19
Jesús, en Zaqueo
Níʼirö guyáziëʼ Jesús yödzö Jericó, en ridödëʼ lu yödzö naʼ. Zoëʼ tu bönniʼ lëʼ Zaqueo niʼ, bönniʼ lo ládjagaquiëʼ bönniʼ uquízxaj, ateʼ dë yöl-laʼ tsahuiʼ queëʼ. Ruíʼi ládxëʼë bönniʼ ni iléʼenëʼ Jesús, pero bitiʼ guca queëʼ tuʼ nacuáʼ bönachi zián niʼ, en náquiëʼ bönniʼ ga rë́ʼëdoʼ. Níʼirö carelö yöjnö́ruëʼ lógaca bönachi zián naʼ, ateʼ yöjchenëʼ tu lu yaga para gaca iléʼenëʼ Jesús, tuʼ ral-laʼ tödëʼ niʼ. Cateʼ bidxinëʼ Jesús niʼ, guchisa lahuëʼ ruyúëʼ ga naʼ dxíëʼ Zaqueo naʼ, en rëʼ lëʼ:
—Zaqueo, bö́tjatë lu yaga naʼ, tuʼ run bayudxi tsöjgáʼanaʼ lidxuʼ naʼa.
Níʼirö laʼ bö́tjatëʼ Zaqueo lu yaga, ateʼ lu yöl-laʼ rudzeja queëʼ guchë́ʼë Jesús lidxëʼ. Cateʼ bilaʼléʼe bönachi nacuáʼ niʼ lë ni, gulaʼsí lógaquiëʼ yúguʼtëʼ taʼnnë́ʼ queëʼ, taʼnnë́ʼ:
—Guyáziëʼ Jesús ugáʼanalenëʼ bönniʼ dul-laʼ.
Níʼirö guzuínëʼ Zaqueo, en rëʼ Xanruʼ:
—Xan, buyútsöcaʼ. Gatsaj le dë quiaʼ guʼa quégaca bönachi yechiʼ, en channö bi gudödi bëʼ buquizxjaʼ bönachi, ubiʼa quégaca bönachi naʼ tapa cö́ʼtëlö caʼ.
Jesús rëʼ lëʼ:
—Naʼa dza ni bidxín yöl-laʼ rusölá quégaca nupa nacuáʼ yuʼu ni, tuʼ nababëʼ bönniʼ ni diʼa dza queëʼ Abraham. 10 Bidaʼ nedaʼ, Bönniʼ Guljëʼ Bönachi, ududiljaʼ, en udusöláʼ nupa nanítigaca.
Rucúdzuʼë didzaʼ Jesús que chi cöʼ dumí
11 Tsanni niʼ taʼyönnëʼ didzaʼ ni ruʼë Jesús, rëʼ légaquiëʼ le rucúdzuʼë didzaʼ, tuʼ chizóa ilaʼdxinëʼ yödzö Jerusalén, ateʼ téquinëʼ chizóatë iláʼ lahui le rinná bëʼë Dios. 12 Caní rnnëʼ Jesús:
—Zoëʼ tu bönniʼ lo, saʼyéajëʼ tu yödzö ziʼtuʼ para siʼ lu nëʼë yöl-laʼ unná bëʼ, ateʼ níʼirö huödëʼ. 13 Cateʼ chizóa tsejëʼ niʼ bulidzëʼ chiëʼ bönniʼ huen dxin queëʼ, en bëʼë que queë́gaquiëʼ tu cöʼ huéaj dumí, ateʼ rëʼ légaquiëʼ: “Guliʼguílajlen dumí ni tsanni huödaʼ.” 14 Yuguʼ bönniʼ uládz queëʼ bitiʼ taʼléʼenëʼ lëʼ dxiʼa, ateʼ gulaʼsö́l-lëʼë yuguʼ gubáz quégaquiëʼ ga niʼ tsejëʼ, ilaʼnnë́ʼ: “Bitiʼ rë́ʼënituʼ inná béʼenëʼ bönniʼ ni netuʼ.” 15 Níʼirö guzxíʼ lu nëʼë yöl-laʼ unná bëʼ, ateʼ budxinëʼ ladzëʼ. Cateʼ bidxinëʼ niʼ gunná béʼenëʼ nu tsöjlidza yuguʼ bönniʼ huen dxin naʼ budödëʼ lu náʼagaquiëʼ dumí naʼ, para inö́zinëʼ gácaʼxi buluʼguílajlenëʼ le tu tuëʼ. 16 Cateʼ bönniʼ zíʼalö naʼ bidxinëʼ lahuëʼ, rnnëʼ: “Xan, tu cöʼ dumí quiuʼ naʼ chibén icja iaʼchí cöʼ caʼ.” 17 Xanëʼ naʼ rëʼ lëʼ: “Tsahuiʼ benuʼ. Nacuʼ huen dxin tsahuiʼ. Tuʼ dxíʼadoʼ bugunuʼ dxin látiʼdoʼos naʼ gutaʼ lu noʼo, naʼa, gunaʼ ga inná béʼenuʼ chi yödzö.” 