11
Bɨsit agak dakon gen
(Mt 6.9-15 ae 7.7-11)
Bɨsap kɨndakon Yesu uŋun bɨsit pi aŋek egɨpgut. Bɨsit aban mudaŋakwan paŋdetni kɨnda da yaŋ iyɨgɨt, “Amɨn Tagɨ, Jon da paŋdetni bɨsit agak do yoyɨŋ dekgɨt, yaŋ gɨn niyɨŋ dekgi.”
Yaŋban Yesu da yoyɨgɨt, “Bɨsit ani bɨsapmon yaŋ yoni:
‘Dat, gak dakon man telagɨ tosak.
Amɨn Kɨla Agakgo yɨpbɨ ninon apjak.
Gɨldarɨ gɨldarɨ jap arɨpninon nibi.
Nin yokwi aŋnimaŋ amɨn dakon dɨwarɨni yopmaŋ yomamaŋ,
do gak yaŋ gɨn nin dakon dɨwarɨnin yopmaŋ nibi.
Paŋkewalon dɨma nipbi.’ ”
Yaŋ yaŋek yoyɨgɨt, “Jikon da kɨnda da kalbi binap notni da yutnon kɨŋ yaŋ iyɨsak, ‘Not, bret tɨmɨ kapbɨ nabɨ tamoni don gabeŋ. Notno kɨnda kosit dubagɨkon da abɨk da yutnokon ɨsal yɨkdak. Japno mɨni.’
“Yaŋban notni yutgwan da gen kobogɨ yaŋ iyɨsak, ‘Jɨgɨ dɨma nabi. Pɨdaŋek arɨpmɨ dɨma gabeŋ. Yoma beŋgan kɨlɨ at, ae gwakno gat kɨlɨ pak mudamaŋ.’ Nak yaŋ dayɨsat, amɨn uŋun notni da bɨsit iyɨk uŋun do dɨma ɨmɨsak. Mani saŋbek saŋbek yaŋakwan uŋun do kurak taŋek yo nido wadaŋek yosok uŋun kɨsi ɨmɨsak.
“Yaŋdo, nak yaŋ dayɨsat: Ji Piŋkop bɨsit iyɨŋba tagɨ damdɨsak, ae wɨsɨŋek bamɨ kokdaŋ, ae yoma domon tɨdaŋba wɨtdal damdɨsak. 10 Amɨn morap Piŋkop bɨsit iyaŋ uŋun yo tɨmɨkgaŋ, ae yo wɨsaŋ amɨn uŋun bamɨ koŋ, ae yoma domon tɨdoŋ amɨn uŋun wɨtdal yomɨsak.
11 “Dat kabɨ, ji kabɨkon da monjɨsi kɨnda da tap kɨlap do dayɨŋban tuŋon amɨn emarɨ toŋ kɨnda tagɨ ɨmni? 12 Bo pup kwap do dayɨŋban skopion kɨnda tagɨ ɨmni? 13 Ji yokwi pakpak amɨn, mani monjɨsi do yo tagɨ yomaŋ. Do yaŋsi nandani. Ji bɨsit iyɨŋba Datji Kwen Kokup egɨsak uŋun da Telagɨ Wup tagɨ damjak.”
Yesu Belsebul gat pi amal yaŋ yawit
(Mt 12.22-30 ae Mk 3.20-27)
14 Yesu da amɨn kɨnda koŋ kɨnda da aŋkadɨm aban gen dɨma yagɨt, uŋun koŋni yol ɨmgut. Yol ɨban amɨn kadɨm uŋun gen yaŋakwan amɨn da kaŋba yo ŋwakŋwarɨsi agɨt. 15  + Mani amɨn dɨ da yaŋ yawit, “Koŋ dakon mibɨltok amɨn Belsebul da tapmɨmon koŋ yoldak.” 16  + Yaŋakwa amɨn dɨwarɨ da Yesu aŋkewal do aŋek iyɨŋba wasok tapmɨmɨ toŋ kɨnda aŋakwan, asi Piŋkop da yabekban pɨgɨt da pini asak yaŋ kok do nandawit.
