5
Libanë shtë Jesús
(Lc. 6.20‑23)
1 Iurë Jesús guná lu ra mënë zihani, güeꞌpi më lu lumë shtë dani. Guzubë më ngaꞌli. Iurní shini gusëꞌdë më bëdëá raiꞌ rdondë raiꞌ catë zúbëgaꞌa më.
2 Jesús guzublú cagluaꞌa më zndëꞌë:
3 ―Dichusë ra mënë narac bëꞌa nanú nicidá gac rall limpi laꞌni lduꞌu rall, pues tsutë́ raiꞌ catë rnibëꞌa Dios.
4 ’Dichusë ra mënë naruꞌnë por duldë shtënë rall, pues Dios gunë consolar lëꞌë mënë ni.
5 ’Dichusë ra mënë naduꞌu. Pues grë ra mënë ni gunë rall recibir guë́ꞌdchiliu catë guëdëꞌë Dios caꞌa rall, guëquëreldë rall.
6 ’Dichusë na ra mënë narac shtuꞌu parë gac rall limpi delantë lu më; hia rëdchí lduꞌu rall por lëꞌë më.
7 ’Dichusë ra mënë nargaꞌa lduꞌu saꞌ rall; pues zni rgaꞌa lduꞌu më lëꞌë rall.
8 ’Dichusë ra mënë nalimpi lduꞌi; mënë ni guëná rall lu Dios.
9 ’Dichusë ra mënë nargutë́ en paz parë ra mënë; pues Dios gulë́ më ra mënë ni shini Dios.
10 ’Dichusë ra mënë narzac zi purquë quëhunë rall cumplir shtiꞌdzë Dios; pues tsutë́ rall catë rnibëꞌa më.
11 ’Dichusë na të iurë lëꞌë ra mënë rniꞌi guidzë lëꞌë të nu iurë rzunaldë mënë lëꞌë të nu iurë lëꞌë mënë guëniꞌi bishi cuntrë lëꞌë të purquë na të shmëna.
12 Mizmë manërë shtadë guëlú të guzunaldë rall muzë shtë Dios naguquëreldë más guahietë quë lëꞌë të. Gulë bëquitë lduꞌu të nu tsu lëgrë lduꞌu të purquë gunë të recibir tubi premi ruꞌbë lu gubeꞌe.
Na të ziquë zedë nu llni
(Mr. 9.50; Lc. 14.34‑35)
13 ’Lëꞌë të na të ziquë zedë entrë ra mënë shtë guë́ꞌdchiliu rëꞌ të parë adë rshínidiꞌiruꞌu mënë. Si talë zedë guëdchíguëdiꞌi, ¿lla gunë nguiu të guëabrí sabor shtë zedë? Hia adë rlluíꞌidiꞌin sino parë quë guëzebin nu parë guëlú mënë guëquin.
14 ’Lëꞌë të na të ziquë llni parë mënë narëtaꞌ lu guë́ꞌdchiliu. Tubi ciudá nazúbëgaꞌa guëc tubi dani, adë gáquëdiꞌi guëcaꞌchiluhin. Adë rcaꞌchi ldúꞌudiꞌil lu mënë llni nanápël.
15 Adë gáquëdiꞌi subë llni laꞌni tubi tëpë; más bien zubin guiaꞌa të parë guëzianí të guëná mënë nananú laꞌni hiuꞌu.
16 Zni zac lëꞌë të, gulë bëꞌnë ziquë llni narabtsëꞌë delantë lu ra mënë të parë guëná mënë cusë zaꞌquë nacanihunë të; iurní ra mënë gunë rall alabar Shtadë të, më naquëbezë gubeꞌe.
Bëluaꞌa Jesús shcuendë lëy
17 ’Adë rúnëdiꞌi të llgabë zelda lu guë́ꞌdchiliu parë guëdëꞌa fin lëy shtë Moisés, nilë parë guëdëꞌa fin enseñansë shtë ra muzë nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios guahietë. Adë zéldëdiaꞌa parë guëdë́ꞌëhia fin sino parë guëluáꞌahia pë runë cuntienë shtiꞌdzë raiꞌ.
18 Purquë guldía rniaꞌa lu të, mientras nanú gubeꞌe nu guë́ꞌdchiliu, ni tubi partë shtë lëy, ni tubi puntë shtë letrë ni partë mituꞌnë shtë lëy, adë gunë fáltëdiꞌin. Grë́tëꞌ napë quë gac cumplirin.
