8
May Mga Baw̱ay Kang Namagpakignunut Tung Ni Jesus (8:1-3)
Taa numanyan, pagpanaw ra ta pira pang kaldaw, nagliliw̱utun da ti Jesus tung mga lansangan pati tung mga baryu. Nagparakaw̱utun yang sasang matinlung balita ang yang Dios mag̱impisa rang magtukud yang paggaraemen nang baklu tung mga tau. Yang mga tauan nang atiang sam puluk may durua ya ra kay namag̱ugpu tung anya. Kidispuis pa may mga baw̱ay asan ang namagpakignunut da ka tung anya ang tan taa pa pinampamaayen na tung mga laru nira ang yang duma dinimunyu ra rin. Katulad ka tung ni Mariang atiang tag̱a Magdala ang dinimunyu ra rin ta pitu nga dimunyuan ang ya ray pinalayas ni Jesus tung anya. Yang sam bilug pang baw̱ay ang pagpakignunut ka tung ni Jesus, yay nag̱aranan tung ni Juana ang kasawa ni Chusa ang may katengdanan duun tung palasiu ni Adi Herodes. Yang sam bilug pang baw̱ay yay nag̱aranan tung ni Susana. Kidispuis pa, dakele pa kang mga baw̱aing duma ang namagpakignunut da ka tung nira ang ya ray namaggastus ang namag̱arasikasuen tung mga kaministiran na Jesus.
Nagpananglit Ti Jesus Natetenged Tung Mga Tanek Ang Tarakbulan Ta Binik (8:4-8)
Mateo 13:1-9; Marcos 4:1-9
Numanyan atiing pagliliw̱utun da ti Jesus, durug dakel yang mga taung namag̱arangayan tung anya ang yang pinanliitan nira maskin ay pang lansanganay. Numanyan kumus saragpun da tanirang tanan, pinakdulan da ni Jesus ta sasang pananglit. Mag̱aning tanya, “Numanyan may taung minangay tung pinagbangteran na, ay magtarakbulun da ta binik ang trigu. Numanyan tung pagtarakbulun na, yang dumang binik nalagsik da tung dalan ang palanawan ta mga tau tung kakngaan. Purisu nagkaraliked-likeran da. Tegka na, kinaw̱utan da ta mga lamlam ang pinagsumpit. Yang duma duun nepa tung tanek ang manipis ang may batung tapik ang unayen ang alenget dang lumput tung ulit yang tanek. Numanyan tamang tamang pamagbukngil da, indi ka ilem nabuay, namanlumpayeng da, ay natetenged langu yang tanek ang magtedeken yang kinit. Yang duma duun nepa tung tanek ang may mga laskaw yang sapinit ang indi nadeeg̱an ta kapwa yang aradu. Purisu derengan da ka ilem tanirang namagtubu ang asta pinanaw̱ed-saw̱eran da yang mga trigung asta indi ra namurak. Piru yang dumang binik duun da tung lunsan ang tanek nepa. Purisu nangapagtubu ra ang asta nangapamurak da ang yang mga pangaluay na arabubwat da ang tung kategkaan na ra,” ag̱aaning. Numanyan tung pagtapus na tung pananglit nang atia, dayun dang nagpadakul yang busis nang mag̱aning, “Ta, yang nagngel ta mga talinga mi, ya ra kay painu-inuan mi ta mupia,” mag̱aning.
Yang Katuyuan Yang Pagparanangliten Ni Jesus (8:9-10)
Mateo 13:10-17; Marcos 4:10-12
Numanyan yang mga taung atiang nag̱apangugyatan na, ya ray namanalimaan tung anya kung unu pay linegdangan yang ipinananglit nang atia. 10 Tumuw̱al tanya, “Ta yamung pagpaugyat da tung yeen, linugtanamu ra yang Dios ang makdekan mi yang mga bag̱ay ang nag̱aegteman na pa rin ang tukaw natetenged tung paggaraemen nang baklu tung mga tau kung ya pa ag̱ari yang palaksu na simanyan. Piru tung kadaklan, yang mga bag̱ay ang atia asan da ilem nag̱ipapanawayu tung pulus pananglit. Yang nag̱ipagpananglitu tung nira ay ug̱ud maskin sam puluk ang magteleng, anday sakpen ta mga isip nira, basin sam puluk ang mamati, anda ra kay mamaresmesan nira* 8:10 Inulit ni Jesus yang san tag̱ang isinulat ni Isaias atiing tukaw (Isaias 6:9-10)..
