21
Ishaqning dunyagha kélishi
1 Emdi Perwerdigar wede qilghinidek Sarahni yoqlidi; Perwerdigar Sarahqa déginidek qildi.□«Perwerdigar ... Sarahni yoqlidi» — Tewrat-Injilda, Xuda melum kishini yaki meluk xelqni «yoqlap» uninggha yaki ulargha yéqinlashsa, yaki alahide bext-beriket, shapaet körsitidu, yaki qattiq jazalaydu. Mushu yerde bext-beriket yetküzüsh üchün, elwette.
Bu ishta qiziq bir yéri shuki, Ibrahim bashqilar üchün «ular baliliq bolsun» (20:17-18) dep dua qilghandin kéyin özimu perzent köridu. ■Yar. 17:19; 18:10. 2 Sarah hamilidar bolup, Ibrahim qérighanda Xuda uninggha békitken waqitta bir oghul tughup berdi.■Yar. 18:10,14; Gal. 4:23; Ibr. 11:11. 3 Ibrahim özige törelgen oghli, yeni Sarah uninggha tughup bergen oghlining ismini Ishaq qoydi.□«Ishaq» — «külke». 4 Andin Ibrahim Xuda uninggha buyrughinidek öz oghli Ishaq tughulup sekkizinchi küni xetne qildi.■Yar. 17:10. 5 Oghli Ishaq tughulghan chaghda, Ibrahim yüz yashta idi. 6 Sarah: «Xuda méni küldürüwetti; herkim bu ishni anglisa, men bilen teng külüshidu», dédi.
Bu ishta qiziq bir yéri shuki, Ibrahim bashqilar üchün «ular baliliq bolsun» (20:17-18) dep dua qilghandin kéyin özimu perzent köridu. ■Yar. 17:19; 18:10. 2 Sarah hamilidar bolup, Ibrahim qérighanda Xuda uninggha békitken waqitta bir oghul tughup berdi.■Yar. 18:10,14; Gal. 4:23; Ibr. 11:11. 3 Ibrahim özige törelgen oghli, yeni Sarah uninggha tughup bergen oghlining ismini Ishaq qoydi.□«Ishaq» — «külke». 4 Andin Ibrahim Xuda uninggha buyrughinidek öz oghli Ishaq tughulup sekkizinchi küni xetne qildi.■Yar. 17:10. 5 Oghli Ishaq tughulghan chaghda, Ibrahim yüz yashta idi. 6 Sarah: «Xuda méni küldürüwetti; herkim bu ishni anglisa, men bilen teng külüshidu», dédi.
7 U yene: — Kimmu Ibrahimgha: «Sarah bala émitidighan bolidu!» dep éytalaytti? Chünki u qérighanda uninggha bir oghul tughup berdim! — dédi.
Hejer bilen Ismailning qoghlinishi
8 Bala chong bolup, emchektin ayrildi. Ishaq emchektin ayrilghan küni Ibrahim chong ziyapet ötküzüp berdi. 9 Emma Sarah misirliq Hejerning Ibrahimgha tughup bergen oghulning Ishaqni mesxire qiliwatqinini körüp qaldi. 10 Shuning bilen u Ibrahimgha: — Bu dédek bilen oghlini heydiwet! Chünki bu dédekning oghli méning oghlum Ishaq bilen teng waris bolsa bolmaydu!, — dédi.■Gal. 4:30.
11 Sarahning bu sözi Ibrahimgha tolimu éghir keldi; chünki Ismailmu uning oghli-de!□«éghir» — yaki «yaman». 12 Lékin Xuda Ibrahimgha: — Balang we dédiking wejidin bu söz sanga éghir kelmisun, belki Sarahning sanga dégenlirining hemmisige qulaq salghin; chünki Ishaqtin bolghini séning nesling hésablinidu.■Rim. 9:7; Ibr. 11:18. 13 Lékin dédekning oghlidinmu bir xelq-millet peyda qilimen, chünki umu séning nesling, — dédi.■Yar. 16:10; 17:20.
14 Etisi tang seherde Ibrahim qopup, nan bilen bir tulum suni élip Hejerge bérip, öshnisige yüdküzüp, balini uninggha tapshurup, ikkisini yolgha sélip qoydi. Hejer kétip, Beer-Shébaning chölide kézip yürdi.□«bala» — shu waqitta Ismail 15-16 yashqa kirgenidi. 15-16 Emdi tulumdiki su tügep ketkenidi; Hejer balini bir chatqalning tüwige tashlap qoyup, öz-özige: «Balining ölüp kétishige qarap chidimaymen» dep, bir oq étimche yiraqqa bérip, udulida olturdi. U udulida olturup, peryad kötürüp yighlidi.
17 Xuda oghulning yigha awazini anglidi; shuning bilen Xudaning Perishtisi asmandin Hejerni chaqirip uninggha: — Ey Hejer, sanga néme boldi? Qorqmighin; chünki Xuda oghulning yigha awazini yatqan yéridin anglidi. 18 Emdi qopup, qolung bilen balini yölep turghuz; chünki Men uni ulugh bir el-millet qilimen, — dédi.■Yar. 16:10; 17:20.
