19
Jesus oe Zaccheus-víˀpiye naˀáḏâamää
Jesus oe Jericho búˀpiye namää, heḏi i̖ˀge naphaḏemän dihayḏi wí sen Zaccheus gin nakhá̖wä̖́ˀiˀ iwáygé naˀä́n. I-á in tax phahsanninbí pꞌóˀḏéḏîˀ-ân namuu, heḏá koḏitꞌowa-á namuu. Zaccheus-á ikhä̖ä̖ḏeˀ Jesus óemúuníḏí ûnhanginpúuwíḏí toˀwí namuuˀin, hewänbo hínchä̖̂ä̖ˀiḏa̖ˀ Zaccheus namuu heḏá báyékí ditꞌowajiˀ, heḏiho wíˀûnkeetꞌóepí. Heḏiho in tꞌowaví páaḏé iˀä̖ä̖ḏi wên sycamore tay ee nacháˀnin kwꞌáye ituye, heḏânho Jesus naphaḏemändi óemúuníḏí. Jesus in tay iwe napówáḏí kwꞌáye ibéeḏí Zaccheus óetu̖ˀan, “Zaccheus, ówä̖́näkiḏi ówhanbe, nää thaa uví kꞌaygi dáywóyí̖ˀkhâymáa.” Zaccheus tay kwꞌáyeḏi iwä̖́näwá̖ve, heḏi híhchangiḏi Jesus iví kꞌaygipiye óehoˀ. In tꞌowa nä́ˀin dâymûˀ ihayḏá tꞌayḏi ditû̖ˀ, “Nä́ˀi sendá wí tꞌaywóhkandiví tewhá iwepiye naˀáḏâamää.” Hewänbo Zaccheus iwí̖núḏí Nanbí Sedó Jesus óetu̖ˀan, “Nanbí Sedó, iˀ hä̖ä̖wí naa dînkwꞌóˀ diweḏi píngé hay dówijekhâymáaḏáháˀ in sehkanäwó diwówájiˀin tꞌowa dovâypä̖khâymáa, heḏi wí toˀwí dósä̖ˀmandi-á jónä́n maˀkwꞌanukí dópä̖khâymáa.” Jesus natú̖, “Nää thaa nä́ä kꞌaygiwiˀ ônˀaywon. Nä́ˀi sendá wáˀ Abraham-bí ây iweḏiˀiˀbá namuu. 10 Naa tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ oˀaypu̖yä̖ˀiˀ omuuˀiˀ oˀä̖ä̖ in dipeḏeejiˀin dovâynuuwä̖́-íḏí heḏá dovâyˀaywoeníḏí.”
Jesus-di ovâytu̖ˀan dínkhâyˀä̖ˀ iˀ hä̖ä̖wí ovâymä́giˀiˀḏi híwó dívíˀa̖míˀin
11 Nää-á Jerusalem tsowa dipowamändi in tꞌowa diˀánde wesebo natsondisogeḏee-íˀin, heḏiho Jesus-di wây-á há̖hkangíˀin óˀgéḏí ovâytu̖ˀan ovâythayya̖míḏí han wínapúuwípíˀin. 12 Ginnân ovâytu̖ˀan: “Wí sen kwꞌáyewi namuuˀiˀ ipikhâyˀowän wí nange kayi̖ˀ wä̖́hä̖̂ä̖ iwepiye namú-íḏí. Iwe iˀ tsondi shánkí pꞌóˀḏéḏîˀḏi nä́ˀi sen óetsondipakhâymáa heḏânho iví nangepiyebá nawáymú-íḏí natsonsogeḏee-íḏí. 13 Hewänbo waˀ iˀ wêe nangepiye namääpíḏíbo tä̖ ihay iví tꞌôeˀin itu̖hkánnandi wíˀínbo wí chä̖ˀ ovâyˀan, heḏi ovâytu̖ˀan, ‘Nä́ˀi chä̖ˀdi wí hä̖ä̖wí bînkuumä́-í, heḏáháˀ i-á bînku̖ˀchꞌâaní, heḏânho wíyá shánkí chä̖ˀ dîntꞌaaníḏí.’ Heḏáháˀ namää. 14 Hewänbo in tꞌowa iví nangeˀindá nä́ˀi sen óetꞌay, heḏi wên tꞌôekhuwaˀin iˀ namää iwepiye dâysan, iˀ tsondi pꞌóˀḏéḏîˀ óetu̖ˀa̖míḏí, ‘Nä́ˀi sendá wígidaˀpí nanbí tsondi gínmúuníˀin.’
