DIꞌIDZAꞌ LAꞌIYA BZU SAN LUCAS LËꞌË GUICHI
1
Ga rzulao diꞌidzaꞌ
Yaca benꞌ zë babzuyaquëꞌ diꞌidzaꞌ lëꞌë guichi ta yuꞌu niꞌa xnezi con ca guca quiendoꞌ dza naꞌ. Bzuyaquëꞌ diꞌidzaꞌ lëꞌë guichi ca ta una yaca benꞌ blëꞌë cabëꞌ guca desde dza zasu Jesús. Lëleyaquëꞌ udixogueꞌrëyaquëꞌ diꞌidzaꞌ laꞌiya quie Diuzi. Lëscanꞌ nëꞌëdiꞌ unabaꞌyudyaꞌ dyëꞌëdi cabëꞌ guca desde dza ga uzulaon quie Jesús. Lëlenaꞌ raquedaꞌ tahuen naꞌ huaꞌ itu guichi ni ta iseꞌelaꞌn laoloꞌ bichaꞌ Teófilo. Lëlenaꞌ ruaꞌ cuenda inezile dyëꞌëdi nacan diꞌidzaꞌ li ca ta udixogueꞌyaquëꞌ luëꞌ.
Ga rguixogueꞌ tu ángel cabëꞌ gaca bëꞌ su Juan bautista
Lëdza naꞌ uzu rey Herodes rnabëꞌnëꞌ estado Judea, zurë itu benꞌ naca pxuzi laonëꞌ Zacarías. Naquëꞌ tu cueꞌ len yaca benꞌ nao pxuzi lao Abías. Naca nigula quie Zacarías z̃iꞌi suba Aarón, benꞌ gucarë pxuzi dza naꞌte. Lëbëꞌ laohuëꞌ Elisabet. Blëꞌë Diuzi leyaquëꞌ benꞌ dyaꞌa. Bzuyaquëꞌ diꞌidzaꞌ ca rna ley yuꞌu diꞌidzaꞌ laꞌiya quie Diuzi. Lëlenaꞌ nunu saqueꞌ gao leyaquëꞌ xquia. Pero nunu z̃iꞌiyaquëꞌ uzu, danꞌ guca Elisabet benꞌ bidyi. Lao rupayaquëꞌ nacayaquëꞌ benꞌ gula.
Biz̃i bdyin dza babedulaꞌ turno quie tu cueꞌ pxuzi benꞌ nacalë Zacarías tzaz̃e. Babedulaꞌ turno rioyaquëꞌ luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra, danꞌ nacayaquëꞌ pxuzi ta hueꞌlëyaquëꞌ Diuzi diꞌidzaꞌ. Ca costumbre quie yaca pxuzi bedulaꞌ Zacarías uyuꞌuguëꞌ luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra ta udzeꞌnëꞌ dzen yalo lao becugo. 10 Biz̃i caora rei dzen yalo lao becugo, naꞌra nitaꞌ yaca benꞌ zë laliꞌa rlidzayaquëꞌ Diuzi. 11 Caora naꞌ ptilalao tu ángel quie Diuzi bazëguëꞌ zaquëꞌ yebë lao becugo. 12 Biz̃i caora blëꞌë Zacarías tu ángel, tu bdzebizinëꞌ, bira ubinnëꞌ bi nëꞌ. 13 Naꞌra una ángel rëbinëꞌ Zacarías:
―Zacarías, bidzeboꞌ, babe Diuzi ca naca oración quioꞌ rnaloꞌ. Nigula quioꞌ Elisabet huaꞌ z̃iꞌinëꞌ huazu z̃iꞌiloꞌ ixuboꞌ laobiꞌ Juan. 14 Lega yedaohuelaꞌobiꞌ. Lëscanꞌ yedaohuerë yaca benꞌ zë cati bazubiꞌ. 15 Canaꞌ gaca quiele danꞌ huacabiꞌ benꞌ z̃e, huacabiꞌ benꞌ balaꞌana lao Diuzi. Biyoꞌobiꞌ vino, biyoꞌobiꞌ ta xudyibiꞌ. Huayuꞌubiꞌ Bichi Be que Diuzi desde yuꞌutebiꞌ luꞌu lëꞌë z̃naꞌbiꞌ. 16 Huacalëbiꞌ yaca benꞌ zë, benꞌ Israel, ta yetzaꞌyaquëꞌ pensari quieyaquëꞌ ta yenaoyaquëꞌ xneza Diuzi. 17 Lëbiꞌ cuialaonezabiꞌ ta quixogueꞌbiꞌ benëꞌ bazaꞌ benꞌ iseꞌelaꞌ Diuzi. Con ca bë profeta Elías, bënëꞌ yelaꞌ huaca quie Diuzi, canaꞌ huerë z̃iꞌiloꞌ yedzeꞌbiꞌ pensari quie Elías luꞌu guicho laxtaꞌo yaca benëꞌ ta bitilalë xuziyaquëꞌ len z̃iꞌiyaquëꞌ, lëscanꞌ ta galerë yaca benꞌ birale quie Diuzi. Canaꞌ huebiꞌ tacuenda chezilaꞌadyiꞌ yaca benëꞌ yeziꞌyaquëꞌ benꞌ iseꞌelaꞌ Diuzi.
