10
Mʉ́ã nʉmosã́numiãrẽ cõãrijãña
(Mt 19.1-12; Lc 16.18)
Too niiãrigʉ Judea ditapʉ wáa, día Jordán apeniñapʉ́ jeayigʉ. Toopʉ́re basocá neãyira sũcã. Cʉ̃ʉ̃ tiirucúrobirora cʉ̃́ãrẽ bueyigʉ. Fariseo basoca cʉ̃ʉ̃ pʉtopʉ jeayira. Cʉ̃ʉ̃rẽ ñañarõ jĩĩré bʉadʉgára, sãĩñáyira:
—¿Sĩcʉ̃ cʉ̃ʉ̃ nʉmorẽ́ cõãjãmasĩgari? ¿Marĩrẽ dutiré teerora jĩĩĩ? jĩĩyira.
Jesupé sãĩñáyigʉ:
—¿Moisés deero dutiyiri? jĩĩyigʉ.
Cʉ̃́ãpe yʉʉyira:
—Moisés sĩcʉ̃ cʉ̃ʉ̃ nʉmorẽ́ “atewapá mʉʉrẽ cõãã” jĩĩrípũrẽ jóatoa, cõãmasĩnoã, jĩĩ jóarigʉ niiwĩ, jĩĩyira.
Jesús jĩĩyigʉ:
—Mʉ́ã ñecʉ̃sʉ̃mʉã Cõãmacʉ̃ dutirére tiidʉgáheri ĩñagʉ̃, Moisés tee dutirére cṹũrigʉ niiwĩ. Cõãmacʉ̃ niipetire cʉ̃ʉ̃ sicato tiinʉcã́ritopʉre ʉ̃mʉ, numiṍ tiirígʉ niiwĩ. “Teero tiigʉ́, ʉ̃mʉ cʉ̃ʉ̃ pacʉre, cʉ̃ʉ̃ pacore merẽã witi, cʉ̃ʉ̃ nʉmoména niigʉ̃daqui. Cʉ̃́ã pʉarã́ sicaõpʉ̃ʉ̃ tiiróbiro pʉtʉáadacua”, jĩĩrigʉ niiwĩ Cõãmacʉ̃. Teero tiirá, pʉarã́ niiriya. Sĩcʉ̃ tiiróbiro niiĩya. Cõãmacʉ̃ cʉ̃́ãrẽ sicaõpʉ̃ʉ̃rã tiiróbiro niirĩ tiirí siro, ãpĩ cʉ̃́ãrẽ cãmerĩ́ cõãrĩ tiiríjãrõ booa, jĩĩyigʉ.
10 Wiipʉ́ coerá, Jesús buerá cʉ̃ʉ̃rẽ sãĩñáyira sũcã tee maquẽrẽ. 11 Cʉ̃́ãrẽ yʉʉyigʉ:
—Cʉ̃ʉ̃ nʉmorẽ́ cõãgʉ̃, apegoré nʉmocʉtigʉno cʉ̃ʉ̃ nʉmo niisʉguerigomena ñañarõ tiigʉ́ tiiquí. 12 Numiṍcã coo manʉrẽ cõã, ãpĩména manʉcʉtigo, coo manʉ niisʉguerigʉmena ñañarõ tiigó tiicó. Tee Cõãmacʉ̃rẽ netõnʉcã́re niiã, jĩĩyigʉ.
Jesús wĩmarãrẽ sãĩbosárigue
(Mt 19.13-15; Lc 18.15-17)
13 Wĩmarãrẽ Jesús pʉto néewayira ñaapeódutira. Cʉ̃́ãrẽ néewarare cʉ̃ʉ̃ buerá tutimiyira. 14 Cʉ̃́ã teero tiirí ĩñagʉ̃, Jesús cʉ̃́ãmena cúayigʉ. Cʉ̃́ãrẽ jĩĩyigʉ:
—Wĩmarã yʉʉ pʉto atiaro. Cãmotárijãña. Cõãmacʉ̃ dutirére ãñurõ wãcũnʉnʉserano ãniãgã tiiróbiro wãcũrã́ niiĩya. 15 Yʉʉ ateréja diamacʉ̃́rã jĩĩã: Ãniãgã tiiróbiro Cõãmacʉ̃ dutirére ãñurõ wãcũnʉnʉse tiihéranorẽ cʉ̃ʉ̃ dutiré cʉ̃́ãpʉre jeaboarigue cʉ̃́ãrẽ jearicu, jĩĩyigʉ.
