8
Kotira Vokise vare vuru vatora
1 ˻Vika vi kaiqara taiqa kovaro˼ King Soromonuva Nora Kotira Vokise Devitira vatuka Saioniqihai vare vuru Kotira Naavuqi vataate tiro, viva Isareri nora vaiintive, qiata vaiinti nora ankuqaave inaara ankuqaave raqiki vauka naaromanta 2 vika hihai hihai ani ruvaaqumavi vaura. Vi entava Haraara Naavu ovata no entava 7 tora Etanimive *Etanimi tora vaireva, Septemba toravata Oktoba toravata vitanta tavaarana vaura. (Wkp 23:34) tu torava vaura.
3 Ho Isareri nora vaiintinavu ani ruvaaquma vumanta Kotira kaiqa vara amite vau vaiintika Nora Kotira Vokise vare 4 vumanta Kotira kaiqa vara amite vau vaiintikavata, Rivaira anku vokukavata, vika Nora Kotira Seri Naavu rampaike vare, viraqi vau taintarave vo haikave vare vuru Kotira Naavu aumanto vatora.
5 Vika Vokise vira vare oruntomanta King Soromonuvavata, ekaa Isareri vaiinti nahentivata, oru Vokise vira tataaqa ruvaaqumavi vaiha, sipisipive purumakau qorave airitahaa aruke, Kotira ofaa iha quara amitora. Vika nái airi sipisipive purumakauve aruke Kotira iha quara amitorara ti, vi quaranavura kaara ntuvake taveva kia ho vaura.
6 Ho viraqaahai Kotira kaiqa vara amite vauka Vokise vira vare Nora Kotira Naavuqi vira turuaravano vau rumuraqi enseli taaraqanta arokaqi veta vatora.
7 Enseli vitanta arokavano rairaviro vaiharo vi Vokiseravata, vira aqu vare anu kataritantavata, mantaaqa kora.
8 Katari vukaitanta vaumantara ti, vaiintivano vira tataaqa vaiharo vitanta viti tavaarirava ho vauvarovata, vaiintivano vo rumuqi vaiharo vitanta viti tavaarirava kia ho vaura. Vate maa entara vi kataritanta qaqi vi rumuraqi variara.
9 Vi Vokisera avutaqi Kotiva qara ntuvato oriva taaraqanta vauvaro kia vo haikavanovata viraqi vaura. Haaru Mosiva Sainai Aiqinaqaa vaiharo ori vitanta Vokiseqi vatora. Vi entara Isareri Isipihai katu vare Sainai Aiqinaqaa ani vauvaro Noravano Kotiva vika hampata vohaa uva tiva taataukero vatora. (Katu Varora 25:21)
10 Ho Kotira kaiqa vara amite vauka vi Vokisera Kotira turuaravano vau rumuraqi vuru vate, vevantovaro vaakama tonavuvano Nora Kotira Naavuqi mpiqa viro mantaaqa kora.
11 Nora Kotira mpeqa okaravano takuqi vauva tonavuqihairo voqama kero ataa i vaumantara ti, Kotira kaiqa vara amite vauka kia ho naavuqi oriqete nái kaiqa vararaiti, qaqi vahaaqaini vaura.
12 Mintuvaro Soromonuva tiharo, Noravano Kotiva tiharo, Te tonavuvano voqamakero taatau vinaraqi vairerave turave. (Katu Varora 19:9)
13 Mpo, Noravauvo, are haaru minti tiaravata, te ariara viva ekaa enta ekaa enta maa naavuraqi variqiro vuarire ti, vira ai kaqa amitaunarave, tiro.
14 King Soromonuva minti tivakero viva tuqantaaviro Isareri vaiinti nahenti mini ruvaaqumavi vauka taveharo, nai kauqu aqu nimitero Kotiva ni koqema nimitaarire tiro.
15 Minti tivakero viva tiharo, Kaiqenavu Isareri Variqa Nora Kotira autu tuahera kaare. Viva nai aiqiqaa kauqu aqu kero ti qora Devitirara tivato uvara kia tauru kaivaro vi uvava vate vivauma vaivo.
