13
Tinduꞌ nu Megbebayaꞌ mukaꞌ Sinuguꞌen si Bernabe mukaꞌ si Saulo
1 Naa su pikumpungan nu nga sakup ni Isus ditug lunsud Antioquia, duuni nga getaw megwali taluꞌ nu Megbebayaꞌ, mukaꞌ duun dademai nga mekpetuꞌun. Ilan si nga Bernabe, si Simon (piningalan dun si Maitem), si Lucio (getaw Cirene), si Manaen binataꞌ nu gamaꞌ ni Gubirnadur Herodes, mukaꞌ si Saulo. 2 Ilan kini, duuni gendaw miktamuy ilan ditu Kaunutan mukaꞌ mikpuasa ilan. Mendadi selian nilan mektamuy, tiluꞌan ilan nug Balakat nu Megbebayaꞌ, laungen, “Kini si Bernabe mukaꞌ si Saulo, tinduꞌu ilan sesuguꞌen ku. Kaas pekpain niu ilan, adun baalen nilan ki suguꞌan ku dinilan.”
3 Mendadi benaꞌ mitubus menenabi mukaꞌ mekpuasa su nga sakup ni Isus kia, pindepenan nilan si Bernabe mukaꞌ si Saulo, pipanaw nilan dayun.
Migukit si nga Bernabe di Gempia Petenday tu Puluꞌ Cipre
4 Naa mendadi, kini si Bernabe mukaꞌ si Saulo, kagina sinuguꞌ ilan nug Balakat nu Megbebayaꞌ mpanaw, tumigbeng ilan pangay tu Seleucia. Genat tu Seleucia, suminakay ilan dumipag tu puluꞌ Cipre. 5 Benaꞌ minateng ilan tug lunsud Salamina, migukit ilan di taluꞌ nu Megbebayaꞌ dia nga simbaan nu getaw Judea. Duma nilan migabang dinilan si Juan kiin, sala ngalanen si Marcos.
6 Naa benaꞌ midepet si nga Bernabe ditug lunsud Papos, su gekteb nu puluꞌ, duuni mipekitaꞌ nilan dia sala tawan mensaled, ngalanen si Bar-Jesus. Kini si Bar-Jesus, getaw Judea, inangkenen pimuunan iin nu Megbebayaꞌ. 7 Sambaten su gubirnadur di puluꞌ kia, si Sergio Paulo, metaasi sinuunanen. Mendadi su gubirnadur, sinabinen si Bernabe mukaꞌ si Saulo adun medengegen su taluꞌ nu Megbebayaꞌ. 8 Dagid saꞌ pigukitan nilan su gubirnadur, kuminuntra dinilan ki mensaled kini, sala ngalanen si Elimas (iini ngalanen di pikebitan nu getaw Grecia). Pinemalan ni Elimas penendingay su gubirnadur adun ndiꞌ mekpetuud. 9 Mendadi si Saulo kini, sala ngalanen si Pablo, pingepuꞌan nug Balakat nu Megbebayaꞌ. Pigenlengan ni Pablo si Elimas, 10 kaliꞌ pektaluꞌ diniin, “Bataꞌa nu Palin! Adinadin su melengas, peglekuntraan mu. Sug delendeman mu, lumbus limbung mukaꞌ kedupang. Su metuud tinaluꞌ nu Megbebayaꞌ, penumbeligen mu dig balus! 11 Naa, pelebuꞌan ka nu Kaunutan Megbebayaꞌ, mbutaa, mesingalet ndiꞌ mu maitaꞌ su tiag nu gendaw.”
Mitekaw dayun menggabuni pegbantay ni Elimas, iini maitaꞌen, medelem. Subay mikpanawpanaw laak menengaw dumanen megulipit diniin. 12 Mendadi su gubirnadur kia, benaꞌ minitaꞌen su mipenggulaula ni Elimas, mikpetuud dayun dini Isus. Puꞌ misebuꞌan ditu pituꞌun ni Pablo mekatag di Kaunutan.
