21
Gibéonluqlar qisas soraydu
1 Emma Dawutning künliride uda üch yil acharchiliq boldi. Dawut uning toghruluq Perwerdigardin soridi. Perwerdigar uninggha: Acharchiliq Saul we uning qanxor jemetidikiler sewebidin, yeni uning Gibéonluqlarni qirghin qilghinidin boldi, dédi. □«Emma Dawutning künliride uda üch yil acharchiliq boldi...» — 21-24-bablar belkim tarixqa qoshulghan qoshumche söz bolup, «Samuil (2)»diki yillar ariliqida yüz bergen bashqa muhim ishlarni teswirleydu.
2 Padishah Gibéonluqlarni chaqirip, ular bilen sözleshti (Gibéonluqlar Israillardin emes idi, belki Amoriylarning bir qaldisi idi. Israil eslide ular bilen ehde qilip qesem ichkenidi; lékin Saul Israil we Yehudalargha bolghan qizghinliqi bilen ularni öltürüshke intilgenidi).□«Israil eslide ular bilen ehde qilip qesem ichkenidi» —Bu ish «Yeshua» 9-babta xatirilen’gen. ■Ye. 9:19
3 Dawut Gibéonluqlargha: Silerge néme qilip bérey? Men qandaq qilip bu gunahni kafaret qilip yapsam, andin siler Perwerdigarning mirasigha bext-beriket tiliyeleysiler? — dédi.□«... Andin siler Perwerdigarning mirasigha bext-beriket tiliyeleysiler» — démek, ularning Israilgha bolghan bu adiwiti tügeydu.
4 Gibéonluqlar uninggha: Bizning Saul we uning jemetidikilerdin altun-kümüsh sorash heqqimiz yoq, we bizning sewebimizdin Israildin bir ademnimu ölümge mehkum qildurush heqqimiz yoq, dédi. Dawut: Siler néme désenglar, men shundaq qilay, dédi.
5 Ular padishahqa: Burun bizni yoqatmaqchi bolghan, bizni Israilning barliq pasilliri ichide turghudek yéri qalmisun dep, bizni halak qilishqa qestligen héliqi kishining, 6 hazir uning erkek neslidin yettisi bizge tapshurup bérilsun, biz Perwerdigarning tallighini bolghan Saulning Gibéah shehiride, Perwerdigarning aldida ularni öltürüp, ésip qoyayli, dédi. Padishah: — Men silerge choqum tapshurup bérimen, dédi.
7 Lékin Dawut bilen Saulning oghli Yonatanning Perwerdigar aldida ichishken qesimi wejidin padishah Saulning newrisi, Yonatanning oghli Mefiboshetni ayidi.■1Sam. 18:3; 20:15, 42; 23:18
8 Padishah Ayahning qizi Rizpahning Saulgha tughup bergen ikki oghli Armoni we Mefiboshetni we Saulning qizi Miqal Meholatliq Barzillayning oghli Adriel üchün béqiwalghan besh oghulni tutup, □«Saulning qizi Miqal Meholatliq Barzillayning oghli Adriel üchün béqiwalghan besh oghul...» — Miqal belkim achisi Merabning bu besh oghlini béqiwalghan (6:23ni, «1Sam.» 18:19ni körüng). Bezi kona köchürmilerde «Merabning Meholatliq Barzillayning oghli Adriel üchün tughup bergen besh oghlini» déyilidu. 9 Gibéonluqlarning qoligha tapshurdi. Bular ularni döngde Perwerdigarning aldida ésip qoydi. Bu yetteylen bir künde öltürüldi; ular öltürülgende arpa ormisi aldidiki künler idi.
10 Andin Ayahning qizi Rizpah böz rextni élip, qoram üstige yéyip saldi. U orma bashlan’ghandin tartip asmandin yamghur chüshken waqitqiche, u yerde olturup kündüzi qushlarning jesetlerning üstige qonushigha, kéchisi yirtquchlarning ularni dessep cheylishige yol qoymidi.
11 Birsi Saulning kéniziki, Ayahning qizi Rizpahning qilghanlirini Dawutqa éytti.
12 Shuning bilen Dawut Yabesh-Giléadtikilerning qéshigha bérip, u yerdin Saulning we uning oghli Yonatanning söngeklirini élip keldi (Filistiyler Gilboada Saulni öltürgen künide ularning jesetlirini Beyt-Shandiki meydanda ésip qoyghanidi; Yabesh-Giléadtikiler eslide bularni shu yerdin oghriliqche élip ketkenidi). ■1Sam. 31:10-13 13 Dawut Saul bilen uning oghli Yonatanning söngeklirini shu yerdin élip keldi; ular ésip öltürülgen yetteylenning söngeklirinimu yighip qoydi, 14 andin shularni Saul bilen oghli Yonatanning söngekliri bilen Binyamin zéminidiki Zélada, atisi kishning qebriside depne qildi. Ular padishah emr qilghandek qildi. Andin Xuda xelqning zémin toghruluq dualirini ijabet qildi.□«Andin Xuda xelqning zémin toghruluq dualirini ijabet qildi» — «zémin toghruluq dualiri» — démek, qehetchilikning tügitilishi üchün.
