5
Zezi na bǝŋi o dayigǝ karabiǝ bam sɩ ba taa tɔg-o te tɩn
(Matiyu 4:18-22, Marɩkɩ 1:16-20)
1 Dɛ dɩdwɩ mʋ Zezi dɛɛn ve o zɩgɩ nɩnɩʋ kʋdoŋ ni nɩ, kʋ yɩrɩ mʋ Zenezarɛtɩ. O na zɩgɩ da kʋntʋ tɩn, nɔɔna ma ba o te sɩ ba taa cǝgi Wɛ kwǝrǝ kam. Ba ma yigi daanɩ sɩ ba twɛ Zezi.
2 O ma na nabwǝǝru tɩle tɩ tigi nɩnɩʋ kʋm ni nɩ, kalǝŋ-jara na yagɩ-tɩ yɩ ba wʋra ba zarɩ ba bʋrɩ.
3 Naboro dɩdʋ kʋm yɩ Simɔn nyɩm mʋ. Zezi ma zʋ kʋ wʋnɩ. O ma ta dɩdaanɩ Simɔn o wɩ: «Co boro kʋm n ja n vu yigǝ fɩnfɩɩn n pa-nɩ.» O na cogǝ o ja o yi yigǝ tɩn, Zezi laan ma je naboro kʋm wʋnɩ o tɔɔlɩ Wɛ kwǝrǝ o brɩ nɔn-kɔgɔ kʋm.
4 O na brɩ-ba o ti tɩn, o ma ta dɩ Simɔn o wɩ: «Co boro kʋm n ja n vu na-luŋǝ kam je, sɩ abam dɩ á bʋrɩ sɩm na bam kuri nɩ á ma ja kale.»
5 O ma lǝr-o o wɩ: «A Yuutu, dɩbam maŋɩ dɩ́ dɩ bʋrɩ sɩm taan dɩ́ pʋʋrɩ tɩga, yɩ dɩ́ wʋ nɛ kʋlʋkʋlʋ. Nmʋ nan na wɩ, dɩ́ daa joori dɩ́ dɩ tɩn, dɩ́ wʋ́ dɩ-sɩ sɩ dɩ́ nii.»
6 Ba ma vu ba yi na bam tɩtarɩ, yɩ ba dɩ bʋrɩ sɩm da ba ja kale zanzan. Kale sɩm maa tiini sɩ daga zanzan, yɩ kʋ pa bʋrɩ sɩm lagɩ sɩ kaarɩ.
7 Ba ma yɩgɩsɩ jɩa ba bǝŋi ba donnǝ bam naboro kʋkʋm kʋm wʋnɩ, sɩ ba ba ba wǝli-ba. Bantʋ dɩ ma ja ba boro kʋm ba vu ba zǝni-ba. Bwǝǝru tɩm tɩle maama ma su dɩ kale. Tɩ ma ga fɩnfɩɩn sɩ tɩ miisi na bam wʋnɩ.
8 Simɔn wʋlʋ yɩrɩ dɩdoŋ na yɩ Pɩyɛɛrɩ tɩn na nɛ kʋlʋ na kɩ tɩn, o ma vu o kuni doonǝ Zezi yigǝ nɩ yɩ o wɩ: «A Yuutu, fɔɔrɩ a tee nɩ, sɩ a yɩ lwarɩm tu mʋ.»
9 Ba na jaanɩ kale zanzan tɩn ŋwaanɩ mʋ fʋʋnɩ zʋ Simɔn dɩdaanɩ nɔɔna balʋ na wʋ o tee nɩ tɩn. Kʋntʋ mʋ te Simɔn tagɩ kʋntʋ.
10 Fʋʋnɩ dɩm dɩ dɛɛn zʋ Zebede biǝ balʋ na tɔgɩ ba wʋra tɩn. Ba dɩdʋa yɩrɩ mʋ Zakɩ, o nyaanɩ yɩrɩ mʋ Zan. Bantʋ dɛɛn yǝni ba tɔgɩ dɩ Simɔn mʋ ba tʋŋa. Zezi daa ma ta dɩ Simɔn o wɩ: «Yɩ ta n kwarɩ fʋʋnɩ. Kʋ na zɩgɩ zɩm dɛ dɩm nɩ sɩ kʋ taa ve tɩn, nmʋ laan wʋ́ ta n beeri nɔɔna mʋ n pa-nɩ sɩ ba da amʋ kwaga, nɩ nmʋ ya na yǝni n jaanɩ kale te tɩn.»