18 Níʼirö bidxinëʼ iaʼtúëʼ bönniʼ huen dxin naʼ lahuëʼ lëʼ, rnnëʼ: “Xan, tu cöʼ dumí quiuʼ naʼ chibén icja iaʼgayuʼ cöʼ caʼ.” 19 Xanëʼ naʼ rëʼ caʼ lëʼ: “Inná béʼenuʼ gayuʼ yödzö.” 20 Níʼirö bidxinëʼ iaʼtúëʼ lahuëʼ lëʼ, rnnëʼ: “Xan, ni dë tu cöʼ dumí quiuʼ naʼ. Ben chiʼa le, butúlidaʼ le lariʼ. 21 Caní benaʼ tuʼ rádxidaʼ liʼ, tuʼ nacuʼ bönniʼ bizxaj. Runuʼ ca naʼ taʼnná bönachi: Ruziʼu le cabí buzúʼ, en rulapuʼ ga bitiʼ guzuʼ.” 22 Níʼirö xanëʼ naʼ rëʼ lëʼ: “Nacuʼ huen dxin bitiʼ naca tsahuiʼ. Niʼa que didzaʼ bëʼu uchiʼa usörö́aʼ liʼ. ¿Réquibeʼenuʼ nacaʼ bönniʼ bizxaj: Ruziʼa le cabí buzóaʼ, en rulapaʼ ga bitiʼ guzaʼ? 23 Naʼa, ¿bizx que bitiʼ yöjlúʼu dumí quiaʼ naʼ ga gun icja, para cateʼ huödaʼ, uziʼa le idú len icja naʼ?” 24 Níʼirö rëʼ nupa nacuáʼ niʼ: “Guliʼcúa lu nëʼë dumí naʼ, ateʼ guliʼgüíʼi queëʼ bönniʼ naʼ dë queëʼ chi cöʼ dumí.” 25 Légaquiëʼ tëʼ lëʼ: “Xan, chidë́ queëʼ chi cöʼ dumí.” 26 Níʼirö bubiʼë didzaʼ xángaquiëʼ, rnnëʼ: “Reaʼ libíʼiliʼ: Nu rugún dxiʼa dxin le doʼ dë lu nëʼe, uluʼzxöni ládxiʼgaca lëʼ iaʼlateʼ, pero nu bitiʼ rugún dxiʼa dxin le doʼ dë lu nëʼe, uluʼbéaj lu nëʼe lë naʼ gutaʼ lu nëʼe. 27 Ca naca quégaquiëʼ bönniʼ niʼ bitiʼ taʼléʼenëʼ nedaʼ dxiʼa, en bitiʼ gulë́ʼënnëʼ inná béʼedaʼ légaquiëʼ, guliʼtsöjzxíʼ légaquiëʼ para ídigaquiëʼ ni, ateʼ guliʼguti légaquiëʼ.”
Len yöl-laʼ ba zxön raziëʼ Jesús yödzö Jerusalén
(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19)
28 Cateʼ budxi gunnë́ʼ caní Jesús, buguélëʼë xinözëʼ, saʼyéajëʼ zacaʼ yödzö Jerusalén. 29 Cateʼ bilaʼdxinëʼ galaʼ ga nacuáʼ yödzö Betfagé, en yödzö Betania, ga naca raʼ guíʼadoʼ nazíʼi le Guíʼa Yaga Olivo, gusö́l-lëʼë Jesús chopëʼ bönniʼ usëda queëʼ, 30 ateʼ rëʼ légaquiëʼ:
—Guliʼtséaj yö́dzödoʼ niʼ ca dö́dilö ga zóaruʼ, en cateʼ idxinliʼ niʼ, tsöjxácaʼliʼ-baʼ tubaʼ búrrodoʼ nágaʼbaʼ niʼ, búrrodoʼ naʼ cuntu nu ribíani lëbaʼ. Guliʼsedxi-baʼ, en guliʼduchë́ʼ-baʼ quiaʼ ni. 31 Channö zoa nu rinábini libíʼiliʼ, inná: “¿Bizx que risédxiliʼ-baʼ?”, ubíʼiliʼ didzaʼ caní innaliʼ: “Xanruʼ riquinnëʼ-baʼ.”
32 Söjáquiëʼ bönniʼ usëda queëʼ naʼ nasö́l-lëʼë, ateʼ yöjxácaʼgaquiëʼ-baʼ ca naʼ chigudxëʼ Jesús légaquiëʼ. 33 Cateʼ gulaʼsedxëʼ-baʼ búrrodoʼ naʼ, yuguʼ bönniʼ xanbaʼ tëʼ légaquiëʼ:
—¿Bizx que risédxiliʼ-baʼ búrrodoʼ naʼ?
