12
Daꞌracoꞌterã queoro weetiꞌque niꞌi
(Mt 21.33-46; Lc 20.9-19)
Beꞌro Jesú paꞌia wiorãrẽ, Moisé ojaꞌquere buꞌeri masãrẽ, judío masã wiorãrẽ queose meꞌrã werecʉ niwĩ:
—Niꞌcʉ̃ cʉ̃ ya diꞌtapʉ ʉꞌse ote, sãꞌrĩsãnʉꞌcõsami. Topʉ na ʉꞌse bipesãati pere ʉ̃tãgãpʉ seꞌesãjãsami. Tojo nicã ʉꞌmʉarĩ wiꞌi na coꞌtedujiati wiꞌire weesami.
»Beꞌro aperopʉ sijagʉ waꞌagʉ, ãpẽrãrẽ ti wesere coꞌtedutigʉ cũusami. Narẽ cʉ̃ ya diꞌtare daꞌrase wapa “Tocãꞌrõ yʉꞌʉre ʉꞌse wiapa”, niwãꞌcãsami. Beꞌro ʉꞌse dʉcatiriterore ti wese wiogʉ aperopʉ nisami. Topʉ nígʉ̃, niꞌcʉ̃ cʉ̃rẽ daꞌracoꞌtegʉre oꞌósami. Cʉ̃rẽ oꞌógʉ, “Ya diꞌta daꞌrarãrẽ yé ʉꞌsere sẽrĩgʉ̃ waꞌaya”, nisami. Cʉ̃ topʉ ejacã, ti wese daꞌrarã cʉ̃rẽ ñeꞌe, paa, ne cãꞌrõ oꞌotimirã, oꞌótõrõsama. Beꞌro apĩ cʉ̃rẽ daꞌracoꞌtegʉre oꞌósami tja. Cʉ̃́ma dʉpoapʉ cãmidaꞌre, ñaꞌarõ bujicãꞌa, oꞌótõrõsama. Ti wese wiogʉ apĩrẽ oꞌónemosami tja. Ãꞌrĩma diacjʉ̃ta wẽjẽcãꞌsama. Beꞌro pãjãrã oꞌónemosami. Ãpẽrãrẽ paasama. Ãpẽrãrẽ wẽjẽcãꞌsama.
»Cʉ̃ macʉ̃ ʉpʉtʉ maꞌigʉ̃ diaꞌcʉ̃ dʉꞌsasami. Beꞌropʉ cʉ̃rẽ oꞌósami. Aꞌtiro wãcũmisami: “Yʉꞌʉ macʉ̃rẽ wiopesase meꞌrã ĩꞌarãsama”, nimisami. Wiogʉ macʉ̃ na tiropʉ etacã, ti wese daꞌrari masã aꞌtiro nisama: “Ãꞌrĩta nimi beꞌropʉ aꞌti wesere ñeꞌeacjʉ. Ma. Cʉ̃rẽ wẽjẽrã. Beꞌro aꞌti wese marĩ ya wese tojarosaꞌa”, ni wãcũsama. Beꞌro cʉ̃rẽ ñeꞌe, wẽjẽcãꞌsama. Tuꞌajanʉꞌcõ, ti wese sumutopʉ cʉ̃ upʉre cõꞌasama, nicʉ niwĩ Jesú.
Beꞌro Jesú narẽ ninemocʉ niwĩ:
—To pũrĩcãrẽ ti wese wiogʉ narẽ ¿deꞌro weegʉsari? Aꞌtiro weegʉsami. Cʉ̃ aꞌti, cʉ̃ ya diꞌta daꞌrarãrẽ wẽjẽcõꞌapeꞌo, ãpẽrãrẽ ti diꞌtare oꞌogʉsami.
10 »Mʉsã Õꞌacʉ̃ ye queti ojáca pũrĩrẽ buꞌepã. Yʉꞌʉre waꞌatjere aꞌtiro ojanoꞌwʉ̃:
Ʉ̃tã pjĩrĩ meꞌrã wiꞌi yeeri masã niꞌcã pjĩ na ʉatica pjĩrẽ cõꞌarãsama.
