□119:1 « א (ئالەف) يولدا مۇكەممەل بولغانلار، پەرۋەردىگار تەۋرات-قانۇنىدا ماڭىدىغانلار بەختلىكتۇر!» ــ بۇ 119-كۈي «ئېلىپبە تەرتىپىلىك» كۈي. ھەر سەككىز ئايەت بىر گۇرۇپپا بولىدۇ. ھەربىر گۇرۇپپىدىكى سەككىز ئايەت ئوخشاش ھەرب بىلەن باشلىنىدۇ، ھەربىر گۇرۇپپا (جەمئىي 22 گۇرۇپپا) ئىبرانىي تىلىنىڭ ئېلىپبەلىك تەرتىپى بويىچە يېڭى بىر ھەرپ بىلەن باشلىنىدۇ. «پەرۋەردىگار تەۋرات-قانۇنىدا ماڭىدىغانلار بەختلىكتۇر!» ــ «تەۋرات» (توراھ) دېگەن سۆز ئىبرانىي تىلى بولۇپ، ئەسلىدە «يوليورۇق»، «تەربىيە» دېگەن مەنىدە، بۇ يەردە: «قانۇن»، «تەلىم»، «خۇدا بەرگەن بارلىق كىتابلار» دېگەن ئومۇمىي مەنىدە ئىشلىتىلىدۇ. ئادەتتە مۇسا پەيغەمبەر ئارقىلىق كەلتۈرۈلگەن تەۋراتتىكى «يارىتىلىش» «مىسىردىن چىقىش» «لاۋىيلىقلار» «چۆل-باياۋاندىكى سەپەر» ھەم «قانۇن شەرھى» دېگەن ئالدىنقى بەش قىسىمنى كۆرسىتىدۇ.

■119:1 زەب. 1‏:1

■119:17 زەب. 103‏:2؛ 116‏:7

■119:19 يار. 47‏:9؛ 1تار. 29‏:15؛ زەب. 39‏:12؛ ئىبر. 11‏:13

■119:24 زەب. 43‏:3؛ 112‏:1؛ 119‏:35، 47، 77، 174؛

■119:26 زەب. 25‏:4؛ 27‏:11؛ 86‏:11

□119:38 «سەن قۇلۇڭغا بولغان ۋەدەڭنى ئەمەلگە ئاشۇرغايسەن؛ شۇنىڭ بىلەن خەقلەر سەندىن ئەيمىنىدۇ» ــ باشقا بىرنەچچە تەرجىمىلىرى بار، جۈملىدىن: «سېنىڭ ئەيمىنىشىڭگە بېرىلگەن قۇلۇڭ ئۈچۈن ۋەدەڭنى ئەمەلگە ئاشۇرغايسەن».

□119:41 « ו: (ۋاۋ) ۋە مېھىر-مۇھەببەتلىرىڭ يېنىمغا كەلسۇن، ئى پەرۋەردىگار....» ــ مۇشۇ سەككىز ئايەت (41-48-ئايەت) ھەممىسى ئىبرانىي تىلىدا: «ۋاۋ» بىلەن باشلىنىدۇ؛ ئۇيغۇر تىلىدىكى «ۋە» مۇشۇ «ۋاۋ»دىن (ئەرەب تىلىنىڭ ۋاسىتىسى بىلەن) كەلگەن.

□119:48 «مەن سۆيۈپ كەلگەن ئەمرلىرىڭگە قوللىرىمنى سوزۇپ ئىنتىلىمەن» ــ ياكى «مەن سۆيۈپ كەلگەن ئەمرلىرىڭگە قوللىرىمنى سوزۇپ كۆتۈرىمەن».

■119:55 زەب. 16‏:7؛ 42‏:8

□119:57 «ئۆزۈڭ مېنىڭ نېسىۋەمدۇرسەن، ئى پەرۋەردىگار؛ «سېنىڭ سۆز-كالامىڭنى تۇتاي» ــ دېدىم» ــ باشقا بىرخىل تەرجىمىسى: ــ «مېنىڭ نېسىۋەم، ئى پەرۋەردىگار، سېنىڭ سۆز-كالامىڭنى تۇتۇشتىن ئىبارەتتۇر، ــ دېدىم».

