14
Jesus nt’ar liyben
(Matthew 26:1–5; Luke 22:1–2; John 11:45–53)
Ngiyal’nem e ka l’agruw e rran me taw ko madnom ko Paluk’af nge madnom ni yira kay e flowa nda ntay e is nma thownag e flowa ngay. Ma aram mi i gay e pi tolang ko prist nge pi tamchib ko Motochiyel kanawo’en e n’en nra rin’ miyad kol Jesus ndab nnang ngar li’ed ngem’. Me lungurad, “Thingar dab da rin’ed ko ngiyal’ ni yibe madnom riy, ya ra yib e girdi’ ngodad ncham.”
Jesus nliyef u Bethany
(Matthew 26:6–13; John 12:1–8)
Ma nap’an ni bay Jesus u Bethany u lan e naun rok Simon ni be’ nib daraw ni yad be abich, me yib be’ ni bpin nike fek ba melor nni ngongliy ko malang ni alabaster nib sug ko florida nrib tolang puluwon nni ngongliy ko nard ni go’ nard. Me t’ar fare pin fare melor nge pu’og e florida riy nga daken lolugen Jesus. Ma boch e girdi’ ni ur moyed u rom e ra damumuwgad, me lungurad rorad, “Mangfan ni kan adbey e re florida nem ni aram rogon? Ya rayag ni ngan pi’ ni chuway’ nge yib puluwon nib pag dalip mir’ay e salpiy ni waser nib silber riy* mi ni wereg u pa’ e pi’in gafgow!” Miyad puwan’ ngak fare pin.
Machane me ga’ar Jesus, “Mu digeyed e cha’nir! Mangfan ni gimed be kirebnag laniyan’? Ya n’en nike rin’ e cha’nir ngog e rib fel’. Ya pi’in gafgow e gubin ngiyal’ ni yad bay romed, ndemturug e ngiyal’ ni gimed ba’adag mrayag ni ngam ayuweged yad. Machane gag e gathi gubin ngiyal’ ni bay ug par romed. Re pin ney e ke rin’ ngog urngin e tin nrayag rok; ke pu’og e florida nga dakenag ni aram e ke ngongliy rogon e dowef rog u m’on ko gum’eyag. Ere mu ted fanmediyan ko re bugithin ney! Demturug e gin’en ni yira machibnag e Thin Ni Bfel’ ni yib rok Got riy u gubin yang u roy u fayleng, ma yira weliy murung’agen e n’en nike rin’ e re pin ney, ni fan e nge puguran e re pin ney ngan’uy.”
Judas ni ta’reban’ ngak e pi tolang ko prist ni nge yagnag Jesus
(Matthew 26:14–16; Luke 22:3–6)
10 Me ere yan Judas Iskariot, ni ir reb fare ragag nge l’agruw i gachalpen ngak e pi tolang ko prist ni bochan e nge yagnag Jesus ngorad. 11 Me ri yad felfelan’ ko thin nike yog ngorad, miyad michmich ngak Judas ni yad ra pi’ e salpiy ngak. Ma aram mi i guy Judas rogon e ngiyal’ nra bung rogon ni nge yagnag Jesus.
Jesus ni un ngak pi gachalpen ngar ked e ggan ko madnom ni Paluk’af
(Matthew 26:17–25; Luke 22:7–14, 21–23; John 13:21–30)
12 Fa’ani taw ko chirofen ni som’on ko madnom ni ngan kay e flowa nda ntay e is nma thownag e flowa ngay ko chirofen ni aram e ngan li’ fapi saf riy ni fan ko ggan ko Paluk’af, me fith pi gachalpen Jesus ni lungurad, “U uw e gab adag ni nggu warod ngay nggu ngongliyed rogon e ggan rom riy ko blayal’ ni fan ko madnom ni Paluk’af?”
13 Me l’oeg Jesus l’agruw fapi gachalpen nike ga’ar ngorow, “Mmarow ngalan binaw, ma bay mada’nagmew be’ nib mo’on ni be fek ba rume’ i ran. 14 Mi gimew lek ngalan e re naun nra chuw ngay mi gimew yog ko en ntafen e re naun nem ni nge lungumew, ‘Ke ga’ar fare Tamchib, Bu uw fare senggil ni nggu wayed pi gachalpeg e ggan ko blayal’ riy ni ggan ko Paluk’af?’ 15 Ma bayi dag ngomew ba senggil ni ba ga’ ni bay ko thal nlang ni kem’ay i fal’eg rogon, mi gimew ngongliy rogon e ggan rodad riy.”
