19
Jesús y Zaqueo
Ni̱ gatúj Jesús xumanꞌ Jericó. Ni̱ huaj sij gachin sij xumanꞌ daj. Ni̱ yuꞌuj daj nne ꞌngo̱ xuruꞌue gu̱ꞌnaj Zaqueo. Ni̱ huin síꞌ ꞌngo̱ tsínj aꞌninꞌ rian ni tsínj aꞌnej pesto. Ni̱ gahuin ruhua sij gui̱niꞌi sij Jesús. Sani̱ ri̱an huaj nico ni ngüi̱ nga̱ síꞌ, ni̱ nun ga̱ꞌue gui̱niꞌi sij síꞌ. Daj si chreꞌ Zaqueo daj. Xiꞌí daj ni̱ gunánj sij ganꞌanj sij da rian si huin ruhua sij gui̱sij sij gui̱niꞌi sij Jesús. Ni̱ gahui sij chra̱ ꞌngo̱ chrun gu̱ꞌnaj sicómoro rian ga̱chin Jesús. Ni̱ ngaa huaj gachin Jesús yuꞌuj daj, ni̱ niꞌyaj síꞌ chra̱ chrun xataꞌ. Ni̱ gataj síꞌ:
―Zaqueo, na̱nij yoo̱ re̱ꞌ si acuanꞌ nan huin si gu̱nā ducuá re̱ꞌ, ruhuāj aj. ―Daj gataj Jesús gunun Zaqueo.
Ngaa ni̱ nanij yoo̱ sij. Ni̱ gahuin nia̱ꞌ ruhua sij si gu̱xuman Jesús ducuá sij.
Ni̱ ngaa guiniꞌi ni ngüi̱ si guiꞌyaj Jesús, ni̱ gaxi̱ꞌi ni sij gaꞌmi quij ni sij xiꞌí Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Ni̱ u̱n sin huin ni̱ gatúj Jesús ducuá ꞌngo̱ tsínj ꞌyaj gaquinꞌ guna síꞌ únj, ataj ni sij.
Ngaa ni̱ naxu̱man Zaqueo, ni̱ gataj sij gunun Señor Jesús:
―Ni̱ꞌyaj re̱ꞌ Señor. Yya̱j ni̱ ga̱ꞌuīj daꞌaj siꞌyā rian ni ngüi̱ yaco ranꞌ. Ni̱ ngaa gaꞌnej xa̱cānj sanꞌanj rian ni ngüi̱, ni̱ na̱ruꞌuē yacuanꞌanj peso chra̱ go̱ꞌngo peso gaꞌnej xa̱cānj anj. ―Daj gataj Zaqueo.
Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Guisíj Yanꞌanj ꞌna̱ꞌ na̱ca ni du̱cua tsínj nan yya̱j. Daj si tsínj nan huin ꞌngo̱ daꞌníj Abraham nej. 10 Ni̱ gaꞌna̱ꞌ daꞌníj ni ngüi̱ huin manꞌānj. Ni̱ ꞌna̱ꞌ nanaꞌuīj ni tsínj ga niꞌya. Ni̱ ga̱nacā ni sij, ruhuāj aj. ―Daj gataj Jesús.
Parábola de las diez minas
11 Ni̱ gunun ni ngüi̱ si gataj Jesús. Ni̱ hua guisíj sij ni̱chrunꞌ duꞌua xumanꞌ Jerusalén. Ni̱ gani ruhua ni ngüi̱ sisi̱ ga̱ꞌnaꞌ yoo̱ Yanꞌanj gui̱nicaj sun-únꞌ chruhua xungüi̱ nan gui̱niꞌi ni sij, ruhua ni sij. Xiꞌí daj nani Jesús ꞌngo̱ cuento digyán sij rian ni síꞌ. 12 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Ni̱ hua ꞌngo̱ tsínj huin achij ga̱nꞌanj ꞌngo̱ xumanꞌ ngaj ga̱nꞌ si ga̱rij sun ni sij ga̱huin síꞌ rey xánj síꞌ. Daꞌ síj da na̱nicaj síꞌ xánj síꞌ, ruhua síꞌ. 13 Ngaa ni̱ gaquínj tsínj daj ga̱ꞌnaꞌ ichiꞌ ranꞌ tsínj ꞌyaj sun rian sij. Ni̱ gaꞌuiꞌ sij ꞌngo̱ sanꞌanj gu̱ꞌnaj mina rian go̱ꞌngo ni síꞌ. Ni̱ ducu duꞌuej sanꞌanj gu̱ꞌnaj mina daj. Ni̱ gataj snanꞌanj sij gunun ni síꞌ: “Gui̱ꞌyaj gana á re̱ꞌ nga̱ sanꞌanj nan da na̱nicā.” Daj gataj sij. Ni̱ ganꞌanj sij.
