1 Ni̱ ngaa daj ni̱ huaj Jesús da̱ni rian gunun ni sij strigo ꞌngo̱ güi naránj ruhua ni sij. Ni̱ gachin xiꞌna̱ riqui ni tsínj nicoꞌ sij. Ngaa ni̱ gaxi̱ꞌi ni sij rocoj ni sij ca strigo. Ni̱ xa ni sij. 2 Sani̱ ngaa guiniꞌi ni tsínj fariseo, ni̱ gataj ni sij gunun Jesús:

―Ni̱ꞌyaj re̱ꞌ si ꞌyaj ni tsínj nicóꞌ re̱ꞌ aj. Daj si naꞌuej si-ley Yanꞌanj sisi̱ daꞌngaꞌ daj gui̱ꞌyaj ni sij güi naránj ruhua néꞌ mánj. ―Daj gataj ni tsínj fariseo gunun Jesús.

3 Ngaa ni̱ gataj Jesús:

―Hua gaya ni é re̱ꞌ si guiꞌyaj xíꞌ David níꞌ. Daj si ꞌngo̱ güi gachin xiꞌna̱ riqui ni du̱güiꞌ sij. 4 Ni̱ gatúj sij chruhua ducuá Yanꞌanj. Ni̱ xa sij si-chra̱chrunj Yanꞌanj. Ni̱ naꞌuej si-ley Yanꞌanj sisi̱ xa ni du̱güiꞌ sij chrachrúnj daj. Sani̱ urin ni chrej xa chrachrúnj da aj.

5 ’Ni̱ nun ga̱ya ni é re̱ꞌ si-ley Moisés nej míꞌ. Daj si ꞌyaj sun ni chrej chruhua si-nuhui Yanꞌanj güi naránj róꞌ aj. Sani̱ nitaj gaquinꞌ daꞌui ni sij nej mánj. 6 Ni̱ atā gu̱nun ni é re̱ꞌ sisi̱ nan niquinꞌ ꞌngo̱ tsínj huin achij daj nga̱ nuhui da aj. 7 Ni̱ gataj si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj: “Huin ruhuāj sisi̱ ga̱huin ꞌi̱ ruhua ni é re̱ꞌ ni̱ꞌyaj ni é re̱ꞌ ni ngüi̱. Ni̱ nitaj si huin ruhuāj sisi̱ da̱gahuiꞌ ni é re̱ꞌ xucu riānj mánj.” Daj gataj si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj. Ni̱ sisi̱ unun ni é re̱ꞌ u̱n sin huin ruhuaj nuguanꞌ nan gata, ni̱ si̱ gutaꞌ chre ni é re̱ꞌ gaquinꞌ ni ngüi̱ nun guiꞌyaj gaquinꞌ mánj. 8 Daj si nicaj sūnj rian ni güi naránj róꞌ huīnj daꞌníj ni ngüi̱. ―Daj gataj Jesús gunun ni tsínj fariseo.

9 Ngaa ni̱ gahui Jesús yuꞌuj daj. Ni̱ gatúj sij chruhua si-nuhui ni síꞌ. 10 Ni̱ nne ꞌngo̱ tsínj hua na̱co raꞌa daj. Ngaa ni̱ nachínj snanꞌanj ni tsínj fariseo Jesús. Ni̱ gataj ni sij:

―Aꞌuej si-ley Yanꞌanj sisi̱ ga̱nahuin ꞌngo̱ tsínj aꞌnanꞌ, gui̱ꞌyaj néꞌ güi naránj ruhua néꞌ níꞌ. ―Daj gataj ni sij xiꞌí si huin ruhua ni sij ga̱ꞌmi gaquinꞌ ni sij xiꞌí Jesús. 11 Ngaa ni̱ gataj Jesús:

―Sisi̱ gui̱nij ꞌngo̱ dan ni é re̱ꞌ xachij chruhua yuꞌuj güi naránj ruhua ni ngüi̱, ni̱ si̱ ganꞌanj gui̱ri ni é re̱ꞌ xuj chruhua yuꞌuj da míꞌ. 12 Ni̱ ni̱nꞌ ruhua níꞌyanj ꞌngo̱ tsínj daj si níꞌyanj ꞌngo̱ xachij da aj. Hué dan ni̱ sa̱ꞌ huin sisi̱ gui̱ꞌyaj sa̱ꞌ néꞌ güi naránj ruhua ni ngüi̱. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij.

