9
Nag̱asambit Na Kung Unu Pag Kapungaw Yang Isip Na Natetenged Tung Nasyun Nang Israel Ang Tinalyuran Da Yang Dios Natetenged Tung Panambing Nira Tung Ni Ginuung Jesus (9:1-5)
Numanyan tung magdasun ang naa, may gustuung ianing tung numyu ang yay matalig̱an ming talagang matuud natetenged tung pagsinasaay yamen ang naa ni Jesu-Cristo. Indiaw pagbukli, kung indi, maski nganing yang sadiling painu-inuu ang yay nag̱apasanag̱an yang Espiritu Santo, ya ra kay pagpaugtun tung gustuung ianing ang naa ang talagang matuud. Iugtulu tung numyu, durung pisan agkapupungawen yang isipung pagdemdem tung mga kaputulanung mga masigkanasyunung mga Israel ang alus pa ilem midyu indi mapunas-punas tung isipu natetenged yang kadaklan tung nira namanambing da ka man tung ni Ginuung Jesus ang tanya unu belag̱an yang pag̱aningen ang Cristong nag̱aelatan da rin nirang kumaw̱ut. Kisira rin ang ilug̱ut da ilem yang Dios tung yeen ang yuu ra ilem ay magsali tung nirang sintinsiaan na tung kalainan maskin magbelag̱anami pa ni Jesu-Cristo, ug̱ud asan da rin ngaipalibriayu tung sintinsia, buatenu ra rin* 9:3 Maayen ang ikumpalar ta tung ipinag̱ampu ni Moises tung Exodo 32:32.. Teed mi tiag katinlu yang ipinakdul yang Dios ta diw̱aldi tung nasyun yamen ang Israel. Tanira ka man mga Israel ang pangguuy, bilang mga kanubli ni Israel. Tanira mismu kinaw̱ig da nganing yang Dios ang yay mga ana na 9:4a Exodo 4:22. Muya-muya nganing ang pinaitaan na yang kasusulawen yang pagkabetang na atiing duun pa rin tanira tung mga banwang kapas 9:4b Exodo 16:7, 10; Levitico 9:23; Mga Lumiru 16:19. Tung nira ka nagpakigpaig̱u ang tanira ray mag̱ing mga tauan nang sadili ig tanya ra kay mag̱ing Dios nira. Inulit na ka nganing ang pinaugtunan ta pira pang bisis§ 9:4k Exodo 19:5; Deuteronomio 29:1-15; Josue 8:30-35. Pinakdulan na ka nganing ta mga katuw̱ulan na atiing duun pa tanira tung tinenaran yang bukid ang paggug̱uuyan ang Sinai* 9:4d Exodo 20:1-17. Pinagtuldukan na ka nganing kung ya pa ag̱ari yang tamang pagturuuen nira tung anya. Tanira kay pinangakuan na ta duru-durung kaayenan, kapin da enged ang lug̱ud asan yang pag̱aningen ang Cristo bilang Mananapnay ang ipaangay na tung nira. Dispuis yang mga kinaampu yamen ang na Abraham na Isaac ni Jacob ya ra ka man mismu yang pinamilik na atiing tukaw ang para yay buaten nang pamuaran yang nasyun nira. Ig kidispuis pa, landaw tung tanan, atiing pag̱ingtau yang pag̱aningen ang Cristong atia bilang Mananapnay tung nira, yang nasyun yamen mismu yay natauan na. Ang pagkatapus belag ya mamananged tung anya yang kadaklan ang mga masigkanasyunung mga Israel, ya mamanambing tung anya ang ya ra ka man mismu ay Dios ang makagag̱aem tung tanan ang ya kay bag̱ay ang dayawen tang asta tung sampang anday katapus-tapusan. Talagang magkabag̱ay ang pisan tia.
Belag̱an Ang Mag̱aning Ang Yang Tanan Ang Mga Kanubli Ni Abraham Luw̱us Ang Ipalg̱ud Yang Dios Tung Pinangakuan Na Tung Anya (9:6-13)
Piru maskin namanambing da ka man tung ni Jesu-Cristo yang kadaklan ang mga masigkanasyunung mga Israel, belag̱an ang mag̱aning ang duun da isulay yang Dios yang pinangakuan na tung na Abraham ni Isaac ni Jacob pati mga kanubli nira ang tanya ray mag̱ing Dios nira ig tanira kay mag̱ing mga tauan na. Ay kipurki belag̱an ang mag̱aning ang yang tanan ang mga Israel luw̱us ang magkaw̱ig̱en yang Dios ang yay matuud ang mga tauan na 9:6 Genesis 17:7. Kalaum yang mga masigkanasyun ni Pablo ang yang tanan ang mga kanubli ni Abraham siguradung may kalibrian da nira natetenged ilem tung pagsurubli-subli nira tung ni Abraham. Gustuu ni Pablo ang tadlengen na yang pag̱irintindien nirang atiang belag̱an tama.. Yadwa pa belag̱an kang mag̱aning ang yang tanan ang mga ana ni Abraham parariu kang magkaw̱ig̱en yang Dios ang lug̱ud tung pinangakuan nang atii, kung indi, pilik. Atia uyun ang pisan tung sasang inaning na tung ni Abraham ang nabtang tung kasulatan ang mag̱aning,
