7
Nan Insongbat Esteban
1 Dat kanan nan kangatowan ay padi ay mangitaktakdeg isnan Judio ken Apo Dios ken Esteban en, “Ay tet-ewa nan kankanan datona?”
2 Dat kanan Esteban ay mangwani en, “Dakayo ay ap-apok ya aam-ak ya bebsatko, nemnemenyo pod nan inik-ikkan Apo Dios ken datako ay Judio enggana id kasin. Si Apo Dios ay kangatowan et ninpaila ken Abraham ay din alapo tako isdin ninteteana id Mesopotamia isdin egay pay laeng nin-alisana id Haran.
3 Et kanan Apo Dios ken siya, ‘Komaanka isnan iliyo ay naay ta taynam nan agiyo ta enka isnan ili ay awnitko itdo ken sik-a.’
4 Isonga kinmaan si Abraham id Mesopotamia ay mentetean nan ipogaw ay makwani en Caldeo et inmey nintetee id Haran. Idi natey din amana dat ipangon Apo Dios siya isnan naay ili ay mentetean tako id wani.
5 Issan inmaliyan Abraham isnan kad-an tako id wani et maid polos inidyan Apo Dios is dagana is olay teeteen. Ngem nakitolag si Apo Dios ay mangwani en awnitna idya ken siya ta ipatawidna isnan anakna ya nan ap-ona. Isnan nangwaniyana isdi et maid pay laeng anak da Abraham.
6 Et siya na nan tap-in nan inbagan Apo Dios ken Abraham. Kinwanina en awnit omey nan ap-ona isnan ilin di teken ay ipogaw et awnitda mapilit ay menpabaa ay maid lagboda ya awnit maligligatan am-in nan ap-ona enggana ay makwas nan epat gasot ay tew-en.
7 Ngem kanan Apo Dios en, ‘Awnitko dosaen nan deeyda ay ipogaw ay mangpaligat isnan ap-om. Et gapo isnan madosaanda et awnitda ipalobos nan ap-om ay komaan isdi ay omali kasin ay mangdaydayaw ken sak-en id isna.’ ”
8 Dat itoloy Esteban ay mangwani en, “Wada nan inbilin Apo Dios ken daida ta waday mangnemnemnemanda isnan nakitolagan Apo Dios ken daida. Et siya nan nangsegyatanda isnan an-akda ay lalalaki. Isonga idi binmala nan anak Abraham ay si Isaac et isnan maikawao ay agewna siya nan inikkan amana ken siya. Et siya met laeng nan inikkan Isaac isnan anakna ay si Jacob. Siya abes nan inikkan Jacob isnan simpoo ya dowa ay an-akna ay lalalaki ay kanan tako en am-a tako id kasin.
9 Din deeyday am-a tako ay an-ak Jacob et inapalanda nan innodida ay si Jose. Isonga inlakoda siya isnan iyEgipto ta eyeyda isnan ilida ta mabab-aa ay adi kalagbo. Ngem si Apo Dios et wada kayet ken siya
10 et binadbadangana siya isnan naligligatana. Gapo tay wada si Apo Dios ken siya ya wada nan intedna ay laingna et laylayden nan alin di Egipto ay makwani en Faro si Jose. Danat dotokan siya ay men-gobilnadol isnan am-in ay ili id Egipto ya men-ap-apo abes isnan am-in ay ipogaw isnan baey Faro.
11 Dat domateng nan bitil isnan kailiili id Egipto ya id Canaan et napalipaligatan nan ipogaw. Din deeyday am-a tako ay an-ak Jacob et maid ikkanda ay omanap is kanenda.
12 Isonga idi dinngen Jacob ay wada nan kasaoyan di makan id Egipto danat ibaa nan iiyon-an Jose ta omeyda manaoy is kanenda. Siya di nan damo ay inmayanda.
13 Isnan ikadwa ay inmayanda et ninpagtek si Jose ken daida. Danat ipagtek abes daida ken Faro.
14 Danat ipaayag da amana ay si Jacob ya nan am-in ay ag-ida ta omeyda id Egipto. Pitompooda ya lima am-in.
15 Inmey da Jacob am-in id Egipto. Et siya nan ninteteana enggana ay natey. Siya abes nan nateyan nan an-akna ay din am-a tako.
16 Ngem naisas-aa nan awakda id Sikem et naikak-aobda isnan liyang ay linakowan Abraham isnan an-ak Hamor isdi.”
17 Dat itoloy Esteban ay mangwani en, “Nganngani ay omdan nan nakitolagan Apo Dios ken Abraham et inmad-ado nan ap-on Jacob ay din alal-apo tako.
18 Isdin deey ay timpo et wada nan naisokat ay ali ay egay nangtek isdin gawis ay inik-ikkan din si Jose tay adoado nan nallos ay tew-en.
19 Nan ali et siniksikapana din alal-apo tako et pinaligatna daida ya inpapatina ay mabaybay-an nan kaengaenga ta mateyda tasiyay adida omad-ado.