Na cõꞌáca pjĩ meꞌrã ãpẽrã peꞌe niꞌcã wiꞌi tutuari wiꞌi yeenʉꞌcãmʉjãsama.
11 Õꞌacʉ̃ marĩ wiogʉ na cõꞌáca pjĩ meꞌrã tojo weesami.
Cʉ̃ tojo weeꞌque “Añubutiaꞌa”, ni tʉꞌoñaꞌnoꞌo, ni ojanoꞌwʉ̃, nicʉ niwĩ Jesú.
12 Wiorã te queose meꞌrã cʉ̃ ucũcã, “Ʉ̃sãrẽta ucũgʉ̃ weesami”, nicãrã niwã. Tojo weerã cʉ̃rẽ ñeꞌesĩꞌrĩmicãrã niwã. Masãrẽ ui nicãrã niwã. Tojo weerã ñeꞌemasĩti, waꞌa waꞌacãrã niwã.
Weetaꞌsase meꞌrã Jesure buꞌiri aꞌmarã na sẽrĩtiñaꞌque niꞌi
(Mt 22.15-22; Lc 20.20-26)
13 Beꞌro wiorã fariseo masãrẽ, tojo nicã Herode ya curuacjãrãrẽ Jesú tiropʉ oꞌócãrã niwã. Na Jesure mejẽcã yʉꞌticã ʉarã, buꞌiri bocasĩꞌrĩrã, tojo weecãrã niwã. 14 Beꞌro na oꞌóꞌcãrã Jesú tiropʉ ejarã, aꞌtiro nicãrã niwã:
—Masãrẽ buꞌegʉ, mʉꞌʉ nisetisere masĩꞌi. Masã yʉꞌʉre “¿Deꞌro wãcũrãsari?” nirṍ marĩrõ diacjʉ̃ ucũꞌu. Õꞌacʉ̃ yere diacjʉ̃ wereꞌe. Ãpẽrã “Wiorã nima” nirṍ marĩrõ nipeꞌtirãrẽ niꞌcãrõnojõ ĩꞌaꞌa. Mʉꞌʉrẽ apeyenojõ sẽrĩtiñaꞌsĩꞌrĩsaꞌa. Romano masã wiogʉre cʉ̃ niyeru wapaseesere wapayecã, marĩrẽ dutise ¿añuti o ñaꞌa nitine? ni sẽrĩtiñaꞌcãrã niwã.
15 Jesú peꞌe na weetaꞌsase meꞌrã sẽrĩtiñaꞌcã ĩꞌagʉ̃, aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—¿Deꞌro weerã yʉꞌʉre mejẽcã yʉꞌtigʉ, buꞌiri bocagʉsami nisĩꞌrĩrã, sẽrĩtiñaꞌti? Niyeru cujire miitia, nicʉ niwĩ.
16 Tojo weerã ti cujire miiticãrã niwã. Tere ĩꞌagʉ̃, Jesú sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Noa queose, noa wãme wãꞌñati? nicʉ niwĩ.
Na yʉꞌticãrã niwã:
—César, romano masã wiogʉ queose, cʉ̃ wãme wãꞌñaꞌa, nicãrã niwã.
17 Na tojo nicã tʉꞌogʉ, Jesú narẽ nicʉ niwĩ:
—To pũrĩcãrẽ César, romano wiogʉ wapayedutisenojõrẽ cʉ̃rẽ oꞌoya. Õꞌacʉ̃ ye peꞌema cʉ̃rẽ oꞌoya. Cʉ̃ weedutisere weeya, nicʉ niwĩ.
Cʉ̃ tojo yʉꞌticã tʉꞌorã, tʉꞌomarĩa waꞌacãrã niwã.