15 “Hewänbo óetsondisóge, heḏáháˀ iví nangepiyebá nawáymää. Heḏi iví tꞌôeˀin itu̖hkánnan, in ton ovâychä̖ˀannin, heḏânho imúuníḏí hä̖́yú̖ ônchä̖ˀtꞌannin. 16 Wí napówáḏí óetu̖ˀan, ‘Naví tsondiˀ, naa tä̖gin maˀkwꞌanukí chä̖ˀ dótꞌan u̖ˀḏi dînˀan diweḏi.’ 17 Iˀ tꞌôeˀi óetu̖ˀan, ‘Híwó biˀan, u̖-á híwóˀdi tꞌôeˀi unmuu. Naa dînhanginná u̖-á háa úkhâyˀä̖ˀ waa biˀan hínchä̖̂ä̖ hä̖ä̖wíḏíboˀ. Heḏiho nää-á tä̖ búˀ eeje ovâytsonmáˀve-íḏí wísôege-í.’ 18 Wíyá wêe tꞌôeˀi natsꞌú̖ˀdi-á natú̖, ‘Naví tsondiˀ, iˀ chä̖ˀ naa dînˀan diweḏi pꞌánú maˀkwꞌanukí chä̖ˀ dótꞌan.’ 19 Iˀ tsondiḏi óetu̖ˀan, ‘U̖-á pꞌánú búˀ eeje wí tsondi wísôege-í.’ 20 Ihayḏá wíyá tꞌôeˀi-á natsꞌú̖, heḏi natú̖, ‘Naví tsondiˀ, uví chä̖ˀ dînˀandi-á wên aa iwe dóˀánnan. Námúˀḏí, nä́we dómáa. 21 Wíkhunwôedaˀ, jänäkîˀ unmuuḏi. U̖-á hä̖ä̖wí uvîˀ úmuupîˀ nâahóndeˀ, heḏi wáy piˀwên tꞌowa dâykoe iwe nâahä̖ä̖wéˀgeˀoˀ.’ 22 Iˀ tsondiḏi óetu̖ˀan, ‘U̖-á wí tꞌôeˀi háagîˀ wänbo unchä̖ˀmuupîˀ unmuu. Nää-á háa naví̖ˀgeḏi untú̖ waagi omúuní, heḏi wítuhchä̖nukhâymáa. Unchanpoeˀo naa jänäkîˀ sen omuuˀin, heḏân hä̖ä̖wí dînmuupîˀ dóhóndeˀ. 23 Háaḏan handi hä̖ˀi chä̖ˀ wínâahoˀpí wä̖́hä̖̂ä̖ dívíchä̖ˀpíyémäˀ iwepiye? Haˀwâa biˀandáho indá naví chä̖ˀ dînpíyémä̂äníwän, heḏi iweḏiho wíyá shankí dîntꞌaaníwän, heḏiho owáyˀä̖ä̖ ihayḏá shánkí báyékí dînchä̖ˀkwoníwän.’ 24 Heḏáháˀ iˀ tsondiḏi in iwáygé diwinnindá ovâytu̖ˀan, ‘Iˀ chä̖ˀ bînkwee-í nä́ˀi sen, heḏi iˀ sen iˀ tä̖gin maˀkwꞌanukí chä̖ˀ itꞌandi bînmä̂äní.’ 25 Hebo indi iˀ tsondi óetu̖ˀan, ‘Nanbí tsondiˀ, i-áho tä̖ ihay chä̖ˀ ho imáa.’ 26 Iˀḏá ovâytu̖ˀan, ‘Naaḏi wâytu̖máa, wí toˀwí anbo toˀwí báyékí imáapîˀ-á, iˀ hínchä̖̂ä̖ imáaˀi wänbo óekwee-í. 27 Heḏi nää nä́we binmáˀ in tꞌowa naa dítꞌayḏi inbí tsondi omúuníˀin wíḏidaˀpíˀin, heḏi nä́ä naví páaḏépiyebo bintꞌahá̖a̖nú-í.’ ”
Jesus oe Jerusalem búˀ natsꞌú̖, heḏi in tꞌowaḏi óesígíˀan
28 Jesus ihíˀbowa ihayḏi oe Jerusalem shánkí tsowapiye ihon. 29 Iˀ okú “Olive Okú” gin dâytu̖ˀoˀ iwe núˀ wáy nä́ˀin wíje búˀây daná, Bethpage-áḏí Bethany-áḏí. Iwáy tsowa wáy napowamän dihayhä̖̂ä̖ wíje iví khä̖geˀnin ovä̂nsan dapáaḏémú-íḏí. 30 Ovä̂ntu̖ˀan, “Jaho bápûn hä̖ˀi búˀay nanbí páaḏépiye nanân diwepiye, heḏi datsꞌú̖ˀ dihayḏá wí búduˀay tsꞌa̖a̖bi namuuˀi nawhiwindi dä̂nshaa-í, i-á waˀ wáymûu wänbo toˀwí wänbo wíˀiˀíhsógepí. Dä̂nwhihsuuḏi nä́we dä̂nmáˀí. 31 Heḏi toˀwíḏí wovä̂ntsikaˀyandáhoˀ, ‘Háaḏan dä̂nwhihsuuḏeˀ?’, ginnân dä̂ntu̖ˀâ̖a̖mí: ‘Gá Nanbí Sedó iˀ ûntáyḏân.’ ” 32 Heḏiho in wíje damääḏi dä̂nshaa háa Jesus-di ovä̂ntu̖ˀan waagibá. 33 Heḏi iˀ búduˀay dä̂nwhihsuuḏeˀ ihayḏi in tꞌowa inbí búduˀay dínmuuˀindi ovä̂ntsikaˀyan, “Heháaḏan dä̂nwhihsuuḏeˀ?” 34 Ovâytu̖ˀan, “Gá Nanbí Sedó iˀ ûntáyḏân.”