Migukit si nga Pablo di Gempia Petenday tug Antioquia, Sakup Pisidia
13 Naa suminakay na pelum si nga Pablo. Genat tu Papos, duminipag ilan tug lunsud Perga, sakup Panfilia. Benaꞌ minateng ilan ditu, sumiway dinilan si Juan Marcos kiin, mipuliꞌ ditu Jerusalem. 14 Genat Perga, minundas si nga Pablo tug lunsud Antioquia, sakup Pisidia. Mendadi benaꞌ su Gendaw Pelali, miditu ilan simbaan nu getaw Judea, sumiled ilan dia, mingingkud ilan. 15 Mendadi benaꞌ mitubus besaay su Palinta nu Megbebayaꞌ pisulaten dini Moises mukaꞌ tu ngag duma pimuunanen dengantu, mimuun dini nga Pablo su nga kaunutan di simbaan, laung nilan, “Uu Mingumpated, saꞌ duuni kengulikseg niu di nga getaw kini, naa taluꞌ na niu.” 16 Mendadi kini si Pablo, migindeg dayun, pipengameden su nga getaw. Kaliꞌ pektaluꞌ si Pablo,
“Mendadi yamu nga samau getaw Israel mukaꞌ yamu nga kanaꞌ getaw Judea megbasa dadema ditu Megbebayaꞌ, kineegay niu ki taluꞌu kini! 17 Su Megbebayaꞌ, su pektemuyen ta nu getaw Israel, pimiliꞌen dengantu su nga ginepuꞌay ta pepiananen. Naa selian nu nga ginepuꞌay ta megbenwa ditug Ehipto, benwa nug lain bansa, piglaun nu Megbebayaꞌ sug bansa ta, kaas migdedengeg gupia. Benaꞌ miniben, piguaꞌ ilan pelum nu Megbebayaꞌ ditu pibian di metaas ginuungen. 18 Genat itu, paat puluꞌ taun su Megbebayaꞌ miktigel dig betad nilan, sinegay nilan tug limawaꞌ. 19 Benaꞌ minateng ilan ditu Canaan, pilengan nu Megbebayaꞌ gapuy ki pitu bansa nga getaw dia, adun petengeden di piglegetawanen sug benwa kia. Naa genat tu kedateng kitu nu ginepuꞌay ta tug Ehipto sampay di kedaag nilan tu pitu bansa kia, 20 duun saani paat gatus buꞌ lima puluꞌ taun.”
Laung padun ni Pablo, “Naa genat itu, duuni nga getaw bigay nu Megbebayaꞌ meglegukum tu nga ginepuꞌay ta sampay di timpu nu pimuunan nu Megbebayaꞌ si Samuel. 21 Naa benaꞌ migubug ilan tu Megbebayaꞌ gadiꞌ, bigayen dayun dinilan meglegadiꞌ si Saulo, bataꞌ ni Cis, kausebaan ni Benjamin, sampay paat puluꞌ taun pelum. 22 Benaꞌ inawaꞌ pelum nu Megbebayaꞌ si Saulo, iini sinuklinen dun meglegadiꞌ dinilan, si David. Kinii tinaluꞌ nu Megbebayaꞌ mekatag diniin, ‘Aa naa, mibaangan ku si David, bataꞌ ni Isai, leliagenu gupia diniin. Adin su mauyaꞌan ku, petuudenen.’ 23 Naa mendadi,” maaꞌ laung padun ni Pablo, “kini si Isus, sapuꞌ ni David, iin na tuꞌu su binaal nu Megbebayaꞌ meglegawen dig bansa Israel, maaꞌ dadema nu pinasaden. 24 Laak su ndaꞌ pa pekpuun si Isus tu pembaalenen, migukit si Juan tug launan getaw Israel puꞌ subay meksikesuun ilan dakus mekpebunag ilan tubig. 25 Mendadi benaꞌ sungu na metubus ni Juan su penggulaulaanen dinig lumbang, sinaaken tu nga getaw, ‘Naa, taꞌ mai ketaluꞌ niu, naan keni, taꞌi gasalu? Kanaꞌ ma naani pedetengen niu lumusad. Dagid duuni sungu metuaꞌ, mbinayaꞌ pa dinaan, laak pia su sepatusen, kanaꞌu mbantang mekpeluas dun diniin.’ ”
