1 Ngaa ni̱ gahui Jesús yuꞌuj daj na̱nꞌ sij xánj sij. Ni̱ guinicoꞌ ni tsínj nicoꞌ sij nej aj. 2 Ni̱ güi naránj ruhua ni ngüi̱, ni̱ gaxi̱ꞌi sij digyán sij chruhua si-nuhui ni tsínj israelita. Ni̱ ganꞌanj ruhua ni sij ngaa gunun ni sij si-nu̱guanꞌ Jesús. Ni̱ gataj ni sij:

―Ni̱ a̱ gahuin chru̱n síꞌ daranꞌ nuguanꞌ nan únj. Ni̱ a̱ guiri síꞌ, ni̱ gahuin chru̱n síꞌ guiꞌyaj síꞌ sun sa̱ꞌ nan únj. 3 Hué síꞌ huin tsínj acoj chrun. Ni̱ daꞌníj María huin sij. Ni̱ hué ni jnánj sij huin Jacobo nej, José nej, Judas nej, Simón nej. Ni̱ nne ni xicaꞌuij sij scanij néꞌ. ―Daj gataj ni tsínj ma̱n xánj Jesús.

Xiꞌí da ni̱ gahuin na̱co ruhua ni sij niꞌyaj ni sij Jesús.

4 Sani̱ gataj Jesús:

―Nu̱n yanꞌanj ni ngüi̱ ꞌngo̱ tsínj aꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj u̱n yuꞌuj huaj sij. Sani̱ ngaa nasíj sij xánj sij rian ma̱n ni dugüiꞌ sij, ngaa ni̱ nitaj si aꞌmi sa̱ꞌ ni dugüiꞌ sij niꞌyaj ni síꞌ xiꞌí sij mánj. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij.

5 Ni̱ nun ga̱ꞌue guiꞌyaj sij ꞌngo̱ ni rasu̱n sa̱ꞌ scanij ni sij. Maan si gutaꞌ sij raꞌa sij rian do̱j ni tsínj aꞌnanꞌ. Ni̱ nahuin ni síꞌ, guiꞌyaj sij. 6 Ni̱ gahuin yanꞌanj ruhua Jesús xiꞌí si nun gu̱xuman ruhua ni sij ni̱ꞌyaj ni sij manꞌan síꞌ mánj. Ni̱ gachéj Jesús digyán sij si-nu̱guanꞌ sij ni xumanꞌ ngaj ni̱chrunꞌ daj.

7 Hué dan ni̱ gaquínj Jesús xu̱huij ranꞌ ni tsínj nicoꞌ sij ga̱ꞌnaꞌ. Ngaa ni̱ gaxi̱ꞌi sij gaꞌníj sij hui̱j hui̱j ranꞌ ni síꞌ ga̱nꞌanj. Ni̱ gaꞌuiꞌ sij sun rian ni síꞌ sisi̱ gui̱nicaj ni síꞌ sun rian ni nane̱ xi̱ꞌi. 8 Ni̱ gaꞌninꞌ Jesús sun rian ni sij sisi̱ ga̱ yu̱n ni sij ga̱nꞌanj ni sij. Maan si urin rutsi̱ ni̱caj ni sij ga̱nꞌanj ni sij. Ni̱ si̱ gaꞌue ni̱caj ni sij xinánj ni sij nej, chrachrúnj nej, sanꞌanj nej, ga̱nꞌanj ni sij mánj. 9 Ga̱ꞌue gui̱ꞌnij ni sij dacánj ni sij, sani̱ si̱ gaꞌue gui̱nicaj ni sij atsij na̱duna ni sij ga̱nꞌanj ni sij mánj. 10 Ni̱ gataj Jesús:

―Ni̱ ngaa ga̱tu ni é re̱ꞌ chruhua ꞌngo̱ hueꞌ, ni̱ gu̱naj ni é re̱ꞌ hueꞌ daj da síj ga̱hui a ni é re̱ꞌ xumanꞌ daj ga̱nꞌanj án re̱ꞌ. 11 Ni̱ sisi̱ hua ꞌngo̱ xumanꞌ naꞌuej ni sij na̱huin raꞌa ni sij a ni é re̱ꞌ, ni̱ naꞌuej ni sij gu̱nun ni sij si-nu̱guanꞌ a ni é re̱ꞌ, ngaa ni̱ na̱gunanꞌ ni é re̱ꞌ yoꞌój chru̱ dacój a ni é re̱ꞌ ngaa ga̱hui a ni é re̱ꞌ yuꞌuj daj. Ni̱ hué-éꞌ huin ꞌngo̱ ducuánj di̱gyán án re̱ꞌ rian ni tsínj daj sisi̱ nun guiꞌyaj sa̱ꞌ ni sij. Xa̱ngaꞌ atā gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ güi ga̱nahuij xungüi̱, ni̱ huaj ga̱huin doj castigo ni tsínj daj daj nga̱ si ga̱huin castigo ni tsínj xi̱ꞌi guimán asi̱j ná huin ni ngüi̱ guimán xumanꞌ Sodoma nga̱ xumanꞌ Gomorra. ―Daj gataj Jesús.