16 Teeré jĩĩtoa, wĩmarãrẽ néeapa, cʉ̃́ãrẽ ñaapeó, Cõãmacʉ̃rẽ: —Ãniãrẽ ãñurõ tiiyá, jĩĩ sãĩbosáyigʉ.
Jesuména pee cʉogʉ́ wedeserigue
(Mt 19.16-30; Lc 18.18-30)
17 Jesús wáagʉdʉ tiirí, sĩcʉ̃ cʉtʉjeáyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ pʉto ñicãcoberimena jeacũmu, sãĩñáyigʉ:
—Basocáre buegʉ́ ãñugʉ̃́, ¿yʉʉ ñeenó tiigʉ́dari, catiré petihére bʉadʉgágʉ? jĩĩyigʉ.
18 Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ yʉʉyigʉ:
—Mʉʉ yʉʉre “ãñugʉ̃́” jĩĩã. Cõãmacʉ̃ sĩcʉ̃rã ãñugʉ̃́ niiĩ. 19 Mʉʉ Cõãmacʉ̃ dutiré cṹũriguere masĩcu. “Basocáre sĩãríjãña. Ãpĩ nʉmorẽ ñeeaperijãña. Yaaríjãña. Ãpẽrãrẽ́ jĩĩditoremena wedesãrijãña. Ãpẽrãyére ẽmarijãña. Mʉʉ pacʉ, mʉʉ pacore padeoyá”, jĩĩã, jĩĩyigʉ.
20 —Ʉ̃sãrẽ buegʉ́, yʉʉ wĩmagʉ̃pʉra tee niipetirere tiimʉ́ãatimiwʉ̃, jĩĩmiyigʉ.
21 Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ maĩrémena ĩña, jĩĩyigʉ:
—Mʉʉrẽ sicawãme dʉsaa. Mʉʉ cʉorére dúapetijãgʉ̃ wáaya. Tee dúa wapatáariguere bóaneõrãrẽ batoya. Teero tiigʉ́, Cõãmacʉ̃ pʉtopʉre pee ãñuré bʉagʉ́dacu. Túajea, ati, yʉʉre nʉnʉwá, jĩĩmiyigʉ.
22 Cʉ̃ʉ̃ teero jĩĩrĩ tʉogʉ́, tʉsarijõãyigʉ. Pee apeyé cʉojĩ́gʉ̃, wãcũpati, pʉtʉajõãyigʉ.
23 Jesús cʉ̃ʉ̃ pʉto ĩñabate, cʉ̃ʉ̃ bueráre jĩĩyigʉ:
—Pee apeyé cʉoráno Cõãmacʉ̃ dutirére ãñurõ tiinʉnʉ́sedʉgari, wisió niicu, jĩĩyigʉ.
24 Cʉ̃ʉ̃ buerá cʉ̃ʉ̃ jĩĩãriguere tʉorá, tʉomaníjõãyira. Cʉ̃́ãrẽ jĩĩnemoyigʉ:
—Yáa wedera, Cõãmacʉ̃ dutirére ãñurõ tiinʉnʉ́sedʉgari, wisió niicu. 25 Wáicʉ camello wãmecʉtigʉ awigá copegãpʉ sããcãmewitimasĩriqui. Toorá nemocú, pee apeyé cʉoráno Cõãmacʉ̃ dutirére ãñurõ tiinʉnʉ́sedʉgaripereja, jĩĩyigʉ.
26 Teeré tʉorá, bayiró tʉomaníjõãrã, cãmerĩ́ sãĩñáyira:
—Too docare ¿noãpé netõnénoãdari? jĩĩyira.
27 Jesús cʉ̃́ãrẽ ĩñagʉ̃rã, jĩĩyigʉ:
—Basocá cʉ̃́ã basiro netõnémasĩriya. Cõãmacʉ̃pereja wisióre manidójãã, jĩĩyigʉ.
