8
Jesú weresijari cura numia cʉ̃rẽ weetamuꞌque niꞌi
Jesú ñaꞌarõ weeꞌcore acobojóca beꞌro nipeꞌtise macãrĩpʉ nipeꞌtiropʉ sijabiꞌacʉ niwĩ. Tocjãrãrẽ cʉ̃ ye cjasere buꞌe werecusiagʉ weecʉ niwĩ. Tojo nicã Õꞌacʉ̃ wiogʉ nigʉ̃sami nisere werecʉ niwĩ. Cʉ̃ buꞌerã doce cʉ̃ meꞌrã baꞌpatisijacãrã niwã. Ãpẽrã quẽꞌrã numia na meꞌrã baꞌpatisijacãrã niwã. Na Jesú todʉporo wãtĩa cõꞌawĩrõnoꞌcãrã numia, duti yʉꞌrʉonoꞌcãrã numia nicãrã niwã. Niꞌcõ na waꞌtero María, na “Magdalena” nigṍ, siete wãtĩa cõꞌawĩrõnoꞌco nico niwõ. Tojo nicã apego Juana, Cuza wãmetigʉ nʉmo nico niwõ. Co marãpʉ Herode yere daꞌracoꞌteri masʉ̃ nicʉ niwĩ. Susana wãmetigo quẽꞌrã nico niwõ. Ãpẽrã pãjãrã numia Jesure na cʉose meꞌrã weetamucãrã niwã.
Jesú oteri masʉ̃ ye quetire queose meꞌrã wereꞌque niꞌi
(Mt 13.1-9; Mr 4.1-9)
Pãjãrã masã peje macãrĩcjãrã Jesú tiropʉ ĩꞌarã waꞌacãrã niwã. Na pãjãrã nerẽcã ĩꞌagʉ̃, Jesú queose meꞌrã narẽ buꞌecʉ niwĩ. Aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—Niꞌcʉ̃ masʉ̃ cʉ̃ ya wesepʉ otegʉ waꞌasami. Cʉ̃ otegʉ, wẽestewãꞌcãcã, maꞌapʉ apeye otese cape doquequeꞌasaꞌa. Ti maꞌapʉ yʉꞌrʉarã, tere ãpẽrã ʉꞌtacũuwãꞌcãsama. Beꞌro mirĩcʉ̃a aꞌti, te perire ĩꞌaboca, baꞌapeꞌocãꞌsama. Apeye ʉ̃tãpaga waꞌteropʉ doquequeꞌasaꞌa. Te peri pĩꞌrĩ, aco marĩyucã, ñaidija waꞌasaꞌa. Apeye otese cape pota waꞌteropʉ bʉrʉqueꞌasaꞌa. Pota peꞌe tere pĩꞌrĩyʉꞌrʉa, wẽjẽcãꞌsaꞌa. Apeye otese cape diꞌta añurõpʉ bʉrʉqueꞌasaꞌa. Te añurõ pĩꞌrĩ, dʉcatisaꞌa. Niꞌcã ño cien peri dʉcatisaꞌa, nicʉ niwĩ.
To beꞌro Jesú ʉpʉtʉ tutuaro meꞌrã narẽ nicʉ niwĩ:
—Oꞌmeperi cʉorãnojõ aꞌtere añurõ tʉꞌoya, nicʉ niwĩ.
Jesure cʉ̃ buꞌerã “¿Deꞌro weegʉ queose meꞌrã buꞌeti?” níꞌque niꞌi
(Mt 13.10-17; Mr 4.10-12)
Beꞌro cʉ̃ buꞌerã “¿Deꞌro nisĩꞌrĩrõ weeti mʉꞌʉ queose wereꞌque?” ni sẽrĩtiñaꞌcãrã niwã. 10 Narẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Õꞌacʉ̃ mʉsãrẽ aꞌtiro weemi. Ãpẽrã todʉporopʉ masĩña marĩmiꞌque cʉ̃ wiogʉ nisere mʉsãrẽ masĩcã weemi. Yʉꞌʉre ẽjõpeotirãma queose meꞌrã werenoꞌo. Tojo weerã yʉꞌʉ weesere ĩꞌamirã, ĩꞌamasĩsome. Yé cjasere tʉꞌomirã, tʉꞌomasĩtirã tojarã́sama.
