22
E Jiutas To Vikuh In E Ieesuꞌ Pa Nap Susunön
Matiu 26:1-5; 26:14-16, me Mak 14:1-2; 14:10-11, me Jon 11:45-53
O Poen Apuh Va Pa Taëën Hikto Is vëh nee to pokaꞌ ne o Pasovaꞌ to se tavus en. O teꞌ susunön ësës heꞌ, me o teꞌ vavaasis to nat i ne o Vavaasis pe Mosës to nanaöp e ne pa napan, suk a napan to se vaꞌaus ee pe Ieesuꞌ pa ö no o teꞌ susunön se keh öt ee pe Ieesuꞌ.
Ke susun po oraꞌ hat hop en manih po kokoman pe Jiutas Iskariot. Eꞌ a teꞌ va pa vöön va Kariot, eꞌ a paeh va pa havun me a poa vamomhë pe Ieesuꞌ. Eꞌ to nö, pareꞌ vahutët me maꞌ o teꞌ susunön ësës heꞌ, me o teꞌ susun po teꞌ utut manih pa Iuun Hinhin Apuh. Eꞌ to vavaiu vah këh non ta hanan neꞌ se vikuh vah va in e Ieesuꞌ manih pa koreere. Ivëh, kee vaeö rakah ee, pare soe vaonöt pan, eꞌe se voen poë pa moniꞌ. Ke Jiutas vaonöt en pa soe pee, ivëh, keꞌ iu vah këh e non ta hanan neꞌ se vikuh vah va in e Ieesuꞌ, pareꞌ heꞌ o teꞌ susunön ësës heꞌ pa ö no a napan kurus hikta nat ne.
A Poa Vamomhë To Vamatop O Pasovaꞌ
Matiu 26:17-25, me Mak 14:12-21, me Jon 13:21-30
A Taëën Apuh va pa Taëën Hikto Is va po Pasovaꞌ to tavus en. Manih po poen pamëh nee se ip a soneꞌ sipsip, pare nöh ko ëën manih po poen nee to popokaꞌ ne o Pasovaꞌ.
Ivëh, ke Ieesuꞌ vanö en pe Pitaꞌ pen e Jon, pareꞌ soe ke raoe pan, “Nö öm pom paröm vamatop maꞌ a taëën pea va pa Taëën Apuh vëh o Pasovaꞌ, ka se ëën.” Ka poa vamomhë hi e Ieesuꞌ pan, “Eën iu nom a ö nemöm se vamatop maꞌ a taëën nih?” 10 Ke Ieesuꞌ soe ke raoe pan, “Eöm se vos manuh pa vöön va Jerusalëm, ka pah teꞌ vatatan me a neöm, to teꞌteꞌ nö non a nöh ruen, eöm se vatet eah manuh pa iuun neꞌ se ho. 11 Eöm pom se soe ke tövaneah pa iuun pamëh manih pan, ‘E Apuh to ihi no maꞌ oah pan, a piprom poanheh neöꞌ se vaënëën vaꞌpeh me a ma vamomhë peöꞌ a Taëën Apuh va po Pasovaꞌ?’ 12 Ka teꞌ pamëh se vataare en peöm pom pa piprom apuh vakin to teꞌ me non a pok ënëën me a ma ö ihihoꞌ to teꞌ vamatop keon e non. Köm se vamatop maꞌ a taëën pea manih pa piprom apuh pamëh.”
13 A, kee nö ee, pare taum ee pa ma tah vamanih pa ö ne Ieesuꞌ to soe a maꞌ, ko vamatop ee pa Taëën Apuh va po Pasovaꞌ.
E Ieesuꞌ To Vaëën Me A Ma Aposol
Matiu 26:26-30, me Mak 14:22-26, me 1 Körin 11:23-25
14 A aoaꞌ to tavus en ke Ieesuꞌ ihoꞌ pa ö ënëën to ëën vaꞌpeh me a ma aposol peꞌ. 15 Pareꞌ soe ke raoe pan, “Eöꞌ to iu ëën vaꞌpeh rakah me noꞌ neöm pa taëën vëh o Pasovaꞌ. Ka vasuksuk nöꞌ se teꞌ o kamis o pöh apuh rakah. 16 Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, eöꞌ hikta se ëën hah rakah noꞌ a ö taëën vëh keꞌ onöt rakah po poen ne Sosoenën se kon hah a ma napan peꞌ manih pa Matop Vih peꞌ pa ö neꞌ se tavus a teꞌ Sunön va po oeh kurus.”
