5
Yesu ɨleŋon Piŋkop dakon gen yagɨt
1 Yesu mɨŋat amɨn kabɨ madep pɨndagek ɨleŋon pawɨgɨ yɨgakwan paŋdet kabɨni iyɨ yɨkgɨron apgwit.
2 Apba yoyɨŋ degek yaŋ yoyɨgɨt,
Kɨsɨk kɨsɨk bamɨsi dakon mibɨlɨ yagɨt
(Lk 6.20-23)
3 “Amɨn morap iyɨ do nak butnokon yo tagɨ mɨnisi yaŋ nandaŋ amɨn, uŋun amɨn da Piŋkop da Amɨn Kɨla Asak da kagagwan ekwaŋ,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
4 Amɨn morap burɨkon da bupmɨ kunamyo madep aŋ, uŋun Piŋkop da butni paŋteban akdɨsak,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
5 Amɨn morap iyɨ do nandaba paŋ, uŋun Piŋkop da yo morap yom do yagɨt uŋun yoban tɨmɨtdaŋ,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
6 Amɨn morap aŋpak kɨlegɨ do amɨn da jap pakbiyo do nandaŋ uŋudeŋsi nandaŋ amɨn, uŋun Piŋkop da arɨpnikon yoban tugokdaŋ,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
7 Amɨn morap notni do bupmɨ nandaŋ, uŋun amɨn Piŋkop da bupmɨ nandaŋ yomdɨsak,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
8 Amɨn morap burɨ kɨlegɨsi toŋ, uŋun amɨn da Piŋkop kokdaŋ,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
9 Amɨn morap emat pɨdokyo aŋakwa nawa gen yoŋ amɨn do, amɨn da Piŋkop dakon monjɨni yaŋ yoyɨkdaŋ,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
10 Amɨn morap aŋpak kɨlegɨ aŋakwa aŋpakni kɨlegɨ do aŋek amɨn da yokwi aŋyomaŋ, uŋuden amɨn da Piŋkop da Amɨn Kɨla Asak da kagagwan egɨpdaŋ,
do uŋun kɨsɨk kɨsɨk ekwaŋ.
11 “Amɨn da ji do Yesu dakon amɨn kabɨ yaŋ yaŋek yaŋba yokwi tok, ae top gen mibɨlɨ mibɨlɨ yaŋ damni, ae yokwiyo kɨsi aŋdamni kaŋ, ji kɨsɨk kɨsɨk ani.
12 Kalɨp kombɨ amɨn yaŋ gɨn dapmaŋ yolyo awit. Do jiyo kɨsi aŋpakji kɨlegɨ dakon tomni wukwisi Kwen Kokupmon tɨmɨtdaŋ, do but galak nandaŋek kɨsɨk kɨsɨk ani.”
Ji amɨn dakon tap ae teŋteŋɨ ekwaŋ
(Mk 9.50 ae Lk 14.34‑35)
13 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Ji amɨn dakon tap ekwaŋ. Mani tap galagɨni pasɨlni kaŋ, niaŋsi aŋek galagɨni aŋkaluk aneŋ? Galagɨni yɨpmaŋ detjak kaŋ, pini mɨni. Ɨsal maba kwa amɨn da bamoŋ.
14 “Ji amɨn dakon teŋteŋɨ yombem da ekwaŋ. Kokup madep kɨnda ɨleŋon taŋban yo kɨnda da arɨpmɨ dɨma aŋyoŋgam asak.
15 Amɨn da lam koleŋ kwoba baŋ dɨma wɨtjɨŋba toŋ. Kwen tamonikon yopba yut kagagwan amɨn ekwaŋ uŋun kɨsi teŋteŋaŋ yomaŋ.
16 Yaŋgɨn, teŋteŋɨsi da amɨn da dabɨlon teŋteŋosak. Yaŋ aŋakwa amɨn da aŋpakji tagɨsi kaŋek Kwen Kokup Datji aŋkɨsini.”
Piŋkop dakon gen teban do yagɨt
17 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Nak gen teban ae kombɨ amɨn dakon gen abo kɨŋ ɨsalɨ asak do dɨma pɨgɨm. Gen teban ae kombɨ amɨn dakon gen bamɨ toŋ aŋmudoni do pɨgɨm.
18 Nak asisi dayɨsat, kundu gat mɨktɨm gat tonjil da arɨpmon gen teban dakon gen jɨmjɨmjok kɨnda dɨma pasɨldɨsak. Gen kɨsi morap taŋ bamɨ toŋ akdaŋ.
19 Amɨn kɨnda da gen teban monɨŋɨsok kɨnda yapmaŋek amɨn dɨwarɨ yaŋ gɨn ani do yoyɨŋdetjak kaŋ, uŋun amɨn Kwen Kokup Piŋkop da Kɨla Asak kokupmon mani pɨŋbisi. Mani amɨn kɨnda da gen teban guramɨgek amɨn dɨwarɨ yaŋ gɨn ani do yoyɨŋdetjak kaŋ, uŋun amɨn Kwen Kokup Piŋkop da Kɨla Asak kokupmon mani wukwisi.
