11
Yôesiḏi in Israel-ˀin ovâyséegísehkanäˀandiho wáy wên in ovâyde̖ˀman
1 Heḏiho ti giˀâ̖a̖ní Yôesi Táḏá iví Israel-ˀin tꞌowa iyoegiˀannin? Heḏân yoe. Naa wáˀ Israel-wibá omuu, naa-á Abraham-bí ây iweḏiˀibá omuu, heḏá Benjamin-bí tꞌowa iweḏiˀbá omuu. 2 Heḏiho Yôesi-á iví tꞌowa wíˀiyoegiˀanpí, indá hä́nˀoebo ûnhanginná ivíˀin ûnmúníˀin. Taˀgendi un únhanginnáhpíˀan háa iví ta̖ˀnin diwe Elijah-ví̖ˀgeḏi ûntû̖ˀnin. Elijah-ḏi in Israel-ˀinbí̖ˀgeḏi Yôesi óehíˀmáaḏí kinnân ovâytꞌeˀpꞌíḏe:
3 Naˀinbí Sedó, tꞌä̖hkí in wé̖ˀgeˀin uví tukhe̖ˀmin wôntꞌa̖há̖nú,
heḏá tꞌä̖hkí uví antâa-á wônnayu̖.
Naaḏa̖ˀmân oteˀḏee, heḏi tꞌowa háḏíḏí naa díhéyíˀin ditu̖wä̖yiˀ.
4 Heḏi kinnân Yôesiḏi óetu̖ˀanpíˀan:
Tsé maapaasôn (7,000) ihay senäˀ dovâyˀá̖yîngimáa heḏi waˀḏi navíˀnäpiyebo dimuu,
indá Baal-ví páaḏépiyeˀ wíḏívídéˀgendikwꞌóḏipí óeˀaˀginmä̂äníḏí. *Baal-á wí hä̖ä̖wí wí sen waagibá ûncha̖a̖ˀi namuu, i-á in wé̖ˀgeˀin tꞌowa dâykhíyé inbí yôesi dínmúníḏí.
5 Nää waˀḏi hanbo napoˀ. Yôesi-á naséegísehkanätꞌóeḏí waˀḏi wên hä̖́yú̖ hayḏi Israel-ˀin Yôesiḏi ovâyde̖ˀmannin dikwꞌôn. 6 Hewänbo iví séegísehkanä ûnwänpimuuḏibo Yôesiḏi ovâyde̖ˀman, hä̖ä̖wí híwó̖ˀdi dívíˀandiḏiḏa̖ˀbá yoe. Heḏi hä̖ä̖wí híwó̖ˀdi indá dívíˀandiḏibo iḏi ovâyde̖ˀmandáhoˀ, háˀto iví séegísehkanä ûnmuuˀiḏiḏa̖ˀ ovâyde̖ˀmamíwän.
7 Heḏiho kinnân napóe: Tꞌä̖hkí in Israel-win tꞌowa wíḏínhanginpóepí háḏíḏí dipúwíˀin in toˀwên Yôesiḏi ovâycha̖a̖máaˀin tꞌaywó̖ˀdi wíḏâymáapí waagi, hewänbo in toˀwên Yôesi Táḏáḏí ovâyde̖ˀmannindáho dínhanginpóe, heḏi in wé̖ˀgeˀindá tꞌóyanpíˀinda̖ˀ dipóe. 8 Yôesi Táḏáví ta̖ˀnin diwá nä́ˀin wé̖ˀgeˀin tꞌowaví̖ˀgeḏi kinnân nata̖ˀmuu:
Yôesiḏi inbí hangintan ovâypeḏeeˀan,
heḏi tsée nakeetꞌóepîˀ-á, oeyay natꞌoˀpîˀ-á ovâymä́gi,
heḏi nää thaa puˀwahay kinbo dínpoˀ.
9 David wáˀ hä́nˀoe inbí̖ˀgeḏibá natú̖,
Báyékí hä̖ä̖wí dínkwꞌó̖ˀdibo diˀánde híwó̖ˀ dínpoˀin, hewänbo Yôesi dódaˀmáa nä́ˀi hä̖ä̖wí dínkwꞌó̖ˀdibá wên phay iwe diwhêeˀin waagibá dínpúwíḏí,
háa hä̖ä̖wí iwe dipꞌíḏeḏi waagibá dínpúwí iwe dikanú-íḏí,
heḏá iwebo inbí tuchä̖nu dínˀä̖ˀi-á dâyhóní.