17 Ke Ieesuꞌ kon a kap voaën, pareꞌ soe vavihvih ke na e Sosoenën, pareꞌ soe, “Eöm se kon a kap voaën vëh ko pët kaak vaꞌpeh. 18 Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, kuru me amot nöꞌ hikta se kaak hah noꞌ o voaën keꞌ onöt rakah manih po poen no a Matop Vih pe Sosoenën se tavus maꞌ.” 19 Keꞌ kon a ö taëën, pareꞌ soe vavihvih ke na e Sosoenën, pareꞌ kök a ö taëën pamëh, ko ki vakëkëh po vamomhë peꞌ, pareꞌ soe ke rapoë pan, “Eꞌ vaꞌih a sionineoꞌ, nöꞌ to heꞌ marën a vaꞌaus a neöm. Eöm se nonok va nem manih marën a kokoman hah a neoꞌ.”* A ma paeh teꞌ natnat to koman ne a soe vëh ne Ieesuꞌ to soe voh, ne Luk koman to hikta kiun voh, ivëhkëk, a meh teꞌ to kiun suksuk hah. 20 Ee to ëën vahik ee keꞌ nok pet va en nën manih pa kap voaën neꞌ to kon, pareꞌ soe pan, “Eꞌ vaꞌih a kap voaën va po vatompoan voon va po eraꞌ koman peöꞌ nöꞌ to koꞌ marën a vaꞌaus a neöm.
21 “Ivëhkëk, ep öm, a teꞌ vëh se vikuh ka neoꞌ manih pa koreera nap hat, eꞌ to teꞌ vaꞌpeh me non peöꞌ manih. 22 Eöꞌ, e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus se suk o manin pe Sosoenën pa ö nöꞌ se mët. Ivëhkëk, varenan rakah pa teꞌ vëh to vikuh ka neoꞌ manih pa koreera nap hat.” 23 E Ieesuꞌ to soe va nën, kee vaiihi koman va i ne manih pan, “Eteh vëh se nok pa taateꞌ pamëh?”
O Vamomhë To Vaato Vaheve Suk Ne Eteh E Sunön
24 Ko vamomhë vaato vaheve koman hah ee, suk eteh e sunön pee. 25 Ke Ieesuꞌ soe ke raoe pan, “A ma teꞌ sunön varih to hikta teꞌ ne pan ee ro Jiuꞌ to teꞌ me ne po kikis apuh marën a matop a ma napan, pare soe pan, ee to vavaꞌaus e ne pa napan poë varih. 26 Ivëhkëk, eöm se koe a nok va nën, a teꞌ se susun ka non eöm, a teꞌ pamëh se tavus a teꞌ vasuksuk rakah. Ka teꞌ se susun ka no neöm eꞌ se teꞌ va non manih pa teꞌ kikiu marën a vaꞌaus a neöm.
27 Eteh e sunön? A teꞌ pöꞌ vëh to ihoꞌ non, pareꞌ ënëën non, ha, keꞌ a teꞌ vëh to hak a taëën pareꞌ teꞌ maꞌ, ah? A teꞌ vëh to ihoꞌ non eꞌ kuru eꞌ e sunön. Ivëhkëk, eöꞌ to teꞌ noꞌ topnineöm, eöꞌ to teꞌ va noꞌ manih pa teꞌ kikiu marën a vaꞌaus a neöm, ivëh, ke eöm se ep ko vatet a taateꞌ pamëh.
28 O poen no a ma punöꞌ to tavus voh a neoꞌ, eöm to teꞌ vaꞌpeh me e nem peöꞌ, paröm hikta rusin këh a neoꞌ. 29 E Tamön to heꞌ voh en peöꞌ pa matop vih, keꞌ teꞌ va kov e non manih peöꞌ to heꞌ a neöm a matop vih. 30 Ka manih pa matop vih peöꞌ, eöm se ëën, paröm kaak em manih pa tevo, paröm ihoꞌ pa ma ö ihihoꞌ pa teꞌ sunön, ko matop nem o havun me o pöök vuteꞌ va Israël.”
