អេសាយ
សារ អន់តគ់ រ៉ះ
វគ័ អេសាយ ឃឺ រ៉ាគឹយ ប៉្រ័ះ លៅ លែង សិច ខាក់។ សិច «អេសាយ» កាប សុនសាត ហេព្រឺ ទី ណី ផា «ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ តង័»។ សិច អេសាយ អា ឡាក់ កា ប៉ិច រ៉ះ លងៗ ឡឹង សារ ពឹង ផាប់ អេសាយ អា ទិណោ័ះ ដេល។ ហះកា អ៊ែ រ៉ះ កា សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល ប៉្រើ ប៉ិនពែង ពុត ពៀក សឿ ម៉ឹង ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ ម៉ាគ់ ប៉្រ័ះ ចឹង តង័។
ពិន ជែក សារ ពឹង អេសាយ អន់ ប៉ៃង សារ ពួយ សារ សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល អ្វៃ កោប ប៉ៃង រ៉ាំងហាវ ឃឺ នីអៀ៖
១-៣៩ រ៉ះ ឡឹង សារ ឡាក់ កើត ពឹះ ឡឹង សាណាំ ៧៤០ ទឹល សាណាំ ៧០០ អន់ទ្រួល ឡឹង យីស៊ូ កើត ប៉ាណូស។ វគ័ អេសាយ រ៉ះ ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ ពឹង មឿង យេរូសាឡឹម ផះ រ៉ាំងវ៉ាង ទី សារ វ៉ឹនវ៉ាយ លូ សារ ថុក ឡាំបាក កាខាក់។ ផះ ណោះ ប៉ាថេត អ៊ីស៊ីប ឡាក់ ទី អំរ៉ាញ អឺញ កេង ខាក់ ឡឹង អន់ទ្រួល ពែ ផះ ថយ ជឹរ កាប៉ាច់ ប៉ាថេត អាស៊ីរី ទី អំរ៉ាញ អឺញ ហ៊ែង កេង កាខាក់ ឡគ។ ពឹង សាណាំ ៧៣៥ អន់ទ្រួល ឡឹង យីស៊ូ កើត ប៉ាណូស ឃឺ ផះ រ៉ាំងវ៉ាង សាដាច់ អេហះ អ្វៃ រ៉ាំងហៃ ពឹង មឿង យេរូសាឡឹម ប៉ាថេត ស៊ីរី លូ ប៉ាថេត អ៊ីស្រាអ៊ែល អន់ឌែ រែវ ពុត គួប សោប ប៉ាសាំង លូ ប៉ាថេត យូដា ភឿ ប៉ាំងខំ ប៉ាថេត យូដា អន់ ម៉ុត គែង អន់ឌែ ម៉ាគ់ ប៉ាសាំង តូ លូ សុនសាត អាស៊ីរី ឡាក់ ប៉្រគ័ បាប អន់ឌែ។ ពឹង សាណាំ ៧២២-៧២១ ប៉ាថេត អ៊ីស្រាអ៊ែល ត្រគ់ រ៉ាយ រ៉ាំ ញន កា តាហាន អាស៊ីរី ប្ល៉័ះ អ្យក់ មឿង សាម៉ារី លូ គៀរ មួត ប៉ាសុន អ្យក់ ប៉្រគ័ ទុច។ ពឹង សាណាំ ៧០១ តាហាន អាស៊ីរី វ៉ិង ជុំ មឿង យេរូសាឡឹម លូ អ្យក់ តេះ យូដា ម៉ោញ ទង បាប៊ែត ៗ។ ផះ ណោះ វគ័ អេសាយ រ៉ះ កាខាក់ កា ពូ ឡឹង ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័។ អ៊ែ កាប ប៉ាំងអាល កា មួត យូដា ផា ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ អន់ សុនសាត អាស៊ីរី ឡាំ ប៉្រគ័ បាប សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល ភឿ ចៃគ ថូត អន់ឌែ ញន កា អន់ឌែ អ្លាត សឿ អ៊ែ។ អ៊ែ កា កាប ឡឹង សារ មួត ម៉ៃគ រ៉ាំងហៃ ឡាក់ ឃឹត ណាំង ទ្រង តង័ ប៉ាថេត ម៉ឹង សាងុំ ប៉ាណូស ហះកា អូ ម៉ឹង អំរ៉ាញ អឺញ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័។ អ៊ែ កាប ប៉ាសាំង លូ មួត ម៉ៃគ ណាំផា ឡាក់ ជិះ ចគ័ ប៉្រគ័ បាប ប៉ាសុន ដោច ដាច ទឹប ប៉ាសាំង លូ មួត បក់ ប៉្រគ័ ម៉ៃគ រ៉ាំងហៃ សង់ខុំ ឡាក់ ប៉ាលុ មួត បក់ ថុក ញ៉ាក ដេល។ ហះកា ផះ ទី សារ ថុក ឡាំបាក កើត ពឹះ ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ ឡាក់ អ៊ែ រ៉ះ ណោះ ឃឺ កាប ប៉ាំងហោក ពុត ពៀក មួត ប៉ាសុន ជែ អន់ អ្យូគ កាខរ់ ណូស លូ ជែ អន់ ថុក ពុត។ យ៉័ះ អន់ឌែ ទី សារ ញ៉ា កាតាម វគ័ អេសាយ រ៉ះ ប៉្រើ ប៉ាសុន អ៊ីស្រាអ៊ែល ប៉ិនពែង ពុត ពៀក សឿ ម៉ឹង ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ លូ សឿ ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ សាញ៉ា។ អ៊ែ អន់តគ់ ប៉ាតោ ប៉្រើ ប៉ាសុន ប៉្រគ័ សារ ដាគ់ អន់ទៀគៗ អន់ ត្រគ់ ពួយ សារ អន់ឌែ សឿ។ កាណុង សារ អា ទី សារ ឡាក់ កា អា ដេល៖
ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ កាប ឡឹង សារ ប៉ាថេត យូដា លូ ប៉ាថេត អ៊ីស្រាអ៊ែល។ (១-១២; ២៨-៣៣)
ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ កាប ឡឹង សារ ប៉ាថេត អន់ទៀគៗ ឡាក់ កា បាប៊ីឡូន ភីលីសាទីន ម៉ូអាប់ លូ ប៉ាថេត អន់ទៀគៗ ណាវ្គ។ (១៣-២៣)
សារ ឡាក់ ចឹង កើត ពឹះ ប៉ាគ់ អន់តីគ ទៀ អង់កក់ តេះ ចឹង ឡុច។ (២៤-២៧; ៣៤-៣៥)
សារ ផះ រ៉ាំងវ៉ាង សាដាច់ ហេសេគៀ ឡាក់ សារ ពូ ច្រាគ់ ពឹង សារ មួត សាដាច់ ទី ២ ដេល។ (៣៦-៣៩)
៤០-៥៥ រ៉ះ ឡឹង សារ សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល ចឹង សឹត ឡឹង ប៉ាថេត បាប៊ីឡូន ឡាក់ ប៉ាថេត អំរ៉ាញ កាខាក់ រ៉ាំងហៃ ប៉ាថេត អៀង ណាវ្គ ឡាក់ សុនសាត អាស៊ីរី រ៉ាំងហៃ ផះ អន់ទ្រួល ពែ។ តាហាន បាប៊ីឡូន តាកូះ ប្ល៉័ះ អ្យក់ មឿង យេរូសាឡឹម ពឹង សាណាំ ៥៨៧ អន់ទ្រួល ឡឹង សាណាំ យីស៊ូ កើត ប៉ាណូស កេះណោះ អន់ឌែ គៀរ មួត ប៉ាសុន អ្យក់ ប៉្រគ័ ទុច។ ផះ ណោះ ប៉ាសុន បក់ កេះ ទុច ពូ អន់ឌែ ឃឹត ផា ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ អ្លាត អន់ឌែ កេះ។ កាណុង សារ អា វគ័ អេសាយ រ៉ះ ផា ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ ចឹង ប៉្រើ ស៊ីរុះ ឡាក់ សាដាច់ ប៉ាថេត ពើស៊ី តង័ សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល ទឹប អន់ អន់ឌែ សឹត អ្វៃ ប៉ាគ់ ប៉ាថេត អន់ឌែ ទៅ ណាវ្គ។ ប៉្រ័ះ តង័ សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល នីអៀ ឃឺ អ៊ែ ប៉ិច រ៉ះ អន់ ប៉ាសុន អ៊ែ អ្លុ អន់តគ់ ផា អ៊ែ ឡាក់ ប៉្រ័ះ ប៉ាំងកើត អង់កក់ តេះ អា ប៉ានឹរ អ៊ែ រ៉ះ លូ ង៉ារ ញ៉ា ឡាក់ អ៊ែ ទ្រៀម កេះៗ ចឹង កើត តាទឹច ឡូត។ កាប៉ាច់ ប៉្រ័ះ សុនសាត អន់ទៀគ ស៊ុត កា អូ ទី ខា ខង អូ អ្លុ ប៉្រគ័ ញ៉ា អុះ។ កាណុង ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ ឡាក់ អន់ សារ ម៉ឹង អា ទី អញ់ស៊ែ យ៉ិល ប៉្វាន់ អញ់ស៊ែ រ៉ះ ឡឹង សារ «បក់ ប៉្រគ័ ង៉ារ កា ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័» (៤២:១-៤; ៤៩:១-៦; ៥០:៤-៩; ៥២:១៣-៥៣:១២) ឡាក់ ពូ ឃឹត ផា រ៉ះ អន់ទ្រួល ឡឹង សារ យីស៊ូ (ប៉រ់ ហៃ ង៉ារ មួត រ៉ះ ប៉ាតាង យីស៊ូ (កិច្ចការ) ៨:៣០-៣៥)។
៥៦-៦៦ រ៉ះ ឡឹង សារ សុនសាត អ៊ីស្រាអ៊ែល ឡាក់ ផះ វ៉ីល សឹត អ្វៃ ប៉ាគ់ ប៉ាថេត អន់ឌែ ទៅ។ អន់ឌែ អ្វៃ កោប ថុក ឡាំបាក ខាក់ កើត ឡាយ៉ិត ឡាំងវ៉ាញ់ មឿង កា រ៉ាយ រ៉ាំ បើ តាន័ ប៉្រគ័ ណាវ្គ លូ ទី មួត តាម៉ឺរ ឡាក់ អ្វៃ ជុំ អន់ឌែ ណាំង សារ។ កាប៉ាច់ មួត បក់ ដាគ់ ត្រង់ កា ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ កា ទី ចំលួន ប៊ែត ដូវ។ ហះកា វគ័ អេសាយ រ៉ះ ផា ប៉ាង៉ាត័ ប៉ាលឹង ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ ប៉្រើ អ៊ែ ឡាំ រ៉ះ សារ ដាគ់ កា មួត ថុក ញ៉ាក (ប៉រ់ ហៃ ៦១:១-២)។ ប៉ាគ់ អន់តីគ យីស៊ូ រ៉ះ ផា អ៊ែ ជឹរ ប៉្រគ័ ង៉ារ ពឹង អង់កក់ តេះ ឡាក់ កា វគ័ អេសាយ រ៉ះ តាទឹច (ប៉រ់ ហៃ លូកា ៤:១៦-២១)។
៦
សារ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ ប៉្រើ វគ័ អេសាយ រ៉ះ សារ ប៉ាតាង អ៊ែ
១ ផះ សាណាំ សាដាច់ អូសៀ តោ័ ពែ អាញ់ ប៉ប័ ប៉្រ័ះ ឡាក់ តាំងឡា អង់អ្វៃ ពឹង គ្រេ សាដាច់ ពឹង ចារ ចាំងហីគ ឡាណុច អាវ អ៊ែ តាប៉ើះ ប៉ាញ័ រ៉ោង រ៉ាម៉ះ ។ ២ អំប៉ាំង អ៊ែ ទី មួត សេរ៉ាភីម អន់ឌែ គ្រឹប ដូវ ទី កាហ្លាប ត្រោ កាហ្លាប ពៀរ សាំរ៉ាប់ កាន់ទឹង ម៉ូះ ម៉ាត់ កាហ្លាប ពៀរ សាំរ៉ាប់ កាន់ទឹង ជុង កាហ្លាប ពៀរ ណាវ្គ សាំរ៉ាប់ ប៉ារ់។ ៣ មួត សេរ៉ាភីម ណោះ អន់ឌែ កាកាប លូ គួប សោប ម៉ោញ តើល ម៉ោញ ផា៖
«ប៉្រ័ះ ដាគ់ ត្រង់ កាខាក់ ដាគ់ ត្រង់ កាខាក់ ដាគ់ ត្រង់ កាខាក់
ឃឺ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ ឡាក់ ប៉្រ័ះ តេះ ប៉្រ័ះ ប៉្លៃង
