18
Xesekiya, Yuda mangana
Taruxune Firinden 29.1-2
1 Elaa diin Hoseyaa mangayaan ɲɛɛ saxandeni Isirayila yi, Axasi a diin Xesekiya yi findi mangan na Yuda xun na.
2 Xesekiya findi mangan na a ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun suulunden nan ma, a yi ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun solomanaanin ti mangayani Yerusalɛn yi. A nga yi xili Abiya, Sakari a dii tɛmɛna.
3 Naxan fan Alatala yɛɛ ra yi, a yi na liga alo a benba Dawuda a liga kii naxan yi.
4 A yi kidene kala geyane fari, a kide gɛmɛne yibɔ, a Asera kide gbindonne rabira. Musa saɲi sawura sula daxin naxan nafala, a na fan kala, bayo Isirayila kaane yi wusulanna ganma na nan yɛtagi na waxatini. Na saɲi sawuran yi xili nɛn Nehusatan.
5 Xesekiya yi a yigi sa Alatala yi, Isirayilaa Ala. Yuda mangan naxanye dangu a yɛɛ ra e nun naxanye bira a fɔxɔ ra, a ɲɔxɔn mi yi ne yɛ mumɛ!
6 A lu Alatala fɔxɔ ra, a mi xɛtɛ a fɔxɔ ra mumɛ, Alatala yamarin naxanye sɛbɛ Musa ma a ne suxu.
7 Alatala lu nɛn Xesekiya xɔn, a nɔɔn sɔtɔ a wanla birin yi. A yi murutɛ Asiriya mangan xili ma, a mi fa xuru a bun mumɛ.
8 A yi Filisitine nɔ siga han Gasa dɛxɔn, a kantan ti gbengbene nun taa makantanxine fan suxu.
9 Manga Xesekiya ɲɛɛ naanindeni, Isirayila mangana Elaa diin Hoseya ɲɛɛ soloferedeni, Asiriya mangan Salamanasari yi fa Samari taan xili ma.
10 A yi Samari taan suxu ɲɛɛ saxanna yɛngɛn xanbini, Xesekiyaa ɲɛɛ sennindeni, naxan findi Isirayila mangan Hoseya ɲɛɛ solomanaaninden na.
11 Asiriya mangan yi Isirayila kaane xali Asiriya yi konyiyani, a sa e radɔxɔ Xala yamanan nun Xabori baan fɛma Gosan yamanani e nun Mede kaane taane yi.
12 Na birin liga nɛn amasɔtɔ Isirayila kaane mi Alatala xuiin namɛ, e Ala, e naxan ma layirin kala, bayo e mi a xuiin suxu. Alatalaa walikɛɛn Musa yamarin naxanye birin fi e ma, e mi ne liga.
Sɛnakɛribi yi Yuda yɛngɛ
13 Xesekiyaa mangayaan ɲɛɛ fu nun naanindeni, Asiriya mangan Sɛnakɛribi yi siga Yuda taa makantanxine xili ma, a yi ne birin suxu.
14 Yuda mangan Xesekiya yi xɛraan nasiga Lakisi taani a faladeni Asiriya mangan xa, a naxa, “N bata kalan ti. I masiga n na. I na naxan fala n xa, n na ligɛ.” Asiriya mangan yi gbeti fixɛn kilo wuli solomanaanin e nun xɛmaan kilo kɛmɛ solomanaanin sa Yuda Mangan Xesekiya fari yanginna ra.
15 Gbeti fixɛn naxan birin yi Alatala Batu Banxini e nun nafulu ramaradene manga banxini, Xesekiya yi ne fi a ma.
16 Na waxatini, xɛmaan naxanye yi saxi Alatala Batu Banxin dɛɛne nun dɛ ti wudine ma, Yuda mangan Xesekiya yi ne tongo, a sa e so Asiriya mangan yii.
Sɛnakɛribi yi a kɔnkɔ e ma
Esayi 36.2-22 nun Taruxune Firinden 32.9-16
17 Asiriya mangan yi a kuntigine mangan nasiga Manga Xesekiya ma Yerusalɛn yi keli Lakisi taani, e nun a tande xunna nun a sofa kuntigina e nun gali gbeena. E yi fa Yerusalɛn yi, e sa ti ige ramarade faxaraxiin dɛxɔn ma, dugi xane xɛɛ ma kiraan na.
18 E yi mangan xili. Xiliki a diina Eliyakimi, manga banxin kuntigin yi siga e fɛma, e nun sɛbɛli tiin Sebena nun Asafi a dii xɛmɛn Yowa, mangana yenla.
19 Sofa kuntigin yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ a fala Xesekiya xa, ɛ naxa, ‘Asiriya manga gbeena ito nan falaxi, a naxa: I yigi saxi nanse ma?