19 Shuan Xuda Hejerning közlirini achti, u bir quduqni kördi. U bérip tulumgha su toldurup, oghulgha ichküzdi.
20 Xuda u bala bilen bille boldi; u ösüp chong boldi. U chölde yashap, mergen bolup yétishti. 21 U Paran chölide turdi; shu waqitlarda anisi uninggha Misir zéminidin bir qizni xotunluqqa élip berdi.
Ibrahimning Abimelek padishah bilen kélishim tüzüshi
22 U waqitlarda shundaq boldiki, Abimelek we uning leshkerbéshi Fikol kélip Ibrahimgha: — Qilghan hemme ishliringda, Xuda séning bilen billidur. 23 Emdi sen del mushu yerde manga, oghlumgha we newremge xiyanet qilmasliqqa Xudaning namida qesem qilip bergeysen; men sanga körsitip kelgen méhribanliqimdek, senmu manga we sen hazir turuwatqan yurtqa méhribanliq qilghaysen, — dédi.■Yar. 14:23.
24 Ibrahim: Qesem qilip bérey, dédi.
25 Andin Ibrahim Abimelekning chakarliri tartiwalghan bir quduq toghrisida Abimelekni eyiblidi. 26 Abimelek: — Bu ishni qilghan kishini bilmeymen; sen bu ishni mangimu éytmapsen; men bu ishni peqet bügünla anglishim, — dédi.
27 Ibrahim qoy-kala élip Abimelekke teqdim qildi; andin ular ikkilisi ehde qilishti. 28 Ibrahim yene padidin yette chishi qozini bir terepke ayrip qoydi. 29 Abimelek Ibrahimdin: — Sen bir terepke ayrip qoyghan bu yette chishi qozining néme menisi bar? — dep soriwidi, 30 u: — Méning bu quduqni kolighinimni étirap qilghininggha guwahliq süpitide bu yette chishi qozini qolumdin qobul qilghaysen, — dep jawab berdi.
31 Bu ikkisi shu yerde qesem qilishqanliqi üchün, u shu jayni «Beer-Shéba» dep atidi.□«Beer-Shéba» — «qesem quduqi» dégen menide. Ibraniy tilida «qesem» («shéba» yaki «shébua») we «yette» («shéba») dégenlerning ahangi oxshash bolghachqa, yene «yettining quduqi» dégen menisimu bar. 32 Shu teriqide ular Beer-Shébada ehde qilishti. Andin Abimelek we uning leshkerbéshi Fikol qozghilip, Filistiylerning zéminigha yénip ketti.□«Fikol» — Gerar padishahning serdarining omumiy unwani idi (26:26).
33 Ibrahim Beer-Shébada bir tüp yulghunni tikip, u yerde Ebediy Tengri bolghan Perwerdigarning namigha nida qilip ibadet qildi.□«bir tüp yulghunni tikip» — yulghun tikish xurapiy ish emes, belki uning ehmiyiti qoshna el bilen ehde tüzgenliki üchün, «mushu yerde uzun waqit turmaqchimen» dégendek menini bildürüshtin ibaret idi. ■Yar. 4:26. 34 Ibrahim Filistiylerning zéminida uzun waqitqiche turup qaldi.□«uzun waqit» — ibraniy tilida «nurghun künler».
□21:1 «Perwerdigar ... Sarahni yoqlidi» — Tewrat-Injilda, Xuda melum kishini yaki meluk xelqni «yoqlap» uninggha yaki ulargha yéqinlashsa, yaki alahide bext-beriket, shapaet körsitidu, yaki qattiq jazalaydu. Mushu yerde bext-beriket yetküzüsh üchün, elwette. Bu ishta qiziq bir yéri shuki, Ibrahim bashqilar üchün «ular baliliq bolsun» (20:17-18) dep dua qilghandin kéyin özimu perzent köridu.
■21:1 Yar. 17:19; 18:10.
■21:2 Yar. 18:10,14; Gal. 4:23; Ibr. 11:11.
□21:3 «Ishaq» — «külke».
□21:11 «éghir» — yaki «yaman».
■21:13 Yar. 16:10; 17:20.
□21:14 «bala» — shu waqitta Ismail 15-16 yashqa kirgenidi.
■21:18 Yar. 16:10; 17:20.
□21:31 «Beer-Shéba» — «qesem quduqi» dégen menide. Ibraniy tilida «qesem» («shéba» yaki «shébua») we «yette» («shéba») dégenlerning ahangi oxshash bolghachqa, yene «yettining quduqi» dégen menisimu bar.
□21:32 «Fikol» — Gerar padishahning serdarining omumiy unwani idi (26:26).
□21:33 «bir tüp yulghunni tikip» — yulghun tikish xurapiy ish emes, belki uning ehmiyiti qoshna el bilen ehde tüzgenliki üchün, «mushu yerde uzun waqit turmaqchimen» dégendek menini bildürüshtin ibaret idi.
□21:34 «uzun waqit» — ibraniy tilida «nurghun künler».