“Sulaminti ilem yang ana mung ti Isaac ay kaw̱ig̱enung pamuaran yang mga kanubli mung ipalg̱uru tung pinangakuanu tung nuyu 9:7 Genesis 21:12,” mag̱aning.
Duun da ngaintindiay ta ang yang kinaw̱ig yang Dios ang matuud ang mga ana na atii kanay, belag̱an yang mga taung namagsurubli-subli tung ni Abraham tung pastikular ka ilem ang pagparanganaen tung nira, kung indi, ya ra ilem yang mga taung nag̱ing mga kanubli na ekel tung sasang pinangakuan yang Dios. Tanira ra ilem ay kinaw̱ig nang ya ray ipalg̱ud na tung pinangakuan na tung ni Abraham. Ay pademdeman mi ra kanay yang sam bilug pang pinangakuan yang Dios tung ni Abraham ang maning taa:
“Tung mga maning ka tiing uras taa tung matakun, yang kasawa mung atiang ti Sara may ana na rang lalii ekel tung pagpaktelu tung anya,” mag̱aning§ 9:9 Genesis 18:10, 14.
Purisu duun da ngaskeay ni Abraham ang belag̱an tung ana nang sam bilug ipapanaway yang Dios yang planu nang atiing pinangakuan na tung anya, kung indi, tung ana na ilem ang ti Isaac ipapanaway na. 10 Belag̱an da ilem maning tii yang pagpailala yang Dios kung ya pa ag̱ari yang pagpiriliken na, kung indi, pati atiing pagmatung tung mga kampi ni Rebeca ang kasawa ni Isaac ang yay sasang kinaampu ta, ya ka. Ay duun si ka nagpaita yang Dios ang yang nag̱ipagpilik na tung mga taung gustu nang gamiten ang magpapanaw tung planu na, indi na ag̱intindien yang pagdarasun-dasun nirang natural tung mga ginikanan nira ubin mga kinaampu nira. 11-12 Kipurki baklu ipanganaay ni Rebeca yang duruang magkampi, atiing anda pa nganing ay nag̱abuat nirang maayen ubin malain, inaning dang lag̱i yang Dios tung anya ang maning taa:
“Yang dakulu ya pay magpaturuw̱ulun tung gesye* 9:11-12 Genesis 25:23b. Maayen pang pati birsikulu 24 may 25, basaen ta ka ug̱ud asan da ngaintindiay ta ang pati yang nasyun ang ibuad nirang durua lug̱ud da ka tung inaning yang Dios ang atii tung ni Rebeca. Bilang tung uri, yang nasyun ang Edom ang ibinuad yang dakulu ya ray magaeman yang nasyun ang Israel ang ibinuad yang ari na.,” mag̱aning.
Asan da ngaintindiay ta ang yang buat-buat yang mga tau andang pisan ay kalalabten na tung pagpilik yang Dios, kung indi, dipindi ilem tung sadiling kalelyag̱an na kung tinu pay piliken na. 13 Yang ipinasanag nang atii tung ni Rebeca pariung pisan tung sam bilug pang inaning nang nabtang tung kasulatan ang mag̱aning,
“Ti Jacob ya ray pinabuyukanu yang gegmaw piru ti Esau ya ray indi nalelyag̱anu 9:13 Malakias 1:2-3. Pati yang mga nasyun ang ibinuad nirang durua, lug̱ud da ka asan tung bitalang atia.,” mag̱aning.
Yang Nag̱ipagpilik Yang Dios Tung Mga Tau Belag̱an Natetenged Tung Kalelyag̱an Nira Ubin Pag̱imuras Nira, Kung Indi, Natetenged Ilem Tung Sadiling Kalelyag̱an Nang Mag̱ildaw Tung Nira (9:14-18)
14 Ta, unu pay nalagpakan na tia? Aningen ta w̱asu ang belag̱an tama yang pagpilik yang Dios ang maning tia tung kumpurming tinu pay nag̱alelyag̱an nang piliken? Abaa, indi ra ka enged magkatama tia! 15 Kipurki pademdeman ta ra ilem yang sasang inaning yang Dios tung ni Moises ang mag̱aning,
“Kumpurming tinu pay nag̱alelyag̱anung ildawan, ya ra ka enged ay ildawanu 9:15 Exodo 33:19,” mag̱aning.
