sõ̀ pè mɛ Yesyipti gbɛ̃̀nyah sɔkɔ; tɛ́ tɔ̃ ǹ tɛ̃́nwɛnɔlɛ pè wilki ké sɔkɔ.
18 Tɛ́ à pè pu gbɛ̃́nnɩ sɔkɔ pópó ye tikininí kénkɔ̃lɛ.
19 Képah náh, à yìkìnìnɔ́ kwǎrninɔ névye ko mɔ, à pé duku to Kanah gbɛ̃̀nyah sɔkɔ, tɛ́ pé sétáhlɛ Yisrayel tãn kɔ̃ gbɛ̃kɩlɛ.
20 Tyi nɔ́pi pól-á pópó n pɩ n tɛ, kè nɔ ye kyɛyẽ́h tikininí pɔ́ gbãm (450) kénkɔ̃lɛ. Képah náh, á náh tãn sɔkɔ ye Liyel n wilki á vyãh syípúlɛ, pópó à pɔ nɔ Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyo-ò Samuyɛlɩ gbĩ tyɩ́.
21 Tɛ́ sõ yɔ́lɛ, pè mɛ kè yah kɔ̃ Liyel tyɩ́ nɛ, páh mɛ yõ̀tɛ̃̀ yɔ́ tyɩ́. Képah sɔkɔ, Liyel mɛ Kisi pídĩ́ Sawuli pɩ pé yõ̀tɛ̃̀nɛ, pópó ye tikininí. Tɛ́ Sawulilɛ, Bɛ̃nsyamɛ yìkì nɛy ye sõ̀ ǹnɛ.
22 Ǹtɛ Liyel-á pɔ ǹmɔ milki gbĩ́ nɛ̂nɛ, à mɛ Davidi pɩ pé yõ̀tɛ̃̀nɛ. Davidi tyɩ́ sɔkɔ ye lésõ Liyel yo nɛ ńkɛ̃́: ‹Mé wil mɔ ń dyɔ yĩ́ĩ́ nɛy yõ, ǹmɔ nɛ̂-á Nsyese pídĩ́ Davidilɛ. À kɩ ń dyɔ yĩ́ĩ́ tyi pól pɩ dal mɔ pallɛ.›
23 Liyel ye lésõ ǹ vyãhlɛ Davidi kɔ̃ nɛ, Yisrayel pwáhnmɔ-ò-á kɩ dubi ǹmɔ pétóbé sɔkɔ. Kénɛ pwáhnmɔ-ò ye pɔ pɩ Yesulɛ.
24 Tɛ́ Yesu-á pópó n pi, wèlnwìlkì-ò Nsyɔ̃ ye yo Yisrayel tãn pól tyɩ́ nɛ, pè pé nnɔ vi mɔ, pè mó wèlnwìlkìnɔ́ wɛ.
25 Ǹtɛ Nsyɔ̃ tõ̀-á pópó pɔ n tyɛ, à mɛ n yo névye tyɩ́ nɛ ńkɛ̃́: ‹Yépi tɛ̃̀ sõnɔ sɔkɔ, nɛ̂ mɛ ńmɔlɛ? Yé káh wɛ nɛ, pwáhnmɔ-ò nɛ̂ pɔ́nɔ́-á yé syɩkɩ tɛ̃, ǹmɔ-á ńmɔlɛ dɛ́! Ǹtɛ yé yah, à mɛ n knɛ pɔ́-ńsah. Tɛ́ ńmɔ ńtɛ̃ fṍrɔɔ kah ǹ lékyêh fyé dɛ́nɔ́lɛ ǹ gbyẽ̂h sɔkɔ.›»
26 Képah náh, Pole tɔ̃ nɛ: «Á no, yépi nónó-á Abrahmɩ pétóbélɛ, à tahlɩ Liyel yah tíkí pɩ́pú pól tyɩ́, pwáhnmɔnɔ wɛy mɛ̀ ye tɛkɩ mɔ ápi pól yĩnnɛ.
27 Ǹtɛ Yerusalɛmɩ tãn ànɛ̂ pé yõ̀tãm náh lésõ pɩ̃ nɛ, Yesu-á pwáhnmɔ-òlɛ. Tɛ́ Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyopu wɛlɔ nónó-á n kar pé tyɩ́ Nsyifunɔ mɩ mɩ yòh sõnɔ́ póllɛ, pè náh sé yõ pɩ̃. Kénɛ wɛlɔ tyi yónɔ́ ye lésõ pè pɩ dal mɔ, pǎh lékàhlɛ Yesu kɔ̃.
