12
12.1-12 Barikikia na polea na manumanu dia ta gala bisnis na vanua na vaen
(Matyu 21.33-46; Luk 20.9-19)
+Pale, a Iesus ia barikikinia polea ki tani barae, “Na kaka katiu e vazohia vanua na vaen. Ia diva lobia, ia hovia na lovo kete vaka bebeha na paleka vaen vona. Ia habatia ve taoa horaha katiu kara hada haroharoa. Pale, ia vala na vanua na vaen kua na manumanu taza dia kata gala bisnis vona. Ia kini vavana kara palaka zau. Na dama kara pelepelea na palekana vaen ti bele, ia geria kana vora katiu kete vano na nuhu kua dia ta gagala bisnis na vanua na vaen kua, kete pelea palekana vaen taza ni dia. Palaka dia ta haba taduria, dia ta hubia, dia kene geri mulehia kamana limana vetanga. Na tauna vanua ia geri mulehia kana vora katiu ve. Dia ta hutu vulahia bakana vora kua, dia ka kuza hilenia. Ia geria katiu ve, dia ta hubi matehia. E geria voravora luba; taza dia ta hubidia taza dia ta vaihubi mate. Pale, kaka katiu papa za kua e ba vovona; ia na tuna mule, kua e kulina matoto kirina. Ti beta ve kaka kete geria, ia geria tuna, ki tani barae, ‘Da dia ta hada zahenia tugu.’ Palaka nuhu kua dia ta gagala bisnis na vanua na vaen kua, dia ta varitaninia, ‘Na tuna tauna vanua kua. Mai tolu na hubi matehia, tolu na pelea hadolu, vanua na vaen kua.’ Dia ta haba taduria dia kene hubi matehia, dia ta varaga gotalania na vanua na vaen.
Pale, na tauana vanua na vaen kua, da nazia e katia? Da e mai ki hubi matehia na nuhu kua dia ta gala bisnis na vanua, ki vala vanua na vaen kua na manumanu motu.
10  +Karae beta miu na hazenia na polea kua na poloka buk kana Paraha kua e tani barae,
‘Na kedo kua na kapenta kamahi dia ta tania e zaha dia kene varaga vetania ia ti kara kedo kemi matoto kua kete ngoro tuka ruma.
11 Na Paraha mule, ia e katia na goloa kua ki bele, hita ka hadavia habuka e mata muli matoto!’ ”
12 Na pararaha ke vuni Iuda dia ta kaze matoto dala dia kata haba taduria. Na vuna dia ta lala, ia e barikikinia polea kua kiridia. Palaka, dia ka kuahinia na kabuna manumanu kapou kua, kubarae, dia ta vatia dia kene vano.
12.13-17 Da e kadoa na takis ki vano ni Sisar o beta?
(Matyu 22.15-22; Luk 20.20-26)
13 Muri dia ta geria na Parisi taza, kamana nuhu taza bukuna pati ke Herot, dia ta vano ni Iesus. Dia kata hule rukia na polea taza. 14 Dia ta mai vona dia ka tania, “Tisa, hita ta lala habuka, tu lala koto vaketea polea matoto, ki beta nu lala koto kuahinia kaka katiu. Beta ve nu lala koto hada kaka katiu nu tania ia e hizanga dopa na kaka motu, palaka tu lala koto vaketea matotoka lohoihoia ke Vuvu kara manumanu. Tania ni hita, E mahoto tolu kata kadea takis ni vano ni Sisar o beta?”
15 A Iesus e lala dia ta huhule rukia, ia hulenidia, “E kuziha miu ka papado rukiau? Miu vala moni katiu mai na hadavia.” 16 Dia ta vala na silva moni katiu vona, ia ki hulenidia, “Hanunuki zei, kamana hizani zei kua vona?” Dia ka tania, “Ke Sisar.” 17 A Iesus ki tania ni dia, “Pele miu vala ni Sisar, nazia kua ke Sisar. Miu vala ni Vuvu, nazia kua ke Vuvu.” Kamana dia ka longoria kana polea, dia ta zipa zahe matoto.