20 I yengi a ma a fɛrɛn nun sɛnbɛna i yii, i yɛngɛn so, koni fala fuun nan na ra. Nayi, i ya lannayaan saxi nanse yi han i murutɛ n xili ma?
21 I ya lannayaan saxi Misiran yamanan nin, a mɛn kaane xa ɛ mali. Na luxi nɛn alo muxun na la xayen na a dunganna ra naxan girama, a yi a yiin xaba. Naxan na a digan a yi, na a maxɔlɔma nɛn. Misiran mangan na kii nin muxune xa naxanye e taxuma a ra.
22 Waxatina nde ɛ a falama nɛn n xa, ɛ naxa, “Alatala, nxɔ Ala, nxu nxu taxuxi na nan na.” Anu, Xesekiya xa mi Ala batudene kala geyane fari ba? A tan nan a fala Yuda kaane nun Yerusalɛn kaane xa, a naxa, “Ɛ Ala batuma saraxa badeni ito nan yɛtagi naxan Yerusalɛn taani.”
23 Iki, ɛ nun n kanna Asiriya mangan xa lan fena nde ma, n soon wuli firin soɛ ɛ yii, xa ɛ nɔɛ soo ragine sɔtɛ.
24 Ɛ mi n kanna kuntigi keden nɔɛ, hali naxan xurun e birin xa. Ɛ lannayaan saxi Misiran yi soo ragine nun wontorone nan ma fe ra.
25 A yɛtɛna, n faxi yireni ito kaladeni Alatala sagoon nan xanbi ba? Alatala yɛtɛɛn nan a falaxi n xa, a n xa sa yamanani ito yɛngɛ, n yi a raxɔri.’ ”
26 Nayi, Eliyakimi, Xiliki a dii xɛmɛn nun Sebena nun Yowa yi a fala sofa kuntigin xa, e naxa, “Falan ti nxu xa Arami xuini, amasɔtɔ nxu a mɛma. En nama falan ti Heburu xuini yamaan yi a mɛ naxanye taan nabilinna yinna xuntagi.”
27 Sofa kuntigin yi e yabi, a naxa, “N kanna n nafaxi ɛ tan nun ɛ kanna nan gbansan ma falani itoe tideni ba? Muxun naxanye dɔxi yinna xuntagi, ne fan xa a mɛ nɛn bayo ne fan e gbiin donma nɛn, e yi e xɔnla min ɛ xɔn yɛngɛni.”
28 Nayi, sofa kuntigin to a maso, a yi a xuini te Heburu xuini, a naxa, “Ɛ manga gbeen xuiin namɛ, Asiriya mangana!
29 Mangana ito nan falaxi, a naxa, ‘Ɛ nama tin Xesekiya xa ɛ mayenden, a mi nɔɛ ɛ rakisɛ n ma mumɛ!
30 Xesekiya nama a liga ɛ yi ɛ lannayaan sa Alatala yi, a yi a fala a Alatala ɛ ratangama nɛn, a taani ito mi sama Asiriya mangan sagoni.
31 Ɛ nama ɛ tuli mati Xesekiya xuiin na mumɛ, amasɔtɔ Asiriya mangana ito nan falaxi, a naxa: Ɛ bɔɲɛ xunbenla fen n na, ɛ xɛtɛ n ma, birin a yii seene nun a bogiseene donɲɛ, birin yi a ige ramaraden igen min,
32 han n yi fa, n yi ɛ xali yamana gbɛtɛ yi alo ɛ gbeena, murutun nun manpa bili nakɔne yamanan naxan yi, bogiseen nun burun yamanan naxan yi, turen nun kumin yamanan naxan yi. Benun ɛ xa faxa be, ɛ sa siimayaan nan sɔtɔma mɛnni. Nayi, ɛ nama Xesekiya xuiin namɛ mumɛ, amasɔtɔ Xesekiya ɛ mayendenma nɛn a na a fala a Alatala ɛ xunbama nɛn.
33 Siya gbɛtɛne alane Asiriya mangani kala nɛn e yamanan suxu feen ma ba?
34 Xamata taan nun Arapada taana, ne alane minɛn? Sefarawayimi nun Hena nun Iwa, ne alane minɛn? E Samari taan xunba nɛn n yii ba?
35 Yamanane alane yɛ, nde a yamanan xunba n yii? Alatala xa Yerusalɛn xunba n yii di?’ ”
36 Yamaan yi dundu, e mi fala yo ti, amasɔtɔ mangan bata yi yamarini ito fi, a naxa, “Ɛ nama a yabi.”
37 Eliyakimi, Xiliki a dii xɛmɛna, mangana banxi kuntigin nun Sebena, sɛbɛli tiina, e nun Yowa, Asafi a dii xɛmɛna, mangana yenla, ne yi fa Xesekiya fɛma, e yi e dugine yibɔ e ma kɔntɔfinli, e sofa kuntigina falane yɛba a xa.