16 Me yan fa gal i nem ni gachalpen Jesus ngalan binaw, miyow pir’eg urngin ban’en ni bod rogon nike yog Jesus ngorow; miyow ngongliy e ggan ko blayal’ riy ni ggan ko Paluk’af.
17 Ma nap’an ni aw e lumor me yib Jesus ni yad fa ragag nge l’agruw i gachalpen. 18 Ma nap’an ni yad bay u tebel ni yad be abich me ga’ar Jesus, “Ba’aray bbugithin ni nggog ngomed, bay bigimed ni bayi yagnigeg, ni bigimed ni be un ngog ko abich.”
19 Me ri taganan’ pi gachalpen miyad tabab i fith ni tata’a bagayad ni be lungurad, “Gathi gag e ga be yogneg fa?”
20 Me fulweg Jesus ngorad ni ga’ar, “Bigimed e re ragag nge l’agruw nir, ni en ni kug lithagew e flowa romow ngalan e plet nta’reb rogon. 21 Ya en ni Fak e Girdi’ e bayi yim’ ni bod rogon nike yog e babyor nib thothup murung’agen; machane kari gafgow e re mo’on nem ni ir e bayi yagnag e en ni Fak e Girdi’! Ya fa’an mang e da ni gargelnag ma kabfel’!”
Abich rok Somol ko blayal’
(Matthew 26:26–30; Luke 22:14–20; 1 Korinth 11:23–25)
22 Ma nap’an ni yad be abich me fek Jesus e flowa, me pining e magaer riy ngak Got, me t’et’ar, me pi’ ngak pi gachalpen me ga’ar, “Mfeked, ya ireray dowag.”
23 Me fek ba kap, ma nap’an ni mu’ i pining e magaer riy ngak Got me pi’ ngorad, miyad unum e n’en ni bay riy ni yad gubin. 24 Me ga’ar Jesus ngorad, “Ireray racha’eg ni bayi map’ nga but’ ni fan ngak bo’or e girdi’, ni ir e bayi micheg e m’ag u thilin Got nge girdi’. 25 Nggog ngomed ni gathi bay ku gu unum e re wayin ney bayay nge yan i mada’ ko chirofen ni bay gu unum e bin nib be’ech e wayin ko gin nsuwon Got.”
26 Miyad yin’ ba tang ni yad be pining e sorok ngak Got riy, nge mu’ miyad yan ko burey nu Olive.
Jesus ni weliy ni bayi mithag Peter ni manang Jesus
(Matthew 26:31–35; Luke 22:31–34; John 13:36–38)
27 Me ga’ar Jesus ngorad, “Gimed gubin ni bay mmilgad ngam paged gag, ya ke ga’ar e babyor nib thothup, ‘Bayi li’ Got e en nma gafaliy e saf ngem’, ma bayi wear fapi saf ni urngin.’ 28 Machane bay ni fasegeg ko yam’ mu gu m’on romed nga Galile.”
29 Me fulweg Peter ngak Jesus ni ga’ar, “Ra pagem e pi cha’ney ni yad gubin, mi gag e ri dab gu pagem!”
30 Me ga’ar Jesus ngak Peter, “Mu tay fanamiyan ko re bugithin ney! Neap’ ney ndawori chochol e nimen nl’agruw yay, ma dalip yay ni bay mog nda mu nangeg.”
31 Me fulweg Peter ni kari micheg ni be ga’ar, “Mus ni fa’anra nggu un ngom ko yam’, ma ri dab gog nda gu nangem!”
Ma urngin pi gachalpen Jesus nrogned ni aram rogon.
Jesus ni meybil u Gethsemane
(Matthew 26:36–46; Luke 22:39–46)
32 Marbad ngabangi binaw nike lunguy yu Gethsemane, me ga’ar Jesus ngak pi gachalpen, “Mpired u roy nga but’ nggu wan gu meybil.” 33 Me fek Peter, nge James, nge John ngar uned ngak. Ma aram me yib e taganan’ nrib gel ngak Jesus, me thamiy ni gowa kan chuchuy nga but’, 34 me ga’ar ngorad, “Kari taganan’ug ni be chugur ni nge li’eg! Mpired u roy ngu’um odgad.”
