12
Ti Jesus Nag̱abukbukan Ni Maria Ta Paamut, Bilang Agsimpanan Na Rang Lag̱ing Ipalg̱ud Tung Leyang (12:1-8)
Mateo 26:6-13; Marcos 14:3-9
Kapurisu numanyan, atiing enem da ilem ang kaldaw baklug kaw̱utay yang pistang atiang pag̱aningen ang Taklib, ti Jesus tanya, nagbalik si duun tung Betania ang yay baw̱anwaan ni Lazarong atiang binui na si kang uman. Numanyan sinimpanan da yang mga tag̱a duun ta iapun. Ti Marta yay nag̱arasikasuen, piru ti Lazaro tanya, sasa tung nirang namagpakigsadu tung ni Jesus. Numanyan ti Maria, nangkel da ta sasang paamut ang pag̱aningen ang nardus ang yay durug kamaal ig pag̱as ka pa man. Ya ray ibinukbuk nang luw̱us tung kakay* 12:3 Yang pusisiun nirang pagsararuan, tumiliran tung mga kutyun ang sumuyuran yang mga brasu nirang wala ang yang mga kakay nira munatan. ni Jesus. Yang kadakel na tenga tung sang litro. Pagkatapus tinarapuan na yang bua na. Yang banglu na nag̱ulimpeg da tung intirung balay. 4-5 Simanyan ti Judas ang sasang aruman yamen ang nag̱apangugyatan ni Jesus ang ya ray magtraidur tung anya tung uri, ya ray nagbitalang mag̱aning, “Abaa, ayw̱a indi pa ilem ipinaalang yang paamut ang atiang iningkuarta ug̱ud ipamakdul-pakdul tung mga maliliwag̱en? Kipurki kung ya pay ipabayaray ta kuarta tia, mga tulung gatus ang nigal ang salapi 12:4-5 Atii kanay, duun tung banwa nira, yang san salapi ya ray kinaldaw yang sasang manig̱ubra. Purisu yang balur yang paamut ang atia magkapariu tung suul yang sasang ubrirus tung seled tulung gatus ang kaldaw, bilang alenget san takun ang pasuul na. yang itaen na asan,” mag̱aning. Naa pala, napagbitala ra ta maning tia, belag̱an ang mag̱aning ang tanya mainildawen tung mga maliliwag̱en, ang indi, takawan tanya. Ay kumus yay manig̱epet yang bebtangan yang kuarta yamen ang sang paluyug̱an, ang kaisan ya ray nag̱atatakaw na. Simanyan ti Jesus ya ray nagtuw̱al ang mag̱aning, “Paw̱ayaan mu ra ilem tia. Yang indi na ra ipinagpaalang yang paamut ang naa ay ug̱ud itig̱ana na para tung yeen. Yang kaalimbawaan yang binuat nang atia tung yeen, maning pa tung sinimpanan na rang lag̱i yang tinanguniu para tung uras ang ipagpalg̱ud da tung leyang. Kung natetenged tung mga maliliwag̱en ang atiang sinambit mu, maski unu pang urasay, taang pirmi. Piru ta yeen, belag̱an ang mag̱aning ang maskin sanu pang urasay ang taanaw ang pirmi tung numyu,” mag̱aning.
Pati Ti Lazaro Nag̱abalakan Da Yang May Mga Katengdanan Ang Imatayen (12:9-11)
Simanyan, durung mga taung tag̱a Judea ang nangagngel yang balita ang ti Jesus duun pa tung Betania. Purisu namansiangay ra duun ang yang inangay nira duun belag̱an ilem ang para mamagpaniid tung ni Jesus, ang indi, may gustu ka nirang maita ti Lazarong binui na si kang uman. 10 Kapurisu, simanyan, yang mga paring atiang arabubwat ta katengdanan, namagsaranyug da ang pati ti Lazaro damayen da ka nirang ipaimatay. 11 Sipurki natetenged tung ni Lazaro, durung mga kinasakpan nirang pamampablag da tung nira ang pamananged da tung ni Jesus.
Ti Jesus Nag̱ibandilyu Ra Yang Mga Tau Ang Ya Ray Adi Nirang Mga Israel (12:12-19)
Mateo 21:1-11; Marcos 11:1-11; Lucas 19:28-40
12 Pangayag yang kaliw̱utan, nabalitaan da yang mga taung atiang pamagpasakep tung pistang atia ang ti Jesus unu mangay ra ka duun tung Jerusalem. 13 Kapurisu yang binuat nira, namaglampang da ta mga paklang 12:13 Atii kanay ya ray ug̱ali nirang pamagsaludu tung sasang Adi ang yang paklang ya ray nag̱ipagyapyap nira. ang ya ray ingkelan nirang namansilua tung siudad ang para mamagpakigbag̱as da tung ni Jesus. Yang pagparanawen nira sigi ra ilem yang pagkekendalen nirang mag̱aning, “Salamat tung taung naa! Pakaayenen dang pirmi ni Yawi yang taung naang pag̱atuw̱ul nang magpalua yang pagaraemen na ang yay mag̱ing Adi yang nasyun tang Israel,” mag̱aning. 14 Taa numanyan ti Jesus tanya nagpaekel da ta sasang asnu ang para ya ray masaayan na. Yang pagsaraayen nang maning tia ya kang lag̱i ay naula tung kasulatan ang mag̱aning,