Nag̱ipasanag Da Ni Jesus Kung Unu Pay Linegdangan Yang Ipinananglit Na (8:11-15)
Mateo 13:18-23; Marcos 4:13-20
11 “Piru para maintindian mi, ya ra taa yang linegdangan yang ipinananglitu ta nungayna. Yang binik ang atiang ipinanakbul, ya ra yang bitala yang Dios ang nag̱ipagpakaw̱ut tung mga tau. 12 Kung natetenged tung dalan ang atiang nalagsikan ta dumang binik, yang linegdangan na ya ra yang dumang pamamati tung bitala yang Dios ang pagkatapus nag̱apalengtan dang lag̱i ni Satanas ang ludasen yang bitalang nag̱agngel nira ug̱ud indi ra ilem mananged tanira ang magpatapnay ra rin tung Dios. 13 Yang linegdangan yang tanek ang atiang manipis ang may batung manipis ang natampek, ya ra yang duma ang kung mapamatian da nganing nira yang bitala yang Dios, magpauyun dang lag̱i ang duru rag sadya yang isip nira. Piru kumus indi nalamut ta ustu tung mga kinaisipan nira, indi ilem mabuay yang pagparanangeren nira. Ay kung mapasaran da nganing ta tuksu, mamalpas da ka ilem. 14 Yang linegdangan yang tanek ang atiang may mga laskaw ang masapiniten, ya ra yang duma ang maskin pamati tung bitala yang Dios, piru tung pagpanaw yang uras, kumus durung pagpakabegbeg nira tung pagpangabui nira ubin may gustu nirang magmanggad ubin may gustu nirang magpapsaw ra ilem tung mga kalelyag̱an nirang sadili, yang bitalang nagngel nira maning pa tung asan da ilem nga kipit ang asta anday pinakaw̱ut na. 15 Piru yang linegdangan yang tanek ang atiang lunsan, ya ra yang duma ang malemek ta kinaisipan ang yang bitala yang Dios ang nag̱agngel nira, ya ray nag̱ipatedek enged nira ta mupia tung mga isip nira ang asta may pakaw̱utun na ra ka enged ang nag̱auyunan na. Maskin mapasaran pa ta mga kaliwag̱an ubin tuksu man, ya pa ka enged ay nag̱apadanayan nirang magtumanen yang mga kalelyag̱an yang Dios.
Baklu Ra Ngaipabunayag̱ay Ni Jesus Tung Mga Tau Yang Linegdangan Yang Nag̱ipananglit Na, Kung Eyangan Da Ta Gustu Nirang Magpasadsad (8:16-18)
Marcos 4:21-25
16 “Ayw̱a, tinu pay nag̱aintindian ming tau ang magsindi ta kingki ang pagkatapus ya rag sukluw̱ay na ubin ya ra ag̱ipasirungay na tung katri? Simpri asan da ag̱ipabtangay na tung tapi-tapi, ug̱ud kung tinu pay magtakwal, yag dawalay nira yang sadlaw na. 17 Pariu ka tung yeen, anday itinaluku tung nag̱ipananglitu sigun tung palaksu yang paggaraemen yang Dios ang indi ipabunayag̱u, anda kay tinipig̱anu asan ang indi ipalw̱awu. 18 Purisu amlig̱an mi ta mupia kung ya pa ag̱ari yang pagparamatien mi tung nag̱ipananglitu. Kipurki yang taung maderep ang magpasadsad, mas pang paeyangan yang Dios ta ipag̱intindi na. Ig kung tinu pay mapinaw̱aya-w̱ayaen tung pag̱irintindien na, maskin yang gesyeng nag̱alaum nang nag̱akdekan na, bawien da ka enged yang Dios tung anya,” ag̱aaning duun ti Jesus tung nira.
