Dizaꞌquë según San Lucas
1
Principi shtë dizaꞌquë
1 Na Lucas, quëquëaꞌa librë rëꞌ nu guëshéꞌldahin lul Tiófilo con llëruꞌbë rëspëti. Nanël zihani mënë bëquëꞌë rall lo quë nabëluaꞌa Jesús nu lo quë nabëꞌnë më. Guc shtuꞌu rall guëquëꞌë rall cusë según tiempë ecsactë naguquin.
2 Bëquëꞌë rall lo quë narialdí lduꞌu hiaꞌa guquin. Bëquëꞌë rall lo quë naguná mënë dizdë tiempë naguzublú ruadiꞌdzë më dizaꞌquë.
3 Nu guc lduaꞌa cumë cusë zaꞌquë guëquëaꞌa tubi histuri ecsactë parë gac bë́ꞌal verdá na diꞌdzë rëꞌ. Gunaꞌbë diꞌdza lu zihani mënë pë guná rall, nu nanë́a ra diꞌdzë rëꞌ na verdá.
4 Caquëaꞌa lul iúbil Tiófilo, parë gac bë́ꞌal ra cusë nabëluaꞌa mënë lul nahin verdá.
Tubi ianglë bëꞌnë anunci guëdchini Juan Bautista lu guë́ꞌdchiliu
5 Tiempë dzë ni Herodes guc rëy shtë Judea, nanú tubi bëshuzi lë Zacarías. Náhiꞌ con los de más sáhiꞌ grupë shtë Abías. Tseꞌlë Zacarías lë Elizabet; shtadë guëlú Elizabet guc bëshuzi nabërulë́ Aarón.
6 Zacarías nu Elizabet tubldí na shcuendë raiꞌ lu Dios nu bëzuꞌbë diaguë raiꞌ grë mandamientë nu lëy shtë Dadë Dios. Bëꞌnë raiꞌ cumplir.
7 Gúpëdiꞌi raiꞌ shíniꞌ purquë Elizabet gúdiꞌi shíniꞌ. Además de ni guërupë raiꞌ hia më gushë raiꞌ.
8 Guzac tubi dzë bëꞌnë tucarë Zacarías gúniꞌ dchiꞌni shtë bëshuzi lu Dios según turnë grupë shtë Zacarías gunë raiꞌ dchiꞌni.
9 Ziquë na custumbrë shtë ra bëshuzi, gua raiꞌ tubi pueshtë niaꞌa chu gunë tucarë tsaldú gushialë lu Dios laꞌni iáduꞌu ruꞌbë. Bëꞌnë tucarë Zacarías. Guatë́hiꞌ lugar sagradë shtë iáduꞌu.
10 Iurë lëꞌë ialë rieꞌqui, grë ra mënë zihani narë́ rualdëaꞌ shtë iáduꞌu, quëadiꞌdzënú rall Dios.
11 Iurní bëluaꞌalú tubi ianglë shtë Dios lu Zacarías. Zúhiꞌ ladë ldi shtë bëcuꞌguë catë rieꞌqui ialë.
12 Iurë guná Zacarías lu ianglë, bëdzëbë Zacarías; bëdzélëdiꞌi Zacarías pë nihúniꞌ.
13 Perë lëꞌë ianglë guniꞌi:
―Zacarías, adë rdzë́bëdiꞌil purquë shtíꞌdzël bëdchini lu Dios. Gunë më lo quë narnáꞌbël lu më. Lëꞌë tséꞌlël Elizabet gapë tubi meꞌdë naguëdëꞌë të lë́hiꞌ Juan.
14 Iurë lëꞌë meꞌdë guëdchini guë́ꞌdchiliu, guëquitë ldúꞌul nu tsu lëgrë ldúꞌul. Zihani mënë guëquitë lduꞌu rall iurë lëꞌë meꞌdë galë.
15 Gáquiꞌ siervë ruꞌbë shtë Dadë Dios, nu gúdiꞌiꞌ vini. Gúdiꞌiꞌ ni tubi clasë licor. Dizdë antsë gáliꞌ hia cabezë Espíritu Santo laꞌni ldúꞌiꞌ.
16 Guëníꞌiꞌ shtiꞌdzë Dios nu zihani mënë shtë naciuni Israel guëabrí lduꞌu rall con Dadë Dios shtë hiaꞌa.
17 Shínil quiblú lu el quë naguësheꞌldë Dios. Ziquë guc el quë nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios con llëruꞌbë pudërë; lë́hiꞌ Elías; shínil guëdchini con mizmë pudërë nu llni. Guëniꞌinú shínil naciuni Israel parë cue zaꞌquë shtadë rall nu shini rall. Guëluáꞌaiꞌ lu narzuꞌbë diáguëdiꞌi shtiꞌdzë Dios parë guëabrí lduꞌu rall lu nezë zaꞌquë. Zni gac preparar mënë parë gunë rall sirvë lu Dadë Dios.