13 Ngaa ni̱ gataj sij gunun tsínj aꞌnanꞌ raꞌa daj:

―Du̱cua re̱ꞌ raꞌá re̱ꞌ aj. ―Daj gataj Jesús.

Ni̱ hué daj guiꞌyaj síꞌ, ni̱ ganahuin raꞌa síꞌ da̱j rúnꞌ hua anéj raꞌa síꞌ. 14 Sani̱ gahui ni tsínj fariseo. Ni̱ dagaꞌmi dugüiꞌ ni sij da̱j ga̱ꞌue da̱gahuiꞌ ni sij Jesús.

15 Sani̱ niꞌi Jesús si ani ruhua ni tsínj daj. Ngaa ni̱ gahui sij. Ni̱ ganꞌanj sij yuꞌuj daj. Ni̱ nicoꞌ nico ni ngüi̱ ganꞌanj ni sij. Ni̱ ganahuin daranꞌ ni ngüi̱ aꞌnanꞌ, guiꞌyaj Jesús. 16 Ni̱ gaꞌninꞌ sij sun sisi̱ si̱ nuna ni sij u̱n tsínj huin sij rian ni ngüi̱ mánj.

17 Ni̱ hué daj gahuin sisi̱ ga̱huin yya da̱j rúnꞌ garun Isaías asi̱j ná xiꞌí Yanꞌanj. Ni̱ gataj síꞌ:

22 Ngaa ni̱ nicaj ni sij ꞌngo̱ tsínj duri naꞌue ga̱ꞌmi gaꞌna̱ꞌ ni sij rian Jesús. Ni̱ nu̱n nane̱ xi̱ꞌi niman tsínj daj. Ni̱ ganahuin sij, guiꞌyaj Jesús. Ngaa ni̱ gaꞌue gaꞌmi sij. Ni̱ naxigui̱n rian sij nej. 23 Ni̱ gahuin yanꞌanj ruhua daranꞌ ni ngüi̱. Ni̱ nachínj snanꞌanj ni sij ni manꞌan ni dugüiꞌ ni sij. Ni̱ gataj ni sij:

―Hué sij huin daꞌníj tsínj gu̱ꞌnaj David, ruhua á re̱ꞌ níꞌ. ―Daj gataj ni sij xiꞌí Jesús.

24 Sani̱ ngaa gunun ni tsínj fariseo si gataj ni ngüi̱, ni̱ gataj ni sij:

―Xiꞌí si-fuerza manꞌan sichre Beelzebú, ni̱ gahuin nucuaj Jesús ri sij ni nane̱ xi̱ꞌi niman ni ngüi̱ aj. ―Daj gataj ni sij xiꞌí Jesús.

