11
Jesus-di iví khä̖geˀnin jûusu i̖ˀgeḏi ovâyhá̖ˀoˀ
Jesus-á wíyá wä̖́hä̖̂ä̖ ijûusuˀoˀ, heḏi ibowa ihayḏá wêe iví khä̖geˀdiˀḏi óetu̖ˀan, “Nanbí Sedó, naˀin wáˀ díjûusuhá̖ˀan, John iví khä̖geˀnin ijûusuhá̖ˀan waabá.” Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Úvíjûusuˀandá gin waagi ítú̖u̖ní: Táḏá, uví khá̖wä̖́ wînˀaˀginnamí. Uví tsonkhuu wóegé ówhanbe naˀin dítsonnamíḏí. Thamuwaagi iˀ húugîˀ gíntáyˀi dímä́ä. Nanbí tꞌaywóˀdi dînˀowójé, in naˀinbíˀpiye dívítꞌaywóˀnannin âyˀowójénde waagibá. Heḏi wígínpúuwípí wä̖hphaḏe dítayi̖ˀníḏí.”
Heḏáháˀ Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Heyâagú khunpinuḏi wí kꞌemaví tewhá eepiye ímääḏi bîntu̖ˀandi, ‘Kꞌema, poje pává dípíyémä́ä. Wíyá kꞌema nä́ngé naphaḏemändi nää navîˀ napówá, hebo naa hä̖́ä̖bo wíḏînsaapí dókoejôeníḏí.’ Heyâagú iˀḏi oe íveḏi wovâytu̖ˀandi, ‘Ánpí díˀan, in phóḏi-áho naphéhtoˀon heḏi naví áyyä̖̂ä̖-áḏí naa-áḏí giwhoˀkwꞌó, heḏiho naa wíḏînkoḏipí dáyshaa-íḏí hä̖ä̖wí wímä̂äníḏí.’ Naaḏi wâytu̖ˀâ̖a̖mí, tobá hä̖ä̖wí wíwovâymä̂änípí wänbo unbí kꞌema únwänpimuuḏiboˀ, ihayḏa̖ˀ bîndaˀmáaḏáhoˀ ishaa-í, heḏi hä̖ä̖wí úntáyˀi wovâymä̂äní. Heḏi hanbá namuu úvíjûusuˀandi: Bîndaˀmáˀve-í hä̖ä̖wí, heḏiho bînhóení. Bîntu̖wä̖máˀve-í hä̖ä̖wí, heḏiho bînshaa-í. Bînpópóˀâ̖a̖mí, heḏiho in phóḏi-áho ungîˀ wovâyhuu-í. 10 Toˀwên ihayḏa̖ˀ dâydaˀmáaˀindáho dâyhóení, toˀwên ihayḏa̖ˀ dâytu̖wä̖máaˀindáho dâyshaa-í, heḏi toˀwên ihayḏa̖ˀ dâypópóˀoˀindáho in phóḏi ingîˀ ovâyhuu-í.
11-12 “Un táḏáˀin ímuuˀin, unbí eˀnúḏí wí paa wovâydaaˀandi ikꞌoˀíḏí, ti wí pä̖́ä̖yu̖ bînmä̂äní? Heḏiháa wí wáa wovâydaaˀandi ti wí tsꞌeˀkꞌâ̖a̖ bînmä̂äní? Joe, háˀtoˀ. 13 Tobá híwóhpíˀin ímuu wänbo undá únhanginná háḏíḏí híwóˀdi hä̖ä̖wí unbí áyyä̖̂ä̖ bînmä̂äníˀin. Heḏiho shánkí wänbo iˀ Táḏá oe makówá naˀä́ndiˀḏi in toˀwên óedaaˀannin iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ ovâymä̂äní.”