18 Iurní Zacarías gunaꞌbë diꞌdzë lu ianglë:
―¿Lla gac bë́ꞌahia zni purquë hia guꞌsha nu tseꞌla napë zihani izë?
19 Iurní bëquebi ianglë:
―Gabriel lëhia. Na zua lu Dios. Bësheꞌldë më na parë zeldë guëniaꞌa lul dizaꞌquë rëꞌ.
20 Perë guná, cumë adë gualdídiꞌi ldúꞌul lo quë naguniaꞌa lul, guꞌpë guëáꞌnël. Gáquëdiꞌi guëníꞌil hashtë guëdchini shínil lu guë́ꞌdchiliu. Gac cumplirin según tiempë nagunë Dios disponer.
21 Ra mënë narë́ rualdëaꞌ shtë iáduꞌu quëbezë rall lëꞌë Zacarías. Bëdzélëdiꞌi rall pë nianiꞌi rall pëzielú quëac ldëꞌë Zacarías lugar sagradë,
22 perë iurë gualú bëruꞌu Zacarías, ráquëdiꞌi rniꞌi Zacarías. Guc bëꞌa mënë de quë guná Zacarías tubi cusë ruꞌbë shtë Dios laꞌni iáduꞌu. Purë con guiáꞌaiꞌ ruadíꞌdziꞌ purquë bëáꞌniꞌ guꞌpë.
23 Iurní gualú ra dzë nabëꞌnë tucarë gunë Zacarías sirvë laꞌni iáduꞌu, bëabriꞌ lídchiꞌ.
24 Despuësë de ni Elizabet, tseꞌlë Zacarías, nua shíniꞌ. Adë ca bërúꞌudiꞌi Elizabet; guquëréldiꞌ lídchiꞌ por gaꞌi mbehu.
25 Guníꞌiꞌ laꞌni ldúꞌiꞌ: “Dadë Dios nacabezë gubeꞌe bënéꞌeiꞌ permisi parë gapa shinia. Bëgaꞌa lduꞌu më na; iurní adë rtúdiꞌi lua lu ra mënë gúpëdiaꞌa shinia.”
Tubi ianglë bëꞌnë anunci guëdchini Jesús
26 Shuꞌpë mbehu nua shini Elizabet, iurní bësheꞌldë Dios tubi ianglë lë Gabriel parë guanúhiꞌ rsunë lu María naquëreldë tubi guëꞌdchi Nazaret shtë Galilea.
27 María na lliguënaꞌa. Nápiꞌ comprumisi parë guëtsë́ꞌaiꞌ con tubi sultërë lë José. Shtadë guëlú José guc rëy David.
28 Gabriel guatë́ lugar catë quëreldë María, nu guníꞌiꞌ lu María:
―Shtsanë. Nalë́ rac shtuꞌu Dios lë́ꞌël. Cabezënú më lë́ꞌël. Bëꞌnë ldaiꞌ më lë́ꞌël entrë grë ra naꞌa narë́ lu guë́ꞌdchiliu.
29 Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu María; bíniꞌ diꞌdzë rëꞌ. Adë gurëdchídiꞌi ldúꞌiꞌ. Runë shgábiꞌ pë runë cuntienë saludë shtë ianglë.
30 Iurní ianglë guniꞌi:
―María, adë rdzë́bëdiꞌil. Dios gudili lë́ꞌël parë gunë më tubi favurë parë lë́ꞌël.
31 Shínil bëꞌa; gápël tubi shínil. Lëꞌë meꞌdë naguëdchini guë́ꞌdchiliu, guërulë́hiꞌ Jesús.
32 Gáquiꞌ tubi më ruꞌbë. Gápiꞌ lë zndëꞌë: Shini Dios nacabezë gubeꞌe. Nu Dadë Dios guëdëꞌë pudërë lë́ꞌiꞌ parë guënibë́ꞌaiꞌ grë mënë israelitë. Cuéziꞌ lu trunë shtë David, shtadë guëlúhiꞌ.
33 Shínil guënibë́ꞌaiꞌ guëdubi naciuni Israel parë siemprë, nu guënibë́ꞌaiꞌ manërë nanápëdiꞌi fin.
34 Iurní María gunaꞌbë diꞌdzë lu ianglë:
―¿Lla gac lo quë naguníꞌil lua? Laꞌdi guënë́diaꞌa nguiu.
35 Repi ianglë iurní:
―Gaquin por pudërë shtë Espíritu Santo naguëdchini lul. Pudërë shtë Dios nacabezë gubeꞌe, guëdchíniꞌ lul ziquë tubi shcahi naguësëꞌau lë́ꞌël. Por ni shínil nagápël, grë mënë shtë guë́ꞌdchiliu guëniꞌi rall náhiꞌ santu, shini Dios.