35 Heḏi iˀ búduˀay Jesus ônhoˀ, heḏáháˀ inbí kꞌéwéˀin to dänpꞌä̖́ḏiḏá iˀ búdu kꞌéwé ônpa̖ˀkꞌûˀ, heḏi Jesus óetege iˀíhsôege-íḏí. 36 Heḏi iwáy pꞌóegé wáy óeˀíhhon dihayḏá in tꞌowa inbí kꞌéwéˀi to dívípä̖ḏihondá oe teˀpꞌóegá ônpa̖ˀkwohon. 37 Jerusalem tsowa napowamän dihayḏi in pꞌôe owáy Olive Okú áagé wáypiyeˀ nawándeˀ iwáygé báyékí in tꞌowa Jesus-víˀpiye dívíwä̖yundeˀin dijiˀ, heḏi híhchandi dívítu̖wí̖núndeḏi ditû̖ˀ Jôesi Táḏá-á hayˀi namuuˀin, iˀ báyékí pínnán tꞌôe ho dâymûˀi namuuḏi. 38 Jesus-ví̖ˀgeḏi kaygi ditû̖ˀ, “U̖-á tsondi hayˀiˀ unmuu.” “Nanbí Sedó Jôesi Táḏáḏí wóesan heḏiho híwó wóeˀâ̖a̖mí.” “Hä̖ä̖ tꞌä̖hkí saˀwó namuu oe makówá, heḏá oe kwꞌáyebá ditú̖u̖ní Jôesi Táḏá-á hayˀi namuuˀin.” 39 Hewänbo wên Pharisees in tꞌowa-áḏí dijiˀindi Jesus óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, uví khä̖geˀnin ovâytu̖ˀan ditu̖há̖a̖níˀin.” 40 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Naaḏi wâytu̖máa, hä̖ˀin hânda̖ˀdibo dijiḏá, háa ditû̖ˀ waa hä̖ˀi kꞌuu iwe nakwꞌóˀdi wänbo hanbá dívítu̖wé̖e̖nú-í.”
Jesus Jerusalem imúndeḏi isíhtä̖ä̖
41 Jesus oe Jerusalem búˀ shánkí tsowa namän dihayḏi, iˀ búˀ imûˀḏibo isíhtä̖ä̖, 42 heḏi natú̖, “Jerusalem, nääho hây uví tꞌowa wáˀ dínhanginnândi híhchandi inbí wówátsi dínmúuníˀin, hewänbo nää-á háˀto dínhanginpúuwí. 43 Wáy wí thaa nanáˀ dihayḏi in wóehä́nboˀindi uví tehpaa nuuge wônnanbóeḏíkwokhâymáa, dívítuuyé-íḏí oe búgepiye ditsꞌú̖u̖níḏí, heḏá wóebúgeˀandá tꞌä̖mäpha̖ˀgeḏá wóehä́nkhâymáa. 44 Uví tewhá tꞌä̖hkí wônnayu̖khâymáa, heḏá in tꞌowa uvíˀwe dithaaˀindá ovâykha̖nukhâymáa. Háˀto wí kꞌuu wänbo natehpaaˀä́ndí wônjoekankhâymáa. Nä́ˀi tꞌä̖hkí úpúuwí gá Jôesi uvíˀwe napówáḏân wônˀaywoeníḏí, hebo wíˀúhanginnáhpí naˀä̖ä̖ˀin.”
Jesus iˀ méesate hayˀi iweḏi in dâyhä̖ä̖wíku̖ˀchꞌáaḏeˀin ovaykhehpiye
45 Ihayḏá Jesus oe méesate hayˀi eepiye namää, heḏi in tꞌowa dâyhä̖ä̖wíku̖ˀchꞌáaḏeˀin iweḏi ovâykhehpiye. 46 Ovâytu̖ˀan, “Jôesi Táḏáví taˀnin deewá nä́ˀin háa natú̖ˀin nataˀmuu:
Naví tewhá-á jûusugîˀ-ân namuu,
hewänbo undá iˀ bînˀegóˀan sänmin dívíwéˀgeˀa̖mígîˀ namúuníḏí.”
47 Thamuwaagi ee méesate hayˀi iwe Jesus-di in tꞌowa ovâyhá̖ˀoˀ. In owhaˀ pꞌóˀḏéḏíˀindá, in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindá, heḏá wây-á Huḏíyo pꞌóˀḏéḏíˀindá dâytu̖wä̖máa háḏíḏí óeháyjíˀin. 48 Hewänbo háa dívíˀa̖míˀin wíḏâyshaaḏepí, in tꞌowa háa natú̖ˀin tꞌä̖hkí hânho dívítꞌôeyandeḏi.