15 “Yamung pamag̱istar asan tung Sion, indiamu ra mag̱eled. Uay, atia ra yang adi ming panganing da asan tung numyung yag sasaay tung asnung sinday pa,” mag̱aning§ 12:15 Kung gustu tang maintindian yang naulang naa, duun ta nga basaay tung isinulat ni Zacarias 9:9. Dispuis pa, atii kanay, yang kadagmitan ang magsasaayan yang mga ading panuyu ra tung gira ay kabayu. Piru kumus asnu yang sinaayan ni Jesus, duun da nagpailala ang yang katuyuan nang nagsaay pulus tung ikaayen yang mga tau, belag tung ikalain nira..
16 Yang mga bag̱ay ang atia, indi pa namaresmesan yamen ang nag̱apangugyatan na tung uras ang atiing pagkainabu kung unu pay linagpakan na yang pagpakled na tung siudad ta maning tia. Piru atiing ti Jesus pinagpadengeg̱an da enged yang Dios* 12:16 Pinagpadengeg̱an yang Dios atiing pagpabui na si kang uman tung anya may atiing pagpaabwat nang nagbalik tung anya duun tung langit., baklu ra nga demdemay yamen ang ya ra ka man ay nagkaraula tung kasulatan natetenged tung anya ang pagkatapus duun ka man nga matuuray tung anya.
17 Ibalik ta ra kanay yang isturia tung mga taung atiing nangaugpu ra tung ni Jesus atiing pagguuy na tung ni Lazarong maglua tung leyang ang duun da nga buiay na si kang uman. Ya ray namagbaw̱alitaen tung duma may ruma kung unu pay nainabu duun. 18 Kapurisu numanyan, ya ray ipinagpakigbag̱as yang mga taung atiang buntun tung ni Jesus ay natetenged nabalitaan da nira ang tanya napagpalapus da yang pruibang atiang maktel. 19 Kapurisu simanyan, yang mga Pariseong atiang pamagpakigkuntra tung ni Jesus, pagkaita nira yang nag̱ainabu, namag̱araning-aningan dang mag̱aning, “Ta, telengan mi, anda rang pisan ay pinakaw̱ut yang planu ta. Teed mi, yang kadaklan ang mga tau pamagpakampi ra tung anya!” mag̱aning.
Nag̱ibilug Da Ni Jesus Yang Isip Nang Magpakugmatay (12:20-36)
20 Taa, simanyan, may mga taung belag̱an mga Judio ang namagpakiglaket da tung mga taung atiang namagturungulan duun tung Jerusalem ang para mamagtuu ka tung Dios tung pistang atiang Taklib. 21 Numanyan yang mga taung atia, ya ray namagpalenget tung ni Felipe ang yay sasang ugpu yamen ang tag̱a Betsaida duun tung sinakepan yang Galilea. Mag̱aning tanira tung anya, “Ameey, kung maimu ilem, gustu rin yamen ang magpakigkesen tung ni Jesus,” mag̱aning. 22 Numanyan ti Felipe, dayun dang nag̱ugtulun tung ni Andres. Pagkatapus, tanirang durua nansiangay ra tung ni Jesus ang namagpakigkaw̱ut. 23 Pagkabalita nira, mag̱aning ti Jesus ang nagtuw̱al ang yang itinuw̱al na ipinagngel na ra ka tung mga taung kemdengan asan, “Kinaw̱ut da yang uras ang ipagpadengeg enged ni Ama tung yeen ang pag̱aningen ang Maninga Tau. 24 Iugtulu tung numyu yang kamatuuran, yang sam pasi ta trigu, kung indi nganing lumagpak tung tanek ang madunut ang maninga patay ra, anday pakaw̱utun na. Dayun-dayun yang pagka sam bilug na. Piru kung maning pa tung mapatay, atia duru rang burak ang mapalua na. Ya ra kay dapat ang pambungunu. 25 Kung tinu pay pag̱amlig tung sadili nang para indi mapanawan ta malain, asan da nga diaduay na. Piru kung tinu pay panlipat tung sadili na numaan tung kaliw̱utan ang naa, asan da ngamlig̱ay na ang asta magsapenan da tanira yang Dios ang asta tung sampa. 26 Kapurisu kung tinu pa tung numyu ay malelyag ang yuuy magkalalangan tung anya, dapat dang magpakiunung tung yeen ug̱ud yang kumpurming mapanawanu ya ra kay mapanawan na. Kung tinu pay magpakiunung tung yeen ang magpalalang, ya ray padengeg̱an ni Ama,” mag̱aning.