20 Et siya di nan timpo ay naiyanakan Moses ay menbelelegew ay onga et linaylayad Apo Dios siya. Toloy bowan nan nangpasososowan inana ken siya.
21 Idi adida makaigago ken siya dadat baybay-an. Ngem dinatngan nan esay babai ay anak nan ali danat alan et talaknena ay kanegna anak.
22 Et naisolowan si Moses isnan am-in ay adal nan iyEgipto et nalailaing ay mangmangwani isnan kankanana ya mang-ik-ikkan isnan ik-ikkana.
23 Idi epatpoo nan tew-en Moses danat kayten ay omey ilan nan kadalaana ay ap-on Jacob.
24 Isnan inmayana et inilana ay am-amisen nan esay iyEgipto nan esay kailiyana. Dat omey ta badangana nan napaligatan et pateyena nan iyEgipto.
25 Tay kanan Moses en waay gintek nan kadalaana ay siya nan pinilin Apo Dios ay mangipalobos ken daida isnan mapalpaligatanda ngem egayda obpay maawatan.
26 Idi kasin napseng dat mensape nan doway ipogaw ay ap-on Jacob dat sekaken Moses daida ay mangipagawis koma isnan nemnemda ay mangwani en, ‘Bebsat, dakayon mensapsape dapay sin-ag-i kayo?’
27 Ngem indogos nan nakabasol si Moses danat kanan ken siya, ‘Ayke waday lebbengmo ay men-apo ken dakami ya mangibanag isnan ik-ikkanmi?
28 Ay laydem ay pomateyka ay kaneg nan inikkam isdin iyEgipto id kob-a?’
29 Idi dinngen Moses san kinwanina dat omegyat et linmayaw ay omey id Midian. Nakiasawa isdi et isdi nan naiyanakan nan doway an-akna ay lalalaki.
30 Nallos nan epatpoo ay tew-en ay nintetean Moses id Midian daet menpaila si Apo Dios ken siya isnan apoy isnan kad-ana isnan pondag ay gogowaben nan bilig ay Sinai.
31 Et nasdaaw si Moses tay nan inilana et nan kaiw ay aped menbidbidang ngem adi kanen nan apoy. Idi inmas-asag-en dinngena nan kalin Apo Dios ay mangwani en,
32 ‘Sak-en si Apo Dios ay Dios din alapom ay da Abraham, Isaac yas Jacob.’ Dinngen Moses dat aped menpayegpeg et omegyat ay mang-ila.
33 Dat kanan Apo Dios ken siya, ‘Kaanem nan sapatosmo, tay napateg nan naay lota ay menteteam tay wadaak isna.
34 Tet-ewa ay inil-ilak nan mapalpaligatan nan ipogawko id Egipto. Dakpay dengdengngen nan adawagda. Isonga inmaliyak ay mangisalakan ken daida isnan mabab-aaanda. Aka ta ibaak sik-a ay omey id Egipto.’ Siya di nan kinwanin Apo Dios ken Moses.”
35 Dat itoloy Esteban ay mangwani en, “Din si Moses ay egay dinawat din kadalaana ay nangwaniyanda en, ‘Ayke waday lebbengmo ay men-apo ken dakami ya mangibanag isnan ik-ikkanmi?’ et siya kayet nan inbaan Apo Dios ay men-apo ya mangipalobos ken daida isnan napalpaligatanda. Et nan anghel ay ninpaila ken siya issan kaiw et binadbadangana siya.
36 Din si Moses met laeng nan nang-ik-ikkan isnan kaskasdaaw isnan nangipangpangowana ken daida isnan kinmaananda id Egipto ya isnan inikkanda ay ginomdang isnan baybay ay makwani en Gadangdang ya nan inik-ikkana isnan epatpoo ay tew-en ay nindad-aananda isnan pondag.
37 Din si Moses abes nan nangibaga isnan deeyda ay ap-on Jacob ay mangwani en, ‘Awnit dotokan Apo Dios nan esay ipogaw isnan ib-a tako is mamadtona kaneg nan inikkana ay nangdotok ken sak-en.’
38 Nakidagop met laeng si Moses isdin alal-apo tako isnan bilig ay Sinai ay makitoya ken Apo Dios. Danat dawaten nan naisolat ay linteg ay naidya ken datako ay adi makak-aan ay eng-enggana.
39 Ngem egay pinatin din alal-apo tako din si Moses. Et inadyanda siya ay men-ap-apo ken daida tay kayatda ay somagong id Egipto.
40 Gapo tay nabayag si Moses isnan bilig ay Sinai, kinwanida ken Aaron ay iyon-an Moses en, ‘Somapoka is dios tako is mangipangpango ken datako. Adi tako getken no ngan di inommat ken Moses ay nangipango ken datako issan linmayawan tako id Egipto.’
41 Dadat sapowen nan kanega anak di baka ay kinadiosda. Dadat ipaltiyan ay menlalagsak ya mangdaydayaw isnan sinapoda ay dios.