14 ’Sani̱ nun huin xa̱nꞌ ruhua ni tsínj xa̱nj daj niꞌyaj ni síꞌ sij. Xiꞌí daj gaꞌníj ni síꞌ ni tsínj nicaj sun ganꞌanj ga̱taj snanꞌanj rian tsínj huin achij daj sisi̱ nun aranꞌ ruhua ni síꞌ niꞌyaj ni síꞌ sij. Ni̱ si̱ gaꞌue ga̱huin sij tsínj aꞌninꞌ rian ni sij xánj ni sij ga̱ mánj.
15 ’Sani̱ ngaa guisíj ganacaj sij sun daj, ni̱ nanica̱j sij xánj sij. Ngaa nasíj sij xánj sij, ni̱ gaꞌninꞌ sij sun sisi̱ ga̱ꞌnaꞌ ni tsínj ꞌyaj sun rian sij huin ni tsínj ri̱an gaꞌuiꞌ sij sanꞌanj daj. Ni̱ huin ruhua sij gui̱niꞌi sij u̱ndaj guiꞌyaj gana go̱ꞌngo síꞌ nga̱ sanꞌanj daj.
16 ’Ngaa ni̱ gataj tsínj guisíj sini rian sij: “Señor, riquí re̱ꞌ ꞌngo̱ sanꞌanj mina riānj. Ni̱ nga̱ mina daj ni̱ guiꞌyaj ganāj ichiꞌ mina aj.” Daj gataj tsínj daj. 17 Ngaa ni̱ gataj rey daj gunun síꞌ: “Duguꞌna̱j guiꞌyáj re̱ꞌ. Huín re̱ꞌ ꞌngo̱ tsínj ꞌyaj sun sa̱ꞌ. Ni̱ ri̱an hua gacuíj re̱ꞌ nga̱ do̱j rasu̱n nan, ni̱ ga̱huín re̱ꞌ tsínj aꞌninꞌ rian ichiꞌ xumanꞌ gui̱ꞌyā.” Daj gataj tsínj huin achij daj.
18 ’Ngaa ni̱ gaꞌna̱ꞌ ango tsínj daj. Ni̱ gataj síꞌ: “Señor, riquí re̱ꞌ ꞌngo̱ sanꞌanj mina riānj. Ni̱ nga̱ mina daj ni̱ guiꞌyaj ganāj yu̱nꞌunꞌ mina aj.” Daj gataj síꞌ. 19 Ni̱ gataj tsínj huin achij daj gunun síꞌ: “Ga̱huín re̱ꞌ tsínj aꞌninꞌ rian u̱nꞌunꞌ xumanꞌ, gui̱ꞌyā.” Daj gataj sij rian ango tsínj daj.
20 ’Ngaa ni̱ guisíj ángo tsínj daj. Ni̱ gataj síꞌ: “Nan ꞌna̱ꞌ niqui si-sanꞌánj re̱ꞌ. Naꞌníj sa̱ꞌāj chruhua ꞌngo̱ paño. 21 Daj si xuꞌuīj niꞌyā re̱ꞌ si huín re̱ꞌ ꞌngo̱ tsínj huee. Ni̱ nacáj re̱ꞌ si sé siꞌyáj re̱ꞌ huin. Ni̱ ri̱an unun ango tsínj daj ca̱n, ni̱ hué yuꞌuj daj rí re̱ꞌ nnaa̱.” Daj gataj tsínj ꞌyaj sun rian tsínj huin achij daj.
22 ’Ngaa ni̱ gataj tsínj huin achij gunun tsínj ꞌyaj sun daj: “Ni̱ ꞌngo̱ moso xi̱ꞌi huín re̱ꞌ. Si-nu̱guanꞌ manꞌán re̱ꞌ ataj sisi̱ daꞌuí re̱ꞌ gaquinꞌ. Hua guiniꞌí re̱ꞌ sisi̱ huīnj ꞌngo̱ tsínj huee. Ni̱ guiniꞌí re̱ꞌ sisi̱ nacā si sé siꞌyā huin. Ni̱ guiniꞌí re̱ꞌ sisi̱ ri manꞌānj nnaa̱ rian nun gunūnj nej.