10 Ditsíkhä̖mugíˀtꞌóe waagibá dínpúwí heḏânho wíḏínkeetꞌôenípíḏí,
heḏá hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hká inbí túuˀú-á dínbéˀgayní dínhéhkháaḏí waagibá.
11 Heḏiho hânnan natu̖ˀdaˀ nä́ˀi otú̖ˀiˀ? Ti natu̖ˀdaˀ nä́ˀin Israel-ˀin tꞌowa dikanuˀin wíyá háˀto dikwi̖nuḏée-í waagibá dínpóe? Heḏân yoe. In Israel tꞌowaví tꞌaywó̖ˀdi dínmuuḏiho Yôesiḏi in Israel-ˀin dimuupíˀin tꞌowa-áho ovâyˀaywon, heḏi iweḏihoˀ in Israel-ˀin tꞌowa wáˀ hânho didáˀí hanbá dínpúwíˀin. 12 In Israel-ˀin tꞌowa peḏee iwe dipówáḏí Yôesivíˀweḏi dívíhângeˀan, hebo iweḏi tꞌä̖hkí in wé̖ˀgeˀin tꞌowa Israel-ˀin dimuupíˀin Yôesiví tu̖u̖ dâyhógi, heḏi handiḏân dikoḏitꞌowapaa waagiˀinbá dipóe. Heḏiho owáy in Israel-win dívíwhä̖yundeˀin shánkí báyékí dipóe ihayḏá, in wé̖ˀgeˀin tꞌowa-á wáˀ wíyá shánká híwó̖ˀ dínpúwí.
In tꞌowa Huḏíyo dimuupíˀin ovâyˀaywoení
13 Un Huḏíyo ímuupíˀin, nää-á undá wâyhíˀkhâymáa: Yôesi Táḏáḏí naa unbíˀpiyeˀ dísan, heḏiho naa ochanpoˀ naví tꞌôe-á báyékí dînˀaˀginmuuˀin. 14 Hä̖ä̖wên naaḏi wâyˀoˀin namuuḏi, maˀḏi in toˀwên naa waagibá Israel-ˀin dimuuˀin wáˀ hânho didáˀí i tu̖u̖ un wâymäˀi dâyhóníḏí, heḏi kindiḏi wáy wên in wáˀ ovâyˀaywoení. 15 Yôesi Táḏáḏí in Huḏíyo ovâyyoegiˀan dihayḏi iḏi in wé̖ˀgeˀin tꞌowa tꞌä̖mäpiyeˀ nä́ä oepáa kꞌayḏi dithaaˀin ovâykꞌemahógi. Heḏânkun owáy iḏi in Huḏíyo ovâywáyséegíˀan dihayḏá, shánkí wänbo híwó̖ˀ namúní, ihayḏá indá chuˀin diwáywówápóeˀin waagiˀinbá dimúní.
16 I páaḏéˀi pává dâywhahkêˀi Yôesi óemä́giḏá, tꞌä̖hkí i wé̖ˀgeˀi pává wáˀ ivîˀḏa̖ˀ ûnmuu. Heḏá i taypúu Yôesi óemä́giḏá, i waˀyáy khóe wáˀ ivîˀbá ûnmuu. †I páaḏéˀi pává-á in taypúu-á in Huḏíyoví páaḏé kä̖ˀä̖ä̖ˀin tꞌowa Yôesiḏi ovâyde̖ˀmannin waagiˀbá namuu, heḏi i wé̖ˀgeˀi pává-á waˀyáy khóe-á in shánkí tíˀúugé kä̖ˀä̖ä̖ˀin Huḏíyo waagiˀbá-á namuu. 17 In Huḏíyo wên olive tay óekhä̖hkíḏiˀin waagiˀinbá dimuu, hewänbo wáy wên in diweḏi waˀyáy khóe dâytsꞌâˀi waagiˀinbá dimuu, heḏi un Huḏíyo ímuupíˀindá wên olive tay nawänpisôeˀinbí waˀyáy khóe waagiˀinbá-á ímuu, nä́ˀi waˀyáy dâytsꞌâˀi-á i wé̖ˀgeˀi waˀyáy-áḏí dâywänpitꞌihsaa, heḏiho i taypúu iweḏiwi taypꞌoeḏi i waˀyáy khóe dâytꞌihsaaˀi híwó̖ˀ nasôemän waagibá, nää-á hanbá hä̖ä̖wí in Huḏíyo iweḏi naˀä̖ä̖ˀiḏi híwó̖ˀ undá wáˀ únpoˀ. 18 Heḏiho nää-á wíˀíˀâ̖a̖nípí i wé̖ˀgeˀi waˀyáyví shánkí híwó̖ˀnin ímuuˀin. Wíˀúvíyêngihéeˀa̖mípí, undá waˀyáy khóe waagiˀinda̖ˀ ímuuḏi, heḏiho nä́ˀi taypꞌoe wívînmähpí i taypúu nawówámúníḏí, i taypúuḏân un unbí wówátsi khóekhú̖u̖-á wovâymäˀ.