16 Purisu asan da ngaintindiay ta ang yang nag̱ipagpilik yang Dios tung mga tau ang para gamiten nang magpapanaw tung planu na belag̱an natetenged tung kalelyag̱an nira ubin tung pag̱imuras man nira, kung indi, natetenged ilem tung sadiling kalelyag̱an nang mag̱ildaw tung sasang taung andang pisan ay natengeran na tung anya. 17 Dispuis pa, isipen ta ka yang sasang bitalang itinalig yang Dios tung ni Moises ang para ipakaw̱ut na tung Faraon ang yay pag̱adi tung Egipto ang napabtang ka tung kasulatan ang mag̱aning,
“Yang ipinagpakarungu enged tung nuyung mag̱ing Adia, ay ug̱ud ipaitaw tung nuyu kung unu pag kapuirsa yang kagaemanu ug̱ud mabantug da yang aranu tung bilug ang kaliw̱utan§ 9:17 Exodo 9:16,” mag̱aning.
18 Purisu asan da tung duruang bulus ang atia ngaintindiay ta ang kumpurming tinu pay nag̱alelyag̱an yang Dios ang ildawan, ya ra ka enged ay ildawan na, ig kumpurming tinu pay nag̱alelyag̱an nang paktelen yang pagpakgat na tung anya ang katulad ka tung Faraon ang atii, ya ra ka enged ay paktelen nang magpakgat.
Yang Nag̱ipanuw̱al Na Tung Sulingaag Yang Duma (9:19-29)
19 Muya may asan tung numyung gustu nang magsulingaag tung yeen ang maning taa: “Kumus dinisisiunan da kang lag̱i yang Dios yang maskin unu pang ubraay ang buaten tang mga tau, ig disir, maskin unu pay buaten ta, pulus nag̱alelyag̱an na ang yay buaten ta. Purisu indi ka enged magkatama ang parusaan na pa yang sasang taung nagpakasalak natetenged andang pisan ay taung sumarang ang magkuntra tung kalalangan yang Dios.” 20 Abaa yang tau kang naa ka! Yawang sasang tau ka ilem, supaken mu pa yang Dios? Katulad tung urun ang binuat ta sasang tau, yawa inimua ka yang Dios. Kung alimbawa maske ra rin ang magbitala yang sasang urun, magkabag̱ay w̱asung magsupak tung nagbuat tung anyang aningen, “Ayw̱a binuataw ra nuyu ta maning taa?” 21 Simpri yang sasang manigbuat ta urun, may kalalangan na tung sang masang kaluntani ang duruay urun ang buaten na ang yang madataan yang sam bilug, yay gamiten tung dakulung bag̱ay ang pagkatapus yang madataan ka yang sam bilug, gamiten da ilem tung pastikular ang bag̱ay. Maning kang pisan tia tung Dios. May kagaeman na kang mag̱usuy tung kumpurming unu pay nag̱aplanu na tung mga tau. 22 Ay maskin gustu na ra rin ang magpadangat yang kasisilag̱en nang magpaita yang kagaeman na tung mga taung namagpasikgel tung anya, inagwantaan na ra ilem ang durung pagparurus na tung nira ag̱ad bag̱ay ang pisan ang ya ra rin ay parusaan na. 23 Yang pag̱asikad na enged asan ay ug̱ud magpailala yang sasang ikadengeg nang durug tinlu ekel tung pagpaita na yang kaildaw na tung mga taung kumpurming nag̱alelyag̱an nang ildawan ang ya ra kang lag̱i ay pinalanuan nang palg̱urun tung kasusulawen na. 24 Anday dumang mga tau tia, kung indi, ita ra mismung kumpurming tinu pay binteng nang magtalig yang sadili na tung ni Ginuung Jesus ang magpatapnay. Yang pinanliit-liitan ta, belag̱an da ilem tung nasyun yamen ang mga Judio, kung indi, tung tag̱a duma-ruma kang mga nasyun ang belag̱an mga Judio. 25 Kung natetenged tung belag̱an mga Judiong atiang sinambitu, may sasang bitala yang Dios ang isinulat ni Oseas atiing tukaw ang ya ray gustuung eklan ang ipagpasunaid tung nira. Ay ya ray pagpailala ang maskin tanira may pudir yang Dios ang yay pamilikan na ta mga tauan na. Maning taa yang nag̱ianing na:
“Yang mga taung belag̱an kang lag̱ing mga tauanu, ya ray aningenung mga tauanung sadili. Tanirang indi kang lag̱i pinaitaanu yang gegmaw, ya ray aningenung nag̱agegmaanu* 9:25 Oseas 2:23,” ag̱aaning.
26 Dispuis may sam bilug pang bitala ni Oseas ang maning ka tia yang lagpak na ang mag̱aning,