19 Por ni grë́tëꞌ nadë rúnëdiꞌi casë cualquier mandamientë shtë lëy, aunquë más mituꞌnë partë shtë mandamientë, nu rluáꞌall ra mënë lu mizmë zni, pues runë tucarë gáquëll më nalasáquëdiꞌi catë rnibëꞌa Dios. Perë grë́tëꞌ el quë narzuꞌbë diaguë nu quëgluáꞌall gunë mënë cumplir grë puntë shtë lëy, ni runë tucarë gáquëll más më lasac lugar catë rnibëꞌa Dios.
20 Na rniaꞌa lu të, si talë adë nádiꞌi conductë shtënë të más nazaꞌquë quë conductë shtë ra mënë religiusë fariseo nu ra mësë shtë lëy, jamás adë tsutë́diꞌi të catë rnibëꞌa Dios.
Cagluaꞌa më lla na llanë
(Lc. 12.57‑59)
21 ’Lëꞌë të bini të ra shtadë guëlú hiaꞌa guniꞌi raiꞌ: “Adë quínidiꞌil mënë; cualquier narguini sáhiꞌ pues napë quë gac juzgar mënë ni”.
22 Perë na rniaꞌa lu të, grë́tëꞌ el quë naná rldë lu sáhiꞌ, nápëll culpë lu nagunë juzguë. El quë narushtiá lu sáhiꞌ, napë quë gac juzgar mënë ni lu Junta Suprema. El quë narniꞌi lu sáhiꞌ: shënë, nanú peligrë tsall lu guiꞌi shtë gabildi.
23 ’Zni si talë lë́ꞌël rac shtúꞌul guëdë́ꞌël ofrendë lu bëcuꞌguë nu ngaꞌli rëagná ldúꞌul de quë bëldënul saꞌl,
24 bësëaꞌnë ofrendë shtë́nël cuꞌ bëcuꞌguë; iurní guagná bë́chil të parë tsu en paz con lë́ꞌëll; iurní sí, zac guëabril lu bëcuꞌguë të parë guëdë́ꞌël ofrendë lu Dios.
25 Si talë chu guëdchiꞌbë demandë cuntrë lë́ꞌël, iurë zianul mënë ni nezë, gulë gac të de acuerdë lueguë të parë adë gúnëdiꞌi mënë intriegu lë́ꞌël lu juësi, purquë iurní juësi gúnëll intriegu lë́ꞌël lu ra soliar të parë guëldaguë rall lë́ꞌël lachiguiꞌbë.
26 Guldía rniaꞌa, ngaꞌli guërúꞌudiꞌil hashtë quíllil lúltimë centavë nanazéꞌbil.
Jesús bëluaꞌa shcuendë duldë adulteri
27 ’Lëꞌë të bini të lo quë naguniꞌi mënë antsë: “Adë rquënúdiꞌil tseꞌlë mënë”.
28 Perë na rniaꞌa lu të, cualquier lo quë naná rzebi lduꞌu ra naꞌa más quë tséꞌlëll, hia bëꞌnë mënë ni duldë adulteri laꞌni ldúꞌull.
29 Si talë slul ladë ldi napë culpë quëhúnël duldë, gulú slul të parë guërúꞌldëlin zitu. Más mejurë guëniti tubi slul no sea quë tsal guëdubi cuerpë shtë́nël laꞌni gabildi.
30 Si tubi guiáꞌal ladë ldi napë culpë quëhúnël duldë, bëchuguë guiáꞌal, bëruꞌldin zitu; mejurë guënítil tubi partë shtë cuerpë, lëdë guëdúbidiꞌi cuerpë shtë́nël tsal laꞌni gabildi.
Jesús bëluaꞌa schcuendë divurci
(Mt. 19.9; Mr. 10.11‑12; Lc. 16.18)
31 ’Nu zac guniꞌi ra mënë guahietë: “Grë́tëꞌ el quë narlë́ tseꞌlë, napë quë guëdëꞌë nguiu tubi cartë shtë divurci caꞌa tséꞌliꞌ”.
