4
4:1-10 Mana Ulu Konopu Mondolemele Yemboma Pulu Yemo Kinie Opa Pulue Molemele Ungu Te
Eno irinele teko, opa teko, telemele akumu pulu nambolkarenga aku telemeleye? Enonga konopumenga melema kinie ulume kinie ‘Teamili.’ konopu lemele ulu akumene enonga konopune sukundu kerepale ningu opa mele telemomonga enone konopu talo yepoko pepili aku siku telemele. Melte kanokolie konopu mondoko ‘Liemili.’ konopu lemele nalo naa limele. Naa likulie yemboma toko kondolemele.*“yemboma toko kondolemele” nirimu akumu yembomane pilkulie Kirasinge yembomane aku naa telemelamonga ungu iko topa ‘konopu keri panjiku mumindili koloringimunge nirimunje.’ ningu pilimele. Yembo tenga melema kanoko yama melemele nalo aku melema linge aulke te naa lemomonga ⸤paa mumindili kolko⸥ lakoko irinele teko opa telemele. Eno ‘Pulu Yemone melema sipili.’ ningu yu-kinie ungu ningu melema mawa naa telemelemonga ⸤‘Liemili.’ nilimele melema⸥ naa limele. ‘Melema liemili.’ ningu ⸤Pulu Yemo⸥ mawa telemele akume ‘Liemili.’ nilimele mele enonga konopume Pulu Yemone kanopalie mawa telemele melema naa silimo. Eno enono ‘konopu sipu kapola molamili.’ ningu mawa telemelemonga kanopalie naa silimo.
Ambo tene yunge yemo mundupe siye kolopa wapora andopa tolemo mele ⸤eno pepá topo sikiru yemboma⸥ Pulu Yemo munduku siye kolko melema konopu mondolemele yemboma, ma koleana ulume kinie melema ‘pulu lemo.’ ningu tapu toko molemele yemboma aku siku molemelemonga Pulu Yemo kinie opa pulue mele molemele akumu eno naa pilimeleye? Ma koleana melema kinie ulume kinie konopu mondoko ‘olio-kinie pulu liepili tapu topo molamili.’ nilimele yembomane aku siku nilimelemonga ‘Pulu Yemo kinie opa pulue molamili.’ nilimele.Gallesia 6:14, Jono Kumbi Lepamo 2:15. Molo ‘Pulu Yemonga bokune molemo ungumuni we nilimo.’ konopu lemeleye? Kanu ungumuni nimbendo:
“Olio yembomanga minime Pulu Yemone sirimumene
‘Yunge ungume mindi pilku,
yunge kongonoma manjiku teko molangi.
Ungu te lupe pilku liku tenge kinie
⸤olio minimene⸥ paa kanopo keri kanopo
konopu keri panjimolo.’ nilimele.”
nimbe molemoPulu Yemone olio minime sirimu ungu te Ou Pulu Pulu 2:7 molemo nalo ya 4:5 monga pulumu mimi siku naa pilku kerepale nilimele. Ya molemo mele ungu pulu te. Te isipela: “Pulu Yemone olio sirimu minime ‘Keri lembanje.’ nimbe paa mimi sipe kanopa, sike tepa kenjilimo kinie kanopalie konopu keri panjilimo.” aku sipe mele. Te isipe: Yembo marene pilkulie, “ ‘mini” nirimu Pulu Yemone yunge Minimu yemboma silimo akumundu nirimu.’ ningu pilimele. aku ungumu ‘We nilimo.’ konopu lekemeleye? Nalo Pulu Yemone olio we kondo kolopalie ⸤lipe tapondolemo⸥. Aku sipe telemomonga ungu te Pulu Yemonga bokune nimbe molemo. Akumu isipe:
‘Yembo te yunge imbimu yuyu lipe ola mundulimomo
Pulu Yemone yunge imbimu
topa manie mundundupe
naa lipe tapondolemo.
Yembo te yuyu yunge imbimu
topa manie mundulimomo
Pulu Yemone we kondo kolopa lipe tapondolemo.’
nimbe molemo kanumu.§Ungu Tondolo Kangama 3:34, Mateyu 23:12*.
Akumunge Pulu Yemo liku awi siku yunge ungume pilku molangi. Kondi tolemo depelemone*Setene kanumu; bokumunge alsena anjokondo “9. devil”. ungu nimbéma paa naa pilku tondolo munduku liku bulu siengi. Aku tenge kinie eno mundupe siye kolopa kowa pumbe.Mateyu 4:11, Ou-Pita 5:5-9. ‘Pulu Yemo kinie tapu topo molamili.’ ningu yu molemona nondoko wangi. Nondoko onge kinie ‘Eno kinie tapu topo molamili.’ nimbe yu eno molongena nondopa ombá. Eno ulu pulu keri telemele yembomane ⸤‘Pulu Yemo molemona nondopo pamili.’ ningulie⸥ yembo tenga ki kalaro molemo kinie kulumiye tolemo mele ⸤enonga konopune enono pilimele ulume kulumiye tangi⸥. Eno yembo konopu talo pepa, ⸤Pulu Yemo kinie ma koleana melema kinie konopu mondolemele⸥ yembomane ‘Konopume kake tepili. We melema konopu kimbu sipu molemolo mele manie pupili.’ niengi. ⸤Eno ulu telemelema⸥ kanoko keri kanoko, konopu umbune tepa kamele mindili tepili kola awisili teko molangi. Tawe telemele ulumu munduku siye kolko yembo tenga pulu lemo yembo te kolemo kinie konopu keri panjipe kola telemo mele aku siku teangi. Paa konopu siku molemele ulumu munduku siye kolko konopu paa umbune pepili molangi. 10 Awilimunge15 bokumunge alsena anjokondo “6. Bikpela”. kumbikerena ‘Yu ye awilimu. Olionga imbime manie molopili.’ ningu taka liku molangi. Aku tenge kinie yuni enonga imbime lipe ola mundundumbe.§Mateyu 23:12.
4:11-12 Anjo Yando Yembomanga Ungu Bulkundu Naa Nindemili Ungu Te
11 Angokeme, anjo yando enonga angenali marenga ungu bulkundu naa nindengi. Yembo tene yunge angenu tenga ungu bulkundu nindipe, “Tepa kenjilimo yembo kerimu.” nilimo yembomone ⸤Pulu Yemonga⸥ ungu manemanga kepe ungu bulkundu nindipe, ‘Mele kerimu.’ nilimo. Ungu manema*bokumunge alsena anjokondo “26. lo”. apurupe ‘mele kerimu’ nilimo yembomo ungu manema pilipe lipe naa tepa, ungu manemanga pilipe apuroli yembomo mele molemo. 12 Ye telu mindi ungu manema sipe panjipe, ulume pilipe apuroli yemo molemo, ⸤akumu Pulu Yemo⸥. Kanu yemo yembo mindili nolemela aulkena pulimele yembo mare lipe tapondopa wendo lipe, yembo mare ‘Mindili nangi.’ nimbe topa manie mundulimo yemola.Mateyu 25:31-46. Pe nu nambe-elenomone nunge pulu lemo yembo tenga ulume pilku apuruku ‘Tepa kenjilimo.’ nilinoye?Mateyu 7:1-2.
4:13-17 Opali Talou ‘I Sipu I Sipu Paa Temolo.’ Ningu Tondolo Munduku Ningu Naa Panjengi Ungu Te
13 Kinié ⸤nane ungu te nimbo tekeromo⸥ piliee. Yembo marene ningendo: “Kinié molo opali kolea awili tenga pupu bisinete te-pumolo. Akune pupu ponie telu bisinete tepo kou mone awisili limolo.” nilimele yemboma piliee. 14 Opali ulu te wendo ombá kinie molonge mele eno naa pilimele kanumu. Enonga konde mololi ulu akumu lamana tepe kalemele kinie walsikele ilie wendo omba nondopa pora nilimo mele. 15 Akumunge aku siku naa ningu, i siku niengi: “Awilimuni ‘Na aku siku teani.’ nimu liemo kolou naa kolopo konde molopolie i ‘Teambo.’ nikiru mele sike tembo.”§LLuku 12:13-21. niengi. 16 Nalo enone aku siku naa nilimele. Eno kara puku enono kapi ningu imbi liku ola munduku “Kongono awili te temolo.” ningu yemboma ningu silimele. Aku siku ningu kapi nilimele ulumu paa ulu kerimu. 17 Akumunge yembo tene ulu peanga te konopuni pilipe ‘Aku sipu tembo kinie papu.’ nimbe pilipelie pe naa temu liemo aku sipe telemo ulumu ulu pulu keri te telemo.

