4
Har̃ai Mara Samaria Matea
1 Na rani Iesu mo levosahia vara Pharisee la rongoa moiso vara tamlohi la lo usuria, la jeu la haratu la lo usuri John, 2 mo r̃uhu vara ha levosahia vara Iesu hasena mo sopo paptijo na tamlohi, pani nona tamlohi usuri hasera la lo paptijo na tamlohi, 3 ale matana, Iesu mo malue Judea mo mele vano Galilee.
4 Hin rani atu mo lo hahau roto Samaria, 5 mo hahau mo mai Samaria na taon matan Sychar mariviti hin lepa atu sei tuai Jacob mo silea isan natuna Joseph. 6-8 Wel atu Jacob mo helia tuai mo pa lo toho ea, ale Iesu mo sakele na tavaluna matan mo hahau jara peravu mo malokoloko.
Ale na livuha rani, tamlohi usuri non Iesu la vano vara la voli te hanhani na taon. Har̃ai mara Samaria matea mo mai vara i utu te wai na wel. Iesu mo usia isana mara, “O er̃i utu te maku wai?” 9 Har̃ai atu mo r̃aramia mara, “Engko Jew matea, ale enau har̃ai mara Samaria! Vara sava engko ko usiau vara a utu te mam wai?” Mo usia sohena matan mara Judea peresi na mara Samaria la lo hitelehilehira.
10 Moiso Iesu mo r̃aramia mara, “Engko ko sopo levosahi na sava God mo opoia vara i silea isam. Ale engko ko sopo levosahia vara harepu nahai mo lo usiho na wai mata i inua. Vara o pa lo levosahia, o pa usiau na wai sei mo sile na mauri.”
11 Ale har̃ai atu mo usia isana mara, “Tapala, mo sopo te nom baket, ale wel sei mo sivo atano. O pa er̃i utu wai atu mo sile na mauri epu? 12 Pimam Jacob mo heli wel sei matamam, moiso enia peresi na vaona peresi na pulana maji palovati tari la inu hinia. Engko o pa er̃i jeu na sava Jacob mo vaia?”
13 Iesu mo r̃aramia mo verea mara, “Tamlohi tari la lo inu wai sei la pa mele mar̃ohu. 14 Pani la haratu vara la inu na wai a pa silea, la pa sopo er̃i mele mar̃ohu na rani sei la pa mai. Wai atu a pa silea enia patu wai sei mo sile na mauri tui.”
15 Ale har̃ai atu mo r̃aramia mara, “Tapala, o sileau a inu wai atu matan vara a sopo mele mar̃ohu vara a pa mele mai hin wel nike.”
16 Ale Iesu mo verea isana mara, “O vano o lavi tuam i mai.”
17 Har̃ai atu mo r̃aramia mara, “Enau mo sopo te tuaku.” Iesu mo verea isana mara, “Ko verea ko varar̃uhu, mo sopo te tuam. 18 Engko ko lahi, ale tuam mo lima moiso, ale nake tamlohi atu ko lo toho peresia enia mo sopo tuam tataholo. Haratu ko verea mo varar̃uhu.”
19 Ale har̃ai atu mo verea isana mara, “Moli, na hitevosahia vara engko pr̃ovet matea. 20 Pimam la lo lotu na vutivuti nike,*Vutivuti nike: Vutivuti Gerizim, mariviti na taon Shechem. pani kamim Jew ka vara Jerusalem purongo enia jara tataholo vara tamlohi la lo lotu ea.”
21 Ale Iesu mo verea isana mara, “O rasuau, pongi matea mo lo mai vara ha pa sopo mele lotu Tama hin vutivuti nike teni Jerusalem. 22 Kamim mara Samaria, ka sopo levosahia varar̃uhu vara ka lo lotu hare. Pani kamam Jew, kama levosahi God atu kama lo lotua. Hin na mahapi Jew God i pa juri na varama. 23 Pani pongi matea mo lo mai, ale mo tapulo moiso vara la haratu la lotu varar̃uhu, la pa lotu Tama sohena Tanumena mo vujangira na malele retivarar̃uhu. Tama mo lo ale na tamlohi sohen harihi vara la lotua. 24 God enia Tanume, la haratu sei la lotu God la pa lotua sohena Tanumena i pa tiromara vara la pa usuri na malele retivarar̃uhu.”
25 Har̃ai atu mara, “Enau na levosahia vara Tamlohi Jujuri i pa mai, enia natu kama tovia Kr̃isto. Ale hin pongi atu vara i mai, i pa vere mamahuni na hinau tari isamam.”
26 Iesu mo verea mara, “Enau natu, tamlohi atu mo lo toho jejeu. Na lo retireti isam nakerihi.”
27 Vahatea atu, tamlohi usuri non Iesu la mele hilu, moiso la mar̃urahi tavera matan Iesu mo lo retireti peresi na har̃ai matea. Pani te vonara mo sopo usia vara, ‘Ko opoi na sava?’ teni ‘Mata sava ko lo retireti isan har̃ai nike?’†mo lo retireti peresi na har̃ai matea: la r̃omr̃omia vara nona tamlohi usuri la hutura hin Iesu matan posposi tavtavuin Israel tuai mo sopo tataholo vara te tamlohi vujangi hatea i sorasora peresi te har̃ai hasena teni vara Iesu mo lo sorasora peresi na har̃ai Samaria enira nora meresahi.