16 ˻Viva ti qora Devitirara minti turave:˼
Te tenta vaiinti nahenti Isipiqihai ntite anuna entaraqaahai te kiama Isareri anku vorara tiha, Te vatuka vo kaama taari ne vi vatukaraqi ti naavu kaqa timitaimanta vaiinti nahenti ti hutu noraiqama kaate, tunaravauve. (2 Sam 7:6)
Devitio, te kia minti tiraiti, ariara viva ti vaiinti nahentiqaa raqikiarire ti, ai kaama taunarave. Kotiva minti turave.
17 Ti qova Devitiva tiharo, Kaiqe te Nora Kotira tinavu Isareri Variqara iriha, vira naavu kaqa amitaariraro vira autuvano noraiqiarire, tuvarovata, 18 Noravano Kotiva ti qora Devitira nai tiva amiro tiharo,
Are tihara te Nora Kotira naavu kaqa amitarerave tiara uvava koqe uva vaivaravata, 19 are nenama vi naavura kia kaqa timitenarave.
Ai maaqu vo vivama ti naavu kaqa timitairaro ti hutuvano noraiqama vuarire, turave.
20 Ho Noravano Kotiva nai aiqiqaa kauqu aqukero tivato uvava vate vivauma vaivo. Viva tiva taintemake, te tenta qora Devitira vatuka vare, Isareri avuhainaa vaiintiqamavi vaiha, Nora Kotira tinavu Isareri Variqa autu noraiqama vuarire ti, vira naavu kaqa amitauro.
21 Vi naavuraqi Kotira Vokise vate rumura te autu amitauro. Noravano Kotiva Isipiqihairo tinavu kaivaqaukavara ntita varero anu entara viva tinavu kaivaqauka hampata vaiharo uva tiva taatauto oritanta Vokise viraqima vaivo, tiro.
22 Minti tivakero Soromonuva Isareri vaiinti nahenti nivuqaa Nora Kotira ofaa tainta tataaqa oru himpi vaiharo nai kauqutanta virini tututeharo 23 Kotira aarero tiharo,
Mpo Noravauvo, are Isareri Variqavanoma variaro. Kia ai voqaara variqa vovano naaruva virinive, vata mianive vaivo.
Tenavu ai uva iriha ai aaraqaa koqemake nuarera, ai muntukavano tinavuara vairara, are nena uva tivakera taatau taanarara iriqira vinarave.
24 Haaru are ti qora Devitirara irihara nena aiqiqaa kauqu aqukera te mintirerave tiva taana uvava vate vivauma vaivo.
25 Noravauvo, are tinavu Isareri Variqavanoma variaro. Mpo, are vo uvavata nena aiqiqaa kauqu aqukera ti qora Devitirara tiva taanara kia tauru karaitira, vi uvaravata iriqira vuane. Are haaru Devitirara tihara,
Are ti tivuqaa avuqavuqama kera nuanantemake, are kuvuarama teraukavata kia qora okara autiraiti, ti tivuqaa avuqavuqamake nivera, te ekaa entama qaqi kaari vikaqihai avuhainaa vaiintiqamavi, Isareriqaa raqikivarave, tianarave.
26 Mpo, Isareri Variqavauvo, are vi uvara nena aiqiqaa kauqu aqukehara ti qora Devitirara tianara iriharama, are qaqi kairaro vi uvava vivau variarire.
27 Te ariara tiha, Quqaae Kotiva maa vataraqaa tuvu vaiharo variqiro vuanarove? turo. Ike, virini naaruvavano nai nora vatukavano vaivarovata, kia are mini vaina vatukava ho vaivo. Naaruvavano kia ho vairara tiro, te ai kaqa amitauna naavuvavata kiama ho varianarove.
28 Ti Variqa Noravauvo, mintima vaivaravata, te ai kaiqa vaiintivano vate ai aareha ariara ike mpo tiva timitaane tiaina uvara irira, are te ai iraainantema kera mintima timitaane.