23 ’Xiꞌí daj ni̱ u̱n sin huin nun nicáj re̱ꞌ si-sanꞌān ga̱nꞌanj re̱ꞌ banco únj. Ngaa ni̱ ngaa na̱nicā, ni̱ na̱cā si-sanꞌān nga̱ sanꞌanj nu̱taꞌ chra̱ banco nej únj.” Daj gataj tsínj aꞌninꞌ rian moso daj. 24 Ngaa ni̱ gataj sij rian ni tsínj niquinꞌ nga̱ sij: “Ga̱ꞌne a ni é re̱ꞌ sanꞌanj raꞌa síꞌ. Ni̱ ga̱ꞌuiꞌ a ni é re̱ꞌ raꞌa tsínj guiꞌyaj gana ichiꞌ mina chra̱ go̱ꞌngo mina aj.” Daj gataj sij. 25 “Sani̱ hua nicaj síꞌ ichiꞌ mina.” Gataj ni tsínj daj. 26 Ngaa ni̱: “Ataj snanꞌān gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ tsínj nicaj, ni̱ ga̱ꞌuiꞌ néꞌ nico rian sij. Ni̱ tsínj nitaj si nicaj, ni̱ nu̱nj si do̱j nicaj sij, sani̱ ga̱ꞌne néꞌ aj.” Daj gataj tsínj huin achij daj. 27 Ngaa ni̱ gataj ru̱huaꞌ yún sij: “Ni tsínj ununꞌ ngāj huin ni sij ni tsínj naꞌuej ruhua sisi̱ ga̱huin achī rian ni sij. Sani̱ gui̱nicaj ni é re̱ꞌ ni sij ga̱ꞌnaꞌ á re̱ꞌ nan da̱gahuiꞌ ni é re̱ꞌ riānj.” Daj gataj tsínj huin achij daj. ―Ni̱ hué daj guisíj cuento nani Jesús.
La entrada triunfal en Jerusalén
28 Ngaa guisíj nani Jesús cuento daj, ni̱ huaj sij gui̱sij sij xumanꞌ Jerusalén. Ni̱ táj dian sij rian ni tsínj nicoꞌ sij. 29 Ni̱ huaj sij gui̱sij sij xumanꞌ Betfagé nga̱ xumanꞌ Betania. Ni̱ ngaj nu̱guanꞌan nu̱ngüej xumanꞌ daj ni̱chrunꞌ dacan gu̱ꞌnaj Olivos. Ni̱ gaꞌníj sij hui̱j tsínj nicoꞌ sij ga̱nꞌanj nu̱ngüej síꞌ. 30 Ni̱ gataj sij gunun nu̱ngüej síꞌ:
―Ga̱nꞌanj nu̱ngüej é re̱ꞌ xumanꞌ ngaj ne̱ꞌ rian do̱j aj. Ni̱ ngaa huaj ga̱tu nu̱ngüej é re̱ꞌ, ni̱ na̱riꞌ nu̱ngüej é re̱ꞌ ꞌngo̱ urruj anumi. Ni̱ a̱ ꞌngo̱ tsínj nitaj si ta̱j mánj. Hué dan ni̱ na̱chi nu̱ngüej é re̱ꞌ xúꞌ ni̱caj á re̱ꞌ ga̱ꞌnaꞌ á re̱ꞌ riānj. 31 Ni̱ sisi̱ hua tsínj na̱chinj snanꞌanj rian nu̱ngüej é re̱ꞌ u̱n sin ni̱ na̱chi nu̱ngüej é re̱ꞌ urruj daj, ngaa ni̱ ga̱taj nu̱ngüej é re̱ꞌ gu̱nun sij: “Manꞌan Señor níꞌyanj xuj aj.” Daj gataj Jesús gunun nu̱ngüej sij.
32 Ngaa ni̱ ganꞌanj nu̱ngüej sij xumanꞌ daj. Ni̱ nariꞌ nu̱ngüej sij urruj daj da̱j rúnꞌ gataj snanꞌanj Jesús gunun nu̱ngüej sij. 33 Ni̱ ngaa nachi nu̱ngüej sij urruj, ni̱ gataj ni tsínj da̱n xucu daj rian nu̱ngüej sij:
―Ni̱ u̱n sin huin ni̱ nachi nu̱ngüej é re̱ꞌ urruj daj únj. ―Daj gataj ni síꞌ.
34 Ngaa ni̱ gataj nu̱ngüej sij:
―Níꞌyanj Señor xuj. ―Daj gataj nu̱ngüej sij.