Pagpailala Ti Jesus Kung Tinu Pa Enged Ay Kaw̱ig̱en Nang May Kaampiran Tung Anya (8:19-21)
Mateo 12:46-50; Marcos 3:31-35
19 Atii ya ra kay pagkaw̱ut yang nanay ni Jesus may yang mga putul nang mga lalii. Ug̱aring ilem indi mangaalenget tung anya natetenged tanya ya ngaknga tung mga taung durug damel. 20 Numanyan inugtul da tung anya ang duun tung lua yang nanay na may yang mga putul nang mga lalii ang may gustu nirang mamagpakiksen tung anya. 21 Mag̱aning ti Jesus ang nagtimales, “Yang magkaw̱ig̱enung nanayu ubin mga putulung mga lalii ya ra yang kumpurming pamati tung bitala yang Dios ang naang nag̱ipagpakaw̱utu, ang pagkatapus magtumanen na ra ka,” ag̱aaning.
Yang Pagpalinaw Ni Jesus Tung Tampung Durug Ketel (8:22-25)
Mateo 8:23-27; Marcos 4:35-41
22 Numanyan, may dumang kaldaw ang ti Jesus nagsaay ra tung sasang balangay, kasiraan da ka tanira yang mga taung nag̱apangugyatan na. Ag̱aaning ti Jesus tung nira, “Ala, magpatindakita ra kanay.” Pagkatapus dayun dang namagpaabwat. 23 Numanyan atiing pamagpalayag da tanira, ti Jesus tanya, inalapan da ta elek. Buay-w̱uay ta gesye, binungsaran da tanira ta tampung durug ketel. Numanyan alang-alang da yang pagkabetang nira, ay yang balangay nag̱apnukan dang nag̱apnukan. 24 Numanyan dayun dang pinaalengtan nira ti Jesus ang pinuaw ang inaning, “Ameey, Ameey, magkaralemesita ra!” Pagkapuaw ni Jesus, dayun dang nagsambeng tung palet may tung mga lakun ang atiang durug kadarakul. Lag̱i-lag̱ing nag̱elteng da yang palet, pati yang aw̱uyuk nag̱intang dang naglinaw rang anda rang pisan ay giup-giupun na. 25 Pagkatapus, mag̱aning ti Jesus tung mga tauan na, “Ayw̱a, ay ra ilem ag̱ari w̱asu yang pagtaralig̱en mi tung yeen?” Numanyan nangaimakluan da tanirang namagteleng tung anya ang nunut da ka ta pagkabereng nirang subra tung naita nirang atia. Namag̱araning-aningan da ilem ang mag̱aning, “Abaa, tinu pa kayang tauay taa? Baskin palet, baskin lakun pa, basta lalangan na ra ilem nganing, gulpi ra ilem ang mamananged!” ag̱aaning.