20 Asisi dayɨsat, ji dakon aŋpak kɨlegɨ uŋun da gen teban yoyɨŋdet ae Parisi amɨn dakon aŋpak dɨma yapni kaŋ, ji Piŋkop da Kwen Kokup Kɨla Asagon dɨma wɨgɨkdaŋ.”
Amɨn dapba kɨmokgoŋ dakon gen
(Lk 12.57-59)
21 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Gen kɨnda babɨk da abɨdawit uŋun ji kɨlɨ nandawit. Gen uŋun yaŋ:
‘Amɨn dɨma dapba kɨmotni. Amɨn kɨnda da amɨn kɨnda aŋakban kɨmotjak kaŋ, uŋun amɨn gen pikon kɨsak.’
22 Mani nak yaŋ dayɨsat, amɨn kɨnda notni do butjap nandɨsak kaŋ, uŋun amɨn gen pikon kɨsak. Ae amɨn kɨnda notni do yaŋba yokwi tok asak kaŋ, uŋun amɨn gen kokwin amɨn kabɨ madepmon kɨsak. Ae amɨn kɨnda da amɨn kɨnda ‘Gak nandaŋ kokwingo tagɨ mɨni!’ yaŋ iyɨsak kaŋ, uŋun amɨn Tɨpdom dakon kɨndap tebanon pɨgɨsak.
23 “Do paretgo altakon paŋobɨŋek notgo kɨnda da nandaba yokwi tok aŋgamɨsak yaŋ nandɨsal kaŋ,
24 paretgo alta da kapmatjok yopbɨ toni. Yopbɨ taŋakwa mibɨltok gak kwi notgo uŋun gat but kaloŋ anjil. But kaloŋ aŋek don kɨŋ Piŋkop do paret aki.
25 “Amɨn kɨnda da gen pikon gep do gen yaŋ gaban kaŋ, jil gen pi tamokon kɨk do aŋek kosiron kɨŋek gen uŋun tepmɨsi aŋmɨlɨp ak do pi anjil. Yaŋ dɨma anjil kaŋ, uŋun amɨn da gen kokwin kɨla agak amɨn da kɨsiron gepban uŋun da obip amɨn da kɨsiron gepban dam teban yutnon gepdɨsak.
26 Asisi gayɨsat, gak dam tebanon sigɨn egaki wɨgɨ moneŋ niaŋ yopbi do gayɨni uŋun kɨsisi yopmaŋek don waŋga kɨkdɨsal.”
Mɨŋat yumabi ae wɨli yumabi dakon gen
27 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Ae gen kɨnda babɨk da abɨdawit uŋun ji kɨlɨ nandawit. Gen uŋun yaŋ:
‘Mɨŋat eyo kɨlɨ abi amɨn ji yumabi aŋpak dɨma ani.’
28 Mani abɨsok nak da yaŋ dayɨsat, amɨn kɨnda mɨŋat kɨnda kaŋek uŋun do galak taŋ ɨmjak kaŋ, uŋun amɨn butnikon da yumabi kɨlɨ ak.
29 Dabɨlgo amɨn tet da yokwikon gepban kaŋ, pɨlɨk mabɨ kɨsak. Gɨptɨm dɨwatgo kɨnda pasɨljak kaŋ, uŋun da yo madep dɨma asak. Mani gɨptɨmgo kɨsi kaloŋ maba Tɨpdomon pɨgɨsak kaŋ, uŋun da jɨgɨsi.
30 Ae kɨsitgo amɨn tet da yokwikon gepban kaŋ, mandaŋ dagaŋ mabɨ kɨsak. Gɨptɨm dɨwatgo kɨnda pasɨljak kaŋ, uŋun da yo madep dɨma asak. Mani gɨptɨmgo kɨsi kaloŋ maba Tɨpdomon pɨgɨsak kaŋ, uŋun da jɨgɨsi.”
Mɨŋat paŋ kwɨnɨt dakon gen
(Mt 19.9 ae Mk 10.11‑12 ae Lk 16.18)
31 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Kalɨp gen yaŋ yawit:
‘Amɨn kɨnda mɨŋatni kwɨnɨt do kaŋ, mɨŋat paŋkwɨnɨt dakon but pɨso papia kɨnda mɨŋatni do mandaŋ ɨmjak.’
32 Mani abɨsok nak da yaŋ dayɨsat, mɨŋatgo kwɨnɨk yɨpbɨ kwan wɨli kaluk pasak kaŋ, eni gak da gulusuŋ al, do mɨŋatgo da yumabi asak. Aŋakwan wɨli uŋun kaluk pasak uŋun kɨsi yumabi asak. Do mɨŋatgo yumabi dɨma aŋakwan ɨsal dogɨn dɨma kwɨnɨkgi.”
