Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Padixaⱨlar «2» 12

1 Yǝⱨuning sǝltǝnitining yǝttinqi yilida Yǝⱨoax padixaⱨ boldi; u ⱪiriⱪ yil Yerusalemda sǝltǝnǝt ⱪildi. Uning anisi Bǝǝr-Xebaliⱪ Zibiyaⱨ idi. □ 2 Yǝⱨoax Yǝⱨoyada kaⱨin uningƣa nǝsiⱨǝt ⱪilip turƣan barliⱪ künlǝrdǝ, Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ durus bolƣanni ⱪildi. □ 3 Pǝⱪǝt «yuⱪiri jaylar»la yoⱪitilmidi; hǝlⱪ yǝnila «yuⱪiri jaylar»ƣa qiⱪip ⱪurbanliⱪ ⱪilip huxbuy yaⱪatti.□

4 Yǝⱨoax kaⱨinlarƣa: — Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ Hudaƣa atalƣan ⱨǝmmǝ pul, jümlidin royhǝttin ɵtküzülgǝn ⱨǝr kixining baj puli, ⱪǝsǝm iqkǝnlǝrning puli wǝ ⱨǝrkim ihtiyari bilǝn Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ beƣixlap ǝkǝlgǝn ⱨǝmmǝ pulni □ ■ 5 kaⱨinlar hǝziniqilǝrdin tapxuruwelip Pǝrwǝrdigarning ɵyining ⱪaysi yeri buzulƣan bolsa, xu pulni ixlitip xularni ongxisun, dedi.□

6 Lekin Yǝⱨoax padixaⱨning sǝltǝnitining yigirmǝ üqinqi yiliƣiqǝ, kaⱨinlar ibadǝthanining buzulƣan yǝrlirini tehiqǝ onglimiƣanidi. 7 Andin Yǝⱨoax padixaⱨ Yǝⱨoyada kaⱨin wǝ baxⱪa kaⱨinlarni qaⱪirip ularƣa: — Nemixⱪa ibadǝthanining buzulƣan yǝrlirini ongximidinglar? Mundin keyin hǝziniqilǝrdin pul almanglar wǝ ɵzünglar ibadǝthanining buzulƣan yǝrlirini onglatmanglar, dedi.□

8 Xuning bilǝn kaⱨinlar maⱪul boluxup: Biz buningdin keyin hǝlⱪtin pul almaymiz ⱨǝm ɵzimiz ibadǝthanining buzulƣan yǝrlirinimu ongximaymiz, dedi.

9 Əmdi Yǝⱨoyada kaⱨin bir sanduⱪni elip qiⱪip, yapⱪuqidin bir tɵxük texip uni ⱪurbangaⱨning yeniƣa ⱪoydi; kixilǝr Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ kirgǝndǝ, u ong tǝrǝptǝ turatti. Dǝrwaziƣa ⱪaraydiƣan kaⱨinlar Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ kǝltürülgǝn barliⱪ pulni uningƣa salatti. 10 Wǝ xundaⱪ bolattiki, ular sanduⱪta kɵp pul qüxkǝnlikini kɵrsǝ, padixaⱨning katipi bilǝn bax kaⱨin ibadǝthaniƣa qiⱪip, Pǝrwǝrdigarning ɵyidiki pulni haltiƣa qigip, sanap ⱪoyatti. 11 Andin ular Pǝrwǝrdigarning ɵyini ongxaydiƣan ix baxliriƣa ɵlqǝp-ⱨesablap berǝtti. Ular bolsa uni Pǝrwǝrdigarning ɵyini ongxaydiƣan yaƣaqqi bilǝn tamqilar, 12 taxqilar bilǝn taxtiraxlarƣa berǝtti. Ular muxu pulni Pǝrwǝrdigarning ɵyining buzulƣan yǝrlirini ongxaxⱪa lazim bolƣan yaƣaq bilǝn oyulƣan taxlarni setiwelixⱪa, xuningdǝk ibadǝthanini ongxaxⱪa wǝ ⱨǝmmǝ baxⱪa qiⱪimƣa ixlitǝtti. □ 13 Lekin Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ kǝltürülgǝn pul ibadǝthaniƣa atilidiƣan kümüx ⱪaqa-ⱪuqilar, piqaⱪlar, piyalilǝr, kanaylar, ya altundin yaki kümüxtin yasalƣan baxⱪa ⱨǝrⱪandaⱪ nǝrsilǝrni yasitixⱪa ixlitilmǝytti. 14 Ular bǝlki xu pulni ix bexiliriƣa berip, Pǝrwǝrdigarning ɵyini ongxitatti. 15 Ular pulni ix bejirgüqilǝrning ixlǝmqilǝrgǝ tǝⱪsim ⱪilip berixi üqün tapxuratti; lekin uning ⱨesawatini ⱪilmaytti; qünki bular insap bilǝn ix ⱪilatti. 16 Lekin itaǝtsizlik ⱪurbanliⱪi puli bilǝn gunaⱨ ⱪurbanliⱪiƣa munasiwǝtlik pullar Pǝrwǝrdigarning ɵyigǝ elip kelinmǝytti; u kaⱨinlarƣa tǝwǝ idi.

17 U waⱪitta Suriyǝ padixaⱨi Ⱨazaǝl Gat xǝⱨirigǝ ⱨujum ⱪilip, uni ixƣal ⱪildi. Andin Ⱨazaǝl Yerusalemƣa ⱨujum ⱪilixⱪa yüzlǝndi. ■ 18 Xuning bilǝn Yǝⱨudaning padixaⱨi Yǝⱨoax ɵz ata-bowiliri bolƣan Yǝⱨuda padixaⱨliri Yǝⱨoxafat, Yoram wǝ Aⱨaziya Pǝrwǝrdigarƣa tǝⱪdim ⱪilƣan ⱨǝmmǝ muⱪǝddǝs buyumlarni, wǝ ɵzi tǝⱪdim ⱪilƣanlirini Pǝrwǝrdigarning ɵyi ⱨǝm padixaⱨning ordisining hǝziniliridin izdǝp tapⱪan barliⱪ altunƣa ⱪoxup, ⱨǝmmisini Suriyǝning padixaⱨi Ⱨazaǝlgǝ ǝwǝtti; andin Ⱨazaǝl Yerusalemdin qekindi.■

19 Yoaxning baxⱪa ǝmǝlliri ⱨǝm ⱪilƣanlirining ⱨǝmmisi «Yǝⱨuda padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» degǝn kitabta pütülgǝn ǝmǝsmidi?□

20 Əmdi Yǝⱨoaxning hizmǝtkarliri uningƣa ⱪǝst ⱪilip Silla dawini tǝripidiki Millo ⱪǝl’ǝsidǝ uni ɵltürdi. ■ 21 Uning hizmǝtkarliridin Ximeatning oƣli Yozaⱪar wǝ Xomǝrning oƣli Yǝⱨozabad uni zǝhimlǝndürdi, xuning bilǝn u ɵldi. U ɵz ata-bowilirining arisida «Dawutning xǝⱨiri»dǝ dǝpnǝ ⱪilindi. Oƣli Amaziya uning ornida padixaⱨ boldi.

□12:1 «Yǝⱨoax» — «Yoax»ning baxⱪa xǝkli.

□12:2 «Yǝⱨoax Yǝⱨoyada kaⱨin uningƣa nǝsiⱨǝt ⱪilip turƣan barliⱪ künlǝrdǝ, ... durus bolƣanni ⱪildi.» — bu sɵzgǝ ⱪariƣanda Yoax Yǝⱨoyada ɵlgǝndin keyin Pǝrwǝrdigarning yolidin qiⱪip kǝtti; wǝ dǝrwǝⱪǝ xundaⱪ boldi («2Tar.» 24:17-27ni kɵrüng).

