KITABU KYAKUA
NEHEMIA
BULONDOLOZI
Kitabu kyakua Ezra ni kyakua Nehemia bilandile palua Baizraeli vibaapeelue nsambu ya kubwelela ku Izraeli pa kyamba kya buzia bubaali bateekelue mu Persia ni mu Babeli. Nehemia apoozele maano ku vyaalivyakuulua paakale kibumba kizyungulukiile Yeruzalemu. Basambiliile bengi baketekeele nangue Ezra i waalembele ni kukolonghania bitabu bya Milandu ya nsiku, kitabu kya mambo ni kya bubili, pamo ni kitabu kyakua Ezra ni kyakua Nehemia. Kine te Ezra waakitile evio, kuli ni muntu unge waakolonghaniizie bebi bitabu. Kitabu kyakua Nehemia kilinga kyaakolonghaniiziwe mu pepi na myaka 430 NK.
Nehemia waali kateania wa byakumina byakua Artasasta likolo wa ku Pesia, waamulombele likolo nsambu ya kubwelela ku Yeruzalemu kuya kukwasia kukuula paakale bibumba bya muzi wa Yeruzalemu. Artasasta waamupeele Nehemia nsambu ya kuya kukuula, ni pa kyamba, waamusaakwile Nehemia kuti abe ndabukizi wa mu Yudea, kiputu kya kyalo kizyungulukiile Yeruzalemu (5.14). Anzia kyaali evio, bantu bamo baeziizie kumukaania Nehemia kukuula paakale bibumba bya Yeruzalemu. Mu bukwasi bwakua Leza, mwilo waapwile mu nsiku 52. Pa kyamba, Ezra waamukwasiizie Nehemia kulombola Baizraeli kuti bapinghane ni Leza paakale.
Bwipi bwa bili mu kitabu kyakua Nehemia
1. Mu katue ka 1 kwita mu katue ka 6 mulondolwelue palwakua Nehemia vi-aabwelele ku Yeruzalemu ni vi-aalombwele mwilo wa kukuula paakale bibumba bya mu Yeruzalemu.
2. Mu katue ka 7 kwita mu katue ka 13 mulandile palua Baizraeli vibaatendekele kwikala mu Yeruzalemu ni vibaali bakonka mizilo yakua Leza.
1
Nehemia wapepela bantu bakue
Totu i twebo twakua Nehemia mwina Hakalia.
Lunaali mu Susani muzi ukata wa kyalo, mu mwezi wa Kisileu mu mwaka wa 20 mu kuteeka kwakua Artasasta, Hanani, umo wa mu balupua bane waizile pamo ni bange balalume kufuma ku kyalo kya Yudea. Naabeepuziizie palua Bayuda baasyele pasili kutwalua mu buzia, ni mpunda palua Yeruzalemu. Bangasukile nangue, pa balia baabwelele kufuma mu buzia, balia bekeele mu kiputu kya kyalo, bali mu lyemo likata ni kufuupulua sana. Kibumba kya Yeruzalemu ni kyo kyaatuutilue, ni milyango yakue yaaziziiziwe na mulilo. Lunaunvwile evio, naikeele ni kutendeka kulila.
Naakitile nsiku ingi nalimukulosia ni kuizilika bilio pamo ni kupepa kuli Leza wa mwiulu. Naalandile nangue, “We Mulopue Leza wa mwiulu, Leza Mukulu aliwatiinia, we aliwafikilizia kipingo kyobe kya ntono ku balia bakutonene ni kunakila milao yobe, twilizia mapepo ane ne mubombi obe lundinapepa busiku ni koba pa mulandu wa babombi bobe Baizraeli, nalapila bibalo byetu fwe Baizraeli, bibalo binaakubalile nene ni byaakubalile bantu ba mu nghanda ya babikolue bane. Twaakitile bilubo bingi, kabili tetwaanakiile milao ni nsokezi pamo ni mizilo nga muwaamwaniine mubombi obe Musa. 1.8: Bal 26.33Nakupaapaata wizukile keebo kawaamwanine mubombi obe Musa nangue, ‘Kine mwaluvia, naakamisalanghaniizia ku ntundu inge. 1.9: Mam 30.1-5Inzi kine mwabwela kuli nene ni kunakila milao yane ni kwikita, anzia kine bantu benu bali mu buzia kule kupeleele kyalo, naakabaleeta ni kubakolonghania pa nkendo inaasaakwile kuti ngie nalanga kubapo kwane.’
10 “Baba i babombi bobe, kabili i bantu bobe bawaapususiizie na buvinde bobe bukata na maka a kuboko kobe. 11 We Mulopue, nakupaapaata utwilizie mapepo ane ne mubombi obe, ni mapepo a babombi bobe bawamiinue kukindika liina lyobe, kabili nakulomba un'mpaale bono busiku, ni kumulengia ozu muntu anghunvwileko nkumbu.”
Pa ozo musita naali kateania*1.11Kateania: muntu waali waminankemo ntanzi ya likolo kubamba kuminawa divai yakua likolo.

1:8 1.8: Bal 26.33

1:9 1.9: Mam 30.1-5

*1:11 1.11Kateania: muntu waali waminankemo ntanzi ya likolo kubamba kumina