12 Ngaa ni̱ gahui ni sij ganꞌanj ni sij. Ni̱ gataj ni sij sisi̱ ga̱nani ruhua ni ngüi̱ xiꞌí si-ga̱quinꞌ ni sij. 13 Ni̱ guiri nico ni sij nane̱ xi̱ꞌi chruhua niman ni ngüi̱ nej. Ni̱ garij ni sij gasiti rian nico ni ngüi̱ aꞌnanꞌ. Ni̱ ganahuin ni ngüi̱ daj, guiꞌyaj ni sij.

14 Hué dan ni̱ gunun rey gu̱ꞌnaj Herodes da̱j guiꞌyaj Jesús. Daj si ni̱nꞌ ga̱chraꞌ gunun ni ngüi̱ xiꞌí Jesús. Ni̱ gataj Herodes:

―Hué sij huin Juan tsínj duguataꞌ nnee ganáꞌnij sij scanij ni níman ganahuin síꞌ Jesús. Xiꞌí daj ni̱ nucuaj sij ꞌyaj sij si sa̱ꞌ nga̱ si-fuerza sij. ―Daj gataj Herodes.

15 Sani̱ gataj ango ni sij:

―Hué Jesús huin tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj gu̱ꞌnaj Elías gane síꞌ asi̱j ná. ―Daj gataj ni tsínj daj.

Sani̱ gataj ango daꞌaj ni sij:

―Hué sij huin ango tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj rian ni ngüi̱ asi̱j ná aj. ―Daj gataj ni sij.

16 Ni̱ ngaa gunun Herodes nuguanꞌ gaꞌmi ni ngüi̱, ni̱ gataj sij:

―Hué sij huin Juan tsínj chra̱ gaꞌnīj. Ni̱ yya̱j ni̱ ganáꞌnij sij ganahuin sij Jesús aj. ―Hué daj gataj Herodes nej aj.

17 Daj si hua gaꞌninꞌ Herodes sun sisi̱ gui̱daꞌa ni sij manꞌan Juan gu̱mij ni sij cadena ga̱ri ni sij síꞌ duguaga̱ꞌ. Ni̱ daꞌngaꞌ daj guiꞌyaj Herodes si hua xacaj sij Herodías huin nica̱ jnánj sij tsínj gu̱ꞌnaj Felipe. 18 Ni̱ hua gataj Juan gunun Herodes: “Si̱ gaꞌue xa̱caj re̱ꞌ xacóꞌ re̱ꞌ ga̱huin nica̱ re̱ꞌ mánj.” Daj hua gataj Juan gunun Herodes.

19 Ni̱ xiꞌí daj ataj ru̱hua Herodías niꞌyaj únꞌ Juan huin ruhua únꞌ da̱gahuiꞌ únꞌ manꞌan Juan. Sani̱ nun ga̱ꞌue mánj. 20 Daj si xuꞌuiꞌ Herodes niꞌyaj síꞌ manꞌan Juan. Ni̱ hua xacaj Herodes cuenta sisi̱ ꞌngo̱ tsínj hua ni̱ca niman huin Juan. Ni̱ ꞌngo̱ tsínj hua sa̱ꞌ ruhua niman huin sij nej. Ni̱ dugumi manꞌan Herodes Juan. Ni̱ nu̱nj si nun nariꞌ ruhua sij si gui̱ꞌyaj sij nga̱ si gataj Juan, sani̱ garanꞌ ruhua sij gunun sij si-nu̱guanꞌ síꞌ.