35 Me yan bochu’uw nga orel, me yan i palpal nga but’ me meybil ngak Got ni fa’an gomanga rayag me siy ki gafgow ko re awa ni ba’aram ni ir e nge gafgow riy. 36 Me meybil ni ga’ar, “Chitamag! Urngin ban’en mrayag rom. Mu chuweg e re kap ney rog. Machane gathi tin nib m’agan’ug ngay e ngam rin’, ya tin nib m’agan’um ngay e ngam rin’.”
37 Me sul ngak fa dalip i gachalpen me pir’egrad ni yad be mol, me ga’ar ngak Peter, “Simon, mog, kam mol? Dabiyag ni ngam par ta’reb e awa ni ga be od?” 38 Me ga’ar ngorad, “Um odgad ngu’um meybilgad ngak Got nge siy mpaged gimed ngak e pin’en nma pingeg e girdi’ nge denen. Ya lanin’uy e ba’adag, ma dowef e bme’waer.”
39 Miki yan bayay nge meybil, ni ka fapi thin e be yog. 40 Miki sul bayay me pir’eg pi gachalpen ni yad be mol, ya dakir yag ni ngar pired nib puf owcherad. Ma dakur nanged e n’en ni ngrogned ngak.
41 Ma fa’ani sul e yay ni man e dalip ngay me ga’ar ngorad, “Mogned, kigimed be mol ni gimed be toffan? Ke yag! Ya ke taw ko fare awa! Mu sapgad, en ni Fak e Girdi’ e kan pi’ e chiney nga pa’ e pi tadenen. 42 Mu sak’iygad, ngdarod. Mu sapgad, ba’aray fa’anem ni nge yagnigeg!”
Jesus nni kol
(Matthew 26:47–56; Luke 22:47–53; John 18:3–12)
43 Ka be welthin, me taw Judas, ni ir reb fare ragag nge l’agruw i gachalpen, nike cheag ba ulung i girdi’ ngak ni kar feked e saydon nge gul, nike l’oegrad e pi tolang ko prist nge pi tamchib ko Motochiyel, nge pi’in pi’ilal. 44 Ma aram e ke pi’ e en ni yagnag Jesus e pow ngak fa pi’in kar uned ngak ni ga’ar ngorad, “Re mo’on ni gu ra faray owchen e aram e cha’ ni gimed be finey. Mi gimed kol ngam feked.”
45 Ma nap’an ni yigi taw Judas me yan ngak Jesus me ga’ar, “Tamchib!” Me faray Judas owchen. 46 Miyad kol Jesus ni kar chichi’iyed pa’rad rok. 47 Ma bay bagayad fa pi’in yad ba sak’iy u to’oben Jesus ni girengiy e saydon rok nge toy ngak e sib rok fare Prist ni Th’abi Ga’ nge luf yuwan tel. 48 Me ga’ar Jesus ngorad, “Mang ni kambad ni kam feked e saydon nge gul ni ngam koledgag ni gowa gag be’ ni kug th’ab e motochiyel? 49 Ke yo’or e rran ni ug moy romed u lan e Tempel ni ug machib, ma da mu koled gag. Machane thangri yib i m’ug nib riyul’ e tin nike yog e babyor nib thothup.”
50 Ma aram ma urngin fa pi’in gachalpen miyad pag ngar milgad.
51 Ma bay be’ nib pagel nike chuw nga ba mad nib wechwech ni be un u dakenrad be guy Jesus. Miyad guy rogon ni ngar koled, 52 me me luf fare mad nib wechwech u daken nge n’ag, me mil ndariy e mad u daken.
Jesus nni fek ngalan e ulung
(Matthew 26:57–68; Luke 22:54–55, 63–71; John 18:13–14, 19–24)
53 Me ra feked Jesus i yan nga tafen fare Prist ni Th’abi Ga’, ni aram e gin ni be mu’ulung urngin e pi tolang ko prist ngay, nge pi’in pi’ilal, nge pi tamchib ko Motochiyel. 54 Me un Peter u dakenrad nib mal’af rorad nge mada’ ngalan e yoror ko naun rok fare Prist ni Th’abi Ga’. Me yan i un ngak girdi’en e matanag ko par nga but’ nga iror boch ko nifiy. 55 Ma aram me gay e pi tolang ko prist nge urngin e girdi’ u lan fare ulung e mich rorad ni nge togopluw ngak Jesus, ni bochan e nge yag nli’ ngem’, machane de yag nra pir’eged. 56 Ya bo’or e girdi’ ni yad e ngar micheged Jesus nra t’ared e thin nga daken Jesus, machane de ta’reb rogon e thin nrogned.