E Ieesuꞌ To Soe A Ö Ne Pitaꞌ Se Heꞌ Tonun Poan
Matiu 26:31-35, me Mak 14:27-31, me Jon 13:36-38
31 Ke Ieesuꞌ soe pan, “Saëmon, pënton no mah. E susun po oraꞌ hat to kon en pa soe vaonöt manih pe Sosoenën pa ö neꞌ se punöꞌ o vaman peöm, vamanih pa ö no a teꞌ kikiu to pitöꞌ va in a ma kuma uriꞌ këh a ma teꞌ a vihvih. 32 Ivëhkëk, eöꞌ to hinhin suk a noꞌ oah e Saëmon, ko vaman pën manih peöꞌ se nat non kuꞌ vahik. Ka amot no vaman pën se teꞌ kikis hah non kën se tarih hah maꞌ manih peöꞌ, ko se vaꞌaus a ma kea pën.”
33 Ke Pitaꞌ soe ke Ieesuꞌ pan, “Apuh, eöꞌ to vamatop e noꞌ pa nohnoh me mët vaꞌpeh me oah.” 34 Ke Ieesuꞌ soe ke Pitaꞌ pan, “Eöꞌ to soe ka oah, nös pa popoen no e toaꞌ oeteꞌ se meꞌ avoeꞌ e non pa tö, kën kukön soe eom pan, eën to hikta nat nom peöꞌ.”
A Soe Va Po Kove Moniꞌ, Me O Rapis Rë
35 Ke Ieesuꞌ soe ke ra ma vamomhë peꞌ pan, “Moaan voh nöꞌ to vanö a neöm köm hikta teꞌ voh nös ta moniꞌ, me to kove, me ta meh poa suꞌ. Ka manih po poen pamëh eöm to kökööt pöꞌ voh nem ta pah tah, keꞌ ahik?”
Kee soe pan, “Ahik!”
36 Ke Ieesuꞌ kokoman non a ma tah se tavus amot manih pa ma vamomhë peꞌ, pareꞌ soe ke raoe pan, “Kuru vëh a teꞌ se keh öt non ta moniꞌ me to kove eꞌ se kon en. Ka teꞌ a hikto rapis rë, eꞌ se vavoen to ohop peꞌ ka moniꞌ neꞌ to kon eꞌ se voen to rapis rë. A pusun in a soe vapipinoꞌ pe Ieesuꞌ pa voen o rapis rë to teꞌ va non manih. Eën se këh hikta vamatop nom pa sun vakis po vaman pën, eën se vamatop vavih rakah nom pa sun vakis. 37 Eꞌ to kiun non po puk pe Sosoenën pan,
‘Ee to ep vavoh e ne poë manih pa teꞌ hat.’ Ais 53:12
A ma napan se nok a ma tah hat manih peöꞌ, keꞌ vapuh en pa ö no a soe pe Sosoenën to kiun va non.” 38 Kee soe pan, “Apuh, ep ah, emöm to teꞌ me nem po pöök rapis rë manih!” Ke Ieesuꞌ soe ke raoe pan, “Eꞌ to onöt en, koe a vaato suk o rapis rë.”
E Ieesuꞌ To Hinhin Non Manih Gëtsëmaniꞌ
Matiu 26:36-46, me Mak 14:32-42
39 E Ieesuꞌ to tavus këh en pa piprom vakin vëh nee to teꞌ ne manih pa vöön va Jerusalëm, pareꞌ nö en manuh Tope Öliv, vamanih pa ö neꞌ to nonok tamoaan va non. Ka ma vamomhë peꞌ nö vaꞌpeh me ee peꞌ. 40 Ee to öök ee pa ö pamëh ke Ieesuꞌ soe ke raoe pan, “Eöm se hinhin nem, ka punöꞌ se nat non a vöknah o vaman peöm.” 41 Ke Ieesuꞌ këh huk amot en pee, pareꞌ vatokon ko taneo en pa hin vamanih pan, 42 “Tamön, eën se nom iu rakah nom kën kon këh a neoꞌ o kamis vëh. Ivëhkëk, Tamön eën se nat nom suk o iu peöꞌ, ahik, eën se vatet varoe o iu koman pën.” 43 Ka ankeroꞌ pe Sosoenën nö maꞌ ko vasöë poan. 44 E Ieesuꞌ to haraꞌ rakah e non pa punis ko hin vakis oah rakah en. Ko hikiꞌ tavus va en manih po eraꞌ manih pa sionineah ko totopoꞌ e non manih po oeh.