21 Hué dan ni̱ ꞌngo̱ güi, ni̱ guiꞌyaj ni sij ꞌngo̱ guiꞌyanj nico. Ni̱ hué güi daj huin güi ganasíj yoꞌ gaꞌnga rey Herodes. Ni̱ gaꞌuiꞌ sij xa ni tsínj nicaj sun nicoꞌ ru̱cu sij nga̱ ni tsínj general nej, ni tsínj huin achij ꞌna̱ꞌ estado Galilea nej. Ni̱ riqui guiꞌyanj daj, ni̱ gani ruhua Herodías sisi̱ da̱j ga̱ꞌue gui̱ꞌyaj únꞌ si ga̱huiꞌ Juan. 22 Ni̱ gatúj daꞌni̱ xa̱na Herodías riqui guiꞌyanj daj. Ni̱ guiranꞌanj únꞌ. Ni̱ ducu garanꞌ ruhua Herodes nga̱ ni tsínj mán nga̱ síꞌ rian mesa si guiꞌyaj únꞌ. Hué dan ni̱ gataj Herodes gunun yunꞌunj xa̱na daj:

―Ga̱chinj so̱ꞌ u̱n sin huin ga̱ranꞌ ruhuá so̱ꞌ riānj, ni̱ ri̱quīj nánj. ―Daj gataj Herodes.

23 Ni̱ gutaꞌ ni̱ca yya sij rian yunꞌunj xa̱na daj. Ni̱ gataj sij:

―Nu̱nj si ga̱chinj so̱ꞌ daꞌaj doꞌōj rian nicaj su̱nj sani̱ riquīj nánj. ―Daj gataj sij gunun yunꞌunj xa̱na daj.

24 Ni̱ gahui únꞌ nachínj snanꞌanj únꞌ nni únꞌ. Ni̱ gataj únꞌ:

―Ni̱ u̱n sin ga̱chīn ga̱huin siꞌyā ruhuá re̱ꞌ únj. ―Daj gataj únꞌ.

Ngaa ni̱ gataj nni únꞌ:

―Ga̱chinj re̱ꞌ chra̱ Juan tsínj duguataꞌ nnee aj. ―Gataj Herodías gunun daꞌníj únꞌ.

25 Hué dan ni̱ daꞌ ráꞌyanj gatúj únꞌ rian nne rey. Ni̱ gataj únꞌ gunun síꞌ:

―Ruhuāj sisi̱ acuanꞌ ri̱qui re̱ꞌ ꞌngo̱ goꞌo nu̱n chra̱ Juan tsínj duguataꞌ nnee aj. ―Daj gataj únꞌ gunun rey aj.

26 Hué dan ni̱ ducu ganani ruhua rey. Sani̱ ri̱an hua gutaꞌ ni̱ca yya sij rian yunꞌunj xa̱na daj ngaa mán ni tsínj nga̱ sij rian mesa, hué dan ni̱ nun ga̱ꞌuej ruhua sij si gue̱reꞌ nuguanꞌ gataj sij rian yunꞌunj da aj. 27 Ni̱ ꞌngo̱ hora gaꞌníj rey daj ꞌngo̱ snado ga̱nꞌanj na̱caj síꞌ chra̱ Juan anj. 28 Hué dan ni̱ ganꞌanj snado ducuaga̱ꞌ gaꞌninꞌ sij chra̱ Juan nicaj sij gaꞌna̱ꞌ sij ꞌngo̱ goꞌo nu̱n chra̱ Juan. Ni̱ gaꞌuiꞌ sij raꞌa yunꞌunj xa̱na daj. Ni̱ nagaꞌuiꞌ únꞌ raꞌa nni únꞌ anj.

29 Ngaa ni̱ ngaa gunun ni tsínj nicoꞌ Juan, ngaa ni̱ gaꞌna̱ꞌ na̱caj ni sij níman daj nicaj ni sij ganꞌanj ga̱chinꞌ ni sij.

30 Hué dan ni̱ nahuin yuꞌ ni tsínj ganꞌanj ga̱ꞌmi nuguanꞌ sa̱ꞌ xiꞌí Jesús. Ni̱ nahuin yuꞌ ni sij nga̱ Jesús. Ni̱ nataꞌ ni sij daranꞌ si guiꞌyaj ni sij gunun Jesús. Ni̱ nataꞌ ni sij si digyán ni sij rian ni ngüi̱ nej. 31 Ngaa ni̱ gataj Jesús:

―Ga̱nꞌanj ni̱ni néꞌ na̱ran ruhua á re̱ꞌ do̱j quij quiꞌyanj na̱co aj. ―Daj gataj Jesús.

Daj si gaꞌna̱ꞌ nico ni ngüi̱ rian Jesús. Ni̱ gahui ni sij nej. Xiꞌí daj, ni̱ naꞌue gui̱riꞌ Jesús nga̱ ni tsínj nicoꞌ sij xa̱ ni sij mánj.