Gen paŋteban ak dɨma akdo
33 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Ae gen kɨnda babɨk da abɨdawit uŋun ji kɨlɨ nandawit. Gen uŋun yaŋ:
‘Amɨn Tagɨ da dabɨlon gen yaŋ paŋteban asal uŋun dɨma yapmaŋek kɨsi guramɨgek abi.’
34 Mani nak abɨsok yaŋ dayɨsat, gen yaŋ paŋteban ak dɨmasi ani. Kwen Kokup uŋun Piŋkop dakon kɨla amɨn madep yɨtyɨt tamoni, do Kwen Kokup manon da genji dɨma paŋteban ani.
35 Ae mɨktɨm uŋun Piŋkop dakon kandap yɨpyɨp tamoni, do mɨktɨm da manon genji dɨma yaŋ paŋteban ani. Ae Jerusalem uŋun Amɨn Tagɨ Madep Wɨkwisi dakon kokup papni, do Jerusalem da manon genji dɨma yaŋ paŋteban ani.
36 Ae ji da busuŋ daŋgwanji kɨnda kulabɨk aba kwakwagɨ bo pɨli uŋun arɨpmɨ dɨma asak, do busuŋji da manon genji dɨma yaŋ paŋteban ani.
37 Ji ‘asi’ bo ‘dɨma’ yaŋ gɨn yoni kaŋ, uŋun da tagɨ. Gen uŋun da kwenon saŋbeŋek yoŋ uŋun Yokwi Ami da paŋalon asak.”
Yokwi aŋdaba kobogɨ dɨma aŋyomni
(Lk 6.29‑30)
38 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Ae gen kɨnda babɨk da abɨdawit uŋun ji kɨlɨ nandawit. Gen uŋun yaŋ:
‘Amɨn kɨnda da amɨn kɨnda dakon dabɨl aŋupbal asak kaŋ,
uŋun amɨn dakon dabɨlniyo kɨsi aŋupbal ani.
Ae amɨn kɨnda da amɨn kɨnda dakon geni aŋak bɨrɨpmɨtjak kaŋ,
uŋun amɨn dakon geni kɨsi aŋak bɨrɨpmɨtni.’
39 Mani nak da abɨsok yaŋ dayɨsat, amɨn da yokwi aŋdaba kobogɨ do yokwi dɨma aŋyomni. Amɨn kɨnda da mogɨm kulbak gɨkban kaŋ, mogɨmgo terɨ kɨnda kɨsi aŋtobɨl ɨbi.
40 Amɨn kɨnda da gen pikon gepmaŋek kobogɨ do paba pɨgɨkgo abɨdok do yosak kaŋ, mɨrɨm ɨmalgo gat kɨsi ɨbi.
41 Ae amɨn kɨnda da yɨkni ɨmegek kosit 1 kilomita kɨki do tebaisi gayɨsak kaŋ, yɨk uŋun ɨmegek 2 kilomita kɨki.
42 Ae amɨn kɨnda da yo kɨnda ɨbi do gayɨsak kaŋ, ɨbi. Ae amɨn kɨnda da gagon goman ak do gayɨŋban kaŋ, manji dɨma ɨbi.”
Uwalnin but dasi galak taŋ yomneŋ
(Lk 6.27‑28 ae 6.32‑36)
43 Yesu da saŋbeŋek yaŋ yagɨt, “Ae gen kɨnda babɨk da abɨdawit uŋun ji kɨlɨ nandawit. Gen uŋun yaŋ:
‘Notgo do but dasi galak taŋ yomɨŋek uwalgo do nandabɨ yokwi toni.’
44 Mani nak da yaŋ dayɨsat, ji uwalji do but dasi galak taŋ yomni. Aŋek yokwi aŋdamaŋ amɨn do bɨsit ani.
45 Yaŋ aŋek Piŋkop Datji Kwen Kokup egɨsak uŋun dakon monjinisi egɨpni. Uŋun da gɨldatni yɨpban amɨn yokwi ae kɨlegɨ kɨsikon mosok. Ae sɨkak yɨpban amɨn aŋpak kɨlegɨ aŋ ae yokwi aŋ kɨsikon mosok.
46 Amɨn yokwi takis tɨmɨt tɨmɨt amɨn da notni baŋgɨn but dasi galak taŋ yomaŋ. Jiyo yaŋ gɨn ani kaŋ, Piŋkop da kobogɨ do yo tagɨ kɨnda dɨma damdɨsak.
47 Ji notji baŋgɨn gɨldat tagɨ yaŋ yoyɨni kaŋ, uŋun da tagɨ dɨma asak. Piŋkop dɨma nandaŋ ɨmaŋ amɨn kabɨ kɨsi yaŋ gɨn aŋ.
48 Kwen Kokup Datji gwaljɨgɨ mɨni kɨlegɨsi egɨsak, do jiyo yaŋ gɨn gwaljɨgɨ mɨni kɨlegɨsi egɨpni.”