Jesú oteri masʉ̃ ye quetire “Aꞌtiro nisĩꞌrĩrõ weeꞌe” ni wereꞌque niꞌi
(Mt 13.18-23; Mr 4.13-20)
11 »Yʉꞌʉ queose wereꞌque aꞌtiro nisĩꞌrĩrõ weeꞌe. Otese cape Õꞌacʉ̃ ye queti weronojõ niꞌi. 12 Maꞌapʉ bʉrʉqueꞌaꞌque aꞌtiro nisĩꞌrĩrõ weeꞌe. Masã, yé quetire tʉꞌoma. Beꞌro na tʉꞌoꞌquere wãtĩ aꞌti, tere ẽꞌmapeꞌocãꞌsami. Napʉ tere ẽjõpeo, Õꞌacʉ̃ narẽ yʉꞌrʉweticã weeri nígʉ̃, tojo weesami. 13 Apeye otese cape ʉ̃tãpaga waꞌteropʉ bʉrʉqueꞌaꞌque aꞌtiro nisĩꞌrĩrõ weeꞌe. Na, yé quetire añurõ eꞌcatise meꞌrã tʉꞌosama. Tojo weemirã, nʉꞌcõrĩ marĩrã weronojõ añurõ ẽjõpeotisama. Yoaticã añurõ ẽjõpeocũmí, beꞌro narẽ ãpẽrã ñaꞌarõ weecã ĩꞌarã, ẽjõpeoduꞌucãꞌsama. 14 Apeye pota waꞌteropʉ bʉrʉqueꞌaꞌque aꞌtiro nisĩꞌrĩrõ weeꞌe. Yé quetire tʉꞌoma, tʉꞌorã peꞌe. Mejõ siape meꞌrã aꞌti ʉmʉco cjasere wãcũqueꞌtiyʉꞌrʉasama. Peje cʉosĩꞌrĩsama. Aꞌti ʉmʉcopʉ eꞌcatisere ʉpʉtʉ wãcũsama. Tojo weero aꞌte nipeꞌtise narẽ dojorẽcãꞌsaꞌa. Aꞌtiro wéérã, na dʉca marĩrã weronojõ tojama. 15 Apeye otese cape diꞌta añurõpʉ bʉrʉqueꞌaꞌque peꞌe aꞌtiro nisĩꞌrĩrõ weeꞌe. Na, yé quetire añurõ tʉꞌosĩꞌrĩrõ põtẽorõ tʉꞌoma. Tere tʉꞌo, Õꞌacʉ̃ ʉaronojõ queoro weemeꞌrĩcãꞌma. Añurõ ẽjõpeonuꞌcũrã peje dʉcatirã weronojõ nima, nicʉ niwĩ.
Jesú sĩꞌocja meꞌrã queose oꞌoꞌque niꞌi
(Mr 4.21-25)
16 Jesú cʉ̃ buꞌerãrẽ aꞌtiro werenemocʉ niwĩ:
—Ne niꞌcʉ̃ sĩꞌocjare sĩꞌotoja, apeyenojõ meꞌrã moꞌatisami. Tojo weetigʉ, cʉ̃ cãrĩrõ docapʉ cũutisami. Aꞌtiro peꞌe weesami. Nipeꞌtirã topʉ sãjãarã ĩꞌato nígʉ̃, ʉꞌmʉarõpʉ dʉꞌteyoosami. 17 Aꞌtiro niꞌi. Todʉporopʉ masã masĩnoꞌña marĩꞌquere masĩnoꞌrõsaꞌa. Yaꞌyioropʉ níꞌque quẽꞌrã bajuarosaꞌa. Jesú, yé queti masĩnoꞌña marĩmiꞌque beꞌropʉre sĩꞌocja boꞌreyuro weronojõ masĩpeꞌticãꞌnoꞌrõsaꞌa nígʉ̃, tojo nicʉ niwĩ.