45 E Ieesuꞌ to hin vahik en, pareꞌ nö maꞌ manih pa ma vamomhë peꞌ. Pareꞌ ep i ra raoe to koroh. O kokoman pee to punis, ivëh, nee to koroh taneꞌ ne. 46 Pareꞌ soe ke raoe pan, “Eöm koroh suk nem ataeah? Eöm se sun, paröm hinhin nem, ka punöꞌ se nat non a vöknah o vaman peöm.”
E Jiutas To Heꞌ E Ieesuꞌ Pa Koreero Teꞌ To Vakihat Me Ne Poë
Matiu 26:47-56, me Mak 14:43-50, me Jon 18:3-11
47 E Ieesuꞌ to vavaato avoeꞌ e non, ka napan o pöh peo to nö ee maꞌ. A teꞌ vëh e Jiutas a paeh va po havun me a poa vamomhë, eꞌ to vamatan nö no maꞌ. Eꞌ to huk vatët maꞌ manih pe Ieesuꞌ, pareꞌ uumaꞌ en peꞌ. 48 E Ieesuꞌ to soe ke Jiutas pan, “A taateꞌ uumaꞌ to vëknöm non a vakamöꞌ vaꞌpeh me e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus, Ivëhkëk, eën to uumaꞌ a neoꞌ pa heꞌ a neoꞌ pa koreero teꞌ to vakihat me a ne neoꞌ.”
49 Ko vamomhë varih to sun vatët ne pe Ieesuꞌ ep in a tah to kehkeh tavus non, pare soe pan, “Apuh, eën iu nom a ö möm se ip raoe po rapis rë ha?” 50 Ka paeh moes kurus en pa pap tenan matö pa teꞌ kikiu pa Teꞌ Susun po Teꞌ Ësës Heꞌ.
51 Ivëhkëk, e Ieesuꞌ to ep in a tah vaꞌih, pareꞌ soe pan, “Antoen en.” Ke Ieesuꞌ vaket pa tenaneah keꞌ vih hah en.
52 Ke Ieesuꞌ soe ke ro teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ susun po teꞌ utut manih pa Iuun Hinhin Apuh, me ro teꞌ susunön po Jiuꞌ varih to nö maꞌ pa öt poë. Eꞌ to soe ke raoe pan, “Eöm nö maꞌ pa öt a neoꞌ, ko teꞌ em maꞌ pa ma rapis rërë, me a ma tanaon ke pan, eöm to nö maꞌ pa öt a teꞌ kakaveo, toh? 53 A ma poen kurus nöꞌ to teꞌ me voh e noꞌ peöm manih pa Iuun Hinhin Apuh. Ivëhkëk, eöm to hikta vahoꞌ a korem manih peöꞌ. Ivëhkëk, o poen vëh eꞌ o poen peöm. Kuru o kikis va pa popoen to onoah en.”
E Pitaꞌ To Vonih In E Ieesuꞌ
Matiu 26:57-58; 26:69-75, me Mak 14:53-54; 14:66-72, me Jon 18:12-18; 18:25-27
54 Ka napan öt ee pe Ieesuꞌ, pare me ee peꞌ manuh pa iuun pa Teꞌ Susun po Teꞌ Ësës Heꞌ. E Pitaꞌ to suksuk amot nö e non maꞌ pa napan to meeme nö ne e Ieesuꞌ. 55 A suraꞌ nee to vaës havin a iuun ko maꞌkis ne, ke Pitaꞌ to ihoꞌ vaꞌpeh me non raoe. 56 A pah köövo kikiu to ep in e Pitaꞌ to maꞌkis non, pareꞌ soe pan, “A teꞌ me vëh to teꞌ vaꞌpeh me voh no maꞌ e Ieesuꞌ.”