42 Isonga dinokogan Apo Dios daida et binaybay-ana daida ay mangdaydayaw isnan olay talaw id daya. Naisolat isnan liblon din mamadton Apo Dios nan nangwaniyan Apo Dios ken daida en,
‘Dakayo ay nagapo isdin si Israel, ayke sak-en di inpaltiyanyo issan epatpoo ay tew-en ay nindad-aananyo isnan pondag?
43 Nodi nan sinang didios ay sinapoyo nan dinaydayawyo. Inawityo pay nan baey ay nangipay-anyo isnan sinang didiosyo ay makwani en Moloch. Dayopay daydayawen nan sinapoyo ay sinang tatalaw ay makwani en Refam. Gapo isnan inik-ikkanyo et awnitko pakaanen dakayo isnan iliyo ta omey kayo isnan bas-ang nan ili id Babilonia ta mapaligatan kayo.’
44 Ngem din alal-apo tako et egayda dinawat si Apo Dios is men-apo ken daida, olay no sinapoda ya inkawkawitda din inos-osalda ay mangnemnemanda koma ken siya issan nindad-aananda isnan pondag. Sinapon da Moses nan baey ay tolda ay kaneg nan inpailan Apo Dios ay toladena.
45 Et siya nan inkawkawitda isdin sinonggepanda isnan ili ay inpatawid Apo Dios ken daida. Isdin timpo ay deey et si Josue nan naisokat ken Moses ay mangipangpango ken daida isdin nangipakaanan Apo Dios isnan nateketeken ay ipogaw ay mentetee. Et isdi nan nintetean san baey Apo Dios enggana isdin timpon din si David ay ali.
46 Din ali ay si David et linaylayad Apo Dios siya et sinootna ken Apo Dios no mabalin ay somaad is osto ay baeyna tay siya nan Diosna ay Dios gedan din si Jacob ay alapona id kasin.
47 Ngem egay inyoog Apo Dios. Nodi si Solomon ay anakna nan kanana en mangsaad.
48 Gawis tay sinaadna ngem getken tako ay nan osto ay mentetean Apo Dios ay kangatowan isnan am-in et baken baey ay sinaad di ipogaw olay no gawigawis. Kaneg nan insolat din mamadton Apo Dios ay mangwani en,
49 ‘Sak-en nan ap-apo id daya ya isnan gagatinak ay batawa. Isonga olay ngan nan saadenyo et adi omanay is menteteak.
50 Tay sak-en nan nangboliw isnan am-in ay wada id daya ya nan wada isnan batawa.’
Siya di din kinwanin Apo Dios.”
51 Dat itoloy Esteban ay mangwani ken daida en, “Ay apo kayo, ikekedseyo ay adi mangpati ken Apo Dios dayopay totowengen nan ibagbagana. Dayopay adyan abes nan Ispirito Santo. Nan inik-ikkan din alal-apo tako et siya kayet nan ik-ikkanyo.
52 Maid olay esa isdin mamadton Apo Dios is egay pinaligat din alal-apo tako. Olay din mamadto ay nangibagbaga isnan omaliyan nan napateg ay ipogaw ay si Jesus et pinateyda daida. Dakayo abes, siya met laeng nan inikkanyo tay dinpapyo si Jesus olay no maid basolna dayot ipapatey.
53 Dapay dakayo nan naitedan nan linteg Apo Dios ay inpaitedna ken Moses isnan aanghel ngem adiyo patpatiyen.”
Nan Nangpateyanda Ken Esteban
54 Idi dinngen nan deeyda ay menlelebbeng nan kinwanin Esteban et nakaligetda ay pilmi dadapay men-gegege.
55 Ngem si Esteban et naitakdo nan Ispirito Santo daet mentangad id daya et masili isnan nang-il-ana ken Jesus ay tomatakdeg isnan makanawan Apo Dios.
56 Dat kanan Esteban en, “Deey. Iilak ay napewak id daya et wada si Jesus ay Iyon-an Am-in di Ipogaw ay tomatakdeg isnan makanawan Apo Dios.”
57 Dat menbogaw san deeyda ay menlelebbeng dadapay opopen nan ingada ta adida dedengngen nan kankanana. Dadat mapanika ay mangikawe ken siya.
58 Dadat goyoden et eyeyda isnan benget nan ili ta gayangenda is bato tasiyay matey. San deeyda ay nangipabasol ken Esteban et kinaanda nan badoda et inbadengda isnan sag-en nan esay baballo ay Saulo nan ngadana. Inikkanda di ta bantayana ta makigayangda abes ken Esteban.
59 Idi gaygayangenda dat menlowalo si Esteban ay mangwani en, “Apo Jesus, dawatem nan ab-abiikko.”
60 Dat menpalintomeng et menbogaw ay mangwani, “Apo Jesus, adim pabasolen datona isnan naay ik-ikkanda.” Nakwas di dat matey. Et inyoog Saulo nan nangpateyanda ken siya.