28 Moiso har̃ai atu mo tau nona jara wai, ale mo mele maro hilu mo vano na taon. Mo verea isana tamlohi mara, 29 “Ha mai! Ha hite na tamlohi matea sei mo vereau na hinau tari na vaira moiso. Korong enia natu, Kr̃isto atu teni?” 30 Ale tamlohi tari hin taon atu la vano la hite Iesu. 31 La hinau atu la lo vano, moiso tamlohi usuri non Iesu la lo verea isana lara, “Tija, o hani te hinau.”
32 Pani Iesu mo verera hinia mara, “Haku hinau kamim ka sopo levosahia te hinau hinia.”
33 Nona tamlohi usuri la lo usiusira hinia lara, “Tea mo sile te hanhani isana teni mo vono?”
34 Pani Iesu mo verea isara mara,
“Haku hinau, enia mata a vai na masalon God. Enia natu, mo r̃uleau, ale enau a pa vai vevuhi na nona vavahinau sei mo taua isaku vara a vaira. 35 Ha sopo verea vara vitu mo vati mo lo toho vara i tikeli na asitauni. Pani enau na lo vere kamim hinia vara ha to kilau vano, ha pa hite vara isa la jea la lo mena mata lavi na asitauni moiso. 36 Tamlohi asitauni la lo lavi na volira, mata la lo vu na vua mata mauri tui. La haratu la lo hapor̃ahi na piri peresi la haratu la lavi na vua asitauni la pa avulahi jea na jara matea.
37 Hin haratu reti nike mo varar̃uhu, ‘Hai la hapor̃ahi na piri, hai la lavi na vua asitauni.’ 38 Enau na lo r̃ule kamim vara ha pa lavi na vua asitauni na isa sei tamlohi tinapua la vai na voko r̃ilangi ea moiso.”
Mara Samaria La Rasu Iesu
39 Vao tavera mara Samaria hin taon atu la tau na nora rasua hin Iesu matan har̃ai atu mo vere mara, “Tamlohi nike, mo vereau na hinau tari na vaira moiso.” 40 La mai la usia isana vara i lo toho na taon nona mara Samaria. Ale mo lo toho ea mata rani mo rua.
41 Ale vao tavera mara Samaria la tau na nora rasua hin Iesu, mata sava la rongoa mo lo verea. 42 La verea isan har̃ai atu lara, “Kama sopo rasu Iesu matan la hinau atu ko lo verea isamam purongo, pani matan kama hasemam rongoa, ale kama levosahia mo r̃uhu vara enia natu, Jujuri mata Varama!”
Tamlohi Tavera Matea Mo Rasu Iesu
(Mt 8.5–13; Lk 7.1–10)
43 Mo mele rani mo rua tinapua moiso, mo malue mo vano Galilee, 44 matan Iesu mo verea moiso vara tamlohi la pa oloolo na pr̃ovet na jara tari, pani mo sopo na jarara tataholo, 45 ale mo sinai Galilee, ale mara Galilee atu la avulahi na nona mai matan la hite la hinau tari atu mo lo vaia Jerusalem na hanhani Passover ea matan enira sohena la sahe Jerusalem mata hanhani ea.
46 Ale hin rani atu mo lo toho Galilee, mo mele hilu mo vano Cana taon sei mo posi na wai mo mai waen ea tiroma. Ale tamlohi tavera matea atu Capernaum natuna mo rojo. 47 Pa tamlohi tavera mo rongo vara Iesu mo tai Judea mo mai Galilee moiso, mo vano vara i usia r̃ilangi vara i er̃i vai mamahuni natuna.
48 Iesu mo verea isan tamlohi tavera atu mara, “Kamim tamlohi, i pa sopo te nomim rasua vara ha sopo hite na matamata tavera peresi na hina mar̃urahi!”
49 Pani tamlohi atu, mo r̃aramia mara, “Moli! O er̃i mai vila? Vara i vono, natuku i pa mate!”
50 Iesu mo r̃aramia mara, “Natum i pa mauri. O mule, o vano isana!” Tamlohi atu mo rasu na sava Iesu mo verea isana, ale mo tapulo mule.
51 Te slev non tamlohi tavera atu la tapaia na malele, ale la verea isana lara, “Natum mo mele r̃uhu moiso!” 52 Mo usira mara, mo mele r̃uhu nangisa, ale la r̃aramia lara, “Seserei atu mo malue isana nanovi na matan alo matea.”
53 Vahatea taman uluvou atu mo r̃omr̃omia vara matan alo matea nanovi Iesu mo verea isana mara, “Natun i pa mauri!” Ale tamlohi atu peresi na vao imana la tau na nora rasua hin Iesu.
54 Matamata tavera sei enia harua matamata Iesu mo vaia hin rani atu, hitahun haratu mo malue Judea mo vano Galilee.‡matamata: o hite reti sei hin jara rihi sei 2.11.
*4:20: Vutivuti nike: Vutivuti Gerizim, mariviti na taon Shechem.
†4:27: mo lo retireti peresi na har̃ai matea: la r̃omr̃omia vara nona tamlohi usuri la hutura hin Iesu matan posposi tavtavuin Israel tuai mo sopo tataholo vara te tamlohi vujangi hatea i sorasora peresi te har̃ai hasena teni vara Iesu mo lo sorasora peresi na har̃ai Samaria enira nora meresahi.
‡4:54: matamata: o hite reti sei hin jara rihi sei 2.11.