□12:3 «yuⱪiri jaylar» — Tǝwrattiki «Kan.» 12:5-14dǝ wǝ baxⱪa munasiwǝtlik yǝrlǝrdǝ, Huda Israillarƣa: Birsi Manga atap ⱪurbanliⱪ ⱪilsa, pǝⱪǝt «Ɵzüm talliƣan jay»da ⱪurbanliⱪ ⱪilsun, dǝp tapilaydu. Israilning tarihida Huda muxundaⱪ ⱪurbanliⱪ ⱪilidiƣan birnǝqqǝ jayni bekitkǝnidi (bir waⱪitta pǝⱪǝt birla jayni bekitǝtti). Biraⱪ Israillar bǝlkim ɵz ⱪolayliⱪini kɵzlǝp (wǝ bǝlkim butpǝrǝslǝrning ix-ⱨǝrikǝtlirini dorap) Hudaning ǝmrini nǝziridin saⱪit ⱪilip taƣ qoⱪⱪiliri ⱪatarliⱪ yuⱪiri jaylarda Hudaƣa ibadǝt ⱪilip ⱪurbanliⱪ ⱪilatti. Buning xundaⱪ bir hǝtiri bar idiki, ular ǝtrapidiki butpǝrǝslǝrning tǝsirini ⱪobul ⱪilip, xu yǝrdǝ ⱨǝrhil butlarƣimu qoⱪunup, ⱨǝtta butpǝrǝslǝrgǝ ǝgixip «insan ⱪurbanliⱪ»larnimu ⱪilixi mumkin wǝ dǝrwǝⱪǝ kɵp waⱪitlarda xundaⱪ ⱪilatti (mǝsilǝn, «Əz.» 16:21, 20:26ni kɵrüng).

□12:4 «royhǝttin ɵtküzülgǝn ⱨǝr kixining baj puli, ⱪǝsǝm iqkǝnlǝrning puli» — «Mis.» 30:11-16, «Law.» 27-babni kɵrüng.

■12:4 2Pad. 22:3-21

□12:5 «kaⱨinlar hǝziniqilǝrdin...» — yaki «kaⱨinlar ɵz tonuxliridin...». «Kaⱨinlar» — ibraniy tilida «Ⱨǝrbir kaⱨin...» deyilidu — demǝk, ⱨǝrbir kaⱨinning bu ixⱪa bolƣan ayrim mǝs’uliyiti barliⱪi sǝl tǝkitlinidu.

□12:7 «...Mundin keyin hǝziniqilǝrdin pul almanglar wǝ ɵzünglar ibadǝthanining buzulƣan yǝrlirini onglatmanglar» — bu sɵzgǝ ⱪariƣanda kaⱨinlar ⱨeq bolmiƣanda ibadǝthanini ongxitix hizmitidǝ mǝs’uliyǝtsizlik ⱪilƣan bolsa kerǝk. Bu sɵzlǝrdin ular muxu pullarni hiyanǝt ⱪilƣanliⱪi natayin. Baxⱪa birhil tǝrjimisi: «Muningdin baxlap ibadǝthanining buzulƣan yǝrlirini onglitix mǝⱪsitidǝ baxⱪa hǝziniqilǝrdin pul almanglar». 8-ayǝt bizning tǝrjimimizgǝ masraⱪ kelidu.

□12:12 «taxtiraxlar» — yǝni tax nǝⱪixqilǝr idi.

■12:17 2Pad. 8:12; 13:25; 2Tar. 24:23

■12:18 2Pad. 18:15

□12:19 «Yǝⱨuda padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» — bu kitab Tǝwrattiki «Tarih-tǝzkirǝ» ǝmǝs, biraⱪ xübⱨisizki, Tǝwrattiki «Tarih-tǝzkirǝ» uningdin kɵp uqurlar alƣanidi.

■12:20 2Pad. 14:5