19 Hewänbo maˀḏi wí Huḏíyo namuupîˀ-á kin natú̖ní, “I wé̖ˀgeˀi waˀyáy khóe-á óetsꞌâˀ heḏânho naˀin dítꞌihsáa-íḏí.” 20 Nä́ˀindá taˀgen namuu. In Huḏíyo ovâytsꞌâˀ gá Christ-víˀpiyeˀ wíḏívíwhä̖yu̖píḏân, heḏi undá unbí whä̖yu̖ únmuuḏi wovâytꞌihsaa. Hewänbo úvíyêngihíˀmáˀve-ívíˀweḏi únkhâyˀä̖ˀ hânho úvíˀá̖yîngiˀa̖míˀin. 21 Yôesiḏi in Huḏíyo ovâytuchä̖nu, tobá in tayví koḏi̖ˀdi waˀyáy khóe waagiˀinbá dimuu wänboˀ, heḏiho háa dívíˀan waagibá úvíˀoḏáho hanwaagibá un wáˀ wovâytuchä̖nú-í.
22 Heḏiho iweḏi nakeepoˀ Yôesi-á tꞌowavíˀpiyeˀ hânho híwó̖ˀdi namuuˀin, hewänbo wáy wênbíˀpiyá kháaˀi namuu. In toˀwên ivíˀweḏi dívíhângeˀannindá ovâytuchä̖nundeˀ, hewänbo unbíˀpiyá híwó̖ˀdi namuu, heḏi nä́ˀi híwó̖ˀdi wovâyˀoˀi bînséegíkéndeḏá kin waagibá waˀḏi ikanhûuwí. Hewänbo bînséegíhógipíḏá un wáˀ wí waˀyáy khóe waagibá wovâytsꞌâa-í. 23 Heḏi in Huḏíyo ovâytsꞌâˀin dívíˀegóˀandáháˀ wíyá dívíwhä̖yu̖ḏá, Yôesi Táḏáḏí ovâywáytꞌihsáa-í, gá i-á ûnkoeḏiḏân han iˀa̖míḏí. 24 Heḏânkun un tꞌowa Huḏíyo ímuupíˀin wên olive tay napisôeˀinbí waˀyáy khóe waagiˀinbá ímuu, heḏi iweḏi wovâytsꞌâˀḏi wây-á olive tay óekoeˀin deeḏi wovâytꞌihsaa, tobá páaḏéḏí iweḏiˀin ímuupí wänboˀ. Heḏiho shánkí wínabâapuˀwanpí in Huḏíyo in tay eeḏibá ovâywáytꞌihsáa-íḏí, gá indá in tayví koḏi̖ˀdi waˀyáy khóe waagiˀinbá-á dimuuḏân.
Yôesi-á tꞌä̖hkí tꞌowavíˀpiyeˀ nasehkanäpoˀ
25 Tíˀûuwin páaḏéˀin, naa odaˀ un Huḏíyo ímuupíˀin wên taˀgen niˀgeḏi íkaˀpówá-íˀin, heḏânho únhanginnândi wíˀúvícha̖a̖ˀâ̖a̖mípí. Nä́wehayḏi nä́ˀin taˀgen waˀḏi wínakaˀpowamuupí, heḏi kinnân in namuu: Tä̖hkí in Israel-win tꞌowa háˀto hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí yoegikannin dimúní, hewänbo báyékí in Huḏíyo dimuupíˀin tꞌowa Yôesivíˀpiyeˀ dívíwhä̖yu̖ iwehayḏa̖ˀmân ha̖ˀmin dimúní. 26 Heḏi owáy nä́ˀin wé̖ˀgeˀin tꞌowa Yôesivíˀpiyeˀ diˀä̖ä̖ ihayḏânho tꞌä̖hkí in Israel-ˀin wáˀ ovâyˀaywoení. Yôesi Táḏáví ta̖ˀnin diwe ûnta̖ˀmuu háa i natú̖ˀin:
I aywondi-á Zion diweḏi nakä̖ˀä̖ä̖gítꞌóe,
heḏi in Israel-ˀinbí yä̖ˀḏâapíkan ovâyyâaˀa̖mí.