57 Me sak’iy boch e pumo’on ngalang ngrogned e re bugithin ni ba’aray nde riyul’ nib togopluw ngak Jesus ni lungurad, 58 “Gu rung’aged rok Jesus ni ga’ar, ‘Bay gu buthug e re Tempel ney ni ngongliy e girdi’, ma dalip e rran nga tomuren mu gu toy reb ni gathi girdi’ e toy.’ ” 59 Me mus ngorad nde ta’reb rogon e thin nrogned.
60 Me sak’iy fare Prist ni Th’abi Ga’ u p’eowcherad ni yad gubin me fith ngak Jesus ni ga’ar, “Bay e fulweg rom ko fapi thin ni karogned nib togopluw ngom?”
61 Machane me par Jesus nike th’ab gulungan nde yog ta’ab bugithin. Miki fith fare Prist ni Th’abi Ga’ Jesus bayay ni ga’ar, “Mog, i gur fare Messiah ni Fak e en ni yibe tayfan ni aram Got?”
62 Me fulweg Jesus ni ga’ar, “I gag; ma gimed gubin ni bay mu guyed e en ni Fak e Girdi’ nike par nga but’ u ba’ ni mat’aw rok fa’anem ni Gubin ma Rayag Rok ni be yib u lanelang i yib nga but’ ni yow e manileng!”
63 Me guchthuy fare Prist ni Th’abi Ga’ e mad rok, me ga’ar, “Dakuriy fan ni ngki yib boch e girdi’ ngar pi’ed e mich rorad! 64 Kam rung’aged ko thin nike yog nib kireb, ya be n’ag fan Got. Ere uw rogon ni gimed be finey?”
Mi yigo’o ra towalgad nib togopluw ngak ni be lungurad, “Ba kireb e rok, ere ngan li’ ngem’.”
65 Me tabab boch i yad i thuw nga daken Jesus, miyad m’ag owchen ngu’ur batniged ma be lungurad ngak, “Mog ko mini’ e ke bat nigem!” Me fek e pi matnag Jesus ngu’ur bat niged.
Peter ni mithag ni manang Jesus
(Matthew 26:69–75; Luke 22:56–62; John 18:15–18, 25–27)
66 Ka bay Peter u wuru’ e naun u lan e yoror me yib bagayad fapi ppin ni tapigpig ko fare Prist ni Th’abi Ga’. 67 Ma fa’ani guy ni be ror Peter me fal’eg i yaliy, me ga’ar ngak Peter, “Ku errogon gur ni um un ngak Jesus nu Nazareth.”
68 Me fulweg ni ga’ar, “Danga’, da gu nang, da gu nang fan e n’en ni ga be yog.” Me yan Peter nga langan e garog. Ka chingiyal’ nem me chochol e nimen.
69 Me guy fare pin ni tapigpig Peter u rom miki ga’ar bayay ngak e pi’in yad ba sak’iy u to’oben, “Cha’nem e ri bagayad fa picha’!” 70 Miki ga’ar Peter bayay, “Danga’.”
Ma de n’uw nap’an me ga’ar fapi girdi’ ni yad be sasak’iy ngak Peter bayay, “Dabiyag ni nge lungum e gathi gur bagayad, ya ku errogon gur ni ga be’ u Galile.”
71 Me ri micheg Peter ni ga’ar, “I Got e nge gechig nigeg ni fa’anra dagur weliy e tin riyul’! Ya da gu nang e cha’ ni be’er ni gimed be yog murung’agen!”
72 Ma kachingiyal’ nem me chochol ba nimen, ni aram e yay ni gaman e l’agruw yay ngay, me yib ngan’ Peter e n’en ni yog Jesus ngak ni ga’ar, “Ra dawori chochol e nimen ni nga l’agruw yay, ma dalip yay ni bay mog nda mu nangeg.” Ma aram e dakiyag ni nge k’adan’, me yor.
* 14:5 SALPIY NI WASEY NIB SILBER: Mu guy 6:37. 14:68 Boch e babyor e dariy riy e Ka chingiyal’ nem me chochol e nimen.