18 Biz̃i naꞌ unaba Zacarías ángel:
―¿Cabiz̃i huaꞌ ta inezdaꞌ gaca quiaꞌ cabëꞌ baonaoꞌ? Porque nëꞌëdiꞌ banacaꞌ benꞌ gula. Lëscanaꞌ benꞌ gula naca nigula quiaꞌ.
19 Naꞌra una ángel rëbinëꞌ lëbëꞌ:
―Nëꞌëdiꞌ laohuaꞌ Gabriel. Ruaꞌ mandado rue Diuzi. Useꞌelëꞌ nëꞌëdiꞌ ta detixoguiꞌa luëꞌ ca tadyaꞌa hue Diuzi quioꞌ. 20 Ca naca biguleloꞌ canꞌ baoniaꞌ luëꞌ, huegaꞌnloꞌ bira gaca inëloꞌ hasta que idyin dza galo xcuidiꞌ quioꞌ. Uzun diꞌidzaꞌ canꞌ baoniaꞌ cati idyin dza.
21 Biz̃i yaca benꞌ nitaꞌ laliꞌa, rbezayaquëꞌ ta yero Zacarías rebanyaquëꞌ danꞌ rdzëtzegue Zacarías luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra. 22 Babero Zacarías luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra bedapaꞌ ruꞌanëꞌ bira guca inënëꞌ. Biz̃i yaca benëꞌ gucabëꞌyaquëꞌ guca quiëꞌ ca benꞌ uxusa. Blëꞌënëꞌ tu ta blëꞌënëꞌ luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra. Biz̃i señazi ruenëꞌ rluꞌenëꞌ benëꞌ bira guca inënëꞌ.
23 Babeyudyi ca tu dza uzunëꞌ luꞌu idaoꞌ rnabëꞌra, naꞌ bezëꞌ zeyoguëꞌ z̃an yuꞌu quienëꞌ. 24 Ude beyudyi guca canꞌ, z̃gulëꞌ Elisabet, banuꞌa z̃iꞌinëꞌ, begaꞌnnëꞌ zunëꞌ z̃an yuꞌu quienëꞌ lao gaꞌyoꞌ biuꞌ. 25 Naꞌra unëꞌ: “Ca ta bacuan bë Diuzi quiaꞌ ta bira inë yaca benëꞌ quiaꞌ bizinaquezi.”
Udixogueꞌ tu ángel cabëꞌ gaca galo Jesús
26 Biz̃i bezu lao xopa biuꞌ bëꞌlë ángel Gabriel Elisabet diꞌidzaꞌ, beseꞌelaꞌ Diuzi lëbëꞌ tatula lao yedyi Nazaret ga nebaba Galilea. 27 Beseꞌelëꞌ lëbëꞌ ta tzanëꞌë tu nigula cuidiꞌ, benꞌ binehuebëꞌ beꞌmbyu. Lëlëbiꞌ laobiꞌ María. Lënigula naꞌ banapabiꞌ diꞌidzaꞌ len biꞌ lao José ta utzaganaꞌyacabiꞌ. Naca José z̃iꞌi suba rey David. 28 Biz̃i uyuꞌu ángel luꞌu yuꞌu ga zu María, unëꞌ rëbinëꞌ lëbiꞌ:
―Padiux, raxetzague Diuzi ca rueloꞌ. Zucazi Diuzi rnëꞌë luëꞌ. Huelaꞌiya Diuzi luëꞌ ca nurla yaca nigula tula.