Ditú̖ Penísendiḏi Jesus óekhä̖geˀmáaˀin
14 Jesus-di wí sen tunpîˀvíˀweḏi wí yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ ônkhehpiye. Iˀ yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ napee ihayḏi iˀ sen ûnhíˀkoḏi, heḏi in tꞌowa ovâyháaˀan. 15 Hewänbo wáy wêndáho ditú̖, “Iˀ Penísendi Beelzebul gin nakhá̖wä̖́ˀiˀ, iˀ yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ví pꞌóˀḏéḏîˀ dínmuuˀiˀḏân Jesus óekhä̖geˀdo nä́ˀin yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ tꞌowavíˀweḏi ovâykhehpeeyé-íḏí.” 16 Heḏá wây-á wêndá didaˀ Jesus óetayi̖ˀníˀin, heḏiho óedaaˀan wên pínnán taa makówáḏí ovâykeeya̖míḏí, heḏânho dínhanginnáaníḏí háa Jôesi Táḏáḏí óesandiˀ namuuˀin háa joe. 17 Hewänbo háa dívíˀánshaamáaˀin Jesus-á ûnhanginná, heḏiho ovâytu̖ˀan, “Wí nangewin tꞌowa wíˀbo dívípihä́nboḏáhoˀ inbí nangeho dâypiháˀḏä̂nnamí. Heḏi tꞌowa inbí kꞌaygi ee wíˀbo dívípiyándeḏáhoˀ, iˀ kꞌaygá háˀto nakâypúuwí. 18 Heḏi hanbá Penísendi wíˀbo ipiyándeḏáho háˀto hä̖̂ä̖ḏi wänbo natsonyê̖e̖ní. Undi dítu̖ˀan Penísendiḏânho naa díkhä̖geˀmáa, heḏânho in yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ tꞌowavíˀweḏi dovâykhehpiyendeˀ. 19 Hewänbo handiḏi dovâykhehpiyendeḏáhoˀ, háḏíḏan unbí tꞌowaˀindi ovâykhehpiyendeˀ? Unbí tꞌowaho ditú̖u̖ní in taˀgen wíˀúvíhéeˀopíˀin. 20 Hewänbo Jôesi Táḏáví pínnándânho in yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ dovâykhehpiyendeˀ, heḏi nä́ˀindiho únhanginná Jôesi Táḏáḏí naa dítsondisógeˀin. 21 Wí sen kayˀi tꞌä̖hkí iví kꞌuuphé hä̖ä̖wíḏí iví tewhá iˀá̖yîngiˀoḏi, tꞌä̖hkí iˀ hä̖ä̖wí ivîˀ ûnmuuˀiˀ híwó ûnkwꞌó. 22 Hewänbo wí toˀwí iví shánkí kayˀi namuuˀi naˀä̖ä̖ḏá iˀ sendáḏí iyâ̖a̖-íḏí, iˀ sen óetꞌaaní, heḏi tobá iˀ sen kwä̖́kꞌu hä́n aa natoˀon wänboˀ, heḏá naˀándeˀ nä́ˀi kwä̖́kꞌu aaḏi óekhä̖geˀnamíˀin, nä́ˀi wêe sen shánkí kayˀi namuuˀiˀḏi iˀ senbí hä̖ä̖wí ônhóení, heḏi iví kꞌemaˀindáḏí dívíweejé-í. 23 Toˀwí navíˀnäpiye namuupîˀ-á navíˀpiye háa nacha̖a̖, heḏi toˀwí in tꞌowa navíˀpiye ovâymáyä̖ˀpîˀ-áhoˀ ovâykhehpiyende waagibá iˀoˀ.
24 “Wí yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ wí tꞌowavíˀweḏi napeeḏi oe ahkónupiye namändi wáy ithaayé-í iwe itu̖wä̖máa, heḏi ishaapíḏáho wíˀbo natû̖ˀ, ‘Wáy dójoeˀan diwepiyebá owáymú-í, iˀ toˀwívíˀpiye naví tewhá waagiˀbá dînmúˀdeˀiˀ.’ 25 Heḏi nawáymää ihayḏá nä́ˀi toˀwíbá óeshaaḏeˀ, wí tewhá naˀaanândá napiˀḏindá waabá namuu. 26 Heḏáháˀ wíyá napeeḏi tsé ihay wây-á yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ iví shánkí yä̖ˀḏâapíˀin dimuuˀin ovâymáˀ, heḏi nä́ˀi toˀwívíˀpiyebá ovâyhon iwe dívíthaayé-íḏí, heḏiho nä́ˀi toˀwí-á shánkí pꞌä́ndíkîˀ-á napoeˀo páaḏéḏí namuuˀivíˀweḏi.”