18 »Aꞌtere tʉꞌorã, añurõ tʉꞌoya. Yʉꞌʉ buꞌese tʉꞌo ẽjõpeorãrẽ Õꞌacʉ̃ masĩse oꞌonemogʉ̃sami. Ãpẽrã yʉꞌʉ buꞌesere tʉꞌosĩꞌrĩtibutiarã peꞌere na masĩmiꞌquere ẽꞌmapeꞌocʉ̃sami, nicʉ niwĩ Jesú.
Jesú paco, tojo nicã cʉ̃ acabijirã cjase niꞌi
(Mt 12.46-50; Mr 3.31-35)
19 Beꞌro Jesú paco, cʉ̃ acabijirã cʉ̃rẽ aꞌmarã aꞌticãrã niwã. Na masã muꞌmuyʉꞌrʉcã ĩꞌarã, wiꞌipʉ sãjãamasĩticãrã niwã. 20 Topʉ nigʉ̃́ Jesure werecʉ niwĩ:
—Mʉꞌʉ paco, mʉꞌʉ acabijirã sope pʉꞌto niama. Mʉꞌʉrẽ ĩꞌasĩꞌrĩapãrã, nicʉ niwĩ.
21 Tere tʉꞌogʉ, Jesú nicʉ niwĩ:
—Noꞌo Õꞌacʉ̃ ye quetire tʉꞌo, tere queoro weerãnojõ náta yʉꞌʉ paco, yʉꞌʉ acabijirã weronojõ nima, nicʉ niwĩ.
Jesú wĩꞌrõrẽ, tojo nicã pãꞌcõrĩrẽ diꞌtamarĩacã weeꞌque niꞌi
(Mt 8.23-27; Mr 4.35-41)
22 Niꞌcã nʉmʉ Jesú cʉ̃ buꞌerã meꞌrã yucʉsʉpʉ mʉjãsãjãgʉ̃, aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—Teꞌa siaquiji ditara sumutopʉ, nicʉ niwĩ.
Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌorã, waꞌacãrã niwã. 23 Na pẽꞌarĩ cura Jesú cãrĩa waꞌacʉ niwĩ. Wãcũña marĩrõ wĩꞌrõ ʉpʉtʉ wẽetuuwãꞌcãticaro niwʉ̃. Tojo waꞌacã, pãꞌcõrĩ yucʉsʉpʉre paaquesãamʉjãcaro niwʉ̃. Tiwʉ mirĩdijatawio nicaro niwʉ̃. 24 Tojo waꞌacã ĩꞌarã, Jesure wãꞌcõrã bʉrʉacãrã niwã. Aꞌtiro nicãrã niwã:
—Ʉ̃sãrẽ buꞌegʉ, marĩ mirĩrãtirã weeꞌe, nicãrã niwã.
Na tojo nicã tʉꞌogʉ, Jesú wãꞌcã, te wĩꞌrõrẽ, pãꞌcõrĩrẽ yʉsʉocʉ niwĩ. Nipeꞌtise diꞌtamarĩdijapeꞌtia waꞌacaro niwʉ̃. 25 Tuꞌajanʉꞌcõ, cʉ̃ buꞌerãrẽ nicʉ niwĩ:
—¿Mʉsãrẽ ẽjõpeose deꞌro waꞌamitito? nicʉ niwĩ.
Na ʉpʉtʉ ʉcʉaꞌcãrã nitjĩarã ĩꞌamarĩa, aꞌmerĩ nicãrã niwã:
—¿Noanojõ nisariba ãꞌrĩ? Wĩꞌrõ, pãꞌcõrĩpʉta tʉꞌomaatidojacãꞌa, nicãrã niwã.