35 Hué dan ni̱ nicaj nu̱ngüej sij urruj gaꞌna̱ꞌ nu̱ngüej sij rian Jesús. Ni̱ gutaꞌ nu̱ngüej sij si-ganꞌ nu̱ngüej sij xiráj urruj. Ngaa ni̱ guitáj Jesús xuj, guiꞌyaj nu̱ngüej sij. 36 Ni̱ gurúj ni ngüi̱ si-ganꞌ ni sij chruhua chrej ne̱ꞌ huaj Jesús. 37 Ni̱ ngaa huaj gahuin ni̱chrunꞌ ni sij gui̱sij ni sij dacuj dacan Olivos, ni̱ gaxi̱ꞌi gahuin nia̱ꞌ ruhua daranꞌ ni tsínj nicoꞌ Jesús xiꞌí daranꞌ si sa̱ꞌ guiniꞌi ni sij, guiꞌyaj Jesús. Ni̱ gaguáj ni sij. Ni̱ gaꞌmi sa̱ꞌ ni sij rian Yanꞌanj nej. 38 Ni̱ gataj ni sij:
―Hua ꞌueé rian rey ꞌna̱ꞌ nga̱ si-xugüi manꞌan Señor. Ga̱huin dinꞌinj ni si mán xataꞌ. Ni̱ ga̱ sa̱ꞌ ꞌueé xataꞌ aj. ―Daj gaguáj ni sij xiꞌí Jesús.
39 Ngaa ni̱ gataj go̱ꞌngo ni tsínj fariseo ma̱n scanij ni ngüi̱ gunun Jesús:
―Maestro, ga̱taj re̱ꞌ rian ni tsínj nicóꞌ re̱ꞌ sisi̱ dínj gui̱niquinꞌ duꞌua ni sij. ―Daj gataj ni síꞌ.
40 Sani̱ gataj Jesús:
―Sisi̱ dínj gui̱niquinꞌ duꞌua ni sij, ni̱ ga̱guaj ni yej ngaj rian yoꞌój aj. ―Daj gataj Jesús.
41 Ni̱ ngaa huaj guisíj Jesús ni̱chrunꞌ xumanꞌ Jerusalén, ni̱ guiniꞌi sij xumanꞌ daj. Ni̱ gaco sij xiꞌí xumanꞌ daj. 42 Ni̱ gataj sij:
―Maan si huin ruhuāj sisi̱ gui̱niꞌi ni é re̱ꞌ yya̱j da̱j gui̱ꞌyaj á re̱ꞌ, ngaa ni̱ ga̱huin dinꞌinj rian án re̱ꞌ aj. Sani̱ hua ránj rian án re̱ꞌ, ni̱ naꞌue ga̱ra daꞌngaꞌ ruhua á re̱ꞌ mánj. 43 Ni̱ gui̱sij ꞌngo̱ güi, ni̱ gui̱ranꞌ án re̱ꞌ sayun. Daj si ga̱ꞌnaꞌ ni tsínj ununꞌ nga̱ á re̱ꞌ. Ni̱ gui̱ꞌyaj ni sij ꞌngo̱ xingá ga̱nicaj ni̱nꞌ xiꞌníj ni é re̱ꞌ. Ni̱ si̱ gaꞌue ga̱hui ni é re̱ꞌ mánj. 44 Ni̱ du̱guane ni sij daranꞌ ni hueꞌ ma̱n xánj án re̱ꞌ. Ni̱ da̱gahuiꞌ ni sij ni ngüi̱ nej. Ni̱ ni̱ a̱ ꞌngo̱ yej si̱ dunáj ni sij rian dugüiꞌ ni yej ga̱ mánj. Hué daj gui̱ranꞌ ni é re̱ꞌ si nun xacaj á re̱ꞌ cuenta ngaa gaꞌna̱ꞌ Yanꞌanj ga̱nacaj á re̱ꞌ mánj. ―Daj gataj Jesús rian ni ngüi̱ ma̱n xumanꞌ Jerusalén.
Purificación del templo
45 Hué daj síj ni̱ gatúj Jesús chruhua nuhui nico. Ni̱ gaxi̱ꞌi sij guiri sij ne̱ꞌ chrej xe̱ꞌ ni tsínj duꞌuej rasu̱n mán yuꞌuj daj. 46 Ni̱ gataj sij:
―Gataj si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj: “Ducuāj huin ri̱an ga̱chinj jniꞌyaj ni ngüi̱ rian Yanꞌanj anj. Sani̱ nuhui nan gahuin ꞌngo̱ huej ma̱n ni tsínj tu̱, ꞌyaj á re̱ꞌ aj.” Daj gataj si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj. ―Daj gataj Jesús.
47 Ni̱ daranꞌ ni güi digyán Jesús rian ni ngüi̱ chruhua nuhui daj. Sani̱ ni chrej aꞌninꞌ nga̱ ni tsínj digyán ley nga̱ ni tsínj huin achij chruhua xumanꞌ daj, ni̱ nanaꞌuiꞌ ni sij da̱j da̱gahuiꞌ ni sij Jesús. 48 Sani̱ nun riꞌ ruhua ni sij da̱j gui̱ꞌyaj ni sij si ga̱huiꞌ Jesús. Daj si daranꞌ ni ngüi̱ mán unun sa̱ꞌ da̱j digyán Jesús rian ni sij.