Háa taˀgendi gihíhchanpúuwíˀin
27 Gin Jesus natú̖ ihayḏá wí kwee oe tꞌowa jâaḏá kaygá natú̖, “Iˀ kwee wóeˀayyandiˀ heḏá wóetsä̖ä̖ˀandi-á híhchan imáa.” 28 Jesus natú̖, “Hebo shánkí dihíhchan in toˀwên Jôesi Táḏáví híˀ dâytꞌôeyandeˀin heḏá dâyˀaˀgindoˀindá.”
In tꞌowa didaˀ Jesus wí pínnán tꞌôe iˀa̖míˀin
29 In tꞌowa Jesus-víˀwe shánkí diwéˀgepoeˀo, heḏi ovâytu̖ˀan, “Un nääwin tꞌowa-á yä̖ˀḏâapí unbí wówátsi bînhon. Ihayḏa̖ˀ wí pínnán taa bînmúuníḏí Ídaˀpoeˀo, hewänbo wêeḏa̖ˀ pínnán bînmúuní, i-á Jonah ikeeyandiˀ waagiˀbá namúuní. 30 Háa Jonah ûnpóeˀin namuuḏi in tꞌowa Ninevah búˀwin dínhanginná taˀgendi Jôesi Táḏáḏí óesannin, heḏi hanbá nää naa tꞌowa tꞌä̖hkígîˀ oˀaypu̖yä̖ˀi háa dînpúuwíˀin namuuḏi in nääwin tꞌowa dínhanginnáaní taˀgendi Jôesi Táḏáḏí dísannin. 31 Heḏânho owáy iˀ thaa Jôesi Táḏáḏí tꞌowa háa híwó háa híwóhpí dívíˀannin ovâykeekwꞌóeˀó ihayḏi, iˀ kwee oe Sheba nange pꞌóˀḏéḏîˀ namúˀdeˀiˀ iˀa̖htuyeḏi un nääwin tꞌowaví wä̖yu̖pí wovâykeeya̖mí. Hä́nˀoe i-á kayi̖ˀ wä̖́hä̖̂ä̖wi nangeḏá naˀä̖ä̖ hä̖́yú̖ Solomon ûnhanginnáˀdiˀ ôntꞌôeyaaníḏí, hewänbo tobá naa Solomon-bí shánkí hayˀi omuu wänbo heḏá nä́we undáḏí oji wänboˀ, undi naa wíḏîntꞌôeyandepí. 32 Heḏá wáˀ owáy iˀ thaa Jôesi Táḏáḏí tꞌowa háa híwó háa híwóhpí dívíˀannin ovâykeekwꞌóeˀó ihayḏi, in tꞌowa iˀ búˀ Ninevah-win dívíˀa̖htuyeḏi un nääwin tꞌowaví wä̖yu̖pí wovâykeeya̖mí. Hä́nˀoe Jonah-ḏi Jôesi Táḏáví tun ovâytꞌôeˀoḏi hä̖ˀin Ninevah-win tꞌowa ditꞌoeḏi indá inbí tꞌaywóˀdi dâyjoeˀan, hewänbo tobá naa Jonah-ví shánkí hayˀi omuu wänbo heḏá nä́we undáḏí oji wänboˀ, unbí tꞌaywóˀdi wívînjoeˀohpí.”
Jesus-di ovâytu̖ˀan iví híˀ ônjoegiˀoḏáhoˀ, wên ko wên tꞌún phoˀ dâykéeˀí waagibá dívíˀoˀ
33 “Toˀwí wänbo wên phakó ikoˀandi pho iwe wíˀikaakéeˀípí, háa wên tꞌún napekicháˀnin phoˀ wíˀikéeˀípí, hewänbo wên phakóki eeḏân ikéeˀí heḏânho toˀwên ditsꞌúyaˀnin iˀ ko dâymúuníḏí. 34 Tꞌowaví tsée-á wên phakó ingîˀ namuu, heḏi híwóˀnin tsée dínmuuḏáho in tséeḏá tꞌä̖hkí ovâykoˀ. Hewänbo híwóhpíˀin tsée dínmuuḏáhoˀ tꞌä̖hkí ovâyphahkhunjoˀ waagiˀbá dínpoeˀo. 35 Heḏânho úvíˀá̖yîngiˀa̖mí unbí tséeḏí in ko óetsuḏemä̂äníˀin, khun niˀge wíˀíyê̖e̖nípíḏí. 36 Wí toˀwí taˀgendi ûnkonândá heḏá wáygé wänbo wíˀûnphahkhunáhpíḏá, tꞌä̖hkího ûnkohkeenáaní, wên phakó ûnkohkay waagibá.”