32 Ngaa ni̱ gatúj ni sij chruhua ꞌngo̱ rio̱. Ni̱ ganꞌanj urin ni sij ꞌngo̱ quij quiꞌyanj na̱co. 33 Sani̱ guiniꞌi nico ni ngüi̱ ganꞌanj ni sij. Ni̱ naniꞌi ni ngüi̱ Jesús. Ni̱ gunánj ni sij ganꞌanj ni sij rian ga̱nꞌanj ni du̱güiꞌ Jesús. Ni̱ ꞌna̱ꞌ ni ngüi̱ daj ni xumanꞌ ngaj ni̱chrunꞌ. Ni̱ guisíj sini ni sij anaꞌuij ni sij si ga̱ꞌnaꞌ Jesús. 34 Ni̱ ngaa nanij Jesús chruhua rio̱, ngaa ni̱ guiniꞌi sij mán nico ni ngüi̱ aj. Ni̱ gahuin ꞌi̱ ruhua sij niꞌyaj sij ni síꞌ. Daj si rúnꞌ huin xachij nitaj tsínj dugumi huin ni sij. Ngaa ni̱ gaxi̱ꞌi sij digyán sij gaꞌi̱ nuguanꞌ rian ni ngüi̱ daj.

35 Ni̱ ngaa guisíj güi diꞌni̱, ni̱ gaꞌna̱ꞌ ni tsínj nicoꞌ Jesús. Ni̱ gataj ni sij:

―Yuꞌuj nan hua níꞌnij, nitaj ni ngüi̱ mán mánj. Ni̱ guisíj gahuin diꞌni̱. 36 Ngaa ni̱ na̱ꞌnij re̱ꞌ ni ngüi̱ ga̱nꞌanj ni sij rancho nga̱ ni xumanꞌ ngaj ni̱chrunꞌ sisi̱ gui̱ran ni sij si xa̱ ni sij. ―Daj gataj ni sij gunun Jesús.

37 Sani̱ gataj Jesús:

―Ga̱ꞌuiꞌ a ni é re̱ꞌ si xa̱ ni sij nánj. ―Daj gataj Jesús.

Ngaa ni̱ gataj ni tsínj daj:

―Ga̱nꞌanj ni únj gui̱ran ni únj hui̱j ciento denario chrachrúnj ga̱ꞌuiꞌ ni únj si xa̱ ni sij, ruhuá re̱ꞌ níꞌ. ―Daj gataj ni sij.

38 Ngaa ni̱ gataj Jesús:

―Ni̱ u̱ndaj chrachrúnj nicaj a ni é re̱ꞌ únj. Güi̱j a ni é re̱ꞌ ni̱ꞌyaj á re̱ꞌ aj. ―Daj gataj Jesús.

Ni̱ ngaa guiniꞌi ni sij, ni̱ gataj ni sij:

―Ni̱ u̱nꞌunꞌ chrachrúnj nga̱ hui̱j gue̱ xucuaj nicaj ni únj anj. ―Gataj ni sij.

39 Ngaa ni̱ gaꞌninꞌ Jesús sun sisi̱ ga̱nꞌanj ga̱ne da xiꞌninꞌ ni ngüi̱ rian chrinꞌ mare̱ aj. 40 Ni̱ gane ni ngüi̱ da xiꞌninꞌ. Ni̱ nne ni xiꞌninꞌ huin ꞌngo̱ ciento ranꞌ ni ngüi̱ nej. Ni̱ nne ni xiꞌninꞌ huin hui̱j xia chiꞌ ranꞌ ni ngüi̱ nej.

41 Ngaa ni̱ guidaꞌa Jesús u̱nꞌunꞌ chrachrúnj nga̱ hui̱j xucuaj daj. Ni̱ niꞌyaj sij xataꞌ. Ni̱ nagaꞌuiꞌ sij si-guruhua Yanꞌanj. Ngaa ni̱ guraꞌ daꞌaj sij ni chrachrúnj gaꞌuiꞌ sij raꞌa ni tsínj nicoꞌ sij sisi̱ na̱gaꞌuiꞌ ni síꞌ raꞌa ni ngüi̱ aj. Ni̱ guraꞌ daꞌaj sij hui̱j xucuaj daj rian ni ngüi̱ nej aj. 42 Ngaa ni̱ xa daranꞌ ni sij. Ni̱ gara ran riqui ni sij. 43 Ngaa ni̱ ganacaj ni sij dasu gunáj daj nga̱ xucuaj nej. Ni̱ nara ni sij chruhua xu̱huij xuguti̱ chrachrúnj nga̱ xucuaj aj. 44 Ni̱ guisíj u̱nꞌunꞌ mí ni tsínj xa daj, guiꞌyaj Jesús.