27 Simanyan, ti Jesus nag̱akesen-kesen na yang isip nang mag̱aning, “Agdelaanaw ra ta mupia. Unu pay sarang ang maampuu tung ni Ama? Aningenu w̱asu ang ipalibriaw anya tung uras ang naang durug kalain ang nag̱atalungaw? Piru ya ra nganing ay inangayu taa ang yuu magpasar tung pinitinsiang maning tia,” ag̱aaning. 28 Atii, diritsyu rang nag̱ampu ang mag̱aning, “Amaw, ikadengeg̱aw ra enged nuyu ang kumpurming nag̱alelyag̱an mu,” mag̱aning. Atii, may busis ang liit tung langit ang mag̱aning, “Ikinadengeg̱a rang lag̱i yeen ig ikadengeg̱a si ka enged yeen,” mag̱aning. 29 Simanyan yang mga taung atiang buntun ang kemdengan asan, nangagngel ka yang busis ang atia. Ya ra ag̱aningay ta duma ang, “Nagduldul da!” Piru mag̱aning yang duma, “Siguru may angil ang nagbitala tung anya!” mag̱aning. 30 Numanyan mag̱aning ti Jesus tung nira, “Belag! Yang busis ang atiang nadngel mi ta nungayna, belag̱an ilem ang para tung yeen, kung indi, kapin da enged ang para tung numyu. 31 Simanyan ang mga uras ang naa, ya ray uras ang ipagdeeg yang Dios tung sistima yang kaliw̱utan ang naang balaw̱ag ang pisan tung anya. Ay numanyan ya ra kay uras ang ipagpalagpak na tung pagmangulu tung sistimang atia. 32 Ay ta yeen, kung ipaabwataw ra nganing, asan da nga bekngayu yang kinaisipan yang mga taung maskin unu pang nasyunay ang para mampatapnay ra tung yeen,” mag̱aning. 33 Yuung ti Juan ang nagsulat may yeen kang isaleet ang ipasanag. Tung inaning nang atia ang tanya ya ipaabwatay, asan dang lag̱i nag̱ipasapliray na kung unu pang kamatayenay ang dapat mapasaran na. 34 Simanyan yang mga taung atiang buntun ang pamamati, ya ray namagtimales tung anyang mag̱aning, “Yang yamen ang nag̱askean tung kasulatan natetenged tung pag̱aningen ang Cristo, ya unu ay magnatis ang asta tung sampang anday kamatayen na. Ya pa ag̱aring magkatunu asan yang nuyung atiang pag̱aninga ka ang yang pag̱aningen ang Maninga Tau ya ipaabwatay? Yang pag̱aningen mung Maninga Tau, tinu pa tia?” 35 Mag̱aning ti Jesus ang nagtimales, “Yuung maning pa tung sasang kaas ang pagpasanag tung mga painu-inu mi, gesye ra ilem ang uras magliitaw ra taa tung numyu. Mintras nag̱apasanag̱anamu pa yeen, intindien mi ra ta maayen ay muya maning pa tung makiklepanamu pa. Sipurki kung tinu pay pag̱usuy tung makiklep, indi na nag̱askean kung unu ra ilem ay panampetan na. 36 Mas matinlu, mintras taanaw pang pagpasanag tung numyu, magsukuamu rang lag̱i tung yeen ang magtalig ug̱ud mapalg̱uramu ra ka yeen tung masadlaw,” mag̱aning.
Nag̱ipagpasanag Ni Juan Kung Unu Pay Natengeran Yang Pagpakuindi Nirang Kadaklan Tung Ni Jesus (12:36b-43)
Numanyan, pagkaaning ni Jesus tii, diritsyu rang nagpanaw ang nantaluk. 37 Maskin kadakel da yang mga pruibang atiang maktel ang ipinagpaita na tung katalungaan mismu nirang mga tau, piru yang kadaklan indi ra ka enged namagsuku tung anyang namagtalig. 38 Purisu duun da nagkamatuud tung ni Jesus yang sasang iriniklamu ni Isaias tung Dios atiing pagpalatay na yang bitala na ang tukaw ang mag̱aning,
“Yawi, midyu anda ray nananged tung ipinagpakaw̱utu tung nira. Midyu anda ra kay nag̱impurmi tung mga pruibang atiang maktel ang yay pagpailala tung kagaeman mu,” mag̱aning 12:38 Isaias 53:1.
39 Dispuis kung unu pay natengeran na ang tanira indi namagpananged tung anya, naula ka ni Isaias atiing pag̱ulit na yang sasang pinag̱aning yang Dios tung anyang mag̱aning,