Jesus-di in Pharisees-áḏí in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindáḏí ovâytu̖ˀan tꞌôephaḏe dínpúuwíˀin
37 Jesus ihíˀbowa ihayḏá wí Pharisee-ḏá óehúutu̖ˀan, heḏiho iˀ Pharisee-ví tewhá eepiye datsꞌûndi Jesus ihúusóge. 38 Iˀ Pharisee óeháaˀan Jesus óemûˀḏi ihúusógeḏi waˀḏi imanˀowíḏipíḏíboˀ in Huḏíyoví khuu waagibá. 39 Heḏiho Nanbí Sedó Jesus-di óetu̖ˀan, “Naa dîntꞌôeyan, un Pharisees-á tꞌowa waaginbá ímuu inbí húugîˀ kꞌéḏé-á sä̖ˀwé woegiˀ-á jáˀwéḏíḏa̖ˀ dâyˀowíḏíndeˀin. Undá ídaˀ híwó íkeetꞌôeníˀin, hewänbo unbí píˀnä́ khóˀjé nakeetꞌóepí iwá ha̖ˀtꞌaaˀinda̖ˀ heḏá yä̖ˀḏâapíˀinda̖ˀ ímuu. 40 Un ánshaapíˀin, Jôesi Táḏá-á hä̖ä̖wí nakeetꞌóeˀiˀ ipaa. Ti iˀbá hä̖ä̖wí nakeetꞌóepîˀ wáˀ wíˀipaapíˀan? 41 Únkhâyˀä̖ˀ hä̖ä̖wí unbí sä̖ˀwé únsaaˀiˀ in sehkanäwó diwówájiˀin bînmä̂äníˀin, handiḏibo yä̖ˀḏâaˀin wówátsi bînhûuwí.
42 “Tꞌôephaḏe un Pharisees únpúuwí. Undá iˀ suˀtsꞌígíˀ-á tsímáháa-á heḏá wéˀgeˀi hä̖ä̖wí haˀwâagiˀiˀ bînpaye iweḏi tä̖ taa únkwꞌôndi Jôesi Táḏá wêe bînmäˀ, hewänbo tꞌowa-áho taˀge wívînˀohpí heḏá Jôesi Táḏá-á wívînsígípí. Hä̖ä̖wí bîntꞌandeḏi taˀgendi únkhâyˀä̖ˀ tä̖ taa únkwꞌôn diweḏi Jôesi Táḏá wêe bînmä̂äníˀin, hewänbo wíˀúnˀôeḏe-ípí nä́ˀi wéˀgeˀi híwóˀdi hä̖ä̖wí wáˀ úvíˀâ̖a̖míḏí. 43 Tꞌôephaḏe un Pharisees únpúuwí. Undá iˀ méesate páaḏépiye úvíkwꞌôeníˀin wovâyhí̖ˀan, heḏá oe bûu pinge wovâyhí̖ˀan tꞌowaḏi aˀgindi wovâysengitu̖ˀâ̖a̖míˀin. 44 Tꞌôephaḏe únpúuwí, gá undá wáy pení ovâykhä̖ˀkwꞌóḏi eeje nataamuupîˀ waaginbá ímuuḏân, tꞌowa dívíˀa̖hsahondi wíḏínhanginnáhpí iwe nakwꞌóˀnin.” *In Huḏíyo wí penípho iwe dívíˀa̖hsaaḏá, dínkhâ̖a̖kꞌóe inbí méesate ee ditsꞌú̖u̖níˀin páaḏé dívíkhâyˀanpíḏíboˀ inbí khuu dínmuu waa.