29 Haaru are tihara, Te vi naavuraqi variqi virerave tianarara irihara, are maa naavuraqaa ekaa enta, entaqive aatitainaraqaave raqikiqira vi vairaqe te maa naavura tavehama ai aaraarirara are te ai aaraaina uvara iriane. (Lo 12:11)
30 Noravauvo, ai vaiinti nahenti Isarerivata, tevata maa naavura viti taveha ai aaraarirara, tinavu uva iriane. Are naaruvaini vainaraqihaira tinavu uva irihara, tenavu qora okara autuaina uvara nunka timitaanerama turo.
31 Nai kena vaiinti qoraiqama amitaaina vaiintira vika vita vare maa naavuva vainaini viri ke, vi vaiintirara tiha, Quqaae are vi vaiintira qoraiqama amitaaro, kiae qoraiqama amitaaro? tivaro, vi vaiintiva ai ofaa tainta tataaqa vaiharo, viva nai kauqu aiqiqaa aqukeharo ariara kia vi vaiintira qoraiqama amitauro tirera,
32 are naaruvaini vainaraqaahaira vira uva irira, vika uva avuqavuqama nimitehara, vaiintivano qora okara autinara nai umiqaane. Qora okara kia autina vaiintirara kiama ariqaa uva vaivo tiane.
33 Vo enta tenavu Isareri ai vaiinti nahenti ai uva raqakaainara kaara are navutaaka qaqi kairamanta vika tinavu haatara kaiqe, viraqaahai tenavu orurante are inanaini ani, ai Naavuvano maini vainaini aninte tentanavu qora okara autuainara tiva qovarama kaarera, 34 are nena naaruvaini vainaraqaahaira tinavu nena vaiinti nahenti uva iriane.
Are tinavu qora okara nunka timitera, navutaaka tinavu tivita vare vo vataini vuru kenaihaira are qaiqaa tinavu tivita varera viri haaru maini are tinavu kaivaqaukavara nimiana vataraqaa viri kaane.
35 Qaiqaa, tenavu ai vaiinti nahenti ai uva raqake qora okara autu amitaainara kaara are aaqu qioqama tairaqe, viraqaahai tenavu mpo ike tiha kia qaiqaa vi okarara autirerave tiha, ai Naavu maa taveha tentanavu qora okara autuainara tiva qovarama kaarera, 36 are nena naaruvaini vainaraqaahaira tinavu Isareri nena vaiinti nahenti uva irira, tenavu qora okara ai autu amitaaina uvara nunka timitaane.
Are tenavu koqemake variaina okarara tinavu humiqehara, aaqu varakairaro tinavu vataqaa ntuarire. Tinavu vata maava maahota variarire tira, are haaru tinavu nena vaiinti nahenti timianarave.
37 Tinavu vataini karara aavoqi entava qovaraiqirerave,
vaiinti arukaaina rovarava qovaraiqirerave, naaho maataqaa rovaravano qovaraiqirerave,
kaintaaqa airitahaavano karakaaqa qoraiqama kareka qovaraiqiverave,
navutaaka tinavu hampata raqireka ani tinavu vatukanavu ututuma taiverave,
vo rovara vo rovaravano tinavu qoraiqama kareva irerave, nai nana nana qora haikavano qovaraiqirera,
38 vi entara are tenavu ai vaiinti nahenti ai aaraaina uvara iriane.
Vi entara Isareri vaiinti nahentiqihairo vo vaiintiqaae, vo nahentiqaae, vi maarava qovaraiqiraro viva ai Naavu maa taveharo nai kauqu virini tututero ai aarairera, 39 are naaruvaini variqira vinaraqaahaira vira uva irihara vira qora okara autira nunka amitera kahaqama amitaane.
Areqaima ekaa vaiinti nahenti avu aatoqi vai okarara iri tave variaravara tira, are vika vohaiqa vohaiqavano nái nana nana okara autirara irihara, vika nái niminarave.
40 Are mintiaqira viraqe tenavu ai vaiinti nahenti are tinavu kaivaqaukavara nimiana vataraqaa variqi viha, ekaa enta ai aatu qeteha variqi vuare.