“Magkamaning da tung uri ta kaldaw ang kada lugar ang yang mga magbaw̱anwa duun ya ray inaning yang Dios ang tukaw ang tanira belag̱an mga tauan na, duun si ka aningay na ang tanira mga ana na rang sadili ang tanya ka man yang Dios ang makagag̱aem 9:26 Oseas 1:10,” ag̱aaning.
27-28 Piru kung natetenged tung nasyun yamen ang mga Israel, may sasang ipinagpakaw̱ut ni Isaias tung nira atiing tukaw ang mag̱aning,
“Yang nasyun tang naang mga kanubli ni Israel, maskin yang kinadaramelen ta maning pa tung kenay tung mga binakayan ang indi mabilang-bilang, piru gesye ka ilem yang mangalibri tung sintinsia, ay natetenged makali rang matuurun yang Dios yang bitala nang ipinagpaaman na ra kang lag̱i tung nira ang yang mga tau taa tung banwang naa, patedekan na ra ka enged ang pisan ang pamarusaan 9:27-28 Isaias 10:22-23,” mag̱aning.
29 Dispuis yang nag̱ipag̱aningu ang andang pisan ay taung matapnay yang Dios kung indi na paitaan yang kaildaw na, bistu ra kang pisan tung sasang inulang tukaw ni Isaias ang mag̱aning,
“Ti Yawing ya ka man ay makagag̱aem tung tanan, kung sintinsiaan na ra nganing yang nasyun ta, kung indiita maildawan nang paepdan ta pira pang bilug ang mamagsurubli-subli tung yaten, talagang maspukita ra rin ang katulad ka tung nainabu tung mga taung namagtinir da duun tung mga lansangan yang Sodoma may Gomora atiing pagsintinsia na tung nira§ 9:29 Isaias 1:9; Genesis 19:24-25,” ag̱aaning.
Natetenged Tung Pagpakuindi Yang Mga Israel Tung Patakaran Yang Dios Ang Baklu (9:30-10:21)
30 Kapurisu yang linagpakan yang pangatadlenganung naa natetenged tung mga Israel may tung mga tag̱a duma-rumang nasyun, ya ra taa. May belag̱an mga Israel ang maskin indi tinag̱aman nirang sinagyap kung ya pa ag̱aring sumalu ra tanira tung pagterelengen yang Dios, ya pa ka enged ay nangatultul. Bilang inusgaran da tanira yang Dios ta maning tia natetenged ilem tung pagtalig nira yang mga sadili nira tung ni Jesu-Cristong nagpatapnay. 31 Ang pagkatapus naang kadaklan ang mga masigka Israelu, maskin tinag̱aman da nirang sinagyap kung ya pa ag̱aring sumalu ra tanira tung pagterelengen yang Dios ekel tung pagturumanen nira yang mga katuw̱ulan na, ya pa kay indi nangatultul tung nag̱asagyap nira. 32 Natetenged tung unu pa ang indi nangatultul, kung indi, belag ya mamagtalig yang mga sadili nira tung ni Jesu-Cristo ang yay nagpakugmatay para tung nira, ya mamagtalig tung sadiling ketel nirang pamagtuman yang mga katuw̱ulan. Yang indi nira ipagtalig yang mga sadili nira tung ni Ginuung Jesus ay natetenged may pinanginlasayan da nira tung anya natetenged napatay. Yay balaw̱ag ang pisan tung nag̱aelatan da rin nira tung pag̱aningen ang Cristong pinilik yang Dios ang magbawi tung nira* 9:32 1 Corinto 1:23. Yang kaalimbawaan yang pinanginlasayan nirang atia tung anya maning pa tung sasang batung nasapdukan nirang nalaw̱aan ang asta indi ra nangatultul tung pag̱asagyap nira. 33 Asan da nga matuuray yang sasang ipinaula yang Dios tung ni Isaias ang nabtang tung kasulatan natetenged tung pag̱aningen ang Cristong ipaangay na taa tung kaliw̱utan ang naa. Maning taa yang palaksu na:
“Papatandaan mi ta maayen yang bitalaung naa. May sasang taung papaggaemenu taa tung banwang naang Israel ang yang kaalimbawaan na maning pa tung sasang batung durug baked ang panielan 9:33a Isaias 28:16a ang ayw̱at ya pay masapdukan yang mga taung malaw̱aan 9:33b Isaias 8:14? Ug̱aring maskin pang maning tia, kumpurming tinu pay magtalig yang sadili na tung anya, talagang anda enged ang pisan ay mapaeyakan nang pagsungunan tung nag̱atalig̱an nang atia tung anya,” mag̱aning§ 9:33k Isaias 28:16b; Roma 5:5, 10:11.