17 Mani Yesu da nandak nandakni pɨndak nandaŋyo aŋek yoyɨgɨt, “Mɨktɨm kɨnda dakon amɨn da pudaŋ kɨ kabi bamorɨ aŋek emat wamjil kaŋ, mɨktɨm uŋun yokwi tokdɨsak. Ae amɨn yurɨ kɨnda da pudaŋ kɨŋek emat wamni kaŋ, uŋun amɨn yut tagɨ dɨma egɨpdaŋ. 18 Sunduk dakon amɨn kabɨni da pudaŋ kɨ kabi bamorɨ aŋek emat wamjil kaŋ, niaŋon da Sunduk gat amɨn kabɨni gat tebai atni? Nak da koŋ Belsebul da tapmɨmon yoldat yaŋ yoŋ. 19 Mani nak Belsebul da aŋpulugaŋban koŋ yoldat kaŋ, dɨsi dakon notji koŋ yolgaŋ uŋun amɨn kabɨ ni tapmɨmon da koŋ yolgaŋ? Uŋun amɨn kabɨ da genji kokwinɨgek gulusuŋ yoŋ yaŋ tagɨ dayɨni. 20 Mani Piŋkop da iyɨ tapmɨm namɨŋakwan koŋ yoldat kaŋ, Piŋkop dakon Amɨn Kɨla Agakni jikon kɨlɨ abɨk.
21 “Amɨn tebaisi kɨnda emat agak yo kabɨni tɨmɨgek iyɨ dakon yut kɨlani tebai aŋakwan, yo kabɨni tagɨsi toŋ. 22  + Mani amɨn kɨnda uŋun yut ami dakon tapmɨm yapmaŋdak amɨn kɨnda da abɨsak. Abɨŋ aŋagek emat agak yo kabɨni tɨmɨgek tapmɨm pagɨt uŋun gwayesak. Yaŋ aŋek yo morapni kabo naŋek kokwinɨk notni do yomɨsak.
23  + “Amɨn nak dakon notno dɨma, uŋun da nak uwal aŋnamaŋ. Ae amɨn nak dɨma aŋpulugaŋban amɨn paŋmuwukgamaŋ, uŋun amɨn da amɨn paŋwaseŋban waseŋ kwaŋ.”
Koŋ kɨnda aeni tobɨl abɨsak
(Mt 12.43-45)
24 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Koŋ kɨnda da amɨn kɨnda yɨpmaŋ degek kɨŋ mɨktɨm kɨbɨrɨ tɨmon agek yɨk yawot tamo wɨsisak. Mani tamo kɨnda dɨma kosok, do yaŋ yosok, ‘Nak aeno tobɨl yut kalɨp egɨpgumon kɨkeŋ.’ 25 Yaŋ yaŋek kɨŋ kaŋban sɨbɨt sɨbɨt wɨrɨrɨgek yo morap paŋkosit abi pɨndakdak. 26 Yaŋ kosok, do kɨŋ koŋ 7 kabɨ iyɨ yapmaŋek wagɨl yokwisi gat tɨmɨkban kwa uŋun yutnon egek aŋpak yokwisi aŋ. Mibɨltok uŋun amɨn yokwi egɨpgut, mani abɨsok uŋun yapmaŋek wagɨl yokwisi egɨsak.”
Niaŋen amɨn da kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ?
27  + Yesu gen uŋun yaŋakwan mɨŋat amɨn kabɨ madep kabɨgwan da mɨŋat kɨnda da pɨdaŋ yaŋ iyɨgɨt, “Meŋgo si aŋalaŋek mum gaban nagɨl uŋun dasi kɨsɨk kɨsɨk tagɨ asak!”
28 Yaŋban Yesu da yagɨt, “Mani uŋun yapmaŋek amɨn Piŋkop dakon gen nandaŋek guramɨkgaŋ amɨn uŋun da kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.”
Yesu wasok tapmɨmɨ toŋ asak do iyɨwit
(Mt 12.38-42 ae Mk 8.12)
29  + Amɨn morapmɨsi da Yesukon sigɨn obɨŋ muwugakwa Yesu da yoyɨgɨt, “Amɨn on bɨsapmon ekwaŋ uŋun amɨn yokwisi gɨn. Piŋkop dakon pi naŋ asat yaŋ nandak do wasok tapmɨmɨ toŋ kɨnda kok do yoŋ. Mani kɨnda dɨma kokdaŋ. Jona dakon tɨlak naŋgɨn kokdaŋ. 30 Kalɨpsigwan Piŋkop da kombɨ amɨn Jonakon tɨlak aban Niniwe kokup pap amɨn da asi Piŋkopmon da abɨk da asak yaŋ kawit. Uŋudeŋ gɨn yo Amɨn Dakon Monjikon noman taŋ ɨba apmiap amɨn da kaŋek asi Piŋkop da yabekban abɨk yaŋ kokdaŋ.