Nag̱apamaayen Ni Jesus Yang Sasang Taung Pag̱aekel-ekelan Ta Mga Dimunyu (8:26-39)
Mateo 8:28-34; Marcos 5:1-20
26 Taa numanyan namagpadayun da yang pagsaay nira ang asta namanampet da duun tung baw̱anwaan yang mga Geraseno ang yag pagtinindakay yang Galilea. 27 Numanyan pagkalampud pa ilem ni Jesus tung balangay, may sasang taung tag̱a lansangan ang pag̱aekel-ekelan ta mga dimunyu ang yay nagpakigbag̱as tung anya. Tung tantung kabuay ra, indi nag̱asuut-suut ta aw̱el. Dispuis indi magtinir tung balay, kung indi, duun da ilem agpaglaug-laug tung mga leyang ang pinanlug̱uran ta mga patay. 28 Taa numanyan, pagbag̱as na tung ni Jesus, dayun dang nagluud tung pinagtalungaan nira ig yang dimunyung pag̱ekel tung anya naglelpaken dang mag̱aning, “Ay Jesus, yawang pag̱aningen ang Ana Yang Dios ang makagag̱aem, ayw̱a nag̱apalabtanaw pa nuyu? Yang nag̱ipagpakiildawu w̱a tung nuyu ang indiaw ra parusaan mu,” mag̱aning. 29 Napagpakiildaw ra nganing ta maning tia yang dimunyu, ay linalangan dang lag̱i ni Jesus ang maglayas da tung taung atia. Luyut dang luyut, yang taung atia muya-muyang pinaggaeman yang dimunyung atia. Kidispuis pa, kada masinti yang mga masigkabanwa na ang tanya kaw̱utun si, dayun da nirang deepen ang begkesen ta kadina tung kalima na may tung kakay na para tung matinlung pagbantay nira tung anya, piru indi ka enged magnaet. Agbuntuk-buntukun na, ang pagkatapus, ya rag liw̱erengay yang dimunyung ekel-ekelan duun tung mga kabiw̱init-binitan ang malaka ka ilem yang mga tau. 30 Taa numanyan tinalimaan ni Jesus yang dimunyu kung tinu pay aran na. Mag̱aning kang nagtimales, “Yang aranu ti Buntun.” Tama ka man tiing tuw̱al na ay duru-duru ka man ang mga kaarumanan nang mga dimunyung pamag̱ekel-ekel tung taung atia. 31 Numanyan yang binuat yang mga dimunyu, namag̱intra ra amu-amu tung ni Jesus ang tanira indi na lalangan ang ipaangay duun tung pag̱aningen ang bulalut 8:31 Yang bulalut ang atiang nasambit nira, yay sasang lugar duun tung kadalman ang yay pagkulungan tung dumang mga dimunyu ang ya kay pagparusaan dayun tung nira. Piru belag̱an pang atiay ultimung pamlekan tung nira tung kauri-urian ang pisan ang yay pag̱aningen ang aw̱uyuk ang pag̱apuy u impirnu (Mateo 25:41; Ipinag̱ubligar 19:20).. 32 Numanyan may sasang kaayepan yang mga baw̱uy ang gaw̱ung ang pamanulyad-tulyad tung napabukatud ang alenget ilem duun. Purisu yang mga dimunyung atia, namagpakiluuy ra ilem tung ni Jesus ang basin duun da ilem tung mga baw̱uy tugtay nang mamansisuut. Pagkatapus tinugtan na ra ka man. 33 Purisu numanyan pagliit nira tung taung atia, diritsyu ra ka man ang namansilakted tung mga baw̱uy ang namansisuut. Pagkasuut nira tung mga baw̱uy, dayun dang namansikurbut ang namagpataladtad ang diritsyu ra ilem tung aw̱uyuk ang namampakpa ang asta nagkaralemes da ilem ang tanan. 34 Taa numanyan, yang mga manig̱asikasu tung mga baw̱uy, pagkaita nira yang nainabung atia, dayun dang namaglalaksuan ang namagbaw̱alitaen tung mga taung kumpurming nag̱apanawan nira duun tung lua ang asta duun tung lansangan. 35 Purisu numanyan yang mga taung nagkarabalitaan, diritsyu rang namansilua duun tung bakayan ang para mamanginsapu tung nainabung atii. Numanyan kaw̱utan nira ti Jesus, unu pay maita nira, kung indi, ya ra yang taung atiang dinimunyu ra rin. Yag lalaptik tung tanek tung pinagtalungaan nira ni Jesus ang pagpatulduk ta maderep tung anya. Dispuis, belag da luas, kung indi, napag̱aw̱el da ay naulikan da yang pag̱irisipen na. Numanyan pagpaniid yang mga taung atia tung anya, ya rag pandelaay. 36 Numanyan yang mga manig̱asikasu ang atiang nangaita tung nainabung atia, ya ray namagbaw̱alitaen tung mga taung naang baklung namansikaw̱ut kung ya pa ag̱aring nagmaayen da yang taung atiang dinimunyu ra rin. 37 Purisu anday dumang dinangat na, tanirang tanan ang mga Gerasenong nagkasagpun asan, namagpakigkesen da tung ni Jesus ang magliit da ilem duun tung nira. Ya ray iningaluk nira, ay natetenged pinamalayan da ta eled nirang duru tung binuat ni Jesus ang atia. Kapurisu ti Jesus, pagkagngel na yang bitala nira, dayun da ka man ilem ang suminaay tung balangay ang para magbalik si duun tung pinanliitan na. 38-39 Pagkatapus, simanyan yang taung atiang pinalayasan na tung mga dimunyu, ya si ay nagpakiildaw tung anya kung puiding magpakignunut da tung anya ang para mag̱ing sasang tauan na. Piru indi ra tinugtan na, kung indi, ya ra ag̱aningay nang, “Maayen pa, ungkuy, mulika ra ilem, magbaw̱alitaena ra tung mga masigkabanwa mu natetenged tung tanan ang binuat yang Dios tung nuyu,” ag̱aaning. Purisu yang taung atia, diritsyu rang minulik ang naglig̱u ra tung intirung lansangan ang nagbaw̱alitaen tung mga tau kung unu pay binuat ni Jesus tung anyang durug tinlu.