29 Naꞌra cati blëꞌë María ángel, tu bebanzibiꞌ cabëꞌ gudyi ángel lëbiꞌ. Canaꞌ guquebiꞌ: “¿Bixquienꞌ una ángel nëꞌëdiꞌ canaꞌ?” 30 Naꞌra una ángel rëbinëꞌ lëbiꞌ:
―María, bidzeboꞌ huacalëcazi Diuzi luëꞌ. 31 Naꞌra huayuꞌu bdaoꞌ byu luꞌu yuꞌuz̃ixoꞌ. Naꞌ ixuboꞌ laobiꞌ Jesús. 32 Huacabiꞌ benꞌ z̃e lao Diuzi. Huacabiꞌ z̃iꞌi Diuzi zu guibá. Hueꞌ Diuzi yelaꞌ rnabëꞌ quienëꞌ ta inabëꞌnëꞌ ca unabëꞌ xuzixtaꞌonëꞌ rey David. 33 Canaꞌ inabëꞌnëꞌ tuzioli yaca benꞌ Israel. Biyeyudyi yedu yelaꞌ rnabëꞌ quienëꞌ.
34 Biz̃i unaba María ángel:
―¿Como gaca quiaꞌ con ca baonaoꞌ, denꞌ binesuliaꞌ beꞌmbyu?
35 Biz̃i una ángel rëbinëꞌ María:
―Huayëzi Bichi Be quie Diuzi ga zuloꞌ. Ca idubi tu beo, canaꞌ huadubi yelaꞌ huaca quie Diuzi zu sibi luëꞌ. Lëbdaoꞌ su naꞌ, huacabiꞌ benꞌ naca laꞌiya quie Diuzi, huacabiꞌ z̃iꞌi Diuzi. 36 Lëzi benꞌ diadza quioꞌ Elisabet, huazurë z̃iꞌinëꞌ baꞌalaꞌcazi banaquëꞌ benꞌ gula, benꞌ una yaca benëꞌ naquëꞌ nigula bidyi. Biz̃i naꞌa lao xopa biuꞌ banuꞌa z̃iꞌinëꞌ. 37 Para Diuzi bibi zëdi gaquenëꞌ tu ta huenëꞌ.
38 Naꞌra una María rëbibiꞌ ángel:
―Nacacazaꞌ benꞌ hue dyin quie Diuzi. Hueꞌencazi huegara Diuzi quiaꞌ cabëꞌ baonaoꞌ.
Naꞌra bezaꞌ ángel zeyoguëꞌ.
Uyo María yeyubibiꞌ Elisabet
39 Lëdza naꞌ, laozaꞌte María ziobiꞌ yedyi ga zu yaꞌa, yedyi nebaba Judea. 40 Biz̃i cati bdyimbiꞌ ga zu lidyi Zacarías, naꞌ uyuꞌubiꞌ luꞌu yuꞌu rgapabiꞌ diuz̃i Elisabet. 41 Caora be Elisabet bgapa María lëbëꞌ diuz̃i, canaꞌ bda bdaoꞌ yuꞌu luꞌu yuꞌuz̃ixinëꞌ. Biz̃i caora naꞌ uyuꞌu Bichi Be quie Diuzi lëbëꞌ. 42 Naꞌra unë Elisabet zidzo rëbinëꞌ María:
―Babëlaꞌiya Diuzi luëꞌ cala ca nurla yaca nigula. Lëzi babëlaꞌiyanëꞌ z̃iꞌiloꞌ. 43 ¿Nuz̃i nacaꞌ nëꞌëdiꞌ babidoꞌ idenaoꞌ nëꞌëdiꞌ? Nacoꞌ luëꞌ z̃naꞌ benꞌ iseꞌelaꞌ Diuzi. 44 Ca naca bidoꞌ rgapoꞌ nëꞌëdiꞌ diuz̃i, caora naꞌ bda bdaoꞌ yuꞌu luꞌu yuꞌuz̃ixaꞌ redaohuebiꞌ. 45 Tadyaꞌa gula gaca quioꞌ baguleloꞌ con canꞌ baona Diuzi como danꞌ uzucazin diꞌidzaꞌ canꞌ baonanëꞌ.
46 Naꞌra una María:
Raxedaꞌ rniaꞌ naca Diuzi benꞌ z̃e gula.