11 Ba ma joori ba ja nabwǝǝru tɩm ba nuŋi ba tiŋi buburu kʋm ni nɩ. Ba na kɩ kʋntʋ ba ti tɩn, ba yagɩ ba wǝǝnu maama, yɩ ba laan daarɩ ba tɔgɩ Zezi.
Zezi na pɛ nanyɔŋɔ na yazurǝ te tɩn
(Matiyu 8:1-4, Marɩkɩ 1:40-45)
12 Dɛ dɩdwɩ mʋ Zezi ve tɩʋ kʋdoŋ. Baarʋ wʋdoŋ mʋ wʋra o na yɩ nanyɔŋɔ. O yawɩʋ kʋm dɛɛn zʋ o yɩra zanzan. O na nɛ Zezi tɩn, o ma vu o te o tʋ o yigǝ nɩ, yɩ o loor-o o wɩ: «Amʋ tu, nmʋ na laga, nmʋ wʋ́ wanɩ n pa a na yazurǝ a ji lanyɩranɩ.»
13 Zezi ma sɛ. O ma twɩ o jɩŋa o dwe-o o wɩ: «Ɛɛn, a laga. Zaŋɩ dɩ yazurǝ sɩ n ji lanyɩranɩ.» O na tagɩ kʋntʋ bɩdwɩ baŋa nɩ tɩn, mʋ yawɩʋ kʋm je nɔɔnʋ wʋm yɩra nɩ.
14 Zezi ma kaan-o o wɩ: «Yɩ zaŋɩ n ta kʋlʋ na kɩ tɩn n brɩ nɔɔn-nɔɔnʋ. Nan yɔɔrɩ n vu kaanɩm tu wʋm te, sɩ n pa o nii n yɩra yam, sɩ n daarɩ n kwe wǝǝnu tɩlʋ Moyisi cullu tɩm na brɩ nɩ tɩ maŋɩ tɩn n pa-o, sɩ o ma kaanɩ Baŋa-Wɛ. Kʋntʋ mʋ wʋ́ brɩ nɔɔna nɩ n yawɩʋ kʋm sɩɩnɩ kʋ je.»
15 Nan dɩ kʋ dɩ, nɔɔna zanzan dɛɛn ni Zezi ŋwa je maama. Kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ nɔn-kɔgɔ zanzan maa ve o te sɩ ba taa cǝgi o ni-taanɩ dɩm, sɩ ba daarɩ ba na yazurǝ.
16 O dɛɛn yǝni o ve mɛ seeni nɔɔn-nɔɔnʋ na tǝrǝ tɩn mʋ o warɩ Wɛ.
Zezi na pɛ kɔrɔ zaŋɩ kʋ vu te tɩn
(Matiyu 9:1-8, Marɩkɩ 2:1-12)
17 Dɛ dɩdʋa mʋ Zezi dɛɛn wʋra o brɩ nɔɔna Wɛ taanɩ. Ba badaara yɩ Farizɩan tiinǝ mʋ dɩdaanɩ Wɛ cullu karanyɩna tiinǝ. Ba dɛɛn nuŋi tɩɩnɩ dwi tǝri tǝri mʋ ba ba. Kʋ na yɩ Zeruzalɛm dɩ tɩɩnɩ dɩlʋ maama na wʋ Galile nɩ dɩ Zude nɩ tɩn. Ba jǝni ba kaagɩ Zezi, yɩ o jɩgɩ Wɛ dam o ma pa yawɩɩna na yazurǝ.
18 O na wʋra o brɩ-ba kʋntʋ tɩn, nɔɔna badonnǝ ya zɩŋɩ kɔrɔ dɩ gungolo ba jɩgɩ ba bɩɩna. Ba na yi da tɩn, mʋ ba kwaanɩ sɩ ba ja-o ba ja zʋ digǝ kam wʋ ba zʋʋrɩ ba tiŋi Zezi yigǝ nɩ.