28 Pedrope jĩĩnʉcãyigʉ:
—Tʉoyá ména. Ʉ̃sãpe niipetire ʉ̃sã cʉoríguere cṹũjõãatiwʉ, mʉʉmena nʉnʉã́da jĩĩrã, jĩĩyigʉ.
29 Jesús yʉʉyigʉ:
—Yʉʉ ateréja diamacʉ̃́rã jĩĩã: Sĩcʉ̃ yʉʉre maĩgʉ̃́ cʉ̃ʉ̃ya wii, cʉ̃ʉ̃ baira, cʉ̃ʉ̃ pacʉsʉ̃mʉã, cʉ̃ʉ̃ põna, cʉ̃ʉ̃ye ditare cṹũjõã, “basocáre netõnére quetire wedegʉ wáagʉda” jĩĩgʉ̃́nope 30 cʉ̃ʉ̃ cṹũwarigue nemorṍ bʉagʉ́daqui. Atibʉ́recopʉre nemorṍ wiserí, cʉ̃ʉ̃ya wedera, pacosã́numiã, põna, dita bʉagʉ́daqui. Ãpẽrã́ cʉ̃ʉ̃rẽ ñañarõ tiipacári, teeré bʉagʉ́daqui. Too síropʉcãrẽ Cõãmacʉ̃mena catiré petihére bʉagʉ́daqui. 31 Mecʉ̃tígãrẽ paʉ ʉpʉtí macãrã too síropʉre bʉ́ri niirã́ niiãdacua. Bʉ́ri niirã́ too síropʉre ʉpʉtí macãrã niiãdacua, jĩĩyigʉ Jesús.
Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ sĩãã́darere ĩtĩã́rĩ wederigue
(Mt 20.17-19; Lc 18.31-34)
32 Cʉ̃́ã Jerusalénpʉ mʉãwari, Jesús cʉ̃́ãrẽ sʉgueyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ buerá ĩñamanijõãyira. Basocá cʉ̃́ã siro nʉnʉrã́cã cuiyira. Jesús cʉ̃ʉ̃ buerá docere sʉowá, cʉ̃ʉ̃rẽ wáaadarere wedeyigʉ:
33 —Mʉ́ã ĩñaã: Marĩ Jerusalénpʉ wáara tiia. Toopʉ́ yʉʉ niipetira sõwʉ̃ niipacari, paiaré dutirá, Moisés jóarigue buerápʉre ticoadacua. Cʉ̃́ã sĩãdutíadacua yʉʉre. Cʉ̃́ãrã judíoa niihẽrãpʉre ticonetõneãdacua. 34 Yʉʉre buijã́, ʉsecó eobatétu, tãna, sĩãã́dacua. Itiábʉreco siro masãgʉ̃dacu, jĩĩyigʉ.
Santiago, Juan Jesuré sãĩmírigue
(Mt 20.20-28)
35 Santiago, Juan Zebedeo põna Jesús pʉtopʉ jea, cʉ̃ʉ̃rẽ sãĩyíra:
—Ʉ̃sãrẽ buegʉ́, ʉ̃sã sãĩã́darere mʉʉ ticori boogá, jĩĩmiyira.
36 —¿Ñeenó yʉʉ tiirí boogári? jĩĩyigʉ.
37 —Mʉʉ õpʉ̃ sããgʉ̃, mʉʉ duirípĩrõ pʉtogãpʉ dʉpowa ʉ̃sãrẽ. Sĩcʉ̃ diamacʉ̃́pe, ãpĩrẽ́ acuniñape dʉpowa, jĩĩmiyira.
38 Jesús cʉ̃́ãrẽ jĩĩyigʉ:
—Yʉʉ õpʉ̃ sãããdari sʉguero wáaadarere mʉ́ã masĩria. ¿Yʉʉ ñañarõ netõã́darobirora mʉ́ãcã ñañarõ netõrã́ nʉcãbógari? ¿Yʉʉre cʉ̃́ã sĩãã́darobirora mʉ́ãcã cʉ̃́ã sĩãrĩ́ nʉcãbógari? jĩĩyigʉ.
39 —Ʉ̃́jʉ̃, ñañarõ netõ, diamasĩã, jĩĩyira.