45 Wí Huḏíyoví khuu ovâyhá̖ˀoˀiˀḏi óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, in Pharisees-bí̖ˀgeḏi haˀwâa bihéeˀoḏi naˀinbí̖ˀgeḏi wáˀ jänäkí bihéeˀoˀ.” 46 Jesus natú̖, “Tꞌôephaḏe un Huḏíyoví khuu bînhá̖ˀoˀin wáˀ únpúuwí. In tꞌowa kâyˀi hä̖ä̖wí dívíˀa̖míˀin bîntu̖ˀoˀ, hewänbo undá hây wänbo wívînkhä̖geˀdopí dâyˀa̖míḏí. 47-48 Tꞌôephaḏe únpúuwí, gá undá wáy in Jôesi Táḏáví tukheˀmin ovâykhä̖ˀkwꞌóḏi eeje bînkoḏiˀoḏân, inbá unbí hehä̖̂ä̖win thehtáy pahpáˀindi ovâyhá̖nú. Hewänbo han bînˀandi nakeepoeˀo únchanpóeˀin háa unbí páaḏé kä̖ˀä̖ä̖ˀin dívíˀannin híwó namuuˀin, gá indá in Jôesi Táḏáví tukheˀmin ovâyhá̖nú wänbo undá inbí penípho bînwänpikoḏiˀoḏân. 49 Heḏânho Jôesi Táḏá báyékí hangintan imáaḏí ginnân natú̖, ‘Naví tukheˀmindá heḏá naví tꞌôekhuwaˀindá in tꞌowavíˀpiye donsaaní, heḏi in tꞌowaḏi wáy wên in dovâysannin jänäkí ovâyˀa̖mí, wáy wêndá ovâyhá̖a̖nú-í.’ 50 Heḏiho un tꞌowa nääwin wovâychä̖nukhâymáa in Jôesi Táḏáví tukheˀmin nä́ä oepáa kꞌayḏi nakhíˀjen dihayḏiboˀ ovâyhá̖núḏí. 51 Iˀ páaḏé óehayˀi-á Abel namuu, heḏi iˀ tíˀúugé óehayˀi-á Zechariah-á namuu, i-á iˀ méesate-á iˀ antâa jáˀwé nakꞌóeˀi-á inbí pinuḏi óehay. Naaḏi wâytu̖ˀâ̖a̖mí, undáho in tꞌä̖hkí ovâyhá̖núḏí taˀgendi wovâytuhchä̖nukhâymáa. 52 Un Huḏíyoví khuu bînhá̖ˀoˀin tꞌôephaḏe únpúuwí. In taˀgen namuuˀin bînkaajo waagibá úvíˀoˀ, in tꞌowa wíḏihá̖hpúuwípíḏí. Undáho wíˀíhá̖hpóepí, heḏi in wéˀgen tꞌowa dihá̖hpúuwíˀin didaˀindáho wívînmähpí dihá̖hpúuwíḏí.”
53 Jesus nä́ˀi Pharisee-ví tewhá iweḏi napee, heḏi iˀ thaa iweḏi páaḏépiye in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindá heḏá in Pharisees-á hânho i-áḏí ditꞌayyaapóe, heḏá hânho-á dívíkhä̖ä̖ḏeˀ tꞌä̖mäge i̖ˀgeḏi óetsikaˀya̖míḏí. 54 Wên phay igîˀ nawhêe-íḏí ônkꞌúyaˀ waabá muuˀin bînkaajo waagibá úvíˀoˀ, in tꞌowa wíḏihá̖hpúuwípíḏí. Undáho wíˀíhá̖hpóepí, heḏi in wéˀgen tꞌowa dihá̖hpúudívíˀandi ditsíkha wên háawên híwóhpíˀin natu̖hpee-íḏí.

*11:44 In Huḏíyo wí penípho iwe dívíˀa̖hsaaḏá, dínkhâ̖a̖kꞌóe inbí méesate ee ditsꞌú̖u̖níˀin páaḏé dívíkhâyˀanpíḏíboˀ inbí khuu dínmuu waa.