Yang Pagpamaayen Ni Jesus Tung Sasang Baw̱ay May Yang Pagpabui Na Si Kang Uman Tung Sasang Mulang Baw̱ay (8:40-56)
Mateo 9:18-26; Marcos 5:21-43
40 Taa numanyan, atiing pagparuung na Jesus duun tung tindak, durug dakel yang mga taung namagpakigbag̱as da tung anya, ay tanirang tanan pamagpakbat da kang lag̱i tung anya. 41 Yang uras dang atii, may taung baklung kaw̱ut ang nag̱aranan tung ni Jairo. Tanya sasang may katengdanan tung pagsaragpunan ta mga masigka Judio na. Pagkaw̱ut na tung ni Jesus, ya rag padagpa tung pinagtalungaan nirang durua ang nagpakiluuy tung anyang mangay ra kanay duun tung balay na. 42 Ay yang ana nang baw̱ay ang bugtung ka pa man tag̱umatayen da. Pag̱idaran da ta sam puluk may duruang takun.
Numanyan atiing pagkanunutan da tanira ni Jesus, yang mga tau pamagpakigsag̱ese tung anya ang asta imurat da ilem ang mapanaw. 43 Taa numanyan tung kinadamel yang mga taung atia, naa pala may sasang baw̱ay ang nalaket ang tung seled sam puluk may duruang takun muya-muya ra ilem ang nag̱aawasan 8:43 Taa may mga bitalang isinaleet ta dumang mga manigkupia ang maning taa: “Nalubsan da ilem ta kuarta na ta pagpabulung na tung mga manigbulung.” . 44 Purisu numanyan, anday dumang binuat na, yag sisikup ang papalenget tung ni Jesus ang nagdeen tung sam bilug ang mabiw̱ilug-bilug ang atiang yag tataked tung sidsiren yang aw̱el nang langkuy. Pagkadeen na, atiang lag̱i nagpeet da ka man yang dug̱u na. 45 Numanyan mag̱aning ti Jesus ang nagtalimaan, “Tinu pay nagdeen tung yeen?” Kumus anda ray nangamin, ti Pedro ya ray nabngang nagtuw̱al ang mag̱aning, “Ginuu, magtalimaana pa ka enged atiang duru rang taung nangaliw̱ut tung nuyung pamagsag̱ese?” 46 Mag̱aning ti Jesus ang nagtuw̱al, “Indi! Talagang may nagdeen tung yeen ta nungayna, ay natetenged napanimananu rang lag̱i tung sadiliu ang may sasang taung nagmaayen da ekel tung kagaemanu,” ag̱aaning. 47 Numanyan pagkasinti yang baw̱ay ang atii pala indi nataluk, anday dumang binuat na, nagpalenget da ka enged ang nagpadagpa ra ilem tung pinagtalungaan nirang durua ang duru ra atiing pagpangerel na§ 8:47 Pagpangerel ay nag̱ademdeman na yang pagkamansadu nang linuaan ta dug̱u ang tung ug̱ali nira atii kanay, bawal ang magpalenget tung aruman nang tau. Yadwa pa muya ginlaan pa ni Jesus natetenged tung pagpalangaas nang atia tung anya.. Maskin duru pa ka man ang mga taung pamamati, binatas na ra ka enged yang eyak nang nag̱ubligar tung ni Jesus kung unu pay ipinagdeen na tung anya ang pagkatapus ya ra kang lag̱i ay pinagmaayenan yang pag̱alaru na. 48 Numanyan mag̱aning ti Jesus ang nagsugpat tung anya, “Ipag, nagmaayena ra nganing tung linaru mung atia ay natetenged itinalig mu ra kang lag̱i tung yeen. Ala, mulika ra, may paglimengan da yang isip mu,” mag̱aning. 