Jesú Gerasa wãmetirocjʉ̃ wãtĩa sãjãnoꞌcʉre cõꞌawĩrõꞌque niꞌi
(Mt 8.28-34; Mr 5.1-20)
26 Beꞌro Jesú cʉ̃ buꞌerã meꞌrã pẽꞌacʉ niwĩ. Pẽꞌa, ape pãꞌrẽ Galilea põtẽorõpʉ Gerasa wãmetiropʉ pẽꞌajacãrã niwã. 27 Jesú yucʉsʉpʉ níꞌcʉ majãnʉꞌcãrĩ cura niꞌcʉ̃ Gerasacjʉ̃ cʉ̃ tiro ejacʉ niwĩ. Yoacã waro ãꞌrĩ masʉ̃ wãtĩa sãjãnoꞌcʉ cʉ̃ nirĩtero yʉꞌrʉcaro niwʉ̃. Ne suꞌti marĩ, ne wiꞌipʉ niticʉ niwĩ. Masãperi waꞌteropʉ nibajaqueꞌaticʉ niwĩ. 28-29 Jesú cʉ̃rẽ ĩꞌagʉ̃, wãtĩ masʉ̃pʉre sãñagʉ̃rẽ “Wijaaya”, nicʉ niwĩ. Cʉ̃ cõꞌawĩrõcã ĩꞌagʉ̃, Jesú tiropʉ ejaqueꞌa, ʉpʉtʉ caricũcʉ niwĩ:
—Jesú, Õꞌacʉ̃ ʉꞌmʉsepʉ nigʉ̃́ macʉ̃, ¿deꞌro weegʉ yʉꞌʉre caribogʉ aꞌtiti? Yʉꞌʉre ñaꞌabutiaro piꞌeticã weeticãꞌña, ni tutuaro meꞌrã sẽrĩcʉ niwĩ.
Pejetiri wãtĩ masʉ̃rẽ ñeꞌea, bʉrʉqueꞌamʉjãcã weecʉ niwĩ. Masã cʉ̃rẽ aperopʉ waꞌaticãꞌto nírã, omocãrĩ, dʉꞌpocãrĩpʉ cõme dari meꞌrã dʉꞌtecũumʉjãcãrã nimiwã. Tojo weemicã, cʉ̃ wejesuremʉjãcʉ niwĩ. Wãtĩ cʉ̃rẽ masã marĩrõpʉ sʉꞌori miamʉjãcʉ niwĩ. 30 Jesú cʉ̃rẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Deꞌro wãmetiti?
Cʉ̃ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Legión wãmetiꞌi, nicʉ niwĩ. Pãjãrã wãtĩa ʉ̃sã nicãꞌa nígʉ̃, tojo nicʉ niwĩ. 31 Wãtĩa Jesure aꞌtiro nicãrã niwã:
—Ʉ̃sãrẽ ĩꞌabajudutidijari pejopʉ buꞌiri daꞌre bajurioticãꞌña ni, ʉpʉtʉ sẽrĩcãrã niwã. 32 Titare ʉ̃rʉ̃gʉ̃pʉ pãjãrã yesea baꞌa nuꞌcũcãrã niwã. Narẽ ĩꞌarã, wãtĩa Jesure “Napʉre sãjãarãti” ni, tutuaro meꞌrã sẽrĩcãrã niwã. Jesú narẽ “Tojota weeya”, nicʉ niwĩ. 33 Tojo weerã na masʉ̃pʉre níꞌcãrã wijaa, yeseapʉre sãjãacãrã niwã. Yesea na wãtĩa sãjã́áca beꞌro opa tʉꞌrʉpʉ omamaati, ditarapʉ doqueñojã, mirĩpeꞌtia waꞌacãrã niwã.