12.18-27 A vuni Sadyusi dia ta hulenia a Iesus, na vuna na mahuri mulea na matea
(Matyu 22.23-33; Luk 20.27-40)
18  +A vuni Sadyusi, nuhu kua dia ta tania habuka mara beta kaka ni mahuri mule na matea. Dia ta mai ni Iesus dia ka tani barae, 19  +“Tisa, a Moses e vapolungania kahita lo katiu kubarae; Kua tamohane katiu ni kabania tavine katiu, na tamohane kua ni mate, ki beta ni taruhia kapiru na tavine kua, na tazina, da e kabania na tavine kua, kete taruhia kapiru vona. Palaka kapirupiru kua ia e taruhia na tavine kua, ia da e hadava dia habuka dia na habu tutuni tazina kua ti mate. 20 Boto katiu, varitazini e 7; na tazidia muganga e kabania na tavine katiu, pale, ia mate beta ni taruhia na kapiru katiu na tavine kua. 21 Tazina muria ia kabania ve na tavine kua, ia ve e mate beta ni taruhia kapiru katiu na tavine kua. Toludia ve ia e kubarae ve. 22 Dia laveve dia ta kubarae, dia varitazini laveve kua e 7, dia ta kabania na tavine kua dia ka varimateai, beta dia na taruhia kapiru katiu vona. Muri matoto na tavine kua ia mate ve. 23 Kua tani ba muri, kua manumanu laveve dia na mahuri mule na matea, da na tavine kua e goni zei matoto? Dia 7 laveve kua, dia ta kabania na tavine kua.”
24 A Iesus ki tania ni dia, “Kamiu polea beta ni mahoto! Na vuna beta miu na lala na polea ke Vuvu o na matuhanga ke Vuvu. 25 Na vuna kua ta ba muri manumanu dia na mahuri mule na matea, da beta dia kata lahi o kete valahua dia, na vuna da dia ta balika engel kamahi na lagato.
26  +Kua na polealeana mahuri mulea na matea, karae beta miu na hazenia ziuziua kua na buk ke Moses, kua na haroho e dudulu na hai? Na ziuziua, a Vuvu e tani barae ni Moses, ‘Hau ia na Vuvu ke Abraham, na Vuvu ke Aisak, ia mai na Vuvu ke Jekop.’ 27 A Vuvu ia na Vuvu kana nuhu kua dia ta mahuri, beta ni a Vuvu kana nuhu kua dia te varimateai. Kubarae kamiu polea beta ni mahoto!”
12.28-34 Lo kapou ke Vuvu
(Matyu 22.34-40; Luk 10.25-28)
28 Na tisa katiu kara lo kilaka kua ia e mimia ki lolongoridia kua dia ta vavaigege. E longoria habuka a Iesus e koli kemikemihia kadia hulea, kubarae ia mai ni Iesus ki huleni baraenia, “Lo kakei e dopa ki kapou matoto na lo laveve?” 29  +A Iesus ki kolia ki tania, “Na lo kua e dopa ki kapou matoto ia kua, ‘Miu vuni Israel miu longoria! Na Paraha katiu papa, ia na kadolu Vuvu. 30 Kete kulimiu kara Paraha kadolu Vuvu. Kete kulimiu matoto kirina na polokomiu laveve, na vulemiu laveve, na kamiu lohoihoia laveve, ia mai na kamiu matuhanga laveve.’ 31  +Na ruana lo ia e kapou barae ve, ‘Kete kuli kara kaka kua e mimia kozoho ni niho habuka kua e lala kete kukuli kiriniho mule.’ Beta lo katiu ni vinim na lo rua kua.”
32  +Na kaka kua ki tania, “Tu koli kemikemihia matoto tisa! E matoto habuka kena tu tania, na Paraha katiu papa za ia a Vuvu. Ki beta ve Vuvu katiu ve. 33  +Kete kuli ve kiri Vuvu na poloko, na ka lohoihoia ia mai na ka matuhanga laveve; kete kuli ve kara kaka kua e kozohotiho habuka kua e kukuli kiriniho mule. E dopa ki goloa kapou kua tolu kata mumuri na lo karua kua. Beta ni goloa kapou marata kua tolu ta lala tolu kata opa na enimel kamahi ia mai na opa taza ve ni Vuvu.”