45 Hué dan ni̱ ꞌngo̱ hora guiꞌyaj Jesús sisi̱ ga̱tu ni tsínj nicoꞌ sij chruhua rio̱ chéj rian nnee gachin sini ni sij anéj chrej duꞌua laguna daꞌ xumanꞌ gu̱ꞌnaj Betsaida. Ni̱ gunáj Jesús. Ngaa ni̱ ganaꞌníj sij ni ngüi̱ na̱nꞌ ni síꞌ xánj ni síꞌ. 46 Ni̱ ngaa guisíj naꞌníj sij na̱nꞌ ni síꞌ, ngaa ni̱ gahui sij chra̱ ꞌngo̱ quij ganꞌanj sij ga̱chinj jniꞌyaj sij rian Yanꞌanj.

47 Ni̱ ngaa guisíj guini̱, ni̱ huaj rio̱ daj da̱ni laguna xa̱chij da aj. Ni̱ gunáj urin Jesús rian yoꞌój. 48 Ni̱ guiniꞌi Jesús xun ni̱nꞌ ruhua ni sij nnee nga̱ chrun. Ni̱ ni̱naj ni sij. Daj si ꞌna̱ꞌ nucuaj nane̱ rian ni sij. Ni̱ ngaa chruhua gue̱rengaꞌ, ni̱ ganꞌanj Jesús gachéj sij rian nnee huaj sij na̱riꞌ dugüiꞌ sij nga̱ ni tsínj daj. Ni̱ huin ruhua sij ga̱chin sij ne̱ꞌ rian ni tsínj huaj da aj. 49 Ni̱ ngaa guiniꞌi ni tsínj nicoꞌ Jesús si chéj sij rian nnee, ni̱ gani ruhua ni síꞌ sisi̱ hué sij huin ꞌngo̱ staꞌnaj. Ni̱ xiꞌí daj gaguáj ni síꞌ. 50 Daj si guiniꞌi daranꞌ ni síꞌ manꞌan sij. Ni̱ guxuꞌuiꞌ niman ni síꞌ. Hué dan ni̱ hora gataj Jesús gunun ni síꞌ:

―Ga̱ nucuaj niman án re̱ꞌ. Yūnj huin nánj. Si̱ guxuꞌuiꞌ a ni é re̱ꞌ mánj. ―Daj gataj Jesús.

51 Ngaa ni̱ gahui Jesús chruhua rio̱ rian nu̱n ni sij. Ngaa ni̱ ganiquinꞌ nane̱. Ni̱ ganꞌanj ruhua ni sij. 52 Daj si nun xacaj cuenta ni sij xiꞌí si sa̱ꞌ guiꞌyaj Jesús ngaa guraꞌ daꞌaj síꞌ chrachrúnj. Ni̱ hua ru̱miꞌ gue̱ niman ni sij. Ni̱ nun ga̱ꞌue gunun ni sij.

53 Ni̱ ngaa guisíj ni sij anéj duꞌua laguna xa̱chij daj, ni̱ guisíj ni sij ꞌngo̱ yuꞌuj gu̱ꞌnaj Genesaret. Ni̱ numij ni sij rio̱ duꞌua laguna aj. 54 Ni̱ ngaa nanij ni sij chruhua rio̱, ngaa ni̱ ꞌngo̱ hora gananiꞌi ni ngüi̱ manꞌan Jesús. 55 Ni̱ gunánj daranꞌ ni ngüi̱ ꞌna̱ꞌ daꞌ daranꞌ xumanꞌ. Ni̱ gutaꞌ ni sij ni ngüi̱ aꞌnanꞌ rian chrun chéj nicaj ni sij gaꞌna̱ꞌ ni sij rian huaj Jesús. 56 Ni̱ daranꞌ xumanꞌ gatúj Jesús si xumanꞌ leꞌej nej, si xumanꞌ xa̱chij nej, si rancho nej, ni̱ gurúj ni sij ni ngüi̱ aꞌnanꞌ ne̱ꞌ cayu. Ni̱ gachínj jniꞌyaj ni sij sisi̱ ga̱ꞌuej síꞌ, ni̱ ga̱nun ni sij hué duꞌua si-ganꞌ síꞌ. Ni̱ ganahuin daranꞌ ni ngüi̱ ganun si-ganꞌ síꞌ aj.