MUKAANA A POOLE KUNDAA BASI
ROME
OSOMO
Wu mukaana wu ósono Poole kundaa banga-a-kana baba ku Rome. Nde nkini áli ka amaagye oko o, lo mbwuru mukimi áaluo baara baba oko ya áasohobo Nzaami a Yiisu-Kriste oko. Poole ásono bo mukaana mpaala bo basoolo nde. Me mu obo nde ásono bo ti ŋa akala aagye nde ku Esepaanye, nde sa abululuru kundaa bo mpaala agwa bo mpama mu onama nzili a Kriste. Nde áluomo boho si mu osamana mu nde mpaala nde abagha mpeene yi ogye midzie.
Mu mukaana wu, Poole ásuo bo mandagha ma maluru bubwe mu kana li bo mu Kriste. Nde ályele ti baara bwohono bási masumu, ya bákuono a nsia a Nzaami. Lo mu matala ma, bo bakughu obvurulu endughu ya Nzaami mu bumõ ya Yiisu-Kriste. Nzaami ásuolo Poole mu okala ntumu mpaala atsala nsia yi a Ndagha yi Mbwe. Poole ályele ti Ndagha yi Mbwe me lileene li Nzaami kundaa nswe munde wu a aasa kana. Mu obo, ka bakughu ofirilyele o ti wu li mu-Dzwife, bwunu we ka li mu-Dzwife o. Ŋa mihi mi Nzaami, banga-a-kana bwohono bali embe-embe, ka oli a mbwuru wu bvulu nganda a nde o. Nzaami aakamono baara bwohono baba bunsumu, bwunu a bu ookalyele Bisono bibi Ngili ti: «Munde wuli wu a nsumu mu nkooro a kana sa akala wu a mweẽ» (1.17). Poole áfirilyele ti banga-a-kana bwohono bafaana ogwihini, mbwuru si mumõ ka abele nganda a nde o, ka asyeme nde o, anyaã olamana ndehe si, ngu okala ti nzya-nzyara a nde ka yili bumõ ya yi a ndaa nde o.
Mukaana wu, wu ósono Poole kundaa basi Rome li nkara mubwe, ya obaana oŋo, bakriste bágyagha nde bubwe.
Bu me bu baakakaba mukaana wu:
- Poole tsala nsia a Ndagha yi Mbwe (1.1-17),
- Baara bwohono baasi masumu (1.18–3.20),
- Bunu-abo Nzaami aakamono baara ti bo baara baba bunsumu (3.21–4.25),
- Baara ba Nzaami sa babagha laama li linyaghara (5.1–8.39),
- Nzaami aanyaghala Isarayele, lo ka mu matala mwohono o (9.1–11.36),
- Bumweẽ bu bunyaghara bubu dzyi (12.1–15.13),
- Mandagha ma okuru Poole ya mamboro (15.14–16.27).
1
Nsia yi Mbwe yi ookatsala Poole
Me Poole, musala a Yiisu-Kriste, wu báti mbili mu okala ntumu ya wu básuolo mu otsala Nsia yi Mbwe yi a Nzaami. Nzaami ágwi misiini mimi Nsia yi Mbwe yi kundaa mibighili mi nde mu Bisono bibi Ngili. Yo yitala Mwana a nde, wuulu mu musunu li mu musyi a dzumu li Dabvide. Baatwulu Yiisu-Kriste Mfumu a bihi Mwana a Nzaami ya lileene, bwunu a bu oli Mufulu wu bungili, mu nkooro a osighili o nde ŋa kara li ba bákpi. Me mu nde, me aabagha bwehe baa okala ntumu mu obiri bitswumu byehene mu okala a bintamana bibi kana, mu nsia a nkwumu a nde. Behe si lili bamo mu baara ba bo, be ba ooti Yiisu-Kriste mbili. Me nsono mukaana wu kundaa be bwohono ba lili mu bvulu lili Rome, be ba ookadzyi Nzaami mu mukolo ya ba áti nde mbili mu okala baba ngili: Nyaã bwehe ya edzuunu, bi bifi kundaa Nzaami Taara a bihi ya kundaa Mfumu Yiisu-Kriste bikala ya be.
Poole dzyi oyimono bakeretyẽ ba bali ku Rome
Nsomo, me mbvurulu matuono kundaa Nzaami a me mu Yiisu-Kriste mu nkooro a be bwohono, mu kuulu bali mu okabili mu kana li be mu nsie nsyini. Nzaami, wu aakansalala me mu mukolo mumõ mu Nsia yi Mbwe yi a Mwana a nde, li mpughulu a me ti me aakantsimi mu be matala mwohono ma aakantsamana me. 10 Mu nsamana a me, me aakanduomo waa li Nzaami, mpaala me mbagha mpeene yi ogya kundaa be. 11 Mu kuulu me ndi a nzala a omono be ku olagha, mpaala me ngyaha be ekaba kii mufulu, ekaba kii bwehe mu kuulu be ligwama. 12 Bwunu we mpaala, kundaa be, bihi bwohono libagha bukyini, nswe mbwuru mu kana lili ndaa wu muke. 13 Bandughu ba me mu kana, me ndzyi be lisoolo ti matala malagha me aakantsimi ogya kundaa be, mu obagha mana bimburu kundaa be ya kundaa bitswumu bibike. Lo tee sonali, bali mu okakahaba me. 14 Me ndi a ebyimi kundaa ba-Ngereke ya kundaa banzyi, kundaa bansughu ya kundaa ba bagwene soolo mandagha. 15 Mu obo me ndi a maangu nzala a otsala Nsia yi Mbwe kundaa behe si ba lili ku Rome.