26 Laung padun ni Pablo, “Naa, uu Mingumpated, yamu nga samau sapuꞌ ni Abraham mukaꞌ yamu nga kanaꞌ getaw Judea megbasa dadema ditu Megbebayaꞌ, ki kegawen kini, ita nai pimuunan dun nu Megbebayaꞌ! 27 Puꞌ kada Gendaw Pelali, pegbesaan nu nga samabansa ta mukaꞌ nu nga kaunutan ta ditu Jerusalem su sinulat dengantu nu pimuunan nu Megbebayaꞌ ditu Misulat Taluꞌen. Laak ndaꞌ nilan mesabut su pigbasa nilan kia. Kaas kini si Isus, saꞌ mituaꞌ na, ndaꞌ nilan mailala puꞌ iini mitenduꞌ meglegawen tu getaw. Saꞌ maꞌantu, pipenuud nilan su sinulat kia, iini kenuud dun, inukuman nilan si Isus. 28 Pia ndaꞌidunig dinangat nilan dini Isus lagaꞌ na ginaanen, inubug nilan dini Pilato, petain iin. 29 Mendadi benaꞌ migelaꞌ nilan penggulaulaay sug launan misulat pedaan mekatag dini Isus, inagwat nilan ditu kurus sug bangkayen, libeng nilan dayun di sangyab. 30 Laak dagid kini si Isus, pitubuꞌ puliꞌ nu Megbebayaꞌ. 31 Dayun duuni santaꞌ gebii, mikpaitaꞌ puliꞌ iin tu nga gandang tendugen su kangayen tu Jerusalem genat tu Galilea. Su nga mikaitaꞌ dun kia, ilan dayuni takesiꞌ migukit dun di nga getaw Israel. 32 Mendadi yami kini,” maaꞌ laung padun ni Pablo, “midini ami adun ukiten da nami dema diniu ki Gempia Petenday, 33 su pinasad nu Megbebayaꞌ ditu ginepuꞌay ta, su minuud na nandaw dinita nga sapuꞌ nilan. Iini kenuud dun, pitubuꞌ puliꞌ nu Megbebayaꞌ si Isus. Maꞌantui sinulat ditu Misulat Taluꞌ nu Megbebayaꞌ, ditu keduaꞌ Bebaten, laung,
‘Yaꞌa sug Bataꞌu.
Nandaw mibaluy nau Gamaꞌ mu.’ ”*13:33 Kig Bebat kini, iin su piningalan dun nu getaw Judea begudiin Salmo, sug bibat nilan adun pektamuy tug Diwata.
34 Laung padun ni Pablo, “Kinii tinaluꞌ nu Megbebayaꞌ mekatag di kepetubuꞌen puliꞌ dini Isus, adun ndiꞌ na puliꞌ matay. Laung nu Megbebayaꞌ,
‘Begayu tuꞌu diniu su meseligan kepianan
pinasadu dini David di gempagen pasad.’ ”
35 Maaꞌ laung padun ni Pablo, “Maꞌnia pa pagidi sinulat dia ngag Bebat, laungen,
‘Ndiꞌ mu begay melasak diag lebengenig lawas nu meseligan sesuguꞌen mu.’ ”
36 Laung pa ni Pablo, “Naa saanan tetubuꞌ pa si David kia, pinggulaulanen sug delendeman nu Megbebayaꞌ. Tubus itu, minatay, bitang dayun dig lebeng maaꞌ danu ginepuꞌayen, milasak dademaig bangkayen. 37 Dagid ki pitubuꞌ puliꞌ kia nu Megbebayaꞌ, ndaꞌ na melasakig lawasen.
38-39 “Naa yamu nga samau getaw Israel, kinii pesuun ku diniu, launan niu. Pia dunutan niu sia su Palinta nu Megbebayaꞌ pisulaten dini Moises, ndiꞌ damu gusay mpedasun di salaꞌ niu. Dagid kini si Isus, miksekat diniin ki kepedasun di salaꞌ pegukiten nami diniu. Adin su mekpetuud dini Isus, mpedasun di kelaun salaꞌen. 40 Kaas petubud amu, adun ndiꞌ menuud diniu su sinulat nu nga pimuunan nu Megbebayaꞌ dengantu ditu Taluꞌen, laung nilan,
41 ‘Bentayay niu pa daan, yamu nga mesudiꞌ!