34 Buluʼbiʼë didzaʼ, taʼnnë́ʼ:
—Xanruʼ riquinnëʼ-baʼ.
35 Gulaʼchë́ʼë-baʼ ga naʼ zoëʼ Jesús. Cateʼ chigulaʼxóëʼ yuguʼ lariʼ tsöláʼa quégaquiëʼ cúdzuʼbaʼ búrrodoʼ naʼ, buluʼdxíëʼ Jesús cúdzuʼbaʼ lahui lariʼ naʼ. 36 Gapa ral-laʼ tödëʼ Jesús, gulaʼchiljëʼ lariʼ quégaquiëʼ laʼ nöza. 37 Cateʼ chibilaʼdxinëʼ galaʼ ga zoa lidinni que Guíʼa Yaga Olivo, lu yöl-laʼ rudzeja quégaquiëʼ gulaʼsí lógaquiëʼ yúguʼtë bönniʼ dáʼgaquiëʼ Jesús, tuʼë zidzaj didzaʼ, taʼguʼë Dios yöl-laʼ ba, niʼa quégaca yuguʼ yöl-laʼ huáca zxön bilaʼléʼenëʼ benëʼ Jesús. 38 Taʼnnë́ʼ:
—¡Yöl-laʼ ba bönniʼ unná bëʼ ni zëʼë uláz queëʼ Xanruʼ Dios! ¡Yehuaʼ yubá zaʼ le ribequi dxi ládxiʼruʼ! ¡Yöl-laʼ ba Dios!
39 Níʼirö yuguʼ bönniʼ yudoʼ fariseo nútsaʼgaquiëʼ ladaj bönachi zián niʼ tëʼ Jesús, taʼnnë́ʼ:
—¡Bönniʼ Usedi, gudil-la yuguʼ bönniʼ usëda quiuʼ!
40 Bubiʼë didzaʼ Jesús, rëʼ légaquiëʼ:
—Reaʼ libíʼiliʼ: Channö ilaʼcuáʼ dxíëʼ bönniʼ ni, yuguʼ guiö́j hualuíʼi caz zidzaj didzaʼ.
41 Cateʼ bidxinëʼ Jesús galaʼ raʼ yödzö naʼ, en riléʼenëʼ le, níʼirö ribödxëʼ que, 42 rnnëʼ:
—Raca ládxaʼa huanö́ziliʼ naʼa dza le gaca gun ga cuéqui dxi ládxiʼliʼ lahuëʼ Dios, pero naʼa chinagachiʼ queë́liʼ, para cabí iléʼeliʼ le. 43 Hualaʼdxín queë́liʼ dza cateʼ nupa bitiʼ taʼléʼe libíʼiliʼ dxiʼa ilaʼbequi zöʼö idú gásibiʼilö ga zóaliʼ, en ilaʼgúʼu libíʼiliʼ lë́ʼalö, ateʼ yúguʼtë lataj idú gásibiʼilö ilúnlenëʼ libíʼiliʼ gudil-la. 44 Uluʼquínnajëʼ zöʼö run chiʼi yödzö queë́liʼ, en ilútiëʼ nupa nacuáʼ lu yödzö ni. Bitiʼ ugáʼana guiö́j lahui luzë́ʼe. Yúguʼtë lë ni gaca queë́liʼ tuʼ cabí gúquibeʼeliʼ dza bidëʼ Dios buduyúëʼ libíʼiliʼ.
Rulatjëʼ Jesús löʼa yudoʼ
(Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22)
45 Níʼirö guyáziëʼ Jesús löʼa yudoʼ, en gusí lahuëʼ rubéajëʼ níʼilö yúguʼtë nupa tutiʼ, en nupa toʼo ga naca löʼa yudoʼ. 46 Rëʼ légaquiëʼ:
—Nazúaj lu guichi láʼayi, rnna: “Lidxaʼ naca yuʼu ga uluʼlidza bönachi Dios”, pero libíʼiliʼ chinunliʼ le ca tu lídxigaca bönniʼ gubán.
47 Yuguʼ dza rusédinëʼ Jesús bönachi ga naca chila yudoʼ, ateʼ gulaʼzóa gulaʼböʼë bixúz unná bëʼ, len bönniʼ yudoʼ tuʼsédinëʼ, en yuguʼ bönniʼ lo que lu yödzö ilútiëʼ Lëʼ. 48 Bitiʼ buluʼdzö́linëʼ nacxi ilútiëʼ Lëʼ, tuʼ idú ládxiʼgaca tuʼzë́ nágagaca yúguʼtë bönachi xtídzëʼë.