40 “Kung pampakaw̱utan mu ra nganing yang mga taung atia, anday dumang dangaten na, kung indi, asan da manlaw̱uk yang mga isip nira ang asta magteg̱as da ilem. Ay ya pa ag̱ari, may nag̱adipindiran kang lag̱i nira asan ang muya kung makleran pa yang mga isip nirang mamaresmesan da ka nira yang nag̱ipagpakaw̱ut mu tung nira, nusias mangapagsug̱at pa tung mga kasalanan nirang mamampatapnay pa tung yeen,” mag̱aning yang Dios 12:40 Isaias 6:10.
41 Naula ni Isaias yang mga bag̱ay ang atia ay natetenged atiing tukaw ipinaita yang Dios tung anya kung unu pa enged ay ipagpadengeg na tung ni Jesus tung uri. Purisu napag̱ula ra natetenged tung anya ang tanya pangindian da yang mga tau. 42 Ug̱aring, maskin pang maning tia, dakele kang may mga katengdanan ang namananged da tung anya§ 12:42 Namananged ka man, piru unu pang klasiay ta pananged? Pariu ka ilem tung mga taung sinambit tung 2:23-25; 6:60, 66; 8:30-31. Yang ilyag nang ianing, tung uras yang pagpananged nira, indi ipinanganang uman ekel tung pag̱urubraen yang Espiritu Santo (3:5) bilang indi pinaeyangan na ta ipagpangabui nira baklu. Basi pa ra ilem ang yay mainabu tung nira tung dumang uras (Mga Binuat-buatan 6:7).. Dispirinsia ilem, indi ra inubligar nira tung mga kaarumanan nira ay may pinangamanan nira tung mga Pariseo ang muya ityapuiraen da nira tung mga pagsaragpunan nira. 43 Ay ya pa ag̱ari, yang minaal nira belag̱an ang tanira bantug̱un yang Dios, ang indi, ang tanira dayawen yang mga masigkatau ka ilem nira* 12:43 Maayen kung pademdeman ta yang ipinakusalak ni Jesus tung duma ang pariu ka ta palaksu (5:44)..
Yang Pangultimung Pag̱irimbitaren Ni Jesus Tung Nirang Mamagpalamtuk Da Yang Pundu Yang Kinaisipan Nirang Mamagtalig Tung Anya (12:44-50)
44 Taa numanyan nagpadayun da ti Jesus yang pagparakaw̱utun na tung mga taung atiang mag̱aning, “Kung tinu pay magtalig yang sadili na tung yeen, belag̱an ilem yuuy talig̱an na, kung indi, pati yang nagtuw̱ul tung yeen ang mangay taa. 45 Kidispuis pa, kung tinu pay nag̱aita tung yeen, katimbang nang nag̱aita na ka yang nagtuw̱ul tung yeen. 46 Yuu, minangayaw taa tung kaliw̱utan ang naa, ay yang kaalimbawaanu yuu maning pa tung sasang kaas ang pagpasanag tung kinaisipan yang mga tau, ug̱ud kung tinu pay magtalig tung yeen, indi ra magdayun tung makiklep. 47 Purisu kung tinu pay mamati tung nag̱ipagpakaw̱utu ang pagkatapus indi na tumanen, ta yuu indiaw magsintinsia tung anya tung kalainan. Sipurki tung mga uras ang naa, yang inangayu taa tung kaliw̱utan ang naa, ay belag̱an ang para magsintinsiaw rang lag̱i tung mga tau, ang indi, ang para magpanapnayaw tung nirang ipampalibri tung sintinsiang atia. 48 Piru kung tinu pay magpakuindi tung yeen ang yang bitalang naang nag̱ipagpakaw̱utu indi na ka pauyunan, may magsintinsia ka enged tung anya tung uri ta kaldaw. Yang bitalaung naa mismu ang ipinagpakaw̱utu ang ya ra kay pinangindian na, ya ra kay pitik ang patielanung magsintinsia tung anya tung kalainan 12:47-48 Maayen ang ikumpalar ta tung Mateo 7:24-27.. 49 Talagang matuud tia ay sipurki yang bitalang naang ipinagpakaw̱utu tung mga tau, belag̱an sadiling beet-beetu ilem, ang indi, ti Amang nagtuw̱ul tung yeen, yay nagkalalangan tung yeen kung unu pay dapat ang ipagpakaw̱utu tung nira. 50 Kidispuis pa, nag̱askeanu ang yang ipinaglalang na tung yeen ang magparakaw̱utun tung mga tau ay ug̱ud kumpurming tinu pay mananged ang yang sadili na italig na ra tung anya, asan da nga paeyangay ta baklung ipagpangabui nang anday pagtapusan na. Kapurisu kumpurming unu pay nag̱ipagpakaw̱utu tung mga tau, yang pisan yang pinag̱aning ni Ama tung yeen ang yay ipagngelu,” mag̱aning.