Masã wẽ́rĩ́ca beꞌro masãsere Jesure sẽrĩtiñaꞌque niꞌi
(Mt 22.23-33; Lc 20.27-40)
18 Beꞌro ãpẽrã paꞌia saduceo masã Jesú tiro waꞌacãrã niwã. Na “Wẽrĩꞌcãrã masãsome”, ni ẽjõpeosama. Tojo weerã Jesure aꞌtiro nicãrã niwã:
19 —Masãrẽ buꞌegʉ, Moisé aꞌtiro dutise cũucʉ niwĩ: “Niꞌcʉ̃ nʉmotigʉ põꞌrãtitimigʉ̃ wẽrĩcã, cʉ̃ acabiji cʉ̃ nʉmo níꞌcore nʉorẽato. Beꞌro cʉ̃ co meꞌrã ne waro põꞌrãtimʉꞌtãgʉ̃rẽ cʉ̃ maꞌmi wẽrĩꞌcʉre põꞌrãtibosato”, nicʉ niwĩ. 20 Niꞌcʉ̃ põꞌrã sietere tojota waꞌacaro niwʉ̃. Masã maꞌmi nʉmoti, põꞌrãtitimigʉ̃ wẽrĩa waꞌacʉ niwĩ. 21 Cʉ̃ beꞌrocjʉ̃ cʉ̃ maꞌmi nʉmorẽ nʉorẽcʉ niwĩ. Cʉ̃ quẽꞌrã põꞌrãtitimigʉ̃ wẽrĩa waꞌacʉ niwĩ. Beꞌrocjʉ̃ quẽꞌrãrẽ tojota waꞌacaro niwʉ̃. 22 Tojo diaꞌcʉ̃ te nitʉogʉpʉre tojo waꞌaturiadijacaro niwʉ̃. Beꞌro na nʉmo níꞌco quẽꞌrã wẽrĩa waꞌaco niwõ. 23 Na siete core nʉmoticãrã niwã. To pũrĩcãrẽ wẽrĩꞌcãrã masãcã, ¿niꞌí nʉmo tojabutiagosari? nicãrã niwã.
24 Tojo nicã tʉꞌogʉ, Jesú narẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Mʉsã wisiyʉꞌrʉaꞌa. Õꞌacʉ̃ ye queti ojáca pũrĩ cjasere ne masĩweꞌe. Õꞌacʉ̃ cʉ̃ tutuase quẽꞌrãrẽ masĩweꞌe. 25 Wẽrĩꞌcãrã na masã́ca beꞌro nʉmotisome. Põꞌrã numia quẽꞌrãrẽ numisosome. Õꞌacʉ̃rẽ werecoꞌterã ʉꞌmʉsepʉ nirã́ weronojõ nirãsama. 26 Apeyenojõ mʉsãrẽ wẽrĩꞌcãrã masãsere werenemogʉ̃ti. Mʉsã Moisé ojáca pũrĩrẽ buꞌepã. Õꞌacʉ̃ cʉ̃rẽ niꞌcã yucʉsiti ʉ̃jʉ̃rĩ sitipʉ aꞌtiro ucũcʉ niwĩ: “Yʉꞌʉ Õꞌacʉ̃ niꞌi. Mʉꞌʉ ñecʉ̃sʉmʉa Abrahã, Isaa, Jacob wiogʉ niꞌi”, nicʉ niwĩ. 27 Cʉ̃, “Na wiogʉ niꞌi” nígʉ̃, “Yʉꞌʉ tiropʉ catima”, nigʉ̃ weecʉ niwĩ. Õꞌacʉ̃ catirã wiogʉ nimi. Wẽrĩbajudutiꞌcãrã marĩma. Tojo weerã mʉsã, “Wẽrĩꞌcãrã masãsome” nírã, wisiyʉꞌrʉaꞌa, nicʉ niwĩ Jesú.