34 Tojo waꞌasere ĩꞌarã, yeseare coꞌterã aꞌtiro weecãrã niwã. Na ʉpʉtʉ ʉcʉarã macãpʉ, cãpũpʉ omawãꞌcã, weresterã waꞌacãrã niwã. 35 Te quetire tʉꞌorã, masã tojo waꞌasere ĩꞌarã waꞌacãrã niwã. Na Jesú tiropʉ ejarã, wãtĩa sãjãnoꞌcʉre Jesú pʉꞌtoacã dujicã ĩꞌacãrã niwã. Cʉ̃ suꞌti sãña, añurõ wãcũse cʉogʉ dujicʉ niwĩ. Na cʉ̃rẽ ĩꞌarã, uise meꞌrã ĩꞌacãrã niwã. 36 Ãpẽrã topʉ ĩꞌarã ejarãrẽ Jesú wãtĩa sãjãnoꞌcʉre cõꞌawĩrõcã ĩꞌaꞌcãrã “Aꞌtiro wee wãtĩarẽ cõꞌawĩrõami”, ni werecãrã niwã. 37 Jesú aꞌtiro weecã ĩꞌarã, nipeꞌtirã masã Gerasapʉ nirã́ Jesure tutuaro meꞌrã “Mʉꞌʉ aperopʉ waꞌaya”, nicãrã niwã. Na ʉpʉtʉ waro uicãrã niwã. Tojo weerã Jesure tojo nicãrã niwã. Tere tʉꞌogʉ, Jesú yucʉsʉpʉ mʉjãsãjãa, waꞌa waꞌacʉ niwĩ. 38 Wãtĩa cʉomiꞌcʉ Jesure “Yʉꞌʉ quẽꞌrã mʉꞌʉ meꞌrã waꞌagʉti” nígʉ̃, ʉpʉtʉ sẽrĩcʉ nimiwĩ. Jesú peꞌe cʉ̃rẽ nicʉ niwĩ:
39 —Mʉꞌʉ ya wiꞌipʉ tojaa, nipeꞌtise Õꞌacʉ̃ mʉꞌʉrẽ weeꞌquere werepeꞌocʉ̃ waꞌaya, nicʉ niwĩ.
Tojo weegʉ cʉ̃ nipeꞌtiro cʉ̃ ya macãcjãrãrẽ Jesú cʉ̃rẽ weeꞌquere werecusiagʉ waꞌacʉ niwĩ.
Jairo macõrẽ, tojo nicã dí mejã cʉogore Jesú yʉꞌrʉoꞌque niꞌi
(Mt 9.18-26; Mr 5.21-43)
40 Beꞌro Jesú ditara ape pãꞌrẽpʉ níꞌcʉ pẽꞌatáca beꞌro masã eꞌcatise meꞌrã cʉ̃rẽ põtẽrĩcãrã niwã. Nipeꞌtirã cʉ̃rẽ yucueꞌcãrã nitjĩarã, tojo weecãrã niwã. 41 Titare niꞌcʉ̃ sʉꞌori nerẽwʉari wiꞌi wiogʉ Jairo wãmetigʉ Jesú tiro etacʉ niwĩ. Cʉ̃ Jesú tiro ejaqueꞌa, Jesure “Yʉꞌʉre pajañaꞌcureya. Ya wiꞌipʉ teꞌa”, nicʉ niwĩ. 42 Cʉ̃ macõ niꞌcõ nigṍ doce cʉ̃ꞌmarĩ cʉogo wẽrĩse pʉꞌtopʉ nico niwõ. “Jaʉ” ni, Jesú to waꞌari cura pãjãrã masã sirutucãrã nitjĩarã, cʉ̃rẽ añurõ tuutĩꞌawãꞌcãcãrã niwã. 43 Na tojo weerã́ waꞌtero niꞌcõ numio doce cʉ̃ꞌmarĩ dí mejã dutitigo nico niwõ. Co ocoyedutise wapa nipeꞌtise niyeru tojaqueꞌa waꞌaco niwõ. Ne niꞌcʉ̃ core ocoyeyʉꞌrʉoticʉ niwĩ. 44 Tojo weego co Jesú sẽꞌema waꞌa, cʉ̃ suꞌtiro yapapʉ ñeꞌeñaꞌco niwõ. Co ñeꞌerĩ curata co dí wijamiꞌque bʉꞌanʉꞌcã waꞌacaro niwʉ̃. 45 Tojo waꞌari cura Jesú sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Noa yʉꞌʉre ñeꞌeti? nicʉ niwĩ.