*9:3 9:3 Maayen ang ikumpalar ta tung ipinag̱ampu ni Moises tung Exodo 32:32.

9:4 9:4a Exodo 4:22

9:4 9:4b Exodo 16:7, 10; Levitico 9:23; Mga Lumiru 16:19

§9:4 9:4k Exodo 19:5; Deuteronomio 29:1-15; Josue 8:30-35

*9:4 9:4d Exodo 20:1-17

9:6 9:6 Genesis 17:7. Kalaum yang mga masigkanasyun ni Pablo ang yang tanan ang mga kanubli ni Abraham siguradung may kalibrian da nira natetenged ilem tung pagsurubli-subli nira tung ni Abraham. Gustuu ni Pablo ang tadlengen na yang pag̱irintindien nirang atiang belag̱an tama.

9:7 9:7 Genesis 21:12

§9:9 9:9 Genesis 18:10, 14

*9:11-12 9:11-12 Genesis 25:23b. Maayen pang pati birsikulu 24 may 25, basaen ta ka ug̱ud asan da ngaintindiay ta ang pati yang nasyun ang ibuad nirang durua lug̱ud da ka tung inaning yang Dios ang atii tung ni Rebeca. Bilang tung uri, yang nasyun ang Edom ang ibinuad yang dakulu ya ray magaeman yang nasyun ang Israel ang ibinuad yang ari na.

9:13 9:13 Malakias 1:2-3. Pati yang mga nasyun ang ibinuad nirang durua, lug̱ud da ka asan tung bitalang atia.

9:15 9:15 Exodo 33:19

§9:17 9:17 Exodo 9:16

*9:25 9:25 Oseas 2:23

9:26 9:26 Oseas 1:10

9:27-28 9:27-28 Isaias 10:22-23

§9:29 9:29 Isaias 1:9; Genesis 19:24-25

*9:32 9:32 1 Corinto 1:23

9:33 9:33a Isaias 28:16a

9:33 9:33b Isaias 8:14

§9:33 9:33k Isaias 28:16b; Roma 5:5, 10:11