34  +A Iesus e hadavia habuka e koli kemikemi kana polea, kubarae ki tani barae vona, “Ho beta nu zau na kingdom ke Vuvu.” Pale, muri na kua, beta ve kaka katiu ni parakilania kete hulenia na hulea katiu ve.
12.35-37a A Iesus e hulenia manumanu na kaka kua a Vuvu e makia
(Matyu 22.41-46; Luk 20.41-44)
35 Kilaka kua a Iesus e vaketekete na poloka tempel, ia hule barae, “E Kuziha na tisa kamahi kara lo dia ka tania habuka na kaka kua a Vuvu e makia kua kete pele mulehia manumanu, ia da na tubuni Devit katiu? 36  +A Devit mule, na vuna na matuhanga kana Vule Tumonga, ia e tani barae,
‘Na Paraha e tania na kagu Paraha kubarae, mia kiri marorogu ia, ia ki mule na dama kua ka taruhia ha vagi kamahi na tauri kabe.’
A Devit ia mule e kohania ia na ‘Paraha.’ Pele, da ia e tubuni Devit ziha?”
12.37b-40 Na tisa kamahi kara lo ke Moses dia ta lala dia kata kakatia moge zahazaha
(Matyu 23.1-36; Luk 11.37-54; 20.45-47)
Na kabuna manumanu kua dia ta tatabu longo kara polea ke Iesus dia ta hilohilo matoto na kana polea. 38 Kilaka kua, a Iesus e vaketekete ni dia ki tani barae, “Miu lohoimiu na tisa kamahi kara lo. E lala kete kukulidia matoto kua dia kata zohoria kadia kolos malakulaku dia na lobilobi. Ki lala kete kukulidia matoto manumanu kete hahada zahenidia na poloka palakana maket. 39 Dia ka lala dia kata hada palipali kara mianga kua e lala kete tataruha kana nuhu kua dia ta hizanga za, na poloka haus lotu ke vuni Iuda, dia ka lala dia kata hada palipali kara mianga kemikemi na taem kara parti kamahi. 40 Dia ka lala dia kata kukuza kerekerenia tavivine gabugabu kamahi dia na vavanahea kadia rumaruma kamahi. Dia ka lala dia kata vavairuku na matana manumanu na lotua malakulaku. Na taem kara kotoa kapou da dia ta paria zahatanga kapou matoto!”
12.41-44 Na tavine gabu kua beta kana goloaloa vona e vala kana opa ni Vuvu
(Luk 21.1-4)
41 A Iesus e mimia kozo na bokis kara opa, ia ki babanuzia na manumanu kua dia ta vavaraga hoho kadia moni. Risman luba dia ta varaga hohoria moni kapopou; 42 Pale, na tavine gabu katiu e mai ia gorea na toea rua, nu haze ruania moni kua da e bele 1 toea. 43 A Iesus ia koi lupunia kana disaipel kamahi ki tani barae ni dia, “Hau ta tani matotonia ni miu, na tavine gabu kuari e taruhia moni kapou matoto livutia manumanu laveve kua dia ta opa. 44 Na vuna, dia taza dia ta opa na kadia dihura kadia goloa mata mulimuli, palaka ia, ia vata kua beta kana goloaloa vona, ia e vala hozohozovia kana moni laveve, e vala moni laveve kena kete kodonia na kana mianga.”
+ 12:1 Ais 5.1-2. + 12:10 Sng 118.22-23. + 12:18 Ap 23.8. + 12:19 Lo 25.5. + 12:26 Kis 3.6. + 12:29 Lo 6.4-5. + 12:31 Wkp 19.18. + 12:32 Lo 4.35. + 12:33 Hos 6.6. + 12:34 Lu 10.25-28. + 12:36 Sng 110.1.