31  + “Mɨktɨm saut tetgɨn dakon kɨla amɨn mɨŋat madep uŋun Solomon dakon nandaŋ kokwini tagɨsi iyɨŋakwan nandak do mɨktɨm dubagɨsikon da apgut. Mani amɨn kɨnda oni egɨsak, uŋun da Solomon yapmaŋdak, mani geni dɨma nandaŋ. Do gen kokwin bɨsap madepmon uŋun kɨla amɨn mɨŋat madep da pɨdaŋ agek abɨsok ekwaŋ amɨn kabɨ dakon aŋpak yokwi uŋun do yaŋ teŋteŋokdɨsak. 32  + Niniwe amɨn Jona da Piŋkop dakon gen yoyɨŋban but tobɨl awit. Mani ji da binapmon amɨn kɨnda egɨsak uŋun da Jona yapmaŋ mudosok, mani ji but tobɨl dɨma aŋ. Do gen kokwin bɨsap madepmon Niniwe amɨn da pɨdaŋ agek abɨsok ekwaŋ amɨn kabɨ dakon aŋpak yokwi uŋun do yaŋ teŋteŋokdaŋ.”
Gɨptɨm dakon teŋteŋɨ
(Mt 5.15 ae 6.22-23)
33  + Yesu da sigɨn yagɨt, “Amɨn da lam koleŋ pasɨlɨgwan yopba dɨma toŋ. Bo ae kwoba baŋ wutjɨba dɨma toŋ. Noman tamokon yopba taŋ teŋteŋaŋakwan amɨn da wɨŋ teŋteŋɨ koŋ. 34 Dabɨlgo uŋun gɨptɨmgo dakon teŋteŋɨ. Dabɨlgo tagɨsi kaŋ, gɨptɨmgo kaloŋ teŋteŋɨni toŋ. Mani dabɨlgo yokwi kaŋ, gɨptɨmgo pɨlɨn tuksi tosok. 35 Yaŋdo, gɨptɨmgo dakon teŋteŋɨ uŋun pɨlɨn tuk asak yaŋ do kaŋ kɨmokgi. 36 Gɨptɨmgo kaloŋ teŋteŋɨni toŋ ae pɨlɨn tuk kɨnda dɨma tosak kaŋ, gɨptɨmgo lam dakon teŋteŋɨ dakon paŋop pɨndakdal uŋudeŋ teŋteŋokdɨsak.”
Parisi amɨn gat gen teban mibɨlɨ nandak nandak amɨn gat dakon aŋpak yokwi
(Mt 23.1-36 ae Mk 12.38-40 ae Lk 20.45-47)
37 Yesu gen yaŋ mudaŋakwan Parisi amɨn kɨnda da yutnikon kwan yɨgek jap nonjil do iyɨgɨt. Iyɨŋban Yesu kɨŋ yutnikon wɨgɨ jap noknok tamokon yɨkgɨt. 38 Yɨgek mibɨltok kɨsirɨ dɨma sugaŋek jap naŋban Parisi amɨn uŋun da kaŋek dɨma agagɨ asak yaŋ nandagɨt. 39 Aban Amɨn Tagɨ da yaŋ iyɨgɨt, “Parisi amɨn ji kap ɨdapyo dakon manji baŋgɨn sugoŋ. Mani kabo gat ae aŋpak yokwi mibɨlɨ mibɨlɨ gat uŋun butjigwan tugawit da toŋ. 40 Ji nandaŋ kokwinji tagɨ mɨni! Piŋkop da manji baŋ gɨn dɨma, burɨ gat kɨsi wasagɨt. 41 Ji bupmɨ amɨn do but dasi galak taŋek paŋpulugoni kaŋ, ji amɨn kɨlegɨsi.