25 Ni̱ niꞌi Jesús si ani ruhua ni tsínj fariseo daj. Ngaa ni̱ gataj sij:

―Sisi̱ ununꞌ ni du̱güiꞌ ꞌngo̱ ducuasun, ni̱ gue̱reꞌ xumanꞌ daj gui̱ꞌyaj ni manꞌan sij mán sij. Ni̱ sisi̱ ununꞌ ni du̱güiꞌ ni tsínj ma̱n ꞌngo̱ xumanꞌ, ngaa ni̱ gue̱reꞌ xánj ni sij, gui̱ꞌyaj sij. Ni̱ hué daj ga̱huin ngaa ununꞌ ꞌngo̱ tsínj daj nga̱ ni dugüiꞌ sij mán ducuá sij. 26 Ni̱ hué daj huin sisi̱ gui̱ri sichre Satanás manꞌan sichre Satanás niman ni ngüi̱, ni̱ huin ruhuaj gata sisi̱ hué gue̱ Satanás ununꞌ nga̱ Satanás. Ni̱ si̱ gaꞌue gu̱nucuaj rian nicaj sun sichre da mánj. 27 Ni̱ sisi̱ rīj sichre niman ni ngüi̱ nga̱ si-fuerza Beelzebú, ngaa ni̱ u̱n tsínj riqui sisi̱ gui̱ri ni tsínj nicoꞌ ni é re̱ꞌ sichre niman ni ngüi̱, ruhua á re̱ꞌ únj. Hué dan ni̱ di̱gyán ni síꞌ sisi̱ nitaj si hua ni̱ca ruhua ni é re̱ꞌ mánj. 28 Sani̱ sisi̱ hua yya rīj sichre niman ni ngüi̱, ꞌyaj Espíritu Santo, ngaa ni̱ huin ruhuaj gata sisi̱ gaꞌna̱ꞌ gui̱sij si gui̱nicaj sun Yanꞌanj scanij ni é re̱ꞌ aj.

29 ’Si̱ gaꞌue ga̱tu ꞌngo̱ tsínj tu̱ chruhua ducuá ꞌngo̱ tsínj nucuaj, gui̱ꞌyaj tu̱ sij siꞌyaj síꞌ mánj. Sani̱ hua sini numi tsínj daj tsínj siꞌyaj, ngaa ni̱ ga̱ꞌue gui̱ꞌyaj tu̱ sij siꞌyaj síꞌ.

30 ’Ni tsínj nitaj si nicaj dugüiꞌ ngāj, ni̱ ununꞌ ni sij ngāj. Ni tsínj nitaj si naranꞌ strigo ngāj, ni̱ reꞌej ni sij strigo. Ni̱ ꞌyaj ni sij sisi̱ naꞌue gui̱nicoꞌ ni ngüi̱ manꞌānj. 31 Hué dan ni̱ atā gu̱nun ni é re̱ꞌ sisi̱ ga̱ꞌue gui̱nicaj Yanꞌanj niman nico xiꞌí daranꞌ gaquinꞌ ꞌyaj ni ngüi̱ nga̱ daranꞌ nuguanꞌ quij aꞌmi ni sij. Sani̱ daranꞌ ni ngüi̱ aꞌmi quij xiꞌí Espíritu Santo, ni̱ si̱ gaꞌue gui̱nicaj Yanꞌanj niman nico xiꞌí ni sij mánj. 32 Ga̱ꞌue gui̱nicaj Yanꞌanj ꞌngo̱ niman nico xiꞌí ni ngüi̱ aꞌmi quij rian daꞌníj ni ngüi̱ huin manꞌānj. Sani̱ si̱ gaꞌue gui̱nicaj Yanꞌanj ꞌngo̱ niman nico xiꞌí ni ngüi̱ aꞌmi quij xiꞌí Espíritu Santo mánj. Ni̱ xungüi̱ nan nga̱ xungüi̱ ga̱ꞌnaꞌ, ni̱ si̱ guinicaj Yanꞌanj niman nico xiꞌí ni sij mánj.