*12:3 12:3 Yang pusisiun nirang pagsararuan, tumiliran tung mga kutyun ang sumuyuran yang mga brasu nirang wala ang yang mga kakay nira munatan.

12:4-5 12:4-5 Atii kanay, duun tung banwa nira, yang san salapi ya ray kinaldaw yang sasang manig̱ubra. Purisu yang balur yang paamut ang atia magkapariu tung suul yang sasang ubrirus tung seled tulung gatus ang kaldaw, bilang alenget san takun ang pasuul na.

12:13 12:13 Atii kanay ya ray ug̱ali nirang pamagsaludu tung sasang Adi ang yang paklang ya ray nag̱ipagyapyap nira.

§12:15 12:15 Kung gustu tang maintindian yang naulang naa, duun ta nga basaay tung isinulat ni Zacarias 9:9. Dispuis pa, atii kanay, yang kadagmitan ang magsasaayan yang mga ading panuyu ra tung gira ay kabayu. Piru kumus asnu yang sinaayan ni Jesus, duun da nagpailala ang yang katuyuan nang nagsaay pulus tung ikaayen yang mga tau, belag tung ikalain nira.

*12:16 12:16 Pinagpadengeg̱an yang Dios atiing pagpabui na si kang uman tung anya may atiing pagpaabwat nang nagbalik tung anya duun tung langit.

12:38 12:38 Isaias 53:1

12:40 12:40 Isaias 6:10

§12:42 12:42 Namananged ka man, piru unu pang klasiay ta pananged? Pariu ka ilem tung mga taung sinambit tung 2:23-25; 6:60, 66; 8:30-31. Yang ilyag nang ianing, tung uras yang pagpananged nira, indi ipinanganang uman ekel tung pag̱urubraen yang Espiritu Santo (3:5) bilang indi pinaeyangan na ta ipagpangabui nira baklu. Basi pa ra ilem ang yay mainabu tung nira tung dumang uras (Mga Binuat-buatan 6:7).

*12:43 12:43 Maayen kung pademdeman ta yang ipinakusalak ni Jesus tung duma ang pariu ka ta palaksu (5:44).

12:48 12:47-48 Maayen ang ikumpalar ta tung Mateo 7:24-27.