47 Redaohue guicho laxtaꞌohuaꞌ ca rue Diuzi, benꞌ ute usela nëꞌëdiꞌ.
48 Babeyëchiꞌlaꞌadyiꞌ Diuzi nëꞌëdiꞌ, nacaꞌ benꞌ hue dyin quienëꞌ.
Huana yaca benꞌ zazaꞌ zanitaꞌ tahuen gula guca quiaꞌ.
49 Naca Diuzi benꞌ rnabëꞌ lao yugulute.
Tadyaꞌa gula bënëꞌ quiaꞌ.
Naca Diuzi benꞌ laꞌiya.
50 Tuzioli reyëchiꞌlaꞌadyiꞌnëꞌ yaca benꞌ rapalaꞌn lëbëꞌ.
51 Bënëꞌ yelaꞌ huaca quienëꞌ.
Pcaxonëꞌ yaca benꞌ rue z̃e cuine.
52 Begubëꞌ yelaꞌ rnabëꞌ quie yaca benꞌ rnabëꞌ, bëꞌnëꞌn yaca benꞌ yëchiꞌ, benꞌ ruzu diꞌidzaꞌ quiëꞌ.
53 Yaca benꞌ udue, bipcaꞌnnëꞌ leyaquëꞌ sin gaoyaquëꞌ, pero yaca benꞌ uñaꞌa, begaꞌnyaquëꞌ bigutaꞌ ta gaoyaquëꞌ.
54 Gucalënëꞌ yaca benꞌ yedyi Israel, yaca benꞌ quienëꞌ.
Bigulalaꞌadyiꞌnëꞌ leyaquëꞌ beyëchiꞌlaꞌadyiꞌnëꞌ leyaquëꞌ.
55 Canaꞌ bënëꞌ ca naca diꞌidzaꞌ begaꞌnlënëꞌ xuzixtaꞌoro, bënëꞌ ca naca diꞌidzaꞌ begaꞌnlënëꞌ Abram len diadza quienëꞌ para tuzioli.
56 Biz̃i guca lao tzona biuꞌ uzu María lidyi Elisabet. Ude naꞌ bezaꞌbiꞌ zeyobiꞌ lidyibiꞌ.
Ca guca cati baozu Juan bautista
57 Biz̃i bdyin uyaꞌ biuꞌ ta su bdaoꞌ quie Elisabet, naꞌ uzu tu bidaoꞌ byu quiëꞌ. 58 Bëꞌ unezi yaca benꞌ diadza quienëꞌ, len yaca benꞌ lao yedyi baozu bdaoꞌ quienëꞌ, bdyinyaquëꞌ denaꞌyaquëꞌ lëbëꞌ ca tahuen gula guca quienëꞌ. 59 Biz̃i guca lao xuna dza, bdyin yaca benꞌ uzu tu xëdyidaoꞌ cuin bdaoꞌ según ca naca ley quieyaquëꞌ. Canaꞌ guꞌunyaquëꞌ yeyuꞌeyaquëꞌ laobiꞌ ca lao xuzibiꞌ Zacarías. 60 Naꞌra una z̃naꞌ bdaoꞌ:
―Biyeyuꞌero laobiꞌ lao xuzibiꞌ. Hueꞌro laobiꞌ Juan.
61 Biz̃i unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ lëbëꞌ:
―­­¿Bixquienꞌ ilaobiꞌ Juan? Ni tu yaca benꞌ diadza quioꞌ bizu yaca benꞌ lao canaꞌ.
62 Naꞌra bëyaquëꞌ seña unabayaquëꞌ xuzi bdaoꞌ ta ineziyaquëꞌ ca biz̃i reꞌen xuzibiꞌ ilaobiꞌ. 63 Naꞌra unabanëꞌ tu yaga taꞌa bzuguëꞌ letra bzunëꞌ: “Laobiꞌ Juan.” Biz̃i tu begaꞌnziyaquëꞌ bebanyaquëꞌ canꞌ guca. 64 Biz̃i caora naꞌ benë Zacarías, ruenëꞌ Diuzi benꞌ z̃e. 65 Begaꞌn yaca benꞌ lao yedyi tu bebanziyaquëꞌ. Naꞌ bëꞌlë yaca benꞌ nitaꞌ yedyi nebaba Judea laguedyiyaquëꞌ diꞌidzaꞌ cabëꞌ guca quieyaquëꞌ. 66 Ca naca lao yugulu benꞌ unezi, gucayaquëꞌ pensari unayaquëꞌ rëbiyaquëꞌ laguedyiyaquëꞌ:
―¿Ca biz̃i gaca quie xcuidiꞌ naꞌ?