Subay mesebuꞌan amu, mukaꞌ mematay amu!
Puꞌ penggulaulaan ku di gendawan niu
ki gendiꞌ amu metuudan dun,
pia pegwali diniu!’ ”
42 Naa benaꞌ migawaꞌ si Pablo mukaꞌ si Bernabe dia simbaan kia nu getaw Judea, inubug nu nga getaw dini Pablo megukit puliꞌ di sala Gendaw Pelali. 43 Saꞌ mimeguliꞌ si Pablo mukaꞌ si Bernabe, melaun getaw migdunut dinilan, mesama su getaw Judea mukaꞌ su nga kanaꞌ getaw Judea miginetaw na dinilan. Tinituluꞌan ilan dayun ni Pablo mukaꞌ ni Bernabe, pinguliksegan nilan adun ndiꞌ mpalini kesalig nilan tu tulung nu Kaunutan.
44 Mendadi benaꞌ su puliꞌ Gendaw Pelali, migelaꞌgelaꞌ mekpungun su nga getaw dig lunsud kia, adun mekineeg ilan di taluꞌ nu Megbebayaꞌ. 45 Dagid ki nga getaw Judea, benaꞌ minitaꞌ nilan su melaun getaw mipungun, misigi ilan patiꞌ dini nga Pablo. Pimilas nilan su teluꞌen ni Pablo mukaꞌ pinampalaksaan nilan iin. 46 Dagid kini si Pablo mukaꞌ si Bernabe, suminasal ilan sungkin sumbag. Kaliꞌ ilan pektaluꞌ, “Paa, yamu kiin, subay miuna amu pedengegay taluꞌ nu Megbebayaꞌ. Dagid pimilas niu, maꞌananen ndiꞌ niu pemilangenig lawas niu bantang mpeduma tu ketubuꞌ ndaꞌi tamanen. Mendadi, megawaꞌ nami nandaw diniu, iin pelumi pengukitan nami di taluꞌ nu Megbebayaꞌ, ki nga kanaꞌ getaw Judea. 47 Puꞌ iini sinuguꞌ nu Kaunutan dinami, laungen,
‘Tinduꞌu amu mbaal tilaw mekpedelag tu nga kanaꞌ getaw Judea,
adun pegukiten niu tug launan getaw di tibuuk lumbang ki kegawen dinilan.’ ”
48 Naa benaꞌ midengeg nu nga kanaꞌ getaw Judea ki tinaluꞌ kia ni Pablo, liliag ilan gupia. Inal nilan su ginukit ni Pablo mekatag di Megbebayaꞌ. Adin su nga mitenduꞌ nu Megbebayaꞌ mpeduma tu ketubuꞌ ndaꞌi tamanen, mikpetuud ilan dayun.
49 Mendadi, mileep di tibuuk benwa kia su taluꞌ nu Kaunutan Megbebayaꞌ. 50 Dagid ki nga kaunutan dig lunsud kia mukaꞌ su ngag libun meketaasi tindegen megbasa ditu Megbebayaꞌ, sinamuk nu nga getaw Judea su ginaa nilan, adun peglegetan nilan si Pablo mukaꞌ si Bernabe. Saꞌ maꞌantu, inutidan nilan dayun si nga Pablo diag benwa nilan. 51 Saanan ni nga Pablo megawaꞌ dia, ikpug nilan sug lepup lupaꞌ di geksud nilan, takesiꞌan nilan tu nga getaw dig lunsud kia. Tubus itu, minundas ilan dayun tug Iconio. 52 Laak su nga sakup ni Isus diag Antioquia, liliag ilan gupia, mukaꞌ pingepuꞌan ilan nug Balakat nu Megbebayaꞌ.
*13:33 13:33 Kig Bebat kini, iin su piningalan dun nu getaw Judea begudiin Salmo, sug bibat nilan adun pektamuy tug Diwata.