Nipeꞌtirãpʉta “Ne niꞌcʉ̃ ñeꞌetimi”, nicãrã niwã. Tojo weegʉ Pedro, tojo nicã cʉ̃ meꞌrãcjãrã Jesure nicãrã niwã:
—Ʉ̃sãrẽ buꞌegʉ, masã mʉꞌʉrẽ nipeꞌtiro doquewãwãꞌcã, tuuquejoma. Tojo waꞌacã masĩmigʉ̃, mʉꞌʉ ¿deꞌro weegʉ “¿Noa yʉꞌʉre ñeꞌeti?” niti? nicãrã niwã.
46 Na tojo nicã tʉꞌogʉ, Jesú nicʉ niwĩ:
—Niꞌcõ yʉꞌʉre ñeꞌecã tʉꞌoñaꞌpʉ. Core yʉꞌʉ tutuaro meꞌrã yʉꞌrʉcã weeasʉ, nicʉ niwĩ.
47 Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌogo, cʉ̃ masĩtojami, yʉꞌʉta weeasʉ nígõ, narãsãgõta Jesú pʉꞌto aꞌti, ejaqueꞌaco niwõ. Co nipeꞌtirã tʉꞌoropʉ werepeꞌocãꞌco niwõ. Aꞌte ye buꞌiri cʉ̃ yaro suꞌtirore ñeꞌeasʉ nígõ, tojo nicã “Yʉꞌʉ ñeꞌecãta, yʉꞌrʉonoꞌcopʉ tojasʉ”, ni wereco niwõ. 48 Co tojo nicã tʉꞌogʉ, Jesú core nicʉ niwĩ:
—Mʉꞌʉ ẽjõpeotjĩagõ, yʉꞌrʉonoꞌcopʉ tojaꞌa. Duti marĩgõ eꞌcatise meꞌrã tojaaya, nicʉ niwĩ.
49 Jesú core ucũrĩ cura niꞌcʉ̃ Jairo nerẽwʉari wiꞌi wiogʉ ya wiꞌicjʉ̃ ejacʉ niwĩ. Jairore nicʉ niwĩ:
—Mʉꞌʉ macõ wẽrĩatojamo. Marĩrẽ buꞌegʉre caribonemotigʉta majã, nicʉ niwĩ.
50 Jesú tojo nicã tʉꞌogʉ, Jairore nicʉ niwĩ:
—Uitigʉta. Yʉꞌʉre ẽjõpeoya. Mʉꞌʉ tojo weecã, mʉꞌʉ macõ masõnoꞌgõsamo, nicʉ niwĩ.
51 Ti wiꞌipʉre etagʉ, co pesari tucũpʉre ne ãpẽrãrẽ sãjãadutiticʉ niwĩ. Pedro, Santiago, Juã, tojo nicã co pacʉsʉmʉa diaꞌcʉ̃rẽ sãjãaduticʉ niwĩ. 52 Nipeꞌtirã ti wiꞌipʉ nirã́ ʉpʉtʉ utirã, dʉjasewãꞌarãrẽ Jesú nicʉ niwĩ:
—Utiticãꞌña. Co wẽrĩtimo. Cãrĩgõ weemo, nicʉ niwĩ.
53 Masã co wẽrĩꞌquere masĩcãrã niwã. Tojo weerã cʉ̃ tojo nicã tʉꞌorã, cʉ̃rẽ bujicãꞌcãrã niwã. 54 Jesú peꞌe ucũgʉ̃ta, co ya omocãrẽ ñeꞌe, nicʉ niwĩ:
—Wĩꞌmagõ, wãꞌcãnʉꞌcãña, nicʉ niwĩ.
55 Cʉ̃ tojo nirĩ curata wẽrĩꞌco masã, wãꞌcãnʉꞌcãco niwõ. Jesú co pacʉsʉmʉarẽ “Baꞌase ecaya”, nicʉ niwĩ. 56 Cʉ̃ tojo weesere ĩꞌarã, co pacʉsʉmʉa ʉpʉtʉ ĩꞌaʉcʉacãrã niwã. Jesú core masõꞌquere ne ãpẽrãrẽ weredutiticʉ niwĩ.