Moisé dutise cũuꞌque niꞌcãrõ añuyʉꞌrʉnʉꞌcãrõ niꞌi nise niꞌi
(Mt 22.34-40)
28 Apĩ quẽꞌrã topʉ Moisé ojaꞌquere buꞌeri masʉ̃ Jesú tiro nicʉ niwĩ. Jesure saduceo masã meꞌrã ʉpʉtʉ ucũcã tʉꞌocʉ niwĩ. Tojo weegʉ Jesú añurõ yʉꞌtimeꞌrĩcã ĩꞌagʉ̃, cʉ̃rẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—Moisé cʉ̃ dutiꞌque ¿disenojõ waro apeye yʉꞌrʉoro añuyʉꞌrʉnʉꞌcãti? nicʉ niwĩ.
29 Jesú cʉ̃rẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Apeye dutise yʉꞌrʉoro aꞌte nemorõ añuyʉꞌrʉnʉꞌcãꞌa. Aꞌtiro niꞌi: “Tʉꞌoya, Israe curuacjãrã. Õꞌacʉ̃ marĩ wiogʉ niꞌcʉ̃ta wiogʉ waro nimi. 30 Tojo weerã Õꞌacʉ̃ marĩ wiogʉre nipeꞌtise mʉsã ẽjõpeose meꞌrã, mʉsã wãcũse meꞌrã, mʉsã tʉꞌoñaꞌse meꞌrã, tojo nicã mʉsã tutuase meꞌrã maꞌiña.” Aꞌte niꞌi apeye yʉꞌrʉoro niyʉꞌrʉnʉꞌcãse. 31 Aꞌte beꞌrore tojocureta niꞌi, nírõ. Aꞌte niꞌi. “Marĩ basu maꞌirõnojõta ãpẽrãrẽ maꞌirõʉaꞌa.” Apeyepʉa aꞌte nemorõ marĩsaꞌa, nicʉ niwĩ Jesú.
32 Cʉ̃ tojo nicã tʉꞌogʉ, Moisé ojaꞌquere buꞌeri masʉ̃ aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—Masãrẽ buꞌegʉ, mʉꞌʉ diacjʉ̃ waro ucũꞌu. Tojota niꞌi mʉꞌʉ nise. Õꞌacʉ̃ niꞌcʉ̃ta nisami. Apĩ cʉ̃ yʉꞌrʉoro nigʉ̃pʉa marĩsami. 33 Õꞌacʉ̃rẽ marĩ ẽjõpeose meꞌrã, marĩ tʉꞌoñaꞌse meꞌrã, marĩ wãcũse meꞌrã, marĩ tutuase meꞌrã maꞌise apeye nemorõ niyʉꞌrʉnʉꞌcãꞌa. Tojo nicã marĩ basu maꞌirõnojõta ãpẽrãrẽ maꞌise añu niꞌi. Nipeꞌtise marĩ waꞌicʉrã ʉ̃jʉ̃amorõpeose nemorõ wapatiꞌi. Tojo nicã nipeꞌtise ñubuepeoropʉ ʉ̃jʉ̃amorõpeorãti nise nemorõ wapatiꞌi, nicʉ niwĩ.
34 Jesú cʉ̃ weesooro marĩrõ añurõ ucũmeꞌrĩcã ĩꞌagʉ̃, cʉ̃rẽ nicʉ niwĩ:
—Cãꞌrõacã dʉꞌsaꞌa mʉꞌʉ Õꞌacʉ̃rẽ añurõ ẽjõpeo yʉꞌrʉtẽrĩatjo, nicʉ niwĩ.
Aꞌte beꞌrore ne niꞌcʉ̃ Jesure sẽrĩtiñaꞌmaꞌaticʉ niwĩ.
Jesú masãrẽ “Cristo na nigʉ̃́ ¿noa macʉ̃ niti?” ni sẽrĩtiñaꞌque niꞌi
(Mt 22.41-46; Lc 20.41-44)
35 Jesú Õꞌacʉ̃ wiꞌipʉ buꞌégʉ, masãrẽ aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—¿Deꞌro weerã Moisé ojaꞌquere buꞌeri masã Cristo Õꞌacʉ̃ beseꞌcʉre “Davi pãrãmi nimi” nisari? 36 Davita Espíritu Santu cʉ̃ masĩse oꞌoro meꞌrã aꞌtiro ni ojacʉ niwĩ:
Õꞌacʉ̃ ʉꞌmʉsepʉ nigʉ̃́ cʉ̃ macʉ̃rẽ, yʉꞌʉre yʉꞌrʉoacjʉre aꞌtiro nicʉ niwĩ:
“Yʉꞌʉ tiro wiogʉ dujiri cũmurõpʉ dujigʉsaꞌa.