28 Pè náh Yesu tyípɩ́nɩ́ yɔ́ ńtɛ̃ wɛ, nɛ̂-á yɩ̃nɛ ǹ kònmɔnɔlɛ. Ǹtɛ pè kè yah kɔ̃ Pilati tyɩ́ nɛ, à à ko mɔ.
29 Tɛ́ Liyel wɛy-á tyi nónó pól yo Yesu tyɩ́ sɔkɔ, pǎh pɔ sè pɩ dal mɔ tɛ gbĩ́ nɛ̂nɛ, pè ǹ lékó tiki mɔ to dahnɩ yõ, tɛ́ kyɩ à yɩ̃ diki yɔ́ sɔkɔ.
30 Ǹtɛ Liyel mɛ ǹ lékó yilki mɔ.
31 Képah náh, névye nónó-á lésõ ǹ sõ̀ tɛ̃ yal Kalile gbɛ̃̀nyah, à dɔkɔ yuku ǹnɛ Yerusalɛmɩ kwil, à ǹ gblɔ̌ynɛ pépi wɛ̃kɩ sèpĩ̀n náhnáh sɔkɔ. Kénɛ névye nɔ́pi ye mɛ ǹ tyi yónwàhpu kègblɔlɛ Yisrayel tãn yah núkúnúkú yɔ̀.
32 Ǹtɛ ápilɛ, Nɩ̀vɩ̀nɩ̀ tir ye ápi tɔ n yo yé tyɩ́ yɔ̀ nɛ ńkɛ̃́: Liyel-á ǹ vyãhlɛ á náh tãn kɔ̃ nɛ̂ tyɩ́ yõ,
33 képah-á à pɩ dal mɔ ápi tyɩ́, ápi nónó-á pɩ pé wɛ̃́npìlɛ. Wǎh Yesulɛ á kɔ̃, à yɩ̃nɛ kǎh wãrkɩ sah sɔ̃́ Gbálnɔ́ sɛ́bɛ́y yɩ̀kɩ̀ ní-ò sɔkɔ nɛ ńkɛ̃́:
‹Ńmɔ Pídĩ́ ye álɛ;
à tɔkɔ kwɛy tyɩ́, ńmɔ ye á Súlɛ.›
34 Liyel ye lésõ kwãh tɛ̃ kè yo sah nɛ ńkɛ̃́, Yesu-à pɔ ku, à náh n pyãh n pi. Páh kɩ ǹ lékó yilki mɔ. À tɔ̃ lésõ kè yo dal mɔ nɛ ńkɛ̃́:
‹Máh lésõ ń vyãhlɛ Davidi kɔ̃ nɛ̂ tyɩ́ sɔkɔ,
mé kɩ kè pɩ yé tyɩ́, kɩ sãm mɔ yé sɔkɔ,
tir yɔ́ náh ké dùkù ku n pi.›
35 Képah ye Davidi yo fɩ̃́ yɔ́ sɔkɔ nɛ ńkɛ̃́:
‹Á náh n yɛ á tõ̀npɩ pèpɛy lékó kɔ̃
kè n pyãh n pi.›
36 Ǹtɛ Davidi tɛ̃̀ wɔ gbĩ sɔkɔ, à Liyel tõ̀ pɩ ké wɛ̃̀kɩ̀ yõ. Képah náh, à mɛ ku pè kɔ̃ pè yɩ̃ ǹ náh tãn lékyɩ̂ tnɔ̂, ǹ tɔ lékó mɛ pyãh.
37 Ǹtɛ Liyel ye Yesu lékó yilki mɔ. Ǹmɔ lékó tɛ̃̀ wɔ náh pyãh dɛ́!
38 Á no, yé pɩ̃ nɛ, ǹmɔ Yesu gbõ̀ yõ-á tyípêl yɔ̃̀nmɔnɔ tyɩ́ wɛ yo yé tyɩ́ dɛ́! Moyisi tyi kõ̀nsàhnɔ́ náh tɛ̃ wɛ yé yõ wilki tyípêl nónó sɔkɔ,
39 névi nɛ̂-à sɛ̃ Yesu yõ, tɛ̃̀ yõ kɩ wil sé pól sɔkɔ, à kɩ fɛ̃ nɔ de Liyellɛ.
40 Képah ye, yé kyɔ̀mɩ̀nɔ́ pɩ, yè káh pɔ Liyel wɛy mɛ̀ yahle. Képah-à pɩ́-ńkɛ̃̂nɛ, Liyel tɛ̃ntõ̀ syínyopu-á tir nɛ̂ yo sah, kè kɩ pɔ yé yĩni tɛ̃. Pè lésõ nɛ ńkɛ̃́:
41 ‹Yé yah, wɛ̀nyɩ̀kɩ̀ wɛ́kɩ́pú nɔ́pi,
yé nɛ mɛ gbɛ̃̀ndùnì sɔkɔ, yè mó ku tɛ̃ yõ!