អង់កក់ តេះ ទិ អា ប៉ាញ័ ដឹង កា សារ តាតារ ក្លាគ់ ម៉ះ អ៊ែ»។
៤ ប៉ានឹរ សេរ៉ាភីម កាប ប៉្រគ័ អន់ រ៉ាន់ថើគ អញ់ជុង រ៉ោង រ៉ាម៉ះ ទឹប ទី អ្យី អុញ ប៉ាញ័ ទឹប រ៉ោង ដេល។ ៥ ផះ ណោះ អាញ់ កាប ផា «តោ័ ហង អាញ់ ចាបះ កា ត្រគ់ តោ័ តាទឹច ហង ខង អាញ់ ឡាក់ ប៉ាណូស កាប អូ ដាគ់ ទឹប អាញ់ អ្វៃ ពឹង អន់តិគ័ កាំឡាំង ឡាក់ ឌុ កាប អូ ដាគ់ ដេល ហះកា អាញ់ ប៉ប័ សាដាច់ ឃឺ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ ឡាក់ ប៉្រ័ះ តេះ ប៉្រ័ះ ប៉្លៃង»។ ៦ ផះ ណោះ ទី សេរ៉ាភីម ម៉ោញ ដូវ ប៉ារ់ ឡាំ ប៉ាគ់ អាញ់ ទឹប ចឹក ចាណាស សាគែប ង៉ារ អុញ អ្យក់ ឡឹង អន់ហ្នឹង ចារ ពូ ពុះ កាណាគ័ រ៉ាម៉ះ ប៉្រ័ះ។ ៧ កេះណោះ អ៊ែ តាគ់ កាន់តើស ពឹរ អាញ់ លូ ង៉ារ អុញ ទឹប កាប ផា «សារ អីស កាប អូ ដាគ់ លូ សារ អីស យច ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ អូ អ្យក់ យ៉ូ ហង ញន កា ង៉ារ អុញ អា កាន់តើស ពឹរ អីស កេះ»។
៨ កេះណោះ ណាវ្គ អាញ់ កាតាំង ប៉ានឹរ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ កាប ផា «អាញ់ ចឹង ប៉្រើ ពឿ ឡាំ ? ពឿ ចឹង ឡាំ រ៉ះ សារ ញឹន ?» ផះ ណោះ អាញ់ តើល ផា «អាញ់ អ្វៃ ហះ អា កេះ អីស ប៉្រើ អាញ់ ពិ»។ ៩ កេះណោះ អ៊ែ កាប ផា «ឡាំ ពិ អ្យគ័ រ៉ះ កា ប៉ាសុន អា ផា៖
"យ៉័ះ អន់ដីស ខំ សាំយ៉ាំង
កា អន់ដីស អូ ហ្លង់ អុះ
យ៉័ះ អន់ដីស ខំ ហៃ
កា អន់ដីស អូ ប៉ប័ ដេល"។
១០ ហគ់ ប៉្រគ័ អន់ តោរ អន់ឌែ ក្លឹក សាំយ៉ាំង សារ ញ៉ា កា អូ កាតាំង
ហគ់ ប៉្រគ័ អន់ ម៉ាត់ អន់ឌែ ម៉ាម៉ាំង ហៃ កាណាគ័ ញ៉ា កា អូ ប៉ប័
លូ ជែ អន់ ពុត អន់ឌែ អ្លុ ហ្លង់
អ្យូគ ផៃគ អន់ឌែ ប៉ិនពែង ពុត ពៀក
ម៉ាគ់ អាញ់ ចឹង តាគ់ អន់ដាគ់ អន់ឌែ»។
១១ អាញ់ អំប៉ញ់ ផា «អឺ ប៉្រ័ះ ប៊កកាតយ័ អាញ់ ត្រគ់ រ៉ះ នីអៀ ទឹល ដារ់ ចំ ?» អ៊ែ តើល ផា៖
«លើយ ទឹល ទិ មឿង ពឹង ប៉ាថេត អា រ៉ាយ រ៉ាំ
អូ ទី ប៉ាណូស អ្វៃ ពឹង មឿង អ្វៃ ពឹង ហី
លើយ ទឹល ប៉ាថេត អា ឡាំងវ៉ាគ់ រ៉ាអ៊ែត
១២ លើយ ទឹល អាញ់ តាំងហ្យិត ឡាច់ ប៉ាណូស អន់ ចាំងហាយ្គ។
ពឹង ប៉ាថេត អា ចឹង ទី តេះ អៀង ចារ ឡាក់ អូ ទី ប៉ាណូស អ្វៃ រ៉ាអ៊ែត។
១៣ យ៉័ះ ទី ប៉ាណូស អ្វៃ សល់ ប៊ែត ដូវ កាតាម
កា អុញ ចឹង សា អន់ឌែ ដេល
ឡាក់ កា តើម កាអៀល លើ តើម ជ្រី
ពូ កាល់ អ្លាត អ្វៃ ដឹង គុល
ហះកា ចឹង ទី ចាណាត់ ឡាក់ ដាគ់ សាំរ៉ាប់ ប៉្រ័ះ
ចាត់ ឡឹង គុល ណោះ ដេល»។