Canaꞌ unajëꞌ danꞌ talicazi bëlaꞌiya Diuzi lëbiꞌ.
Bë Zacarías Diuzi benꞌ z̃e
67 Naꞌra Zacarías, benꞌ naca xuzi bdaoꞌ, du yuꞌunëꞌ Bichi Be quie Diuzi, unëꞌ cabëꞌ reꞌen Diuzi inënëꞌ. Lëlenaꞌ unëꞌ cani:
68 Benꞌ z̃e naca Diuzi quie benꞌ raꞌo, benꞌ Israel, como danꞌ babidëꞌ len raꞌo, nacaro benꞌ quienëꞌ, bapte pselanëꞌ raꞌo.
69 Baoseꞌelëꞌ tu benꞌ ute usela raꞌo, benꞌ de yelaꞌ huaca quie.
Lëlëbëꞌ naquëꞌ z̃iꞌi suba rey David, benꞌ naca siervo quie Diuzi.
70 Canaꞌ naca diꞌidzaꞌ begaꞌnlë Diuzi xuzixtaꞌoro tiempote.
Conlë yaca benꞌ udixogueꞌ diꞌidzaꞌ laꞌiya quienëꞌ, canaꞌ udixogueꞌ Diuzi binꞌ huenëꞌ.
71 Unëꞌ ute uselanëꞌ raꞌo quie yaca benꞌ rudie rdzaꞌ raꞌo.
72 Unëꞌ yeyëchiꞌlaꞌadyiꞌnëꞌ yaca benꞌ naca xuzixtaꞌoro.
Bigalaꞌadyiꞌnëꞌ huenëꞌ cabëꞌ diꞌidzaꞌ naca laꞌiya begaꞌnlënëꞌ leyaquëꞌ.
73 Lëscanꞌ para raꞌo, begaꞌnlënëꞌ raꞌo diꞌidzaꞌ.
Canaꞌ naca diꞌidzaꞌ begaꞌnlë Diuzi xuzixtaꞌoro Abraham.
74 Unëꞌ ute uselëꞌ raꞌo bibi hue yaca benꞌ rudie rdzaꞌ raꞌo para naoro xnezëꞌ sin idzebiro.
75 Canaꞌ gacaro benꞌ hue quie lëbëꞌ, benꞌ naca laꞌiya quienëꞌ dza rdaro lao yedyi layu.
76 Naꞌra luëꞌ z̃iꞌinaꞌ, huacoꞌ benꞌ quixogueꞌ xtiꞌidzaꞌ Diuzi zu guibá, como danꞌ huabialaonezoꞌ lao benꞌ iseꞌelaꞌ Diuzi ta tzetixogueꞌloꞌ benëꞌ de que huida benꞌ iseꞌelaꞌ Diuzi.
77 Canaꞌ hueloꞌ cuenda inezi yaca benꞌ Israel cabëꞌ bë Diuzi ta ute uselanëꞌ raꞌo, yeziꞌz̃enëꞌ dulaꞌ xquia quiero.
78 Tanun quie nedyëꞌë Xuziro Diuzi raꞌo reyëchiꞌlaꞌadyiꞌnëꞌ raꞌo, aoseꞌelëꞌ tu benꞌ uzioñeꞌe raꞌo desde guibá ga zuëꞌ.
79 Canaꞌ bë Diuzi cuenda tzioñeꞌe yaca benꞌ rda lao lato lao chula, yaca benꞌ ruen z̃udyi gatiyaca.
Canaꞌ bë Diuzi quiero cuenda gacalënëꞌ raꞌo, yedzelero naoro xnezëꞌ, cueꞌ chizi luꞌu guicho laxtaꞌoro.
Canaꞌ una Zacarías dza naꞌ.
80 Biz̃i xcuidiꞌ guꞌunibiꞌ labezi, gucabiꞌ biꞌ huala, yuꞌubiꞌ Bichi Be quie Diuzi. Naꞌra uzubiꞌ lao lato ga bidyia yuꞌu hasta bdyin dza uzulaobiꞌ rguixogueꞌbiꞌ yaca benꞌ Israel xtiꞌidzaꞌ Diuzi.