27 Heḏi owáy inbí tꞌaywó̖ˀdi dovâyˀowóyé ihayḏáho
háa ingîˀ dovâyˀa̖míḏí dówéhpêeˀan waa napúwí.
28 Yôesiví híwó̖ˀdi tu̖u̖ in Huḏíyo dâyyoegiˀandi nää-á Yôesiví hä́nmin dipóe. Hewänbo háa dívíˀannin namuuˀindi un Huḏíyo ímuupíˀin wovâykhä̖ge̖ˀnan Yôesi bîntáa-íḏí. Hewänbo Yôesiḏi nä́ˀin Huḏíyo tꞌowa ovâyséegí gá iví hehä̖̂ä̖win thehtáy pahpáˀin ovâyde̖ˀmandân. 29 Yôesiḏá in toˀwên ovâyde̖ˀmannin wíˀovâyyoegiˀopí, heḏá i hä̖ä̖wí híwó̖ˀdi ovâymä́giˀi wíˀovâykweeḏepí. 30 Wáymûu un Huḏíyo ímuupíˀindá Yôesi Táḏá wívînˀaˀginmáapí, hewänbo nää in Huḏíyoḏi óeˀaˀgindopíḏíhoˀ unbíˀpiyeˀ naˀiyapoˀ. 31 Hanwaagibá in Huḏíyoḏi nää Yôesi wíˀóeˀaˀgindopí, hewänbo unbíˀpiyeˀ naˀiyapoˀḏi inbíˀpiyeˀ wáˀ naˀiyapúwí. 32 Yôesi-á natú̖ tꞌä̖hkí tꞌowaḏi wíˀóeˀaˀgindopíḏí inbí tꞌaywó̖ˀdi dínmuuˀiḏiho pan waagiˀinbá dipaa, heḏi kindiḏi tꞌä̖hkí tꞌowa handa̖ˀ ovâymáaḏí tꞌä̖hkívíˀpiyeˀ naˀiyapúwí.
Gínkhâyˀä̖ˀ Yôesi Táḏá âytegé-íˀin
33 Yôesi-á hânho hayˀi namuu. Iví hangintandá há̖ˀi-á hânho báyékí ûnmuuḏi háˀto âytaaya̖mí, heḏi háˀto gínhanginnání háaḏí háa hândiḏi iˀoˀ háa ikanhonnin. 34-35 Iví ta̖ˀnin diwe ûnta̖ˀmuu waa:
Toˀwí wänbo wíˀûnhanginnáhpí háa Yôesi Táḏá naˀánshaamuuˀin,
toˀwí wänbo wíˀûnkoeḏipí óetumakhemä̂äníḏí.
Toˀwí wänbo wíˀûnkoeḏipí natú̖níḏí, “Naaḏi hä̖ä̖wí Yôesi dómä́gi,
heḏânho i-á ûnkhâyˀä̖ˀ díwáywáˀâa-íˀin.”
36 Yôesi-áho hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí ikhíyé. Hä̖ä̖ tꞌä̖hkí waˀḏi namän Yôesiví mange imáaḏí, heḏá hä̖ä̖ tꞌä̖hká ivîˀ-á ûnmuu. Heḏiho hä̂nhay wänbo tꞌä̖hkí kwꞌáayéboˀ âymáˀve-í. Hamân.
*11:4 Baal-á wí hä̖ä̖wí wí sen waagibá ûncha̖a̖ˀi namuu, i-á in wé̖ˀgeˀin tꞌowa dâykhíyé inbí yôesi dínmúníḏí.
†11:16 I páaḏéˀi pává-á in taypúu-á in Huḏíyoví páaḏé kä̖ˀä̖ä̖ˀin tꞌowa Yôesiḏi ovâyde̖ˀmannin waagiˀbá namuu, heḏi i wé̖ˀgeˀi pává-á waˀyáy khóe-á in shánkí tíˀúugé kä̖ˀä̖ä̖ˀin Huḏíyo waagiˀbá-á namuu.