19 Ba maa warɩ, kɔgɔ kʋm na daga tɩn ŋwaanɩ. Ba ma wʋ nɛ cwǝŋǝ sɩ ba zʋ. Ba ma ja-o ba di nayuu. Ba ma puri bɔɔnɩ yɩ ba daarɩ ba pa gungolo kʋm tɔgɩ da kʋ tu digǝ kam wʋnɩ. Kʋ pǝni nɔɔna bam tɩtarɩ nɩ Zezi yigǝ nɩ.
20 Zezi ma lwarɩ nɩ ba kɩ ba wʋ-dɩdʋa dɩd-o. O ma ta o wɩ: «A badoŋ, nmʋ lwarɩm dɩm ti.»
21 O na tagɩ kʋntʋ tɩn, Wɛ cullu karanyɩna tiinǝ bam dɩ Farizɩan tiinǝ bam ma bwɛ ba wʋnɩ ba wɩ: «O brɩ o tɩtɩ nɩ o yɩ wɔɔ mʋ, yɩ o paɩ o dɩ Wɛ yɩ bɩdwɩ? O ŋɔɔnɩ o twɩ Wɛ mʋ. Nɔɔn-nɔɔnʋ nan ba jɩgɩ cwǝŋǝ sɩ o yagɩ nɔɔna lwarɩm o ma cɛ-ba, kʋ na daɩ Wɛ DƖ yɩranɩ.»
22 Zezi ma lwarɩ ba na bwɛ te tɩn, yɩ o ta-ba o wɩ: «Bɛŋwaanɩ mʋ á bʋŋɩ kʋntʋ á wʋnɩ?
23 Kɔɔ mʋ yɩ mwalɩ kʋ dwe, amʋ na tagɩ dɩ kɔrɔ kʋm a wɩ: ‹Nmʋ lwarɩm dɩm ti› mʋ yɩ mwalɩ, naa a na tagɩ a wɩ: ‹Zaŋɩ n ta n veǝ› mʋ yɩ mwalɩ?
24 Amʋ nan wʋ́ pa abam lwarɩ sɩ a na yɩ Nabiin-bu wʋm tɩn jɩgɩ dam lʋgʋ baŋa nɩ, sɩ a yagɩ nɔɔna lwarɩm a ma cɛ-ba.» O laan ma ta dɩ kɔrɔ kʋm o wɩ: «A lagɩ a ta nmʋ, zaŋɩ wɛɛnɩ sɩ n kwe n gungolo kʋm n ja n vu sɔŋɔ.»
25 Zezi na tagɩ kʋntʋ tɩn, bɩdwɩ baŋa nɩ mʋ nɔɔnʋ wʋm zaŋɩ ba maama yigǝ nɩ, yɩ o kwe o gungolo kʋm o ya na tigi kʋ baŋa nɩ tɩn o zɩŋɩ o maa ve sɔŋɔ, yɩ o zuli Wɛ.
26 Nɔɔna bam maama na nɛ kʋlʋ na kɩ tɩn, mʋ kʋ kɩ-ba yǝǝu. Fʋʋnɩ ma ja-ba. Ba ma zuli Wɛ, yɩ ba tɛ ba wɩ: «Dɩ́ zɩm nɛ wo-kɩnkagɩla!»
Zezi na bǝŋi Leevi sɩ o taa tɔg-o te tɩn
(Matiyu 9:9-13, Marɩkɩ 2:13-17)
27 Kʋntʋ maama na kɛ tɩn, Zezi ma zaŋɩ o nuŋi o maa kɛa. O na maa kɛ tɩn mʋ o nɛ lampo-joŋnu wʋdoŋ, o yɩrɩ mʋ Leevi. O dɛɛn je mɛ seeni o na yǝni o jǝni o joŋi lampoo tɩn. Zezi ma ta dɩd-o o wɩ: «Zaŋɩ n ta n tɔgɩ amʋ.»