41-42 Vo vatanaa vaiintivano nai maaqaini vaiharo ai nora autuaravata, are nora kaiqa varaanararavata, iri vaina vaiintiva maini anintero ai Naavu taveharo nai kauqu tututeharo ai aarairera, 43 are naaruvaini variqira vinaraqaahaira vira uva irira vira kahaqiane.
Are mintiramanta ekaa vo vatanaa vo vatanaaka ai okara tave, tenavu Isareri ai aatu qeteha ni vaunantemake, vikavata ai aatu qeteha nivarave. Vi entara te ai kaqa amitauna naavura maa taveha, kankomake iri tiha, Noravano Kotiva i Naavurave, tivarave.
44 Vo enta, are tinavu nena vaiinti nahenti varakairaqe tenavu oru vonaini navutaaka hampata raqiha, vi entara tenavu vona vona vaiha, tenavu are nena kaama taana vatukara Ieruharemivata, te ai kaqa amitauna Naavuravata taveha ai aaraarera, 45 are naaruvaihaira tenavu ai aaraaina uvara irira, tinavu kahaqama timitairaqe navutaaka naatara kaare.
46 Tenavu ekaa qora okara auti vaunarara ti, kia ho vovano tiharo, Kia te mintunarave, tianarove. Ho vo enta˼ tenavu Isareri ai qora okara autu amitaariraro ai arara itairara vira kaara are navutaaka kauquqi tinavu kairamanta vika ani tinavu rumpa vare vo vataini, niarainive, aumantove, vuru kaivera, 47 are vi entara tenavu ai aaraaina uvara iriane.
Tenavu navutaaka vata mini vaiha, tentanavu qora okara autuainarara mpo ike tiha ai aareha, Mpo, quqaama tenavu ai uva raqakeha qora okara autu kaunarave, tiarera, are tenavu ai aaraaina uvara iriane.
48 Mpo, vi entara tenavu navutaaka vataini vaiha tentanavu avu aato muntukaqihai qora okara qaqirake orurante are iananaini anirera iha, are tinavu kaivaqaukavara nimiana vatara are nena kaama taana vatukara Ieruharemini taveha, te ai kaqa amitauna Naavuravata taveha ai aaraarera, 49 are naaruvaini variqira vinaraqaahaira tenavu ariara ike mpo tiaina uvara irihara tinavu aaqurihama timitaane.
50 Are tenavu ai vaiinti nahenti vaaqu okara autu amitaaina uvara nunka timitera, tinavu navutaaka vo avu aato nimiramanta vika tinavu aaqurihama timitaate. 51 Tenavu Isareri vaiinti nahenti vairera, tenavu ai vaiinti nahentima vauro. Tenavu are nena kaama taana vaiinti nahentikama vauro.
Nora iha itairaqihaira ruaruama nimitaanantema kera, are haaru tinavu kaivaqaukavara Isipiqihaira ruaruama nimitera vika ntita varaaramanta maini aniarave.
52 Mpo Noravauvo, are ekaa enta ti nena kaiqa vaiintivata, ekaa nena vaiinti nahenti Isarerivata, tavamaqira vihara, tenavu ariara ike mpo tiaina uvara irihara variane.
53 Maa vataraqaa ekaa naato vatanaaka variavaravata, are tinavu Isareriqai nena kaama taanarave. Noravauvo, Kotio, are tinavu kaivaqaukavara Isipiqihaira ntita varera aniana entara are nena kaiqa vaiinti Mosira noqihaira vi uvara tianarave, tiro. (Katu Varora 19:5)
54 Soromonuva tori kauru araviro vaiharo nai kauqu tuaherakero Nora Kotira aaramaqiro viviro vuru taiqa kero, viraqaahairo viva ofaa tainta tataaqa vaunaihairo himpiro, 55 Kotiva Isareri vaiinti nahenti mini ruvaaqumavi vauka koqema nimitaarire tiro, nai kauqu aqu nimitero naveraitiro mintima tiro:
56 Kaiqenavu Nora Kotira autu tuahera kaare. Viva nai kauqu aiqiqaa aqukeharo tintema kero, tinavu Isareri nai vaiinti nahenti koqema timitaimanta muntuka paru imantama vauro.