□119:58 «مەن پۈتۈن قەلبىم بىلەن دىدارىڭغا ئىنتىلىپ يېلىندىم» ــ ياكى «مەن پۈتۈن قەلبىم بىلەن ئىلتىپاتىڭغا ئىنتىلىپ يېلىندىم».

□119:70 «ئۇلارنىڭ قەلبى تۇيماس بولۇپ كەتتى» ــ دېگەن سۆز ئىبرانىي تىلىدا «ئۇلارنىڭ قەلبى مايلىق بولۇپ كەتتى» دەپ ئېلىنغان.

■119:72 زەب. 19‏:10

■119:73 ئايۇپ 10‏:9؛ زەب. 139‏:13-16

□119:75 «سېنىڭ ھۆكۈملىرىڭنىڭ ھەققانىي ئىكەنلىكىنى ... بىلىمەن» ــ ئىبرانىي تىلىدا «سېنىڭ ھۆكۈملىرىڭنىڭ ھەققانىيلىقتۇر ... دەپ بىلىمەن».

■119:90 توپ. 1‏:4

□119:91 «سېنىڭ ھۆكۈم-قانۇنىيەتلىرىڭ بىلەن بۇلار بۈگۈنكى كۈندىمۇ تۇرىدۇ» ــ «بۇلار» بولسا 89-ئايەتتە تىلغا ئېلىنغان خۇدانىڭ سۆز-كالامى ۋە 90-ئايەتتە تىلغا ئېلىنغان يەر-زېمىن بولسا كېرەك.

□119:101 «ئاياغلىرىمنى ھەممە يامان يولدىن تارتتىم» ــ «تارتتىم» ــ ئىبرانىي تىلىدا «باغلىدىم» ياكى «چۈشەكلىدىم».

■119:103 زەب. 19‏:10؛ پەند. 8‏:11

■119:106 نەھ. 10‏:30

□119:108 «ئاغزىمدىكى خالىس قۇربانلىقلار» ــ «خالىس قۇربانلىق» مۇسا پەيغەمبەر ئالاھىدە بەلگىلىگەن بىرخىل قۇربانلىق ئىدى. بىراق بۇ يەردە بۇ ئىبارە پەقەت كۆچمە مەنىدە ئىشلىتىلگەن.

□119:113 «ئالا كۆڭۈللەر» ــ ياكى «ئەستايىدىل ئەمەسلەر».

■119:130 زەب. 19‏:7

■119:135 زەب. 4‏:6

■119:140 2سام. 22‏:31؛ زەب. 12‏:6؛ 18‏:30؛ پەند. 30‏:5

■119:147 زەب. 5‏:3؛ 88‏:13؛ 130‏:6

■119:148 زەب. 57‏:8؛ 63‏:1، 6

□119:158 «مەن ئاسىيلىق قىلغۇچىلارغا قاراپ يىرگەندىم» ــ ياكى «مەن ئاسىيلىق قىلغۇچىلارغا قاراپ ئازابلاندىم».

□119:160 «سۆز-كالامىڭنى مۇجەسسەملىگەندە ئاندىن ھەقىقەت بولۇر» ــ بۇ ناھايىتى مۇھىم بىر جۈملە. تولۇق، ئەتراپلىق ھەقىقەتنى پەقەت مۇقەددەس كىتابتىكى بىر ئايەتتىنلا بىلگىلى بولمايدۇ، بەلكى كۆپ ئايەتلەرنىڭ يىغىندىسى ئارقىلىقلا («مۇجەسسەملىگەندە») ئاندىن «تولۇق ھەقىقەت» ياكى «ھەر تەرەپلىك ھەقىقەت» چىقىدۇ.

■119:176 يەش. 53‏:6؛ لۇقا 15‏:4-7