36 Nu shprímël Elizabet gápiꞌ tubi ngulëꞌnë. Hia më gushë na Elizabet perë guná, hia guc shuꞌpë mbehu nua shíniꞌ, nu rniꞌi mënë tsúdiꞌi shíniꞌ.
37 Parë Dios ni tubi cusë nádiꞌi naganë.
38 Iurní bëquebi María:
―Nahia criadë shtë Dadë Dios. Gaquin según nagunë Dios disponer, cumë ziquë guníꞌil lua.
Lueguë lëꞌë ianglë zëagzë́.
María gua visitë lidchi Elizabet
39 Mizmë ra dzë ni María gua nasesë lu tubi guëꞌdchi shtë Judea. Guëꞌdchi ni naquë́ culaꞌni dani.
40 Guatë́ María lidchi Zacarías nu guniꞌi María lu Elizabet:
―Shtsanë.
41 Iurë bini Elizabet lo quë naguniꞌi María, lëꞌë meꞌdë bëniꞌbi laꞌni Elizabet. Mizmë iurní bëdchini Espíritu Santo parë cuezënúhiꞌ lëꞌë Elizabet.
42 Fuertë guníꞌiꞌ lu María:
―Dios bëꞌnë ldaiꞌ lë́ꞌël más quë grë naꞌa, nu bëꞌnë ldaiꞌ më shínil nanuáꞌal.
43 ¿Chu nahia bidë guënal na? Nal shniꞌa më el quë narnibëꞌa na.
44 Iurë binia chaꞌl, lëꞌë meꞌdë bëniꞌbi lania por tantë bëquitë ldúꞌiꞌ.
45 Nu nalë́ dichusë nal purquë gualdí ldúꞌul Dios. Gualdí ldúꞌul gac cumplir lo quë naguniꞌi Dios lul.
46 Iurní guniꞌi María:
Con guëdubinú lduaꞌa quëhuna alabar Dadë Dios.
47 Rquitë lduaꞌa purquë Dios na Salvador shtëna.
48 Bëgaꞌa lduꞌu më na; bëꞌnë më cuendë adë nádiaꞌa më ruꞌbë sino tubi criadë humildë shtë́hiꞌ,
perë dizdë iurneꞌ grë mënë naguëdchini lu guë́ꞌdchiliu, guëniꞌi rall bëꞌnë ldaiꞌ më na.
49 El quë narnibëꞌa grë cusë, bë́ꞌniꞌ cusë ruꞌbë parë na. Santu na më.
50 Siemprë rgaꞌa lduꞌu më nu quëhunë më compañi grë mënë nanapë rëspëti lu më.
51 Zihani cusë ruꞌbë bëꞌnë më con guiaꞌa më.
Bësëlluꞌnë më ra narunë naruꞌbë con grë shgabë rall.
52 Mënë narunë naruꞌbë, gulaguë rall catë rnibëꞌa rall, bëꞌnë Dios,
perë bëdë́ꞌëruꞌu më parë güeꞌpi guiaꞌa ra mënë narunë narúꞌbëdiꞌi lu guë́ꞌdchiliu.
53 Bëneꞌe më cusë zaꞌquë parë ra narldiaꞌnë hashtë bielë rall.
Ra ricu bësheꞌldë më; ziaꞌa rall sin adë pë nápëdiꞌi rall.
54 Bëꞌnë më compañi lëꞌë ra më israelitë, ra narunë sirvë lu më.
Adë bëáꞌldëdiꞌi lduꞌu më shmënë më.
55 Zni bëꞌnë më cumplir lo quë naguniꞌi më lu ra shtadë guëlú hiaꞌa,
lu Abraham nu lu ra llëbní shtë́hiꞌ naná shtadë guëlú hiaꞌa. Diꞌdzë ni na parë siemprë.
56 María guquëreldënú Elizabet tsunë mbehu. Iurní bëabriꞌ lídchiꞌ.
Bëdchini Juan lu guë́ꞌdchiliu
57 Hia guc cumplir tiempë gulë shini Elizabet. Gúpiꞌ tubi ngulëꞌnë.
58 Iurë ra shvëcini Elizabet con shfamíliꞌ bini rall de quë bëgaꞌa lduꞌu Dios lë́ꞌiꞌ nu bëdëꞌë më tubi shíniꞌ, bëdchini rall nu nalë́ bëquitë lduꞌunú rall Elizabet.
59 Gudëdë shunë dzë nu bëdchini tiempë parë gunë bëshuzi cumplir custumbrë religiusë; chuguë duꞌpë partë delicadë shtë meꞌdë. Ra mënë guc shtuꞌu rall niacaꞌa meꞌdë ziquë lë shtadë meꞌdë,
60 perë shniꞌa meꞌdë guniꞌi:
―Juan guërulë́ meꞌdë.