*4:2: “yemboma toko kondolemele” nirimu akumu yembomane pilkulie Kirasinge yembomane aku naa telemelamonga ungu iko topa ‘konopu keri panjiku mumindili koloringimunge nirimunje.’ ningu pilimele.

4:4: Gallesia 6:14, Jono Kumbi Lepamo 2:15.

4:5: Pulu Yemone olio minime sirimu ungu te Ou Pulu Pulu 2:7 molemo nalo ya 4:5 monga pulumu mimi siku naa pilku kerepale nilimele. Ya molemo mele ungu pulu te. Te isipela: “Pulu Yemone olio sirimu minime ‘Keri lembanje.’ nimbe paa mimi sipe kanopa, sike tepa kenjilimo kinie kanopalie konopu keri panjilimo.” aku sipe mele. Te isipe: Yembo marene pilkulie, “ ‘mini” nirimu Pulu Yemone yunge Minimu yemboma silimo akumundu nirimu.’ ningu pilimele.

§4:6: Ungu Tondolo Kangama 3:34, Mateyu 23:12*.

*4:7: Setene kanumu; bokumunge alsena anjokondo “9. devil”.

4:7: Mateyu 4:11, Ou-Pita 5:5-9.

4:10: 15 bokumunge alsena anjokondo “6. Bikpela”.

§4:10: Mateyu 23:12.

*4:11: bokumunge alsena anjokondo “26. lo”.

4:12: Mateyu 25:31-46.

4:12: Mateyu 7:1-2.

§4:15: LLuku 12:13-21.