Viva haaru nai kaiqa vaiinti Mosira noqihairo tinavu Isareriara te ni minti mintimake koqema nimitarerave tu uvaraqihairo kia vo uvavanovata kakakima vivo.
57 Kaivaro Noravano Kotiva tinavu kaivaqaukavara hampata vauntema kero, viva tinavu hampatavata vaiharo, kia tinavu qoririma keharo qaqira kaarire.
58 Kaivaro viva tinavu avu aato koqema timitairaqe tenavu vira aaraqaa nuvaqi viha, viva tinavu kaivaqaukavarara tiva tai uvarave, uva maara tirave, vi uvara vi uvara iriqi vuare.
59 Kaivaro Noravano Kotiva tinavu Variqavano te vate tuna uvara kia tauru karaitiro, ekaa enta, entaqive aatitainaraqaave, iriqiro viharo Isareri nai vaiinti nahentivata, ti nai kaiqa vaiintivata, kahaqama timitairaro ˻vo maaravano kia tinavuqaa qovaraiqiraqe˼ tenavu koqemake variqi vuare.
60 Viva mintira ekaa naato vatanaaka avu aato kenko tiramanta vika kankomake iri tiha, Noravano Kotiva vivaqaima Variqavano vaivaro kia variqa vovanovata vaivo, tiate, turo.
61 Ho ekaa enta ne tinavu Variqa Nora Kotira viraraqai noraiqaake iriqi viha, ne vate intemake, kempukaiqamake viva tivatai uvaravata vo uva maaravata iriqi vuaterama turo, tiro.
62 King Soromonuva minti tivakero viraqaahairo viva ekaa Isareri mini ruvaaqumavi vauka hampata vo ofaa vo ofaa Nora Kotira iha quara amitora.
63 Soromonuva Nora Kotikantiro vohaa variaina ofaara iha quara amitaare tumanta vika purumakau 22,000 vare, sipisipi 120,000 vare, Nora Kotira iha quara amitora. Avuhainaa vaiintivanovata ekaa Isareri vaiinti nahentivata mintima keha vi Naavura Nora Kotira kaama amitora.
64 Airi ofaa vauvarora tiro, Soromonuva tavovaro ofaa tainta baraasiqohai aututo taintava Kotira Naavu avuni vauva inaara taintavano vaumanta vika viraqaa kia ho airi quara aantau iha quara amiteva vauvaro, vohaa vi entaraqai Soromonuva Nora Kotira Naavu avuqaa vata vo, vaiinti nahenti ruvaaqumavi vau vatara Kotira kaama amitero, vi vataraqaa vika vo ofaa vo ofaa, uiti auruve, Kotira kaintu iha quara amite ofaarave, Kotikanti vohaa variaina ofaara vira vahaverave, Nora Kotira iha quara amitora.
65 Vi entava Haraara Naavu Ovatave tu entava vaumanta, vi entanavuraqaa Soromonuvavata ekaa Isareri vaiinti nahentivata Ieruharemiqi ruvaaqumavi vaiha nora ovata virara iriha nora. (8:2)
Notini vau vatukara Hamaatihaive, sautini Isipi vatavano antuatonaihaive, tavaarana vau vatukaihaive, vaiinti nahenti airitahaa Nora Kotira tinavu Variqa avuqaa 14 enta Ieruharemini ruvaaqumavi vaiha ovata nora. Vika ˻Kotira Naavu kaamatorara iriha˼ 7 entara ovata namaqi vivi, ˻Haraara Naavu˼ ovataravata iriha, qaiqaa 7 entara ovata namaqi vura. (2 Sto 7:8-10)
66 Ho vira qararaa Soromonuva vaiinti nahenti nititomanta, vika avuhainaa vaiinti vira Kotiva koqema amitaarire tivake nai maaqa nai maaqa vura.
Noravano Kotiva nai kaiqa vaiinti Devitirara ˻te minti minti irerave˼ tu uvava vivau vaumantara ti, vika nái muntukaqihai koqe umanta quaheha vura.