33 ’Sisi̱ sa̱ꞌ ꞌngo̱ chrun daj, guiꞌyaj á re̱ꞌ, ni̱ ga̱yu chruj sa̱ꞌ chraj. Sani̱ sisi̱ xiꞌi̱ ꞌngo̱ chrun daj, guiꞌyaj á re̱ꞌ, ni̱ si̱ gayu chruj sa̱ꞌ chraj nej mánj. Daj si niꞌi néꞌ sisi̱ digyán chruj daj da̱j hua chrun ayu chruj daj. 34 Daꞌníj xucuáj huin a ni é re̱ꞌ. Da̱j ga̱ꞌue ga̱ꞌmi ni é re̱ꞌ nuguanꞌ sa̱ꞌ ni̱ manꞌan ni é re̱ꞌ huin quij únj. Daj si duꞌua ni ngüi̱ aꞌmi nga̱ nuguanꞌ nu̱n chruhua niman ni sij. 35 Nga̱ tsínj sa̱ꞌ, ni̱ aꞌmi sij ni nuguanꞌ sa̱ꞌ. Daj si hua sa̱ꞌ niman sij. Ni̱ tsínj quij hua, ni̱ aꞌmi sij ni nuguanꞌ quij. Daj si quij hua niman sij aj. 36 Ni̱ atā gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ daranꞌ ni é re̱ꞌ na̱gaꞌuiꞌ cuenta nga̱ daranꞌ ni nuguanꞌ nitaj si níꞌyanj rian Yanꞌanj güi na̱guiꞌyaj yya Yanꞌanj si-ga̱quinꞌ ni ngüi̱. 37 Ni̱ ga̱taj Yanꞌanj sisi̱ sa̱ꞌ ni é re̱ꞌ asi̱ daꞌui ni é re̱ꞌ gaquinꞌ xiꞌí ni nuguanꞌ gaꞌmi ni é re̱ꞌ guimán ni é re̱ꞌ xungüi̱ nan. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij.

38 Hué dan ni̱ gataj go̱ꞌngo ni tsínj digyán ley nga̱ ni tsínj fariseo gunun Jesús:

―Huin ruhua únj gui̱niꞌi únj gui̱ꞌyáj re̱ꞌ ꞌngo̱ si sa̱ꞌ nga̱ si-fuerzá re̱ꞌ. ―Daj gataj ni sij.

39 Ngaa ni̱ gataj Jesús:

―Huin ruhua ni tsínj xi̱ꞌi gui̱niꞌi ni sij sisi̱ gui̱ꞌyā ꞌngo̱ si sa̱ꞌ nga̱ si-fuerzāj aj. Daj si duna ni sij Yanꞌanj. Sani̱ si̱ guiꞌyā ꞌngo̱ si sa̱ꞌ nga̱ si-fuerzāj gui̱niꞌi ni sij mánj. Urin si guiranꞌ tsínj gu̱ꞌnaj Jonás huin si gui̱niꞌi ni sij. Ni̱ huin síꞌ ꞌngo̱ tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj asi̱j ná. 40 Ni̱ da̱j rúnꞌ gunu̱n Jonás hua̱ꞌnij güi hua̱ꞌnij yanꞌ riqui xucuaj xxi, ni̱ daꞌngaꞌ daj gui̱ꞌnij daꞌníj ni ngüi̱ hua̱ꞌnij güi hua̱ꞌnij yanꞌ riqui yoꞌój. 41 Ni̱ güi ga̱nahuij xungüi̱ ngaa na̱guiꞌyaj Yanꞌanj xiꞌí si-ga̱quinꞌ ni ngüi̱, ni̱ ga̱niquinꞌ ni tsínj guimán xumanꞌ Nínive nga̱ ni tsínj ma̱n acuanꞌ. Ni̱ ga̱taj ni tsínj daj sisi̱ daꞌui ni tsínj ma̱n acuanꞌ gaquinꞌ. Daj si ganani ruhua ni tsínj guimán Nínive daj xiꞌí si-ga̱quinꞌ ni sij ngaa gunun ni sij si nataꞌ Jonás si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj gunun ni sij. Ni̱ yuꞌuj nan niquinꞌ ꞌngo̱ tsínj huin achij daj nga̱ Jonás. 42 Ni̱ ngaa gui̱sij güi gui̱ꞌyaj yya Yanꞌanj nga̱ ni gaquinꞌ, ni̱ ga̱niquinꞌ reina ꞌna̱ꞌ ne̱ꞌ Sur ga̱taj únꞌ sisi̱ daꞌui ni ngüi̱ ma̱n yya̱j gaquinꞌ. Ni̱ ga̱huin ni sij castigo nej. Daj si gaꞌna̱ꞌ únꞌ daꞌ xiꞌí ni̱nꞌ xungüi̱ gu̱nun únꞌ si-nu̱guanꞌ tsínj gu̱ꞌnaj Salomón. Ni̱ chru̱n síꞌ si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj anj. Sani̱ huin achij manꞌānj daj nga̱ Salomón rian ni é re̱ꞌ.