57 Ivëhkëk, e Pitaꞌ to vonih pareꞌ soe pan, “Köövo, eöꞌ to hikta nat noꞌ pa teꞌ vëh.”
58 A siꞌ ö to oah en ka meh teꞌ ep in e Pitaꞌ pareꞌ soe pan, “Eën me a meh teꞌ va po vakum peꞌ.” Ivëhkëk, e Pitaꞌ to vonih rakah en pareꞌ soe pan “Voe, eöꞌ ahik!”
59 A siꞌ ö keꞌ pah aoaꞌ en, ka meh teꞌ soe pan, “Pöh man rakah, a teꞌ vëh to teꞌ vaꞌpeh me voh non poan, suk eꞌ a teꞌ va Galiliꞌ.”
60 Ivëhkëk, e Pitaꞌ to vonih vakis pareꞌ soe pan, “Pöh man rakah, eöꞌ to hikta nat noꞌ pa tah nöm to sosoe nem.” Varuꞌ vakomanih e toaꞌ oeteꞌ to tö en. 61 Ke Apuh tarih, pareꞌ kuteꞌ na e Pitaꞌ, keꞌ koman hah a soe ne Apuh to soe vu ke maꞌ poan pan, “Manih po poen vëh e toaꞌ se meꞌ e non pa tö, kën kukön soe eom pan, eöꞌ to hikta nat noꞌ peꞌ.” 62 Ke Pitaꞌ puh rakah en po tamak, pareꞌ tavus, ko pah ook suntan rakah en.
O Teꞌ Utut To Kö E Ieesuꞌ, Pare Töstös Poë
Matiu 26:67-68, me Mak 14:65
63 Ka nap utut varih to öt e Ieesuꞌ, pare vavovoeak poë ko töstös ee peꞌ. 64 Ee to kupkup a mataneah po rara, pare hi poë pan, “Pokaꞌ oon voh ah, eteh to tös a oah?” 65 Pare pah soe ee pa ma soe hat to vöknah e ne peꞌ.
Ee To Vateꞌ E Ieesuꞌ Po Vahutët
Matiu 26:59-66, me Mak 14:55-64, me Jon 18:19-24
66 Pa pöstakah rakah no a ma Kum Teꞌ Susunön po Jiuꞌ to vakum ee. Ee o teꞌ varih, o teꞌ susunön ësës heꞌ, me o teꞌ vavaasis to nat ne o Vavaasis pe Mosës, me a ma meh teꞌ susunön po Jiuꞌ to vatötönun, pare me e Ieesuꞌ manuh po vakum pee. 67 Kee hi poë pan, “Soe ka möm ah, eën kuru e Kristo, oh?”
Ke Ieesuꞌ soe ke raoe pan, “Eöꞌ se keh soe ka neöm, eöm hikta se vaman nem neoꞌ. 68 Köꞌ se keh hi a neöm ta hi, eöm hikta onöt nem a piun a hi peöꞌ. 69 Ivëhkëk, kuru me amot eöꞌ e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus se ihoꞌ noꞌ pa papmatö pe Sosoenën A Kikis Vi.”
70 Ivëh keꞌe kurus, hi poë pan, “Eën e Koaꞌ pe Sosoenën, ha?”
Ke Ieesuꞌ piun raoe, pareꞌ soe pan, “Eöm to soe koman em. Eöꞌ kuru, ivëh.”
71 Kee soe ee pan, “Ea to hikta iu pënton no ta ma meh soe to taneꞌ po upöm teꞌ pa vateen eah pa hat. Eꞌ a ma soe koman peꞌ ivarih na to pënton moaan voh ee to antoen e ne pa vateen eah pa hat.”

*22:19: A ma paeh teꞌ natnat to koman ne a soe vëh ne Ieesuꞌ to soe voh, ne Luk koman to hikta kiun voh, ivëhkëk, a meh teꞌ to kiun suksuk hah.

22:36: A pusun in a soe vapipinoꞌ pe Ieesuꞌ pa voen o rapis rë to teꞌ va non manih. Eën se këh hikta vamatop nom pa sun vakis po vaman pën, eën se vamatop vavih rakah nom pa sun vakis.