61 Guniꞌi rall iurní:
―Ni tubi Juan nídiꞌi ladi shfamílil.
62 Iurní gunaꞌbë diꞌdzë rall con guiaꞌa rall lu shtadë meꞌdë parë gac bëꞌa rall nia chu guërulë́ meꞌdë; guëniꞌi shtadë meꞌdë.
63 Zacarías con sëñi gunáꞌbëiꞌ tubi tablë parë quë lëtrë luhin. Bëquë́ꞌëiꞌ: “Juan guërulë́ meꞌdë”. Grë mënë bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall iurní.
64 Mizmë iurní bëabrí guniꞌi Zacarías. Bëniꞌbi ldúdziꞌ. Guzublú biadíꞌdziꞌ; guníꞌiꞌ llëruꞌbë na pudërë shtë Dios.
65 Ra mënë naquëreldë alrededurë lidchi Zacarías, bëdzëguëëꞌ lduꞌu raiꞌ. Por grë nezë shtë Judea hashtë lu lumë shtë dani, bërëꞌtsë ra diꞌdzë pë guc con Elizabet nu Zacarías.
66 Grë ra nabini pë guc, bëꞌnë rall llgabë nu guniꞌi rall lu saꞌ rall:
―¿Pë chaꞌa gac meꞌdë?
Rniꞌi rall zni purquë en verdá cabezënú Dios lëꞌë meꞌdë.
Labansë shtënë Zacarías
67 Espíritu Santo cabezënú lëꞌë Zacarías, shtadë Juan, nu guniꞌi Zacarías diꞌdzë rëꞌ por pudërë shtë Dios:
68 Llëruꞌbë na pudërë shtë Dios con lëꞌë hiaꞌa; na hiaꞌa më Israel.
Bidë guëná më lëꞌë hiaꞌa nu bëꞌnë më salvar lëꞌë hiaꞌa, ra nagulë́ më.
69 Nu bëneꞌe Dios tubi më ruꞌbë nagunë salvar lëꞌë hiaꞌa. Nápiꞌ llëruꞌbë pudërë.
Bëdchíniꞌ de famili shtë David, el quë nabëꞌnë sirvë lu Dios.
70 Zni guc cumplir lo quë naguniꞌi ra mënë nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios guahietë.
Santu na raiꞌ.
71 Guniꞌi më dizdë guahietë de quë gunë më salvar lëꞌë hiaꞌa guiaꞌa ra enemigu shtë hiaꞌa.
Nu gunë më librar lëꞌë hiaꞌa de grë narldënú lëꞌë hiaꞌa.
72 Gunë më ra cusë rëꞌ purquë bëꞌnë më prometer lu shtadë guëlú hiaꞌa de quë guëgaꞌa lduꞌu më lëꞌë hiaꞌa.
73 Bëꞌnë më prometer con juramentu lu shtadë guëlú hiaꞌa Abraham
74 de quë gunë më salvar lëꞌë hiaꞌa de grë pudërë nanapë enemigu shtë hiaꞌa
parë gac guëdë́ꞌnaꞌa sirvë lu më sin adë guëdzë́bëdiꞌiaꞌa.
75 Guëdubi tiempë naguëbániaꞌa, guëdë́ꞌnaꞌa sirvë lu më manërë zaꞌquë sin ni tubi duldë laꞌni lduꞌu hiaꞌa.
76 Lë́ꞌël shinia, Dios nacabezë gubeꞌe, gunë më punërë lë́ꞌël ziquë tubi naruadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios lu ra mënë.
Antsë guëdchini el quë narnibëꞌa lëꞌë hiaꞌa, quibëlul lúhiꞌ parë gac preparadë ra mënë parë iurë guëdchini më.
77 Guëníꞌil lu ra mënë nagulë́ më lla gac salvar rall të gac perdunë duldë shtë rall.
78 Grë ni na por galërgaꞌa lduꞌu më.
Gac cumplirin iurë gueꞌdë guëdchini tubi ziquë llni shtë ngubidzë brëgueꞌlë dizdë nezë guiaꞌa
79 të parë guianí nezë shtë ra naquëreldë lu nacahi, ra nardzëbë lu galguti,
të parë cuedchí lduꞌu hiaꞌa.
80 Juan, shini Zacarías, guarúꞌbiꞌ nu másruꞌu riaruꞌbë llni shtë Dios parë lë́ꞌiꞌ. Guquëréldiꞌ lugar catë nídiꞌi mënë. Zni bë́ꞌniꞌ hashtë dzë guzublú guniꞌinúhiꞌ ra mënë israelitë dizaꞌquë shtë Dios.