Jesús jĩĩyigʉ:
—Mʉ́ãcã yʉʉ tiiróbiro posa, diaadacu. 40 Teeré wedemasĩpacʉ, “sĩcʉ̃ diamacʉ̃́pe, ãpĩ acuniñape dʉpogʉda” jĩĩmasĩriga. Tee yʉʉ dutiré niiria. Cõãmacʉ̃ toopʉ́ duiadarare besetoawi, jĩĩyigʉ.
41 Cʉ̃́ã menamacãrã pʉamóquẽñerã Santiago, Juan sãĩrĩ́ tʉorá, cúayira. 42 Jesús cʉ̃́ãrẽ sʉocó, jĩĩyigʉ:
—Mʉ́ã masĩã: Niipetire dita macãrãrẽ dutirá Cõãmacʉ̃rẽ masĩhẽrã cʉ̃́ã booró dutiãmajãya. Cʉ̃́ã doca macãrãcã acaribíremena dutiiya, cʉ̃́ã dutirére tiipetídutira. 43 Mʉ́ãpeja cʉ̃́ã tiiróbiro tiiríjãña. Merẽã tiirécʉtiya. Mʉ́ã ʉpʉtí macãrã niidʉgara, ãpẽrãrẽ́ tiiápuri basoca niiña. 44 Sĩcʉ̃ ãpẽrã́ nemorṍ niidʉgagʉno niipetirare padecotegʉ tiiróbiro niirõ booa. 45 Yʉʉ niipetira sõwʉ̃ niipacʉ, ãpẽrã́ yʉʉre tiiápuaro jĩĩgʉ̃ mee atiwʉ. Yʉʉpe basocáre tiiápugʉ atigʉ tiiwʉ́. Teero biiri paʉ basocá ñañaré tiiré wapa diabosa netõnégʉ̃ atigʉ tiiwʉ́ jĩĩyigʉ.
Jesús Bartimeorẽ ĩñarĩ tiirígue
(Mt 20.29-34; Lc 18.35-43)
46 Cʉ̃́ã Jerusalénpʉ maawára, Jericópʉ jeasʉgueyira. Tiimacãpʉ Jesús cʉ̃ʉ̃ buerámena netõwári, paʉ basocá cʉ̃ʉ̃rẽ nʉnʉyíra. Sĩcʉ̃ capeari baunóhẽgʉ̃ maa wesapʉ niyeru sãĩduíyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ wãmecʉtiyigʉ Bartimeo, Timeo macʉ̃. 47 “Jesús Nazaret macã macʉ̃ atii” jĩĩrĩ tʉogʉ́, Bartimeo bayiró bʉsʉrómena jĩĩnʉcãyigʉ:
—¡Jesús, David pãrãmi niinʉnʉsegʉ, yʉʉre bóaneõña! jĩĩyigʉ.
48 Paʉ cʉ̃ʉ̃rẽ: —Nocõrõrã ditamaníjõãña, jĩĩ tutimiyira.
Cʉ̃ʉ̃pe jĩĩnemosãjãyigʉ:
—¡David pãrãmi niinʉnʉsegʉ, yʉʉre bóaneõña! jĩĩyigʉ.
49 Jesupéja pʉtʉánʉcã: —Atiaro, jĩĩyigʉ.
Cʉ̃́ã cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyira:
—Ãñuãdacu. Wʉ̃mʉnʉcãcoya. Mʉʉrẽ atidutii, jĩĩyira.
50 Teeré tʉogʉ́, sutiró sotoá macãrõrẽ tuuwécojã, bupucʉtʉ́a, Jesús pʉto wáayigʉ.
51 —¿Mʉʉrẽ deero tiirí boogári? jĩĩyigʉ Jesús.
—Basocáre buegʉ́, yʉʉre ĩñarĩ tiiyá, jĩĩyigʉ.
52 Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ:
—Mʉʉ padeojĩ́gʉ̃, netõnénoãrigʉpʉ pʉtʉáa. Ãñurõ wáaya, jĩĩyigʉ.
Cʉ̃ʉ̃ teero jĩĩrĩrã, ĩñajõãyigʉ sáa. Ĩña, maapʉ Jesuré nʉnʉwáyigʉ.