28 Leevi ma zaŋɩ o yagɩ o woŋo maama yɩ o tɔgɩ o kwaga.
29 O ma vu sɔŋɔ o kɩ wʋdiiru zanzan o ma kɩ candiǝ o pa Zezi. Lampo-joŋnǝ zanzan dɩ nɔɔna badonnǝ ma ba ba tɔgɩ ba di.
30 Farizɩan tiinǝ dɩ ba cullu karanyɩna tiinǝ bam na nɛ kʋntʋ tɩn, ba ma vu Zezi karabiǝ bam te ba ŋɔɔna yɩ ba pʋʋna ba wɩ: «Bɛɛ mʋ kɩ yɩ abam di wʋdiu dɩdaanɩ lampo-joŋnǝ dɩ nɔn-cɩcɔgɩrʋ tɩm kʋntʋ?»
31 Zezi ma lǝri-ba o wɩ: «Kʋ na yɩ balʋ na jɩgɩ yazurǝ tɩn, bantʋ wʋ maŋɩ sɩ ba vu dɔgɩta tu te sɩ o sooni-ba. Kʋ daarɩ balʋ na ba jɩgɩ yazurǝ tɩn mʋ maŋɩ sɩ ba vu ba na soonim.
32 Amʋ na tu lʋgʋ baŋa tɩn, kʋ daɩ sɩ a bǝŋi balʋ na maŋɩ ba yɩ nɔn-ŋʋna tɩn, a nan tu sɩ a bǝŋi nɔn-balwaarʋ mʋ, sɩ ba lǝni ba wʋrʋ ba yagɩ kǝm-balwaarʋ.»
Zezi zaasɩm dɩm na yɩ zaasɩm-dʋʋrɩ te tɩn
(Matiyu 9:14-17, Marɩkɩ 2:18-22)
33 Ba daa ta ma ta dɩ Zezi ba wɩ: «Zan karabiǝ bam yǝni ba vɔ ni mʋ maŋa zanzan yɩ ba daarɩ ba warɩ Wɛ. Farizɩan karabiǝ bam dɩ yǝni ba kɩ kʋntʋ doŋ mʋ. Bɛɛ mʋ yɩ nmʋ karabiǝ bam ba vɔ ni kʋntʋ?»
34 O ma lǝri-ba o wɩ: «Nɔɔnʋ na di kaanɩ yɩ o kɩ candiǝ, yɩ o cilonnǝ na wʋra sɩ ba tɔgɩ ba di, n sɛ n pa ba vɔ ni yɩ kan-barʋ wʋm ta wʋ ba tee nɩ na?
35 Maŋa nan wʋ́ ba yi, yɩ ba ja kan-barʋ wʋm ba viiri. Maŋa kam kʋntʋ nɩ yɩ o daa na ba ta wʋ ba tee nɩ tɩn, mʋ ba laan wʋ́ vɔ ni.»
36 Zezi daa ma maŋɩ mɩmaŋɩ dɩdoŋ o brɩ-ba o wɩ: «Nɔɔn-nɔɔnʋ bá sɛ o kwe gwar-dʋŋʋ o kaarɩ sɩ o ma fǝri gwar-doŋo. O nan na kɩ kʋntʋ oó kaarɩ gwar-dʋŋʋ kʋm o cɔgɩ mʋ, yɩ kʋ bá wanɩ kʋ maŋɩ dɩ gwar-doŋo kʋm.
37 Nɔɔn-nɔɔnʋ dɩ nan bá sɛ o kwe sa-dʋŋa o lo o kɩ lɔ-doŋo wʋnɩ. O na kɩ kʋntʋ, yɩ sana kam na keeri, kaá pa lɔɔ kʋm bagɩ mʋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ sana kam wʋ́ lo, yɩ lɔɔ kʋm dɩ cɔgɩ.
38 Sa-dʋŋa nan maŋɩ sɩ n lo n kɩ lɔ-dʋŋʋ wʋnɩ mʋ.
39 Nɔɔnʋ nan na nyɔgɩ sa-doŋǝ o mɩ, o daa bá lagɩ sɩ o nyɔ sa-dʋŋa. Oó ta wɩ: ‹Sa-doŋǝ kam tiini ka lamma›.»