Filistiyle bilen qayta jeng qilish
1Tar. 20:4-8
15 Filistiyler bilen Israilning ottursida yene jeng boldi, Dawut öz ademliri bilen chüshüp, Filistiyler bilen soqushti. Emma Dawut tolimu charchap ketti; 16 Rafahning ewladliridin bolghan Ishbi-Binob Dawutni öltürmekchi idi; uning mis neyzisining éghirliqi üch yüz shekel idi; uninggha yene yéngi sawut baghlaqliq idi. □«Rafahning ewladliridin bolghan Ishbi-Binob» — «Rafahning ewladliri» hemmisi dégüdek yoghan ademler idi (18, 20, 22ni körüng). «uning mis neyzisining éghirliqi» — yaki «uning neyzining mis béshining éghirliqi». «300 shekel» — belkim 3.5 kilogram idi. «uninggha yene yéngi sawut baghlaqliq idi» — yaki, «uninggha yene yéngi bir qorali bar idi». 17 Lékin Zeruiyaning oghli Abishay uninggha yardemge kélip Filistiyni qilichlap öltürdi. Shu küni Dawutning ademliri uninggha qesem qilip: Sen yene biz bilen jengge chiqmighin! Bolmisa Israilning chirighi öchüp qalidu, — dédi.■Pend. 13:9
18 Bu ishtin kéyin shundaq boldiki, Gobta Filistiyler bilen yene jeng boldi; u waqitta Hushatliq Sibbikay Rafahning ewladidin bolghan Safni öltürdi. ■1Tar. 20:4
19 Gobta yene bir qétim Filistiyler bilen jeng boldi; u chaghda Beyt-Lehemlik Yairning oghli El-Hanan Gatliq Goliyatning inisini öltürdi. Uning neyzisining sépi bapkarning xadisidek idi.□«Beyt-Lehemlik Yair» — bezi kona köchürülmilerde «Yair» «Yair-Origim» dep atilidu. «Goliyatning inisi» — bezi kona köchürmilerde peqet «Goliyat» déyilidu.
20 Yene bir jeng Gatta boldi; u yerde égiz boyluq bir adem bar idi, qollirining altidin barmaqliri, putlirining altidin barmaqliri bolup jemiy yigirme töt barmiqi bar idi. U hem Rafahning ewladi idi. 21 U Israillarning aldida turup ularni mazaq qildi; lékin Dawutning akisi Shimiyaning oghli Yonatan uni öltürdi.
22 Bu töt kishi Gatliq Rafahning ewladi bolup, hemmisi Dawutning qolida yaki uning xizmetkarlirining qolida öltürüldi.
□21:1 «Emma Dawutning künliride uda üch yil acharchiliq boldi...» — 21-24-bablar belkim tarixqa qoshulghan qoshumche söz bolup, «Samuil (2)»diki yillar ariliqida yüz bergen bashqa muhim ishlarni teswirleydu.
□21:2 «Israil eslide ular bilen ehde qilip qesem ichkenidi» —Bu ish «Yeshua» 9-babta xatirilen’gen.
□21:3 «... Andin siler Perwerdigarning mirasigha bext-beriket tiliyeleysiler» — démek, ularning Israilgha bolghan bu adiwiti tügeydu.
■21:7 1Sam. 18:3; 20:15, 42; 23:18
□21:8 «Saulning qizi Miqal Meholatliq Barzillayning oghli Adriel üchün béqiwalghan besh oghul...» — Miqal belkim achisi Merabning bu besh oghlini béqiwalghan (6:23ni, «1Sam.» 18:19ni körüng). Bezi kona köchürmilerde «Merabning Meholatliq Barzillayning oghli Adriel üchün tughup bergen besh oghlini» déyilidu.
□21:14 «Andin Xuda xelqning zémin toghruluq dualirini ijabet qildi» — «zémin toghruluq dualiri» — démek, qehetchilikning tügitilishi üchün.
□21:16 «Rafahning ewladliridin bolghan Ishbi-Binob» — «Rafahning ewladliri» hemmisi dégüdek yoghan ademler idi (18, 20, 22ni körüng). «uning mis neyzisining éghirliqi» — yaki «uning neyzining mis béshining éghirliqi». «300 shekel» — belkim 3.5 kilogram idi. «uninggha yene yéngi sawut baghlaqliq idi» — yaki, «uninggha yene yéngi bir qorali bar idi».
□21:19 «Beyt-Lehemlik Yair» — bezi kona köchürülmilerde «Yair» «Yair-Origim» dep atilidu. «Goliyatning inisi» — bezi kona köchürmilerde peqet «Goliyat» déyilidu.