Lileene li Nsia yi Mbwe
16 Mu kuulu me ka ndi a budzwa bu Nsia yi Mbwe o, mu kuulu yo yili lileene li Nzaami mu obvwughu o nswe munde wu aasa kana, nsomo mu-Dzwife, ŋa nseele mu-Ngereke. 17 Mu kuulu, me yo yiikasuo bu ookasa Nzaami baara bunsumu mu nzili a kana ya mu nkooro a kana, ti bwunu a bu básono ti: «Munde wuli wu a nsumu mu nkooro a kana sa akala wu a mweẽ.»
Engaŋma ki básweghe
18 Mu obo, obaana ku yulu, nkehe a Nzaami yili mu okamoŋono kundaa baara ba bagwene a enzaami ya ba bagwene a bunsumu, ba baakasweghe engaŋma kunsa ogwene a bunsumu. 19 Mu kuulu mandagha ma bakughu osoolo mu Nzaami mali mu okamoŋono ŋa kara li bo. Me Nzaami aasuo bo mo. 20 Mu obo, mandagha ma maagwene okamoŋono kundaa nde, mbaala ti, lileene li nde lili mibvu ya mibvu ya bunzaami bu nde, maagyighili okamoŋono obaana ku bágyighili nsie, mu matala ma ookasa mayele lisobo mu bigyighili bi nde. Me mu obo bo ka bakughu obagha obvwughu o, 21 mu kuulu bu basoolo Nzaami, bo ka baasyighi nde ti anga Nzaami o, ya ka baabvurulu nde matuono o. Lo bo bágwuŋumu kunsa bitsimi bi bigwene a mupfunu ya mikolo mi bo mi migwene a mayele miisomo kunsa mpyibi yi a laŋa-laŋa. 22 Bu batsimi ti bo bali bansughu, bo ayi banga-a-lala, 23 ya bo baasobo nsia a Nzaami wu aagwene okakpa mu bidzili a dzili bi bili efaana e mbwuru wu aakakpa, kii baŋmini, kii banyama ba bali a myili mina ya kii banyama ba baakagye mu etulu.
24 Me mu obo Nzaami anyaghala bo mu okala kunsa mandagha mama osuŋumu mu dzyi li mikolo mi bo, mpaala bo-a-bo banyaã ogwa manyuru ma bomo budziri. 25 Bo baasobo engaŋma e Nzaami mu mpya, ya baakabuono bilogho bi ógyighili Nzaami, bu baakasamana bye ŋa ebini e ndeme. Masyighi kundaa nde mu mibvu ya mibvu! «Aamene!»
26 Me mu obo Nzaami aatyeghe bo mu dzyi li mandagha ma maakatwuhu budzwa. Mu obo, bakaha ba bo ka baafirikabvughu mbughu ya babaghala o, lo baakabvughu mbughu ya bambaala bakaha. 27 Bumõ si kundaa babaghala, bu banyaã ofirikabvughu mbughu ya bakaha, bo baalughulu mu mbaa a dzyi li okabvughu mbughu bo-a-bo, mu okagyighili mandagha mama bupfiri babaghala ya babaghala, ya bo baabagha mu manyuru ma bo masyeme ma mafaana ya ogwuŋumu o bo.
28 Mu kuulu bo baatsimi ti ka oli bubwe mu osoolo Nzaami o, Nzaami aatyeghe bo ku mayele ma bo ma magwene a bunsughu. Me mu obo bo baakagyighili mandagha ma magwene ofaana. 29 Bo balwulu mu mandagha mama mawa-mawa ma magwene a bunsumu, mu mokolo bubi, mu ntono a nzi, mu okagyighili mandagha ma mabi, bo balwulu mu musogho, mu odzwa baara, mu mumbaŋana, mu bintwaã, mu bipfu bi bibi, mu okaburulu banganda mandagha, 30 mu okabili bubi mu banganda, mitaara mi Nzaami, banga a eŋma, banga a ligwagha, banga a mubili a nyuru, banga a bitsimi bubi, ba baakabihi litumu li ba báburu bo. 31 Bo ka bali a mayele o, ka baakanama mukihi wu bálaba o, ka bali a nyiĩ o, ka bali a ngebe o. 32 Ya ngu okala ti bo basoolo ti Nzaami ákehe baara ba baakagyighili mandagha mama obo lipfu, bo ka yini a ogyighili baakagyighili mo o, lo bo baakakihi si ba baakagyighili mo.