Máh kɩ pɔ nɛ̂ pɩ n pi yé sɔkɔ, tɛ́ kɩ yé sah min sɔkɔ;
névi-à sɔ̃́ sõ̀ pɔ kélɛ n yãh yé tyɩ́,
yé náh n sɛ̃ n pi ké yõ.›»
42 Sépi yóntɛnɔ náh, Pole ànɛ̂ Barnabasɩ-á n wil Liyel ní-ńsah wɔ̀kɔ̀ sɔkɔ gbĩ́ nɛ̂nɛ, no tyah pélɛ n ni nɛ, mɩ mɩ yòh kèyǎhlɛ, pè tɔ̃ pɔ pé syɩ pé wɛy mɛ̀ ó yõ.
43 Képah náh, tɔ́wû-á pɔ karkɩ gbĩ́ nɛ̂nɛ, névye náhnáh Pole ànɛ̂ Barnabasɩ sõ̀ tɛ̃. Nsyifunɔ ye sõ̀, à tahlɩ névye tyɩ́, nónó-á vi mɔ de Nsyifunɔ Liyel nínɔ́ wɛ̃̀kɩ̀ sɔkɔ. Tɛ́ Pole ànɛ̂ Barnabasɩ sõ̀ mɛ n yãh pélɛ, à pé sõnɔlɛ n vi n mɔ nɛ, Liyel-á pèpɔrɩ nɛ̂ pɩ pé tyɩ́, pè ké tɛ̃́nɔ́ plɛ.
Pole ànɛ̂ Barnabasɩ Liyel wɛy yónɔ́lɛ névye tyɩ́, nónó náh pɩ Nsyifunɔlɛ
44 Képah sɔkɔ, Nsyifunɔ mɩ mɩ yòh kèyǎh-á vi pɔ, kwil névye kan pɔ tuke mɔ Liyel wɛy noh yĩnnɛ.
45 Nsyifunɔ-á kénɛ tɔ́wû wɛ sɛ̃́, dyɔ́yɔ́kɩ̀ de pé sɔkɔ képékèyɔ̂. Pè tyah Pole wɛynɛ n kɔ̃lɩ, à ké tyɩ́lɛ n yo n yɩkɩ.
46 Képah sɔkɔ, Pole ànɛ̂ Barnabasɩ kè yo nɩ̀sãhlɛ pé tyɩ́ nɛ: «Yépi ǹgbò tyɩ́ ye Liyel wɛy sõ̀ yɩ̃nɛ kè yo. Ǹtɛ yáh fyɔ̀ kè yahle, tɛ́ kè wɛ̃kɩ nɛ yé náh yɩ̃nɛ tyɛ́-ńkɛ̃̂ min wɛ́nɔ́lɛ, kǎh pɩ sɛ̃́, ápi kɩ á yah mɔ névye tĩ̀nnɛ núkúnúkú, nónó náh pɩ Nsyifunɔlɛ.
47 Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ Liyel-á nɛ̂ yo, képah ye á n pɩ dò. À kè yo nɛ ńkɛ̃́:
‹Mé ye ǹ sah nɛ á pɩ kyòolɛ névye tyɩ́, nónó náh pɩ Nsyifunɔlɛ,
á mó kyɩ pwáhnmɔnɔ wɛy yo
kèkõyṍ pól sɔkɔ.›»
48 Képah sɔkɔ, nónó náh pɩ Nsyifunɔlɛ, pǎh wɛlɔ nɔ́pi noh sɛ̃́, pé nɩ vɩ, pè tyah Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ Liyel wɛynɛ n gbilki. Tɛ́ névye nónó pól-á sõ̀ yɩ̃nɛ tyɛ́-ńkɛ̃̂ min wɛ́nɔ́lɛ, pé pól sɛ̃ Tɛ̃̀ ǹgbɛ̃ yõ.
49 Liyel wɛy núkú tɔ̃ mɔ kénɛ gbɛ̃̀nyah tã̀ntã̀n pól sɔkɔ.
50 Tɛ́ syɔ́ nɛ́-ǹgbnɔ yísyɔ́ sõ̀ mɛ, nónó-á mɛ Nsyifunɔ Liyel wɛ̃̀kɩ̀lɛ n kɔ. Kǎh pɩ sɛ̃́, Nsyifunɔ mɛ pépi ànɛ̂ kwil nɛ́-ǹgbnɔ yísyɔ́ kurki mɔ Pole ànɛ̂ Barnabasɩ yõ. Pè mɛ tyah Polepilɛ n fõh, tɛ́ pè yĩni yal pé sétáh yõ.
51 Pǎh mó n wil kénɛ kwil, pè pé gbyẽ̂h nɛ̀ngbɔ̃ kwer kwɛ ké sɔkɔ, tɛ́ sɔkɔ Yikonyumi kwil.
52 Ǹtɛ Antyɔsyɩ kwil Yesu tõ̀ sã́hpú tɛ̃̀ wɔ sõ̀ mɛ nɩ̀vɩ̀nɩ̀ ǹgbɛ̃ sɔkɔ, tɛ́ Liyel Mirki mɛ pè tɔkɔ.