49 Taa numanyan, indi pa ngani nag̱atapus ti Jesus ta pagbitala, asan da kuminaw̱ut yang sasang taung duun manliit tung balay ni Jairo ang ya ray nagbaw̱alitaen tung anyang mag̱aning, “Napatay ra yang ana mu. Maskin indi mu ra aw̱alaen ti Ameey,” ag̱aaning. 50 Pagkagngel ni Jesus tia, dayun na rang pinaktel yang isip ni Jairo ang inaning, “India ra ilem magpadla, kung indi, magtalig̱a ra ilem tung yeen ta ustu. Atia, mabui si kang uman yang ana mu,” ag̱aaning. 51 Numanyan pagkaw̱ut nira tung balay, anday dumang tinugtan nang numunut tung anyang magpakled, kung indi, ya ra ilem ti Pedro, may ti Juan, duruang mag̱aka ni Santiago, pati yang amaen may yang inaen. 52 Numanyan asan tung kakleran, durung mga taung pamagtarangiten dang pamag̱urulimengmengen natetenged tung mulang naang napatay. Pagkaita ni Jesus, dayun dang nagbitala tung nirang mag̱aning, “Ustu ra tiang tangit mi. Belag̱an patay yang mula, ang indi ag̱elken ilem,” ag̱aaning. 53 Pagkagngel nira yang bitala ni Jesus, ya ra ilem agtalangkakay nira, ay natetenged nag̱asiguru ra nira ang talagang patay ra. 54 Piru ti Jesus tanya, anday dumang binuat na, pinalengtan na yang mulang pinggesan tung kalima na ang pagkatapus pinadakul na yang busis na ang mag̱aning, “Nini, magbungkarasa ra!” ag̱aaning. 55 Pagkatapus naulik da yang linawa yang mula, lag̱i-lag̱ing nagbungkaras da. Pagkatapus nagkalalangan da ti Jesus ang papaanen da kanay yang mulang baw̱ay. 56 Numanyan yang ginikanan na, nangabereng da ta mupia. Purisu pinagpaamanan dang lag̱i ni Jesus ang indi rang pisan mamagbaw̱alitaen tung duma may ruma ang natetenged tung nainabung atia.

*8:10 8:10 Inulit ni Jesus yang san tag̱ang isinulat ni Isaias atiing tukaw (Isaias 6:9-10).

8:31 8:31 Yang bulalut ang atiang nasambit nira, yay sasang lugar duun tung kadalman ang yay pagkulungan tung dumang mga dimunyu ang ya kay pagparusaan dayun tung nira. Piru belag̱an pang atiay ultimung pamlekan tung nira tung kauri-urian ang pisan ang yay pag̱aningen ang aw̱uyuk ang pag̱apuy u impirnu (Mateo 25:41; Ipinag̱ubligar 19:20).

8:43 8:43 Taa may mga bitalang isinaleet ta dumang mga manigkupia ang maning taa: “Nalubsan da ilem ta kuarta na ta pagpabulung na tung mga manigbulung.”

§8:47 8:47 Pagpangerel ay nag̱ademdeman na yang pagkamansadu nang linuaan ta dug̱u ang tung ug̱ali nira atii kanay, bawal ang magpalenget tung aruman nang tau. Yadwa pa muya ginlaan pa ni Jesus natetenged tung pagpalangaas nang atia tung anya.