32 Perë na rniaꞌa lu të, si talë gunë nguiu divorciar tséꞌliꞌ por tubi cusë de nadë, quësínill lëꞌë tséꞌlëll lu duldë adulteri. Grë ra nacaꞌa naꞌa divorciadë pues hia bë́ꞌnëll duldë adulteri. Por tubsë motivë tsu divurci, si talë bëdzelënull stubi nguiu.
Jesús bëluaꞌa shcuendë ra jurë
33 ’Nu zac bini të de quë guniꞌi ra shtadë guëlú hiaꞌa: “Jamás adë guësáꞌnëdiꞌi të gunë të cumplir lo quë narunë jurar delantë lu Dadë Dios”.
34 Perë na rniaꞌa lu të, adë rúnëdiꞌi të jurar por ni tubi rsunë; adë rúnëdiꞌi të jurar por lo quë nananú gubeꞌe purquë gubeꞌe na trunë shtë Dios.
35 Adë rúnëdiꞌi të jurar por guë́ꞌdchiliu purquë nahin catë zu guëaꞌ më; ni adë rúnëdiꞌi të jurar por Jerusalén purquë ni na tubi ciudá ruꞌbë shtë rëy narnibëꞌa más.
36 Adë rúnëdiꞌi të jurar por lo quë nananú guë́quël purquë adë gáquëdiꞌi gúnël gan gac tubi guitsë guë́quël naquichi u nagasë, ni tubi guítsëꞌnë.
37 Nadë más gulë guniꞌi: “Ahaꞌ” u “Aquëdiꞌi” purquë lo quë nardchiꞌbë guëc diꞌdzë ni zeꞌdë de mëdzabë Satanás.
Si talë chu cubë́ tubi ladë lul bëdëꞌë stubi ladë
(Lc. 6.29‑30)
38 ’Lëꞌë të bini të de quë guniꞌi mënë guahietë: “Gulú slu saꞌl, el quë nagulú slul, nu gulú laiꞌ saꞌl, el quë nagulú laiꞌl”.
39 Perë na rniaꞌa, adë rzutípëdiꞌil lu ra hiumbrë mal; al contrari si talë chu cubë́ tubi ladë lul, bëdëꞌë stubi ladë.
40 Si talë chu quëgdchiꞌbë demandë u rac shtúꞌull guëdchisull manguë shtë́nël, bëdëꞌë manguë shtë́nël con shabë guítsël të guaꞌa mënë ni.
41 Si talë chu gunë obligar lë́ꞌël guáꞌal tubi bultë tubi kilómetro, biaꞌain chupë kilómetro.
42 Cualquier tubi naquëgnaꞌbë tubi prështë, bëdëꞌëin nu adë rdchigrë́diꞌil nezë të́chil sino bëdëꞌë lo quë narac shtuꞌu mënë.
Gulë gac shtuꞌu ra enemigu shtënë të
(Lc. 6.27‑28, 32‑36)
43 ’Nu zac bini të lo quë naguniꞌi mënë antsë: “Gac shtúꞌul amigu shtë́nël perë guëná túshël lu ra enemigu shtë́nël”.
44 Perë na rniaꞌa, gulë gac shtuꞌu ra enemigu shtënë të. Gulë gunaꞌbë lu Dios parë grë ra narzunaldë lëꞌë të.
45 Si talë quëhunë të cumplir grë ra cusë rëꞌ, gac të shini Dios nacabezë gubeꞌe. Lëꞌë më rsheꞌldë më llni ngubidzë parë grë́tëꞌ mënë, parë mënë mal nu mënë zaꞌquë. Lëꞌë më ldaguë më guiu parë ra mënë naná tubldí shcuéndiꞌ nu parë ra mënë nanádiꞌi tubldí shcuéndiꞌ lu Dios.
46 Si talë lëꞌë të nadë más rac shtuꞌu të ra narac shtuꞌu lë́ꞌël ¿pëllë premi gápël? purquë grë ra narunë cubrë impuestë rac shtuꞌu rall saꞌ rall.
47 Si talë nadë más runë të saludar con cariñi ra mënë bëchi saꞌ të ¿pë bien canihúnël? Pues ra naná guënë́diꞌi Dios runë rall saludar saꞌ rall.
48 Gulë bëꞌnë cumplir con grë mënë; gulë gac të ziquë Shtadë të naquëbezë gubeꞌe; ni tubi faltë nápëdiꞌi më.