Mʉꞌʉ to dujicã, mʉꞌʉrẽ ĩꞌatuꞌtiꞌcãrãrẽ docaqueꞌacã weegʉti”, nicʉ niwĩ Õꞌacʉ̃, ni ojacʉ niwĩ Davi.
37 Davi basuta Õꞌacʉ̃ beseꞌcʉ Cristore “Yʉꞌʉ wiogʉ nimi”, nicʉ niwĩ. Tojo weegʉ cʉ̃ pãrãmi seꞌsaro nirṍnojõ oꞌogʉ, cʉ̃ wiogʉ nicʉ niwĩ, nicʉ niwĩ Jesú.
Masã pãjãrã topʉre nirã́ tʉꞌsaropʉta Jesú weresere tʉꞌotʉꞌsacãrã niwã.
Moisé ojaꞌquere buꞌeri masãrẽ “Na tojo weema” nise niꞌi
(Mt 23.1-36; Lc 11.37-54; 20.45-47)
38 Jesú masãrẽ buꞌégʉ, aꞌtiro nicʉ niwĩ:
—Mʉsã Moisé ojaꞌquere buꞌeri masãrẽ tʉꞌomasĩña. Mʉsãrẽ ĩꞌato nírã, suꞌti yoase paca meꞌrã sãña, ñubuesijatʉꞌsama. Tojo nicã macã decopʉ wiopesase meꞌrã añuduticã ʉasama. 39 Na nerẽse wiꞌseripʉ wiorã na dujiwʉase cũmurĩpʉ dujisĩꞌrĩsama. Bosenʉmʉ weeropʉ quẽꞌrãrẽ mejãrõta nisĩꞌrĩsama. 40 Wapewia numia ye wiꞌserire ẽꞌmasama. Na ñaꞌarõ weeꞌquere wãcũdutitirã yoacã ñubuetaꞌsasama. Náta ãpẽrã yʉꞌrʉoro buꞌiri daꞌreyʉꞌrʉnʉꞌcãnoꞌajã nima, nicʉ niwĩ Jesú.
Niꞌcõ wapewio pajasecʉogo Õꞌacʉ̃rẽ oꞌoꞌque niꞌi
(Lc 21.1-4)
41 Jesú Õꞌacʉ̃ wiꞌipʉ nígʉ̃, masã niyeru oꞌorã sãawʉase acari põtẽorõ dujicʉ niwĩ. Masã te acaripʉ niyeru sãacã, ĩꞌadujibajaqueꞌacʉ niwĩ. Pãjãrã pajiro niyeru cʉorãrẽ pajiro sãacã ĩꞌacʉ niwĩ. 42 Na te acaripʉ sãarĩ cura niꞌcõ wapewio pajasecʉogo ejaco niwõ. Co pʉa cuji niyeru wapamarĩse cujiri niꞌcã acaropʉ sãaco niwõ. 43 Co tojo wééca beꞌro Jesú cʉ̃ buꞌerãrẽ pijio, narẽ nicʉ niwĩ:
—Diacjʉ̃ mʉsãrẽ weregʉti. Õꞌacʉ̃ ĩꞌorõpʉ aꞌtigo wapewio pajasecʉogo nipeꞌtirã yʉꞌrʉoro oꞌoyʉꞌrʉnʉꞌcãmo. 44 Ãpẽrã peꞌe narẽ dʉꞌsasere oꞌoama. Co peꞌe pajasecʉogo nimigõ, co cʉomiꞌque, co baꞌacatiboꞌqueacãrẽ oꞌopeꞌocãꞌmo, nicʉ niwĩ.