43 ’Ni̱ ngaa gahui ꞌngo̱ nane̱ xi̱ꞌi niman ꞌngo̱ tsínj daj, ni̱ chéj nane̱ xi̱ꞌi daj ꞌngo̱ yuꞌuj hua na̱co nanoꞌ nane̱ daj ni̱ a̱ na̱ran ruhuaj. Sani̱ nun na̱riꞌ nane̱ daj rian na̱ran ruhuaj. 44 Ngaa ni̱: “Na̱nicaj ru̱huaꞌ yūnj ducuāj rian gahuī”, ataj nane̱ daj. Ni̱ ngaa nanica̱j nane̱ daj, ni̱ nariꞌ nane̱ ꞌngo̱ hueꞌ hua níꞌnij. Ni̱ hua nacaꞌ nej. Ni̱ naguiꞌyaj sa̱ꞌ nej hueꞌ daj. Ni̱ daꞌngaꞌ da̱j rúnꞌ huin hueꞌ daj hué daj huin niman tsínj daj. 45 Ngaa ni̱ ganꞌanj nane̱ daj na̱noꞌ-óꞌ ango ichij nane̱ quij hua daj nga̱ manꞌan nane̱. Ni̱ daranꞌ ni nane̱ daj ga̱natu nu̱guanꞌan niman tsínj daj ru̱huaꞌ yún. Ni̱ gui̱ranꞌ sij nico sayun daj nga̱ si guiranꞌ sij asi̱j sini ya̱n. Ni̱ hué daj ga̱huin nga̱ ni ngüi̱ quij mán yya̱j. ―Daj gataj Jesús gunun ni tsínj digyán ley nga̱ ni tsínj fariseo.

46 Ni̱ ngaa hua gue̱ aꞌmi Jesús rian ni ngüi̱, ni̱ niquinꞌ nni sij nga̱ ni jnánj sij ne̱ꞌ chrej xe̱ꞌ hueꞌ daj. Ni̱ gataj ni sij sisi̱ huin ruhua ni sij ga̱ꞌmi ni sij nga̱ síꞌ. 47 Ni̱ ganataꞌ ꞌngo̱ tsínj daj rian Jesús:

―Nní re̱ꞌ nga̱ ni jnánj re̱ꞌ anaꞌuij niquinꞌ ne̱ꞌ chrej xe̱ꞌ huin ruhua aninꞌ sij ga̱ꞌmi aninꞌ sij nga̱ re̱ꞌ. ―Daj gataj síꞌ rian Jesús.

48 Sani̱ gataj Jesús gunun tsínj daj.

―Ni̱ u̱n ngüi̱ xa̱na huin nnī rian manꞌānj, ruhuá re̱ꞌ únj. Ni̱ u̱n tsínj huin jnān rian manꞌānj, ruhuá re̱ꞌ únj. ―Daj gataj Jesús.

49 Ngaa ni̱ digyán sij raꞌa sij ne̱ꞌ mán ni tsínj nicoꞌ sij, ni̱ gataj sij:

―Hué nnī nga̱ ni jnān huin ni tsínj ma̱n nan. 50 Daj si u̱n tsínj dagahuin si aranꞌ ruhua chrē nne xataꞌ, ni̱ hué ni sij huin jnān nga̱ xicaꞌuī nej, nnī nej aj. ―Daj gataj Jesús.