42 “Mani Parisi amɨn, awa! Ji jap tam galagɨsi pi kagasi toŋ uŋun paŋ kabi 10 kabɨ yopmaŋek uŋun kabɨkon baŋ kabi kɨndanaŋ Piŋkop do paret aŋ. Mani gen kokwin kɨlegɨ agak gat, ae Piŋkop do but dasi galak taŋ ɨmɨm uŋun ji dɨma aŋ. Aŋpak kɨlegɨ uŋun gat ae paretyo kɨsi ani kaŋ tagɨsi.
43 “Parisi amɨn, awa! Ji muwut muwut yut madepmon tamo mibɨltogɨ uŋudon yɨt do galagɨ nandaŋ. Ae amɨn da maket tamokon nandaba wukwan damɨŋek gɨldat tagɨ yaŋ dayɨni do galagɨ nandaŋ.
44 “Parisi amɨn, awa! Ji amɨn kɨmakbi yopyop tamo mɨktɨmgwan taŋakwa amɨn da dɨma pɨndagek kwenikon bamaŋ akwaŋ ji uŋun yombem.”
45 Gen teban mibɨlɨ nandak nandak amɨn kɨnda da gen uŋun yaŋban nandaŋek Yesu yaŋ iyɨgɨt, “Yoyɨŋdet, Parisi amɨn do gen uŋun yaŋek, ninyo kɨsi pabɨŋ nipmaŋdal.”
46 Yaŋban Yesu da yagɨt, “Gen teban mibɨlɨ nandak nandak amɨn jiyo kɨsi, awa! Ji amɨn gen teban mibɨlɨ mibɨlɨ jɨgɨsi guramɨtni do yoyaŋ, mani kɨsitjok kɨnda yomɨŋek paŋpulugaŋek guramɨt do dɨmasi nandaŋ.
47 “Awa! Ji kombɨ amɨn dakon bumjot tamo wasoŋ. Mani babɨkji da dapba kɨmakgwit. 48 Babɨkji da kombɨ amɨn dapba kɨmakgwit uŋun dakon bumjot tamoni ji da paŋtɨlɨm aŋ. Yaŋ aŋ uŋun babɨknin da tagɨsi dapba kɨmakgwit yaŋ nandaŋ dakon tɨlak asak. 49 Uŋun do aŋek Piŋkop da nandaŋ kokwini tagɨsikon da yaŋ yagɨt, ‘Nak da kombɨ amɨno gat ae yabekbi kabɨno gat uŋun amɨn kabɨkon yabetdɨsat. Yabekgo dɨwarɨ dapba kɨmotdaŋ, ae dɨwarɨ yo yokwisi aŋyomdaŋ.’ 50 Yaŋ do aŋek Piŋkop da mɨktɨm wasagɨron da kombɨ amɨn morap dapba kɨmakgwit uŋun dakon kobogɨ amɨn abɨsok ekwaŋ uŋun da tɨmɨtdaŋ. 51 Wasok wasok do amɨn kɨlegɨ Abel aŋagek ae amɨn dɨwarɨ dapmaŋakwa wɨgɨ wasɨp do Sekaraia Telagɨ Yut Madep ae altayo da binapmon aŋakba kɨmakgɨt uŋun dakon kobogɨ yo jɨgɨsi amɨn abɨsok ekwaŋ uŋun da tɨmɨtdaŋ.
52 “Gen teban mibɨlɨ nandak nandak amɨn, awa! Nandak nandak pakpak tamo dakon yoma wɨtdal dɨsi kɨlɨ gwayewit. Dɨsi uŋungwan dɨma wɨgɨwit. Aŋek uŋungwan wɨgɨk do awit amɨn ji da kosit sopsop aŋyomgwit.”
53 Yesu uŋun yut egɨpgut yɨpmaŋ degakwan gen teban yoyɨŋdet amɨn gat ae Parisi amɨn gat da Yesu do uwal aŋ ɨmɨŋek gen mibɨlɨ mibɨlɨ iyɨwit. 54 Aŋkewalno suŋ kɨnda yaŋakwan gen pikon yɨpneŋ yaŋon da iyɨwit.
+ 11:15 Mt 9.34; 10.25 + 11:16 Mt 12.38 + 11:22 Kol 2.15 + 11:23 Lk 9.50 + 11:27 Lk 1.28,42,48 + 11:29 Mt 16.4 + 11:31 1KA 10.1-10 + 